Buradasın
Türkiye'de Tarım Ürünleri ve Coğrafi Özellikler Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=HBTsT2AuVlkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Mehmet Yiğit tarafından sunulan bir coğrafya dersi formatındadır. Eğitmen, ÖSYM sınavlarına hazırlık amacıyla Türkiye'deki tarım ürünlerinin coğrafi dağılımı ve iklim şartlarına uyumu hakkında bilgi vermektedir.
- Videoda Türkiye'nin farklı bölgelerindeki tarım ürünlerinin dağılımı, sulama ihtiyaçları ve iklim koşullarına uyumları ele alınmaktadır. Eğitmen, pirinç, zeytin, mısır, şeker pancarı, pamuk, arpa, kırmızı mercimek gibi çeşitli tarım ürünlerinin hangi bölgelerde yetiştirildiğini, iklim seçiciliklerini ve ekonomik değerlerini harita üzerinden açıklamaktadır.
- Ayrıca videoda, Türkiye'nin Karadeniz, Akdeniz, Ege, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki tarım uygulamaları karşılaştırmalı olarak incelenmekte, nadas arazisi, mera hayvancılığı ve tarımı etkileyen doğal ve beşeri faktörler de ele alınmaktadır. Eğitmen, soru-cevap formatında konuyu pekiştirmekte ve öğrencilerin soru bankası çözmesi ve branş denemesi yapması gerektiği konusunda tavsiyelerde bulunmaktadır.
- 00:12Türkiye'nin İklim ve Tarım Alanları
- Karadeniz sulama ihtiyacı olmayan, İç Anadolu, Güneydoğu ve Doğu Anadolu sulama sorunu olan, Akdeniz, Ege ve Marmara ise sulama ihtiyacı olup da bu ihtiyacı karşılayabilen bölgelerdir.
- İklim faktörleri (güneş, bulutlar) ve yer şekilleri (yükselti) enerji potansiyelini etkiler, bu nedenle iklim değil jeomorfoloji faktörleri önemlidir.
- Aynı tarla ve kafa aynı kafa olunca üretim miktarı değişmez, bu nedenle analiz yapmak gerekir.
- 01:17Soru Çözümü Yöntemi
- Mehmet Yiğit ile soru çözümüne başlanıyor ve izleyicilerden önce soruları çözmeye çalışıp cevaplarını yorumlara yazmaları isteniyor.
- İlk soruda Türkiye haritasında gösterilen tarım ürünü tespit ediliyor.
- Pamuk ve tütün Karadeniz ve İç Anadolu'da yetişmezken, çeltik (pirinç) akarsularla paralellik gösteren bölgelerde yetiştirilir.
- 03:59Zeytin Tarımının Özellikleri
- İkinci soruda haritada gösterilen tarım ürünü zeytin olarak tespit ediliyor.
- Zeytin Akdeniz iklimine uyum sağlamış, özellikle Ege ve Marmara bölgelerinde yoğun yetiştirilir.
- Zeytin ekim alanlarındaki yoğunluğu fiziki koşullar değil, beşeri koşullar belirlemiştir çünkü zeytinin iki yılda bir ürün vermesi nedeniyle çok gelir getirmemesi nedeniyle bazı bölgelerde seyrek görülür.
- 06:04Zeytin Tarımının Coğrafi Özellikleri
- Güneydoğu Anadolu'da zeytin tarımı yapılabildiği için burada bozulmuş Akdeniz iklimi etkisi görülür.
- Gaziantep, Şanlıurfa ve Mardin gibi bölgelerde zeytin ağaçlarına rastlanabilir.
- Soru çözümlerinde analitik yaklaşım benimsenmeli, şıklara tek tek bakılmalı ve bilgiler tekrar edilmelidir.
- 07:06Zeytin Tarımı ve İklim Koşulları
- Zeytin, kış sıcaklığının sıfır derece C'nin altına düşmeyen yerlerde yetişebilen, kış sıcaklığına duyarlı bir üründür.
- Aydın, Gaziantep, Balıkesir ve Artvin'in Yusufeli bölgesinde mikro klimatik olarak zeytin yetiştirilirken, Rize'de turunçgil, satsuma ve mandalina yetiştirilir.
- Zeytin tarımı için önemli olan, iklim koşullarına şaşırmadan girmektir.
- 08:03Tarım Ürünlerinin İklim Seçiciliği
- Tuz Gölü çevresinde, Güneydoğu'da, Hatay'da, Doğu Anadolu'da ve Doğu Karadeniz'de (seyrek) bulunan bir ürün, soğuklara dayanıklı ve çok fazla yağış istemeyen, geniş yetişme alanına sahip bir üründür.
- Bu ürün muhtemelen buğdaydır ve her bölgede yetiştirilmesi ekonomik değerinin yüksek olduğunu göstermez çünkü buğday temel besin kaynağıdır.
- Tarımsal verim, üretilen miktarı araziye bölerek hesaplanır ve arazi değişmeden verim değişebilir.
- 11:12Tarım Ürünlerinin Yetişme Koşulları
- Her tarım ürünü farklı vejetasyon koşulları arar; bazıları yaz kuraklığı isterken, bazıları yazın yağış ve sulama ister.
- Şeker pancarı, pamuk, arpa ve kırmızı mercimek yaz yağışlarından olumsuz etkilenirken, mısır yaz yağışlarını ister ve yaz yağışının olmadığı yerlerde sulama ister.
- Mısır'ın doğal yetişme alanının Karadeniz olduğu bilinirken, en çok Konya'da yetişir.
- 12:26Hasat Miktarı ve İklim İlişkisi
- Hasatın en az olduğu yer her zaman en soğuk yerdir çünkü tarım ürünün erken olgunlaşması gerekir.
- Hasatın en çok olduğu yer ise en sıcak yerdir.
- Doğu Karadeniz'in kıyısında çok yağmur vardır, her mevsim yağışlıdır, güneşli gün sayısı azdır ve kışlar ılıktır.
- 13:42Türkiye'de Tarım ve İklim İlişkisi
- Su ihtiyacı fazla olan ve yaz kuraklığına ihtiyaç duymayan ürünler (çay ve fındık) yetiştirilir.
- Tarla tarımından ziyade bahçe tarımı yapılır çünkü tarla düzlükleri yoktur, yamaçlar taraçalama ile bahçeler oluşturulmuştur.
- Güneşli gün sayısının az olmasından dolayı pamuk ve buğday tarımı yapılmaz, daha çok extansif (yaygın, kaba, ilkel) tarım yöntemleri tercih edilir.
- 14:45İklim Koşullarının Etkileri
- Türkiye'deki iklim koşulları insanların psikolojik ve fizyolojik yapısını etkiler, örneğin Karadeniz iklimi tez canlı ve agresif yapıya sahiptir.
- Güneydoğu Anadolu'da nadas tarımının yaygın olmasında yağış miktarının az olması ve sulamada yetersizlik vardır.
- Karadeniz bölgesi kıyı kesiminde fındık tarımının yapılması tamamen iklimle ilgilidir, Doğu Anadolu'da akarsuların hidroelektrik enerji potansiyelinin yüksek olması ise iklim değil, jeomorfoloji ile ilgilidir.
- 17:17Türkiye'de Tarım Ürünleri ve Bölgesel Dağılım
- Trakya'da yoğun olarak yetiştirilen tarım ürünleri ayçiçeği, pirinç veya kanola olabilir.
- Güneydoğu'da yoğun olarak yetiştirilen tarım ürünleri pamuk olabilir, şeker pancarı üretimi henüz yeterli düzeye gelmemiştir.
- Ege bölgesinde Türkiye'nin ve dünyanın en kaliteli tütünleri yetiştirilir, bölge olarak tütün üretiminde Ege birincidir.
- 19:04Tarımda Verim Artışı ve Önlemler
- Türk tarımının en büyük sorunlarından biri verim düşük olmasıdır, aynı toprağa Hollandalı 50 kg alırken biz 5 kg alıyoruz.
- Zirai mücadele, toprak bakımı, islah edilmiş tohum kullanma ve gübre kullanımının yaygınlaştırılması verimi artıracak önlemlerdir.
- Çiftçi sayısını arttırma birim alandan alınacak verimi arttırmaz, üretim miktarını artırmak için çiftçinin bilincini arttırma ve intensif tarım metodlarına geçmek gerekir.
- 20:15Türkiye'de Meyve Tarımı
- Haritada taranarak gösterilen tarım ürünü turunçgil (satsuma, mandalina) olabilir.
- Zeytin, muz, mısır ve incir gibi diğer meyve ürünlerinin tarım alanları haritada gösterilmemiştir.
- Bursa'nın siyah inciri endemik bir türdür ve dünyada sadece Bursa'da üretilir, İngiltere Kraliçesi Elizabeth'in sipariş etmesiyle dünya çapında meşhur olmuştur.
- 21:48Nadas ve Nöbetleşe Tarım
- Nadas, toprağı bir yıl ekmeden, biçmeden bekletmek olup, yağış yetersizliği veya sulama imkanı olmaması durumunda uygulanır.
- Nöbetleşe tarım, mevcut ürüne yetmiyorsa daha az su isteyen bir ürün (şeker pancarı yerine fie, korunga, yonca) ekerek tarlanın boş kalmasın diye yapılan bir yöntemdir.
- Nadas arazisi en az yağışın en az olduğu 5 numarada, en fazla yağışın en fazla olduğu 1 numaralı Karadeniz'de yoktur.
- 22:54Buğday Ekim Alanları
- Türkiye haritasında yoğun noktalar görülen ürün, soğuklara dayanıklı ve iklim seçiciliği az olan buğdaydır.
- Buğday ekim alanları dikkate alındığında, Karadeniz'de de yetişir ancak Doğu Karadeniz kıyısında en az yetişir.
- Verim hakkında yorum yapılamaz çünkü arazi yüzölçümü ve üretim miktarı bilinmemektedir.
- 23:55Mera Hayvancılığı
- Mera hayvancılığı Doğu Anadolu'nun kuzeydoğusu (Erzurum, Kars, Ardahan) ve Doğu Karadeniz'de yapılır.
- Türkiye'nin başka yerlerinde de (İç Anadolu, Akdeniz) mera hayvancılığı yapılır ancak en çok 5 numara ile gösterilen yerde yapılır.
- 24:25İç Anadolu'da Yetişen Ürünler
- İç Anadolu'da tar olarak verilen bölgede patates, üzüm, çavdar ve elma yetiştirilir.
- İç Anadolu'da tütün yetiştirilmez çünkü toprak nemi yetersizdir ve tütün devlet kontrolündedir.
- 25:19Soru Çözümü ve Öneriler
- Bol soru çözümü yaparak soruları çöze çöze cevabı hemen yapıştırabilirsiniz.
- Dershanede ücretsiz dersler sunulmakta olup, öğrenciler evlerinden Türkiye'nin en kaliteli hocalarından dersler dinleyebilmektedir.
- En az iki soru bankası (Atak ve Amiral) ve bir branş denemesi çözmek önerilmektedir.
- 27:43Tarım Ürünlerinin Çeşitliliği
- Tarım ürün çeşitliliğinin az olacağı yerler soğuk yerlerdir.
- Doğu Anadolu'da şeker pancarı, buğday ve arpa yetiştirilirken, Güneydoğu'da kırmızı mercimek, Antep fıstığı ve pamuk yetiştirilir.
- Türkiye'de en soğuk yer Doğu Anadolu'dur ve tarım ürün çeşidi en az burada bulunur.
- 28:53Ege Bölgesi Tarım Ürünleri
- Ege bölgesinde yetişen tarım ürünlerinin baş harfleri ZÜHTİK'tir: zeytin, üzüm, haşhaş, tütün, incir ve keten.
- Turunçgil'de yüzde seksenbeş Akdeniz'de yetişir.
- Üzüm soğuklara dayanıklı bir meyvedir ve Doğu Karadeniz'in kıyısında bulunmaz.
- 29:30Tarımsal Üretimdeki Dalgalanmalar
- Yağışın az olduğu ve tarım alanlarının sulanamadığı yerlerde tarım ürünlerinin üretim miktarlarında yıllara göre belirgin dalgalanmalar olur.
- Sulamaya en az ihtiyaç duyacak bölge Karadeniz'dir, sulama sorunu olan bölgeler İç Anadolu, Güneydoğu ve Doğu Anadolu'dur.
- Sulama ihtiyacı olup da bu ihtiyacı karşılayabilen bölgeler Akdeniz, Ege ve Marmara'dır.
- 30:31Tarımı Etkileyen Faktörler
- Türkiye'de tarımı etkileyen birçok doğal ve beşeri faktör bulunur.
- Beşeri faktörler insanla ilgili, beşeri olmayan faktörler ise fiziki olaylardır (yağış, rüzgar, volkanizma, deprem).
- Yağış rejimi insanlar tarafından belirlenemeyen fiziki bir faktördür, sulama ise insanların yaptığı bir faaliyettir.