Buradasın
Türkiye Ekonomisi ve İstihdam Politikaları Üzerine Akademik Sunum
youtube.com/watch?v=7B87CdM9KMcYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Cumhuriyet Halk Partisi'nin bir etkinliğinde Chicago Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit tarafından çevrimiçi olarak gerçekleştirilen bir akademik sunumdur.
- Sunumda Türkiye ekonomisinin kronik sorunlarından biri olan istihdam ve özellikle genç işsizliği ele alınmaktadır. Prof. Akçiğit, Türkiye'nin kişi başı milli gelirinin gelişimini, rekabet ortamını, elektronik ticaret sektöründeki durumu, regülasyonların etkisini ve inovasyon harcamalarını grafiklerle destekleyerek analiz etmektedir. Ayrıca Türkiye'nin sanayi, eğitim, göç ve kamu politikalarının birbirine bağlı olduğu vurgulanmaktadır.
- Sunumda Türkiye'nin AR-GE harcamalarının düşük olması, üniversitelerin verimliliğinin düşük olması, beyin göçü sorunu ve 2006 yılından sonra açılan üniversitelerin sıralamalarının gerilediği gibi konular detaylı olarak incelenmektedir. Konuşmacı, Türkiye'nin son 60 yılında hiçbir şey olmadığını belirterek, ekonomik sorunların teşhisi için verilere bakmanın ve uzmanların görüşlerini dinlemenin önemini vurgulamaktadır.
- 00:08Türkiye Ekonomisinin Kronik Sorunları
- Türkiye ekonomisinin kronik sorunlarından biri istihdam, özellikle genç işsizliği.
- Yeni ekonomi modelinin istihdamda yapacağı katkıları anlatmak üzere Chicago Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit çevrimiçi olarak katılacak.
- Türkiye hem bölgesinde hem de dünyada cereyan eden büyük değişimler ve derinler sebebiyle hayati bir dönemden geçiyor.
- 02:16Türkiye'nin Milli Gelir Performansı
- 1960 yılından itibaren OECD ülkeleri ve Türkiye'nin kişi başı milli geliri Amerika Birleşik Devletleri'ne oranla çizilmiş.
- 1960 senesinde Türkiye'nin milli geliri Amerika'nın yaklaşık %20'si civarındayken, 2008 yılları civarında 1960'lar seviyesine gelmiş.
- 2013 senesinden itibaren kazanımlar kaybedilmiş ve bugün Türkiye'nin kişi başı milli geliri Amerika'nın %15'i seviyesinde.
- 04:01Rekabet Ortamı ve Elektronik Ticaret Sektörü
- Türkiye'nin uluslararası alanda rekabetçi olmasını istiyorsak önce Türkiye içerisinde rekabeti sağlamamız gerekiyor.
- Türkiye'deki rekabet ortamı 2013 senesinden sonra bozulmaya başlamış.
- Elektronik ticaret sektöründe en büyük dört firmanın pazarlama payı 2016'da %40 iken 2020'de %75'e çıkmış, dört sene içerisinde iki katına çıkmış.
- 07:05Regülasyonlar ve Firma Büyüklüğü
- Regülasyonlar zaman içerisinde biriken bir şey olup, işe yaramayanları kapatmak gerekiyor.
- Türkiye'deki imalat sektöründeki firmaların büyüklük dağılımında, 50 işçi bariyerine yaklaştıkça firmalarda bir yığılma var.
- 50 işçi çalıştıran firmanın daha kapsamlı regülasyonlara tabi olması nedeniyle firmalar büyümek yerine kendilerini 49, 48, 47 işçiye park ediyor veya kayıt dışı ekonomiye kaçıyor.
- 09:44İnovasyon ve AR-GE Harcamaları
- Türkiye inovasyon bazlı büyümek istiyor ancak göstergelere baktığımızda inovasyon açısından çok iyi durumda değiliz.
- Türkiye'deki AR-GE harcamaların gayrisafi milli hasılaya oranı OECD ülkelerinin çok arkasında.
- Bu yetersiz harcamayla OECD ülkelerine yakınsamamız mümkün değil.
- 10:18Türkiye'de AR-GE Harcamalarının Etkinliği
- Türkiye'de özel sektör AR-GE'sine kamu destek oranı OECD ülkeleri arasında çok yüksektir, bu da kamunun destek vermediği anlamına gelmez.
- Kişi başına düşen bilimsel yayın sayısı açısından Türkiye çok arkalardadır, ancak yükseköğretim harcaması açısından OECD'nin çok üzerindeyiz.
- Sorun miktarda değil, bu paraların nasıl kullanıldığı ile ilgilidir; etkin bir şekilde kullanılamadığı için kaynaklar işe yaramamaktadır.
- 11:48Kamu Garanti Fonu Etki Analizi
- 2017'deki Kamu Garanti Fonu'nun etki analizinde Türkiye'deki firmalar büyüklüklerine göre dört gruba (mikro, küçük, orta, büyük) bölünmüştür.
- Etki analizinin sonuçlarına göre en az etkiyi büyük firmalar yaratmış, en büyük etkiyi ise orta ölçekli firmalar yaratmıştır.
- Türkiye'de orta ölçekli firmaların büyümesi ve daha da büyümesi gerekiyor, bu nedenle limitli kaynaklar daha odaklı bir şekilde orta ölçekli firmalara aktarılmalıdır.
- 14:03Sektör Seçimi ve Kaynak Dağılımı
- Türkiye'deki araştırmacıların %50'nin üzerindeki oranı sağlık alanında çalışıyor, ancak tıbbi cihazlar ihracatı ve eczacılık ürünleri ihracatı GSYİH'ya oranla çok düşük seviyededir.
- Doğru politikalarla en önce hangi kaslarımızın daha sağlam olduğunu anlayıp kaynaklarımızı oraya aktarmalıyız ki daha güçlü bir etki yaratalım.
- Dijital dönüşüm gelişmekte olan ülkeler için iyi bir fırsat oldu, ancak Türkiye'nin yazılımcı oranı nüfusa göre Avrupa ülkeleri arasında en sondadır.
- 17:34Eğitim Politikaları ve Beşeri Sermaye
- Amerika'da 1970'lerde bilgisayar mühendisliği alanında tez yazılmazken, bugün en çok tez yazılan ikinci alan haline gelmiştir.
- Türkiye son on yıldaki mezunlarını tıp, eğitim, işletme, tarih, ziraat, psikoloji, ekonomi, din, hukuk, elektrik-elektronik ve bilgisayar mühendisliği alanlarında vermiştir.
- Eğitim yarınlarımızı anlatır, yeterince beşeri sermaye yatırımını yapmadığımız için beş sene sonra yine problemlerimizin devam edeceğini görmeye şaşırmamalıyız.
- 19:27Eğitim ve İnovasyon İlişkisi
- Danimarka'da kim mucit oluyor sorusuna eğitim gruplarına göre yapılan çalışmada, doktora mezunlarının inovasyona etkisi vurgulanıyor.
- Türkiye'de yüksek lisans ve doktora mezunlarının toplam nüfusa oranı diğer ülkelerin arkasında kalmıyor, koparak arkasında kalıyor.
- Beşeri sermaye yatırımları bugünden yarını etkilemeyecek, beş-yedi yıl sonrasını etkileyecek ve bu sabrı göstermek gerekiyor.
- 20:48Türkiye'deki Üniversitelerin Durumu
- Türkiye'deki araştırmacıların verimliliği 2006 senesine kadar artmış, 2006 senesinden sonra durağanlığa girmiş.
- 2006 senesinden sonra açılan üniversitelerin %50'den fazlası, verimlilik açısından sıfır noktasına yakın.
- Üniversiteye ayrılmış bütçe zaman içerisinde düşüş yaşamış, özellikle 2006'dan sonra daha fazla parçalara bölünmüş.
- 22:51Üniversitelerin Sıralamaları
- Türkiye'deki üniversitelerin en iyi alanlarında en iyi on üniversitenin ortalama sıralamaları incelendiğinde, enerji bölümlerinde zaman içerisinde geriye kayma yaşanmış.
- Tarım alanında da Türkiye'nin sıralaması gerilemiş, bu da üniversitelerle özel sektör arasındaki kopukluğu gösteriyor.
- Tıp alanında tek ayakta kalan bölüm olmasına rağmen, 2016 sonrası aşağıya doğru gitmeye başlamış.
- 24:18Akademisyenlerin Verimliliği
- Akademisyenlerin verimliliği yaşam döngüsü üzerinden incelendiğinde, yardımcı doçentken verimlilik artıyor, doçentken durağanlaşıyor.
- Profesör olduklarında verimlilik tamamen aşağı gelmeye başlıyor.
- Bu durumun nedenleri sadece grafikte bırakılamaz, inovasyon ve bilim açısından değişim yaratmak için bu sorunları çözmek gerekiyor.
- 25:52Beyin Göçü Sorunu
- Türkiye'deki araştırmacıların yurtdışına gitme olasılıkları 2006'ya kadar azalma trendiyle başlamış, 2006'da durağanlaşmış ve 2015-2016 sonrası ciddi şekilde artış göstermeye başlamış.
- Tıp alanındaki araştırmacılarda durum daha vahim, 2016 sonrası doktorların yurtdışına gidiş oranı sert bir şekilde artmış.
- Yurtdışına giden sağlık araştırmacılarının en verimli olanları olduğu, bu durumun yeni mezunlarla yer değiştirilmesinin aynı etkiyi yapmayacağı vurgulanıyor.
- 28:18Yurt Dışına Taşınma ve Verimlilik İlişkisi
- Vaka analizinde yurt dışına taşınmış bir insanın taşınmadan önce ve taşındıktan sonraki verimliliği gösteriliyor.
- Araştırmacılar yurt dışına gittiklerinde verimlilikleri artmaya başlıyor ve ortalama yüzde yirmibeş civarında artış yaşanıyor.
- Yurtdışına giden insanlar, Türkiye'de bağlantıda kaldıkları insanların da verimliliğini yüzde onbeş civarında arttırıyor.
- 29:17Türkiye'ye Dönüş ve Verimlilik
- Türkiye'ye gelenlerin verimliliği, geri dönüşten sonra düşüş gösteriyor.
- Konuşmacı, bu grafiklerin çok şey anlattığını ve zaman kısıtlı olduğu için sadece bazı konuları ele aldığını belirtiyor.
- 30:08Sorunlarla Uğraşmanın Önemi
- Sorunlarla uğraşmazsak ne batarız ne çıkarız, hiçbir şey olmaz.
- Türkiye ekonomisine nerede bıraktıysak orada kalmış ve kısıtlı tartışmalarla zamanımızı kaybetmiş durumdayız.
- Kötü haber çok fazla alanda sıkıntılarımız var, iyi haber ise yapabilecek çok şeyimiz var.
- 31:15Sorunların Çözümü İçin Gerekli Adımlar
- Önce teşhisi koymak doğru olan, sadece sesi yüksek çıkanın sesini dinlemek işe yaramaz.
- Sorunları çözmek için en iyi uzmanları bulmamız gerekiyor.
- Türkiye'nin tarihi iyi olduğu için çok fazla yetişmiş insan var ve bu işlerden destek vermek isteyen çok fazla yetişmiş insanımız var.
- 32:04Partiler Üstü Çalışma ve Gelecek İçin Sorumluluk
- Önemli olan partiler üstü çalışabilmek ve bakanlıklar arası çalışabilmek.
- Sanayi politikasını düzeltmek, eğitim politikasından ya da göç politikasından bağımsız düşünemeyecek şeyler.
- Bu sorunlar sadece kendi hayatımızı düzeltmek için değil, asıl sorumluluğumuz gençlerimiz için, çocuklarımız için, yarın için.