Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Gazi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler mezunu ve Ankara Üniversitesi'nde doktora yapmış bir uzmanın Türkiye-İsrail ilişkileri ve "Periferi Doktrini" hakkında yaptığı akademik bir sunum formatındadır. Ayrıca son bölümde Mehmet Ali Bey ve Hasan Çetin Derneği Başkanı Yusuf Bey'in yer aldığı bir sohbet de bulunmaktadır.
- Sunum, 1958 yılında Adnan Menderes döneminde başlayan ve 1979-1999 yılları arasında devam eden Türkiye-İsrail arasındaki gizli istihbarat işbirliğini kronolojik olarak ele almaktadır. Periferi Doktrini'nin tarihçesi, nedenleri, kapsamı ve uygulama örnekleri detaylı şekilde incelenmektedir. Sunum, Türkiye'deki istihbarat kurumlarının eksiklikleri, 27 Mayıs darbesi sonrası Milli Birlik Komitesi'nin faaliyetleri ve İsrail'in Mossad istihbarat teşkilatı ile Türkiye arasındaki işbirliğinin nasıl geliştiği konularını kapsamaktadır.
- Video ayrıca Kıbrıs'taki olaylar, Eli Cohen adlı Mossad ajanının Suriye'deki faaliyetleri, 1960'lı yıllarda Türkiye'de faaliyet gösteren Sovyet ajanlarına yönelik Mossad'ın desteği, Kızıldere olayı, Nahri Bari kampı saldırısı, Yom Kippur Savaşı ve Kıbrıs Barış Harekatı gibi önemli olayları da ele almaktadır. Son bölümde ise Periferi Doktrini'nin günümüzdeki benzeri olup olmadığı, İsrail'in Arap ülkeleriyle ilişkileri ve Doğu Akdeniz'deki doğal gaz projeleri gibi güncel konular tartışılmaktadır.
- 01:52Türkiye-İsrail-Iran İstihbarat İşbirliği
- Konu, Türkiye-İsrail-Iran arasındaki istihbarat işbirliğinin incelenmesidir.
- Bu işbirliğinin özel ismi "Periferi" (Perif Doktrini) olarak bilinmektedir.
- İşbirliğinin diğer isimleri "Trident" (antik Roma döneminde üçlü mızrak şekli) ve Türkiye-İsrail arasındaki ilişkiler için "Markada" (antik dönemde atın önde gidip arkasından savaş aracı getirme şekli) olarak adlandırılmaktadır.
- 03:03İşbirliğinin Başlangıcı ve Periferi Kavramı
- İstihbarat işbirliği 1958 Ağustos ayında Adnan Menderes döneminde başlamış ve 1979-1982 yılları arasında devam etmiştir.
- "Periferi" kelimesi "kenar" anlamına gelir ve fen bilimlerinde çok kullanılır, ancak kenarın önemsiz olduğu anlamına gelmez.
- Periferi, kuvvet uygulanan katman anlamına gelir ve "core" (esas) kelimesinin karşıtı değildir.
- 04:51Doktrin Öncesi Durum
- 1954'te Mısır'da Cemal Abdülnasır iktidara gelir ve 1956'da Süveyş Buhranı sonrası Sovyetlere yanaşır.
- 1955'te Türkiye, Adnan Menderes önderliğinde Ortadoğu'da Bağdat Paktı kurar, ancak Mısır, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan bu paktı karşılar.
- 1957'de Suriye ile Sovyetler arasında güvenlik ve savunma işbirliği anlaşması yapılır ve Sovyetler Suriye'ye 500 milyon dolarlık hibe yapar.
- 07:09Türkiye'nin Tedirginliği ve Periferi Doktrinin Oluşumu
- Türkiye, İsrail ve İran, etraftaki Sovyet etkisinden tedirgin olur.
- İran'ın güneyindeki Irak'ta da Sovyet etkisi oluşur ve Türkiye'nin güneyi boydan boya Sovyet etkisiyle karşı karşıya kalır.
- Türkiye, NATO'ya girmesine rağmen güneydeki tehlikeden korunmak için diplomatik araçları kullanır ve Araplarla görüşmelere başlar.
- 10:57Periferi Doktrinin Nedenleri
- Türkiye açısından, Sovyetlerin yayılmacı emelleri ve güneydeki etkin olma çabaları varoluş algısı yaratır.
- İran açısından, Sovyetlerin Kafkasya ve Güney Azerbaycan'daki etkisi ve Irak'ta yaşanan kanlı darbe rahatsız edici olur.
- İsrail açısından, stratejik konumu nedeniyle (70 km'lik genişlikte) etrafındaki ülkelerden tehlikeli durumdadır ve güneybatı sınırlarını koruma ve Mısır'ı sıkıştırmak için bir ittifak oluşturur.
- 12:56Türkiye ve İsrail İlişkilerinin Başlangıcı
- Mısır'ın baraj yapması durumunda Etiyopya'da taşma ihtimali olacağı için Etiyopya'nın istenmediği belirtiliyor.
- İsrail'in kralı kendini antik Yahudi olarak tanımlıyor ve Melike ile ailesini kökenli olduğunu iddia ediyor.
- 1958-1970 yılları arasında İsrail, Suriye ve Mısır'daki Sovyet etkisini kırmak için Türkiye ile ilişkilerini geliştirmeye başlıyor.
- 13:43Periferi Doktrinin Oluşumu
- 1970 ve 1979 yıllarında Türkiye'deki öğrenci olayları ve solun radikalleşmesiyle mücadelede Periferi doktrini kullanılıyor.
- Kıbrıs, Türk sorunu ve radikalleşmiş gençlerin Filistin kamplarına gitmesi Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkileri etkiliyor.
- Periferi doktrini, Sovyetle mücadele iken Türkiye'de radikal solda mücadeleye dönüşmüş oluyor.
- 14:32Periferi Doktrini Teşkilindeki Siyasi Aktörler
- İsrail'de bu doktrini teşkil eden siyasi aktörler arasında Golda Meir, Rövanşullah (Mossad'ı kuran ve ilk başkanı), Eliyahu Sason, Şimon Perez, Zilzur ve Abba Eban bulunuyor.
- Türkiye tarafında Adnan Menderes, Ülkü Ürgüplü, Suat Hayri Ürgüplü ve Adnan Kural yer alıyor.
- Suat Hayri Ürgüplü, 1950'lerde Demokrat Parti döneminde milletvekili olmuş ve daha sonra dışarıdan atamayla Washington Büyükelçiliği yapmış.
- 16:35İlk Temaslardan Periferi Doktrinin Oluşumu
- Suriye ve Mısır'daki Sovyet etkisi artınca İsrail'in kuzeyine ve batısına tehdit başlıyor.
- İlk temas 1957 Aralığında NATO Başbakanlık toplantısı kapsamında gerçekleşiyor ve İsrail'in gözlemci olarak gönderdiği Eliyahu Sason ile Zorlu arasında görüşmeler başlıyor.
- Nisan 1958'de Nato Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda Eliyahu Sason ve Zorlu tekrar görüşüyor ve ortak tehdit algısı üzerine işbirliği yapmaya karar veriyorlar.
- 18:16Birleşik Arap Cumhuriyeti ve Uzmanlar Toplantısı
- Şubat 1958'de Mısır ve Suriye arasında Birleşik Arap Cumhuriyeti kuruluyor, bu Arap ülkelerinin ilk entegrasyon modeli oluyor.
- Haziran-28 Haziran-2 Temmuz arasında dört günlük uzmanlar toplantısı düzenleniyor ve Golda Meir, önce altyapı oluşturulmasını öneriyor.
- Bu toplantılar tamamen gizli olarak yürütülüyor ve Türkiye'de bu konuyla ilgili yazılı bir metin bulunmuyor.
- 19:56Periferi Doktrinin Resmi Olarak Oluşumu
- Temmuz 1958'de sıra siyasilerin toplantısına geliyor ve başbakanla görüşmeden önce dışişleri bakanları görüşüyor.
- Zürih'te Golda Meir ile Ülkü Ürgüplü arasında gizli görüşme gerçekleştiriliyor ve "Periferi" doktrini adı konuyor.
- 28 gün sonra Menderes ile İsrail Başbakanı arasında gerçekleşen resmi görüşmede mutabakat metni imzalanıyor ve işbirliği fiyata dökülmeye başlanıyor.
- 21:21Periferi Doktrinin Kapsamı
- Periferi doktrinin ana kapsamı istihbarat işbirliği oluyor.
- İsrail'in Mossad'ı Türkiye'de Adana merkezinde bir istasyon kuracak ve Türkiye'deki Sovyet faaliyetlerini gözlemleyecek.
- Türkiye ise Suriye ve Mısır'da etkin olan İsrail'e bilgi sağlayacak ve Türk istihbaratçılarına teknik istihbarat eğitimi verilecek.
- 22:52İstihbarat İşbirliğinin Detayları
- İsrail, NATO istihbarat ağından istifade etmek için Türkiye üzerinden bu erişimi sağlıyor.
- İran ise Basra Körfezi ve Irak sahasındaki Sovyet faaliyetlerini izleyip raporlayacak.
- Üç ülkenin istihbarat başkanları yılda bir kez bir araya gelecek ve temaslar yoğunluğuna göre arttırılacak veya azaltılacak.
- 24:35Türkiye'de İstihbarat Bilgi Paylaşımı Sorunu
- Konuşmacı, Türkiye'de istihbarat işbirliği kurulmuş olmasına rağmen toplumda bu konuda bilgi eksikliğinin olduğunu belirtiyor.
- İngiltere ve İsrail gibi ülkeler 50-100 yılda bir bilgi paylaşırken, Türkiye'de bu tür bir uygulama yoktur.
- Türkiye İstihbarat Teşkilatı (MIT) 2007'de ilk müze çalışmasını başlattı ancak bu müze sadece kendi mensupları tarafından ziyaret edilebiliyordu.
- 26:35Periferi Doktrinin Kurumsal Ayağı
- Periferi doktrinin fikir babası ve baş müzakerecisi 1959'da Ankara'ya tahrına gelirken kalp krizi geçirerek ölmüştür.
- 1936'da Yahudi Ajansı'nın siyasi şube başkanı olan ve Mossad'ın kurucusu ve ilk başkanı olan kişi, Periferi doktrinin uygulayıcısı olarak tanıtılıyor.
- Adnan Kural, Türkiye tarafındaki ayağı olarak Dışişleri Bakanlığı'nda görev yapmış ve 1947 Suriye Buhranı döneminde önemli rol oynamıştır.
- 28:30Periferi Doktrinin Uygulanması
- Periferi doktrini, eğitim ve destek, istihbarat ve genelkurmay başkanlığı bir araya gelmesi ile uygulanmıştır.
- Kıbrıs'lı Türklerle temas kurulması, Rum Kıbrıslıların Türkler'e yönelik saldırıları ve Yunanistan'a bağlanma iddiaları nedeniyle İsrail'in ilgisini çekmiştir.
- Türkiye'de 1960-1965 yılları arasında Yassıada yargılama devam etmiş, Milli Birlik Komitesi Demokrat Parti kadrolarını tasfiye etmek istemiştir.
- 31:40Türkiye ve Dünya Durumu
- Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuş ve Türkler'e yönelik saldırılar devam etmiştir.
- Mısır-Suriye birlikleri 1958'de başlamış, 1962'de bitmiş ve 1963 Şubat'ta Ba'az Partisi Irak'ta iktidarı ele geçirmiştir.
- Sovyetler Mısır'ı silahlandırmaya devam etmiş, General Kasım Sovyetlerle işbirliği yapmış ve Türkiye'nin Sovyetlere yanaşması Periferi doktrinin optikinde önemli bir konu olmuştur.
- 32:31Kıbrıs'ta İlişkiler
- Kıbrıs Cumhuriyeti kurulduğunda başkan Makarios Rum, başkan yardımcısı ise Anayasaya göre Türk olan Fazıl Küçük Dr. olarak atandı.
- Küçük İsrail'in Lefkoşa'da temsilcilik açmak istemesi üzerine görüşmeler gerçekleştirdi ve üçlü baskı sonucu Makarios İsrail büyükelçiliğinin açılmasını kabul etti.
- Türklerin eğitimini gündeme getiren İsrail, Türk Mukavemet Teşkilatı'nın kurulmadan önce bile durumunu takip ediyordu.
- 34:03Türkiye'deki İlişkiler
- 27 Mayıs'tan sonra Ziya Sarışın, Demokrat Parti kadrolarını temizlemek üzere görevlendirildi ve Cüneyt Arcayürek'in röportajında İsrail Büyükelçisi ile görüşmesi belirtilmiştir.
- Eli Cohen, Mossad ajanı olarak 1962-1965 yılları arasında Şam'da faaliyet göstermiş ve Suriye Cumhurbaşkanı'nın en yakın arkadaşı olmuştu.
- Eli Cohen'in Suriye'ye girişinde bir Türk ajanı olan Magit Share Arç'ın destek vermesi önemli rol oynamıştır.
- 36:31Eli Cohen'in Hayatı ve Görevi
- Eli Cohen, İskenderiye doğumlu, ailesi Suriye ve Irak'tan olan bir Arap milliyetçisi olarak büyüyüp, Yahudi düşmanlığı artınca Siyonist olmuş ve İsrail'e göç etmiştir.
- İsrail'de belediyenin tek odalı bir evine yerleştirilip evlenmiş, Arapça, Fransızca ve İngilizce bilmekteydi.
- Mossad'a başvurarak dil becerileriyle görevlendirilmiş ve önce bir yıl Arjantin'de Suriye lobisinde nam salarak zengin bir tüccar olarak tanınıp, ardından Suriye'ye gitmiştir.
- 39:23Periferi Doktrini ve Türkiye
- 1962'de Türkiye'de 27 Mayıs darbesi gerçekleşmiş, Parçalı Demir Cuntası iki kez denemiş ve Türkiye çalkalanırken Periferi Doktrini devam etmiştir.
- İsmet İnönü 1964'te İsrail'in Devşir ve Moşe Sason ile görüşmüş, "biz artık devam etme kararındayız" demiştir.
- Türkiye'de faaliyet gösteren Sovyet ajanlarına karşı özellikle Bulgar ve Romen ajanlara yönelik Mossad'ın desteği bulunmuştur.
- 40:461960'lar Türkiye'si
- Ocak-Şubat 1965'te İnönü hükümeti düşmüş, tek parti iktidarı Süleyman Demirel'in 1965 seçimlerinde başlamıştır.
- 1967 yılında Türkiye'de bir durgunluk yaşanmış, Türk Kızılay'ı ilk kez yurtdışı operasyonunu Suriye'ye yardım götürerek gerçekleştirmiştir.
- 1968 kuşağında diğer ülkelerde eylemler sönürken, Türkiye'de eylemler örgüt aşamasına geçerek kalıcı ve radikalleşmiştir.
- 42:26Altın Yıllar ve İlişkiler
- Altın Yıllar'da Türkiye'den gelen radikalleşen solcular, Hatay'dan geçerek Şam'a varmış ve Filistin Kurtuluş Örgütü ile EFT ile eğitim almışlardır.
- İlk gidenler Semih Dinç, Ekim 1968'de Abdulkadir Yaşar Gün ve Mustafa Çelik olmuştur.
- İsrail ve Mossad, radikalleşen solun Filistin kamplarına gitmesi nedeniyle bu gruplara ayağı geçmiştir.
- 44:13MIT'in Görev Değişikliği ve Devrimci Sol İzlenmesi
- 1977'de Hiram Abbas Türkiye'ye dönerken yerine Nuri Gündeş atanmış, bu MIT'in görev değişikliği anlamına geliyordu.
- Nuri Gündeş, Tansu Çiller'in güvenlik ve istihbarat danışmanı olarak görev yapmış, İsrail'in Türkiye'ye dönmesiyle birlikte Arap örgütlerine karşı operasyonlar başlatılmış.
- MIT, EL-SAR, Demokratik Halk Cephesi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi ve Irak-Suriye talebeler birliği gibi örgütleri dinlemeye almış ve ilk Arapça bilen eleman entegrasyonu bu yıllarda gerçekleşmiş.
- 45:13Kızıldere Operasyonu ve İsrail Casusu
- Kızıldere'de yaşanan İsrail casusluğu olayında Mahir Çayan ve arkadaşları Efraim Elrom'u kaçırıp öldürmüş, bu olayla İstanbul'da ilk defa sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir.
- Yossi Alfer adlı İsrail Mossad ajanı, günlüğünde "Prens" kod adlı İlyas Aydın'la çalıştıklarını belirtmiştir.
- İlyas Aydın, Mahir Çayan'ın en yakın adamı iken kaybolmuş, Mahir Çayan'ın eyleme geçmesiyle teknisyenler kaçırılmış ve Kızıldere'de operasyon gerçekleşmiştir.
- 48:49Nahri Bari Kampı Saldırısı
- Nahri Bari kampı, Lübnan'ın kuzeyinde yer alan ve İsrail'e en uzak kamp olarak güvenliği zayıf tutulmuş bir Filistin kampıydı.
- İki arabalı kişiler İstanbul'a gelip Nahri Bari kampında önemli kişilerin yerleşmeye başladığını bildirmiş, Mehmet Eymür sorguya almış.
- Bir iki saat sonra Mossad yetkilisi İstanbul'daki MIT başkanlığına gelmiş ve yaklaşık otuz saat sonra Nahri Bari kampı saldırısı gerçekleşmiştir.
- 51:02Saldırı Sonrası Gelişmeler
- Saldırıda 15 Türk vatandaşı bulunmuş, bunların sekizi operasyon sırasında öldürülmüş, üç yaralıdan ikisi kaçmayı başarıp biri yakalanmıştır.
- Yakalanan Fail Bulut, sorguda gösterilen fotoğrafın sokakta çekilmiş bir fotoğraf olduğunu belirtmiştir, bu da kişinin Türkiye'deyken takip edildiğini göstermektedir.
- Devrimci sol örgütleri Cengiz Çandar'ı Mossad'a bilgi sattığı iddia etmektedir.
- 52:17Yom Kippur Savaşı ve İstihbarat İlişkileri
- 1973'te Araplar Yom Kippur (kefaret günü) günü saldırı gerçekleştirmiş, savaşı neredeyse beraberlikle sonuçlandırmışlardır.
- 1974'te Kıbrıs Barış Harekatı sonrası Türkiye İstihbaratı (MIT), dost da olsa bilgi akışını kesmeye başlamıştır.
- 1975-1979 arası Perifer (İsrail ile Türkiye arasındaki istihbarat ilişkisi) zayıflamaya ve bitmeye başlamıştır.
- 54:43İran Devrimi ve İlişkilerin Sonu
- 1975'te İran Şahı, İsrail ile ilişkiden rahatsızlık duyduğunu belirtmiş, çünkü İsrail Iraklı Kürtleri desteklemeye başlamıştı.
- 1979'da İran'da Humeyni yönetimine geçişle devrim gerçekleşmiş ve İsrail Türkiye'den vazgeçmekten korkmuş.
- İsrail, Asala ile ortak operasyon yapma teklifinde bulunmuş, Hiram Abbas kabul etmiş ancak ortak operasyonun gerçekleşip gerçekleşmediği net değildir.
- 55:32Periferi Doktrini ve Özellikleri
- Periferi doktrini, yeni yılı aşkın süre gizlice devam eden ve kamuoyu tarafından bilinmeyen bir istihbarat işbirliği türüdür.
- Amerika, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada arasındaki "Five Eyes" (Beş Göz) istihbarat şebekesi gibi, Periferi doktrini de benzer bir işbirliği türüdür.
- Periferi doktrininin en önemli özelliği, Türkiye'de iktidar değişimleri ve darbeler olsa da 20 yıl boyunca devam etmesidir.
- 56:32Periferi Doktrininin Kanıtları
- 1979'da İranlı gençler Tahran'daki Amerikan Büyükelçiliği'ne girdiklerinde, Amerikalılar belgeleri imha etmiş, ancak İranlılar halıcılarına götürerek belgeleri bir araya getirmişlerdir.
- Bu belgelerden biri Periferi ile ilgili olup, Türkiye, İsrail ve İran arasındaki görüşmeleri kaydettiriyordu.
- 1978'de yapılan görüşmelerin notları Amerikalılar tarafından merkezlerine bildirilmiştir.
- 57:23Periferi ve İsrail-Türkiye İlişkileri
- 1990'larda Türkiye ile İsrail arasında kamuoyu tarafından bilinen resmi işbirliği başlamıştır.
- İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'nin silah ihtiyacını çeşitlendirme ihtiyacı nedeniyle İsrail'den silah alması başlamıştır.
- İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'nin silah ihtiyacını çeşitlendirme ihtiyacı nedeniyle İsrail'den silah alması başlamıştır.
- 58:18İsrail'in Yeni Stratejisi
- Son zamanlarda İsrail, Sünni Arap ülkeleriyle ilişkiye geçmeye başlamıştır; Suudi Arabistan, Umman, Bahreyn ve Katar gibi ülkelerle temas halinde bulunuyor.
- İsrail'in Özbekistan ve Azerbaycan ile ilişkileri de iyi durumdadır; özellikle Azerbaycan'a F-16 savaş uçakları satılmıştır.
- Bu yeni strateji, İran'ı çevrelemek amacıyla bir askeri yaklaşım olarak görülüyor.
- 59:47Periferi ve Türkiye
- Türkiye'ye yönelik bir Periferi doktrini olarak İsrail, Güney Kıbrıs, Mısır ve Yunanistan gibi ülkelerle işbirliği yapmaktadır.
- Doğu Akdeniz'deki doğalgaz münhasır ekonomik bölge paylaşımı, Türkiye'ye yönelik bir Periferi doktrini olarak değerlendirilemez çünkü kamuoyu tarafından bilinmektedir.
- Türkiye, Doğu Akdeniz'deki doğalgaz ihracatında avantajlı bir konumdadır çünkü zaten hazır bir boru hattı altyapısı bulunmaktadır.
- 1:02:30Yeşil Kuşak ve Büyük Ortadoğu Projesi
- Büyük Ortadoğu Projesi, Yeşil Kuşak ile ilintili bir projedir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'yı çevrelemek amacıyla Müslümanlar'ı kullanmasıyla ilgilidir.
- 1960'larda CIA'nın Ankara'daki karargahında Rozi Nazar adında bir Türk Müslüman lider bulunurken, KGB'nin Bakü'deki karargahında Haydar Aliyev adında bir Türk Müslüman lider vardı.
- Yeşil Kuşak projesi bittiğinde Büyük Ortadoğu Projesi söylemi başlamıştır.
- 1:04:33Amerika ve İsrail İlişkisi
- Amerika ve İsrail birbirini kullanmaktadır; Amerika'daki düşünce yapısında Yahudi lobi önemli bir etken oluşturuyor.
- Amerika'da seçmen gitmeyen seçimlerde Yahudi lobi, oy verilecek kişiyi netleştirerek siyasi kararlara etki edebiliyor.
- Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler kötü olsa da, aralarında görüşmeler devam etmektedir.
- 1:05:59PERİPERİ Anlaşması ve Türkiye'nin Rolü
- Muhsin'in Mısır'da darbeyle indirilmesinden bir hafta önce Musal Başkan Ankara'ya gizemli bir ziyarete gelmişti.
- PERİPERİ Anlaşması'nda en kazançlı ülke Türkiye'dir, İsrail'in Washington Büyükelçisi'ne gönderdiği mektupta "Türkiye periferide bize en fayda sağlayacak ülke" denilmiştir.
- Türkiye'nin NATO üyesi olması Soğuk Savaş döneminde İsrail'e büyük bir avantaj sağlamıştır.
- 1:08:50Kohen Kavramı
- Kohen, Arapça'da Kahin olarak bilinen bu terim, Hz. Harun'un soyundan gelenlere verilen isimdir.
- Kohen'lar Mabette ibadeti yöneten, sunumları yürüten ve kurbanları cebe indiren önemli bir aile grubu olarak görülür.
- Bugün Yahudiler için Mabed olmadığı için Kohenliğin önemi azalmış olsa da, İsrail'de ve İstanbul'da Yahudi cemaatlerinde Kohen'lik hala önemlidir.
- 1:12:29Siyonizm ve Program Bilgilendirmesi
- Siyonizm, 19. ve 20. yüzyılların başlarında doğup hala varlığını devam ettiren nadir düşünce yapılarından biridir.
- Siyonizmin en yakın rakibi Kemalizm'dir, ancak Türkiye'de artık Kemalizm tartışılmamaktadır.
- Program sonraki hafta Cumhuriyet Savcıları Mertaş'tan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde ifade özgürlüğü konusu ve Cumartesi günü bir kitabın yazarı Sadık Yas Tutanlar, Allah'ın Adamı, Bin Yıl Öyküleri kitabı üzerine konuşulacaktır.