Buradasın
Türkiye'deki Doğal Afetler ve Kütle Hareketleri Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=pvNOomeqjCMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Coğrafyanın Kodları" YouTube kanalında yayınlanan bu eğitim videosu, bir öğretmenin Türkiye'deki doğal afetler ve kütle hareketleri hakkında bilgi verdiği bir ders içeriğidir.
- Video, Türkiye'deki deprem fay hatlarını (Kuzey Anadolu, Batı Anadolu ve Doğu Anadolu Fay Hattı) detaylı olarak inceleyerek başlamakta, ardından Türkiye'deki kütle hareketlerini (heyelanlar, kaya düşmeleri, sel ve taşkınlar, çığlar, orman yangınları ve erozyon) harita üzerinde göstermektedir. Son bölümde erozyonun nedenleri, önleme yöntemleri ve etkileri anlatılmakta, video Türkiye'nin gölleri konusuna geçileceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Videoda ayrıca KPSS sınavlarında deprem sorularının nasıl sorulabileceği, erozyonun tarım arazilerine, insan göçüne ve barajların su tutma kapasitesine etkileri gibi önemli bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:01Türkiye Haritası Çalışması: Doğal Afetler
- Türkiye haritası çalışma kampı kapsamında doğal afetlerin harita üzerindeki gösterimi yapılacak.
- Bu bir konu anlatımı değil, Türkiye haritası üzerinde doğal afetlerin nasıl ilerlediğini gösteren bir çalışma.
- Özellikle depremlerin nerede görüldüğünün ve nerelerde görülme ihtimalinin gösterileceği belirtiliyor.
- 01:05Türkiye'deki Fay Hatları
- Türkiye'de üç ana fay hattı bulunuyor: Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), Batı Anadolu Fay Hattı (BAF) ve Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF).
- Kuzey Anadolu Fay Hattı Çanakkale'den başlayıp Marmara, Bolu üzerinden Muş'a doğru ilerliyor.
- Hatay'dan Afrika'dan gelen Afrika Rift Vadisi, Türkiye'ye girdikten sonra Varto civarında Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşiyor.
- 02:34Fay Hatlarının Özellikleri
- Doğu Anadolu Fay Hattı yanal atımlı fay hattı olup, bu tür fay hatları çok tehlikeli.
- Kuzey Anadolu Fay Hattı da yanal atımlı fay hattı olup, Türkiye'de en şiddetli depremlerin olduğu fay hattı.
- Batı Anadolu Fay Hattı ise daha normal bir fay hattı.
- 03:19Fay Hatlarının Dağılımı
- Kuzey Anadolu Fay Hattı 1150 kilometrelik bir uzanışa sahip.
- Karadeniz bölgesi fay hatlarından en uzak olan bölge olduğu için depremleri en az göreceği alan.
- Ege bölgesi yoğun bir fay hattı ve kırıklı yapıya sahip, Horst-Graben yapıları burada görülebiliyor.
- 05:08Deprem Tehlikesi ve Harita Çalışması
- Türkiye'deki depremlerin görülme yerleri harita üzerinde gösterildi.
- KPSS sınavlarında "Aşağıdaki illerin hangisinde deprem görülme ihtimali daha düşüktür?" gibi sorular sorulabilir.
- İl konumlarını öğrenmek için "Coğrafyanın Kodları" adlı uygulama hem Apple'da hem de Play Store'da bulunabilir.
- 05:56Türkiye'de Kütle Hareketleri
- Türkiye'de kütle hareketleri olarak heyelanlar, kaya düşmeleri ve sel taşkınları görülmektedir.
- Heyelanlar özellikle Trabzon, Rize, Artvin ve Erzurum gibi yağmurlu ve engebeli bölgelerde yaşanmaktadır.
- Kaya düşmeleri Kayseri ve Sivas'ta, sel taşkınları ise Erzurum, Sivas, Kayseri ve Kastamonu gibi bölgelerde en çok rastlanmaktadır.
- 07:15Sel ve Taşkınlar
- Sel ve taşkınlar özellikle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında gerçekleşmektedir.
- Ani yağışların engebeli arazilerde toprağı aşırı ıslatması sel ve taşkınların oluşmasına neden olmaktadır.
- Sel ve taşkınlar özellikle Karadeniz bölgesinde ve vadiler içerisine girmiş alanlarda, ayrıca büyük şehirlerde betonlaşmadan dolayı da yaşanmaktadır.
- 08:43Çığlar
- Çığlar engebeli dağlık arazilerde ve kar örtüsü bulunan bölgelerde görülmektedir.
- Çığların en fazla görüldüğü bölgeler Doğu Anadolu'da, Kaçkarlar ve Güneydoğu Toroslarda, Hakkari'ye doğru uzanan dağ silsilesinde yer almaktadır.
- Çığlar özellikle Bayburt, Artvin, Ağrı, Hakkari, Tunceli ve Bingöl gibi yerlerde rastlanmaktadır.
- 09:42Orman Yangınları
- Türkiye'de orman yangınları özellikle Akdeniz kıyıları ve dağlarında en çok rastlanmaktadır.
- Orman yangınlarının %11'i doğal nedenlerle, %48'i kaza ve ihmaller sonucunda, %10'u kasıtlı olarak, %30'u ise bilinmeyen nedenlerle oluşmaktadır.
- Marmara çevresinde ve Karadeniz'in bazı bölgelerinde de orman yangınları yaşanabilmektedir.
- 10:32Erozyon
- Erozyon, toprağın üstünün süpürülmesi olarak tanımlanmakta ve kurak, yarı kurak arazilerde gerçekleşmektedir.
- Türkiye'nin toprağının %86'ı erozyon içinde bulunmaktadır.
- Erozyonun nedenleri arasında eğimli arazi, bitki örtüsünün tahribi, kurak ve yarı kurak iklimler, tarım arazilerinin yanlış kullanımı, az ve düzensiz yağışlar bulunmaktadır.
- 11:59Erozyonu Engelleyen Yöntemler
- Ağaçlandırma yaparak erozyon azalır ve toprak süpürülüp gitmesi engellenir.
- Eğimli arazilerde taraçalar koyarak ve tarım arazilerini eğime dik sürerek toprağın kayması önlenir.
- Meraları aşırı otlatmamak ve tarlaları nadasa (susuz tarım) bırakmamak gerekir, bunun yerine nöbetleşe ekim yapılmalıdır.
- 13:30Erozyonun Etkileri
- Erozyon nedeniyle topraklar verimsizleşir ve verimsiz tarım arazileri ortaya çıkar.
- İnsanlar göç etmek zorunda kalır, kıtlıklar ve açlıklar yaşanır.
- Çok fazla erozyon olduğu zaman barajların su tutma kapasitesi azalır, bitki çeşitliliği azalır ve doğal su kaynakları beslenemez hale gelir.
- 14:31Dersin Sonucu
- Türkiye'nin gölleri konusuna geçildiğinde TYT kısmının bitirildiği belirtiliyor.
- Kitabın tümü hem AYT hem de KPSS için önemlidir.