Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 43 yıldır gazetecilik yapan ve tırcı olarak çalışan bir konuşmacının Türkiye'nin tarihi ve siyasi olayları hakkında yaptığı bir anlatımdır.
- Video, beş ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Ekrem İmamoğlu'nun casusluk iddiaları ve Türkiye'de geçmişte yaşanan benzer olaylar anlatılmaktadır. İkinci bölümde PKK'nın Türkiye'den çekilme açıklaması eleştirilmektedir. Üçüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu'nun veliahtı Vahdettin ve Mustafa Kemal'in 1917 yılında Almanya seyahati kronolojik olarak aktarılmaktadır. Dördüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemleri ve Cumhuriyet'in ilanı anlatılmaktadır. Son bölümde ise Mustafa Kemal ve Vahdettin arasındaki mektup hikayesi ve Cumhuriyet'in ilanı ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Cumhuriyet Bayramı'nın önemi, Mustafa Kemal'in Anadolu'ya geçmesi, Milli Mücadele'yi başlatması ve 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'i ilan etmesi süreci gibi önemli tarihsel olaylar da detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- 00:12Ekrem İmamoğlu'nun Casusluk İddiaları
- Ekrem İmamoğlu'nun yolsuzluk iddiasıyla tutuklandığı ve şimdi casusluk iddiasıyla suçlandığı belirtiliyor.
- Konuşmacı, İmamoğlu'nun James Bond'a benzetilerek "casusluk şebekesi"ne monte edildiği iddiasını savunuyor.
- 00:47Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Casusluk Operasyonu
- Kumpas sürecinin vahşi günlerinde, isimsiz ve imzasız bir ihbar mektubuyla Türk Silahlı Kuvvetleri'nde casusluk operasyonu başlatılmış.
- Pırıl pırıl 300'den fazla subay, casusluk yaptıkları gerekçesiyle hapse tıkılmış.
- Tutuklananlar arasında filo komutanı, F-16 pilotu, GATA'nın farmakoloji anabilim dalı başkanı, Milgem tersane komutanı ve deniz üssü komutanları bulunuyordu.
- 01:54Casusluk İddialarının Delilleri
- Casusluk iddialarının temelinde bir buzdolabının arkasında siyah poşet içinde bulunan bir hard disk vardı.
- Casus olarak tutuklanan 3000 subayların TC kimlik numaraları yazılıydı.
- Subayların isim listesi "Bay Casus" isimli bir listeye kaydedilmiş.
- 03:01Casusluk İddialarının Mantıksızlıkları
- Casus olarak tutuklanan bir üst teğmenin 1997 yılından itibaren yabancı ülkelere belge sızdırdığı iddia ediliyordu, ancak o dönemde 12 yaşındaydı.
- Bir albay 2009 yılında bir savaş gemisiyle ilgili belge sızdırdığı iddia edilirken, söz konusu gemi 2001 yılında jilet olmuştu.
- Bir albay 1988 yılında bir denizaltıyla ilgili belge sızdırdığı iddia edilirken, söz konusu denizaltı 2004 yılında denize indirilmişti.
- 03:53Casusluk İddialarının Diğer Delilleri
- Casusların fuhuş yaptıkları iddia edilirken, kanıt olarak üç farklı evden alınan gizemli fotoğraflar vardı.
- Bu fotoğraflar aslında Gölcük Ordu Evi'nin internet sayfasından alınmıştı.
- Bir subay 8 Mayıs'ta tutuklanırken, casusluk yaptığı iddia edilen tarih 18 Mayıs'tı, yani hapse atılmasına sebep olan suçu hapse atıldıktan sonra işlediği iddia edildi.
- 04:39Kara Kutu İddiası
- Casusluk şebekesinin arşivi olarak tanımlanan "kara kutu" kozmik derecede önemliydi.
- Son teknoloji ile profesyonelce hazırlanmış, dijital şifresi kırılamayacak şekilde oluşturulmuştu.
- İddianamede "ele geçirilemeyen kara kutu şifreleri kırılamayacak şekilde dosyalandı" denilse de, kara kutu ele geçirilmemişti.
- 05:20Casusluk Davasının Sosyal Anlamı
- Bu casusluk davası tıpkı Ergenekon, Balyoz davaları gibi turnusol kağıdıydı.
- Herkesin rengi ortaya çıksın diye yapılan bir sosyal deneydi.
- Toplumun bir kesiminin, toplumun başka kesiminden delicesine nefret ettiğini ve kendileri gibi düşünmeyen insanların ölümüne imha edilmesini istediklerini göstermişti.
- 06:09Elazığ'da Casus Kerkeez
- 300 subay casus diye hapse takılırken, aynı günlerde Elazığ'da "casus kerkeez" yakalandı.
- Kerkeez'in ayağında metal bir halka takılıydı ve halkada "Tel Aviv" yazıyordu.
- Kerkeez kafese konularak kaymakama götürüldü, kaymakamlar onu Milli İstihbarat Teşkilatı'na teslim etmek yerine Orman Müdürlüğü'ne teslim etti.
- 07:15Kerkeez'in Röntgeni
- Kerkeez Fırat Üniversitesi'ne götürüldü ve röntgeni çekildi.
- Röntgenin sol üst köşesinde "İsrail ajanı" yazısı vardı.
- Kerkeez temizlendi ve herhangi bir gizli cihaz taşımadığına dair rapor yazıldı.
- 09:17Diğer Casus Kuşları
- Konya'da "casus pelikan" yakalandı, pelikan'ın ayağındaki bantta "Talenen İsrail" yazıyordu.
- Gaziantep'te "casus arı kuşu" yakalandı, halkasında Tel Aviv Üniversitesi'nin e-mail adresi vardı.
- İpsala'da "casus ördek", Edirne'de "casus kaz", Hatay'da "casus atmaca" yakalandı.
- 11:11PKK'nın Türkiye'den Çekilmesi
- Ekrem İmamoğlu'nun casus ilan edilmesiyle eş zamanlı olarak PKK'nın Türkiye'den çekildiği açıklandı.
- Kuzey Irak'ta 25 teröristle bir tören düzenlendi.
- PKK'nın ele başlarına Sabri Ok, hem Türkçe hem Kürtçe açıklama yaptı ve Abdullah Öcalan'ın onayıyla Türkiye'deki bütün silahlı güçlerin medya savunma alanlarına geri çekildiğini açıkladı.
- 11:57PKK'nın Türkiye'den Çekilme Açıklaması
- PKK, Türkiye'den çekilme açıklamasında Öcalan'ın serbest bırakılmasını ve mecliste kurulan komisyonda Öcalan'la görüşmesini istedi.
- PKK'nın açıklamasında "Türkiye'deki bütün silahlı güçlerimizi medya savunma alanlarına geri çekiyoruz" ifadesi yer aldı.
- Medya savunma alanları, Kandil Dağı'nın da bulunduğu Erbil, Süleymaniye ve Duvok'ta PKK'nın tam kontrolünde olan bölgelerdir.
- 13:37PKK'nın Kontrolündeki Bölge
- Bu bölgede 800'den fazla köy bulunmakta ve PKK devlet gibi vergi alıyor.
- PKK'nın jargonunda Zap, Metina, Hakur, Avaşin, Basyan gibi kampların bulunduğu bölgeler medya savunma alanları olarak adlandırılır.
- 1997 yılında bu bölgede "Zap Cumhuriyeti" adıyla özerk bir devlet yapılanması kurulmuş ancak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sınır ötesi harekatı ile yerle bir edilmişti.
- 14:58Türkiye'nin PKK'ya Karşı Mücadelesi
- Türkiye, PKK'nın bu bölgeye yerleşmesin diye Irak'ın kuzeyinde onlarca defa kapsamlı harekat yaptı.
- Bu harekatlarda yüzlerce şehit, binlerce gazi verildi.
- PKK'lıların fotoğraflarında Amerikan yapımı NATO piyade tüfeği (M-16) taşıdığı görülüyor, ancak medyada bu durum vurgulanmıyor.
- 17:05Açılım Dönemi ve Perdeleme
- Geçen açılım döneminde Ergenekon, Balyoz, casusluk davası devam ederken açılım yürüyordu.
- Şimdi CHP davaları yürüyor, bu tarafta gene açılım yürüyor.
- Ergenekon, Balyoz davaları varken açılım varken şike davası kullanılmış, şimdi de CHP davalarıyla açılım perdelenmeye çalışılırken hakem bahis davası patladı.
- 18:26Cumhuriyet Bayramı ve Atatürk'ün Yol Ayrımı
- 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda Mustafa Kemal "yarın cumhuriyet ilan edeceğiz" demişti.
- Her bayram döneminde milli duygularımızı törpülemek için, milli günlerimizde kendimizi çaresiz hissedelim diye ellerinden gelen her şey yapılıyor.
- Cumhuriyet'in kuruluş felsefesine her zamankinden daha fazla sarılmamız ve cumhuriyetin kuruluş ayarlarını idrak etmemiz gerekiyor.
- 20:01Türk Tırcıları ve Cumhuriyet'in Yol Ayrımı
- Konuşmacı, babasının Almanya'dan getirdiği oyuncak tırını anlatarak çocukluğundan bahsediyor.
- Türk bayrağını dünyanın her yerinde taşıyan çağdaş süvariler olarak tırcıları tanımlıyor.
- 1917 yılında Mustafa Kemal ve Veliaht Vahdettin'in Almanya'ya gittiği, bu seyahatin Cumhuriyet'in yol ayrımı olduğunu anlatıyor.
- 25:02Osmanlı Heyetinin Almanya Seyahati
- Osmanlı heyeti Budapeşte'de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Macar valisi tarafından bandoyla karşılandı, ancak Viyana'da kimse yoktu çünkü başmabeyinci trenin varış gününü yanlış belirtmişti.
- Almanya'ya vardıklarında Münih'te ilk kez indiler, şehri dolaştıktan sonra Frankfurt üzerinden Groznah'a gittiler ve Alman İmparatoru Wilhelm tarafından törenle karşılandılar.
- Vahdettin, Alman İmparatoru'na değerli taşlarla süslü altın sigara ağızlığı hediye etti, İmparator da Türkiye heyetinin tamamına altın işlemeli sigara tabakaları hediye etti.
- 27:17Almanya'daki Ziyaretler
- Strazburg'a hareket ettikten sonra Duke von Albert'in sarayında ağırlandılar ve Alsas bölgesindeki Alman batı cephesine gittiler.
- Vahdettin ve Mustafa Kemal, bir gün önce yoğun topçu saldırısına maruz kalan kritik noktadaki Alman siperlerine indiler ve Vahdettin kısa bir konuşma yaptı.
- Cephe gerisinde İmparatorun şatosunda yemek yediler ve Strazburg'a geri döndüler.
- 28:39Essen ve Berlin Ziyareti
- Essen'e gittiklerinde Alman ordusunun ve Osmanlı ordusunun ağır silahlarını üreten Grup Fabrikasını gezdiler, fabrikada 75 bin işçi çalışıyor ve bunların 35 bini kadındı.
- Berlin'e geldiklerinde Brandenburg Kapısı'nın yanında Adlon Oteli'ne yerleştiler ve Noel'de şehir rengarenk süslenmiş, çam ağaçlarıyla bezenmişti.
- Vahdettin, Kraliçe'ye değerli taşlarla süslü bir broş hediye etti ve akşam Opera Royal'de İmparatorun locasından opera seyrettiler.
- 31:07Berlin'deki Geziler
- Berlin'de 10 gün kaldılar, Sansus Şatosunu, Havl Irmağını, Kaiser Friedrich Müzesi'ne ve Zeus Sunağı'na gittiler.
- Zeus Sunağı, 35 metre genişliğinde, 33 metre derinliğinde, 15 metre yüksekliğinde devasa mermer sunak, Bergama Akropolünden kaçırılıp Almanya'ya götürülmüştü.
- Mustafa Kemal, Zeus Sunağı'nı Almanya'da gördüğünde "büyüleyici ama kahrediciydi" demişti.
- 33:18Dönüş Yolculuğu ve Sonrası
- 31 Aralık 1917 gecesi Berlin'de yılbaşını geçirdiler ve 1 Ocak günü Adlon Oteli'nde çalışanlara hediyeler dağıtıldı.
- Dönüş yolculuğunda Mustafa Kemal, Almanların bu savaşı kaybettiğini ve ne yapıp yapıp savaştan en az zararla sıyrılmaları gerektiğini söyledi.
- 4 Ocak'ta Sirkeci Garına girdiler, Vahdettin Dolmabahçe Sarayı'na, Mustafa Kemal Pera Palas'a gitti ve 21 günlük seyahat sona erdi.
- 35:08Mustafa Kemal'in Dönüşü ve Sonrası
- Mustafa Kemal sol böbreğinden rahatsız olarak dönmüştü, böbrek iltihabı teşhisi konuldu ve tedavi için Karlsbad'a gitmesi tavsiye edildi.
- Vahdettin'in seccadecibaşı İbrahim Efendi, Mustafa Kemal'i damat olarak görmek istediğini ve kızı Sabiha Sultan'la evlendirmeyi düşündüğünü söyledi.
- O günlerde İspanyol gribi dünyayı kasıp kavuruyordu, milyonlarca insan öldü ve Osmanlı'nın kaderini değiştirdi çünkü Sultan Reşat İspanyol gribinden vefat etti.
- 36:44Vahdettin Sultan'ın Tahta Çıkışı
- Sultan Reşat, milli mücadele sırasında tahtta olsaydı tarih başka akabilirdi, ancak İspanyol gribinden vefat etti.
- Vahdettin Sultan, Sultan Abdülmecid'in kırküç çocuğundan yirmiüçüncüsü olup, tahta geçme ihtimali neredeyse hiç olmadığı için gözden ırak münzevi bir hayat sürmüştü.
- Vahdettin, elli yedi yaşındayken padişah oldu ve bu ağır yükün altında ezildiğini, bu makam için hazırlanmadığını belirtti.
- 38:08Sabiha Sultan Meselesi
- Vahdettin tahta çıktı, Mustafa Kemal Karlsbad'dan geri döndü ve Vahdettin'in kız kardeşinin kızı Münibe Sultan, Mustafa Kemal'in yakın arkadaşı Salih Fansa'nın evine geldi.
- Münibe Sultan, Vahdettin'in kızı Sabiha Sultan'ı Mustafa Kemal Paşa'ya vermeyi arzu ettiğini söyledi.
- Mustafa Kemal, Sabiha Sultan'la görüşmek istediğini belirtti, ancak bu imkansız bir davetti çünkü padişah kızının saraydan çıkıp damat adayının evine gelmesi hayal bile edilemezdi.
- 40:19Mustafa Kemal'in Suikast Tehdidi
- Mustafa Kemal, Rasim Ferit'e sol ceket cebindeki tabancayı alıp tetiğe hazır ettiğini, sağ cebindeki tabancayı çektiğini ve takip eden kişiye "döner kıpırdama" dediğini anlattı.
- Mustafa Kemal'in Vahdettin'in nazarında büyük bir itibarının olması üstüne saraya damat yapılmak istenmesi, özellikle sarayın öbür damadı Enver Paşa'nın şimşeklerini çekiyordu.
- Mustafa Kemal'in yurtsever ideallerinden haberleri yoktu, onu da kendileri gibi kişisel ikbal peşinde zannediyorlardı.
- 41:53Sabiha Sultan'ın Hayatı
- Sabiha Sultan sonradan son halife Abdülmecid'in oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi ile evlendi, üç kızları oldu ve 1924'te sürgüne gönderildi.
- Sabiha Sultan İsviçre, Fransa ve Mısır'da yaşadı, 1948'de boşandı ve 1952 yılında Türk vatandaşı oldu.
- Sabiha Sultan, Mustafa Kemal'i bizzat görmüş ve "gayet yakışıklıydı, ateş gibi gözleri vardı" demişti.
- 43:37Cumhuriyetin İlanı
- Mustafa Kemal Anadolu'ya geçti, milli mücadele vatanı kurtardı ve Vahdettin ve Mustafa Kemal hakkında idam fermanı çıkardı.
- 28 Ekim 1923'te Çankaya'daki iki katlı bağ evinde, Mustafa Kemal "yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz" dedi.
- 29 Ekim 1923'te Mustafa Kemal cumhuriyeti ilan etti.
- 48:05Vahdettin'in Durumu ve Mustafa Kemal'in Mektubu
- Mustafa Kemal hakkında idam fermanı çıkaran Vahdettin, İngiliz savaş gemisine binerek yurt dışına kaçmış ve Sanremo'da yaşamıştır.
- Mısır'a yerleşmiş olan Osmanlı paşası Keçeci Zade, İzzet Fuat'tan Mustafa Kemal'e mektup göndermiş ve Vahdettin'in maddi sıkıntı içinde olduğunu, yardım edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
- Mustafa Kemal mektubu okuduktan sonra üzüntülü bir ifadeyle "Gördün mü dünyanın halini çocuk" diyerek, devletin hazinesinin fakir olduğunu ve devletin kesesinden yardım etmeye hakkının olmadığını ifade etmiştir.
- 50:23Cumhuriyet ve Sultanlık Karşılaştırması
- Mustafa Kemal, aynı hayat çizgisinde, aynı tren ve raylarda yol alan ama farklı yönlere giden yolcuları tarif etmiştir.
- Mustafa Kemal'e göre cumhuriyet ahlaki fazilete dayanan bir idaredir, sultanlık ise korku ve tehdide dayanan bir idaredir.
- Cumhuriyet idaresi faziletli ve namuslu insanlar yetiştirirken, sultanlık korkuya ve tehdide dayandığı için korkak, alçak, sefil ve rezil insanları yetiştirir.
- 51:31Cumhuriyet Bayramı ve Kapanış
- Yarın cumhuriyet bayramı olacak ve cumhuriyet ilan edilecektir.
- Konuşmacı, izleyicilere abone olmalarını, beğenmelerini, yorum yapmalarını ve paylaşmalarını istemektedir.
- Konuşmacı, abone olmayanlar arasından dört talihsiz izleyiciye casus kerkenizin röntgen fotoğrafını, aboneler arasından dört talihli izleyiciye ise oyuncak tır hediye edeceğini duyurmuştur.