Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, referandum kavramını açıklayan ve Türkiye'deki referandum tarihini anlatan eğitici bir içeriktir.
- Video öncelikle referandumun tanımını ve önemini açıklayarak başlıyor, ardından Türkiye'deki referandum tarihini kronolojik olarak anlatıyor. 1961, 1982, 1987 ve 1988'deki referandumların konuları, tarihleri ve sonuçları detaylı şekilde aktarılıyor. Video, 2017'de yapılacak son referandumla sonlanıyor.
- Referandum Kavramı ve Önemi
- Referandum, anayasa değişikliği, yasaların kabulü veya çok önemli meselelerde halkın iradesini belirlemek amacıyla yapılan oylamadır.
- Referandumda halkın iradesi idareye doğrudan yansımakta olup, doğrudan demokrasinin güzel bir örneğidir.
- Türkiye'de çok az uygulanan referandum, başka ülkelerde sık sık uygulanır.
- 00:21Referandum ve Blebisit Kavramları
- Referandum kelimesi genelde blebisit kelimesi ile beraber anılır.
- Blebisit, meclislerinin aldığı karar anlamında olan Latince blebisium sözünden gelir.
- Blebisit genelde yasama organlarının biri tarafından halkın oylamasına sunulan bir soru olup, güven oylaması anlamını ihtiva ettiği için günümüzde pek sık kullanılmamaktadır.
- 00:45Türkiye'deki İlk Referandum
- Türkiye'de ilk referandum 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin ardından hazırlanan 1961 Anayasası için yapıldı.
- 9 Temmuz 1961'deki halk oylaması ile 1961 Anayasası %38,30 hayır oyuna karşılık %61,70 evet oyuyla kabul edildi.
- 01:04Türkiye'deki İkinci Referandum
- Türkiye'de ikinci referandum 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinin ardına hazırlanan 1982 Anayasası için 7 Kasım 1982'de yapıldı.
- Halk oylamasına 18.885.488 seçmen katıldı ve %91,37 evet, %8,63 hayır oyuyla kabul edildi.
- 1982 Anayasası sonuçların açıklanmasıyla 9 Kasım 1982'de yürürlüğe girdi.
- 01:42Türkiye'deki Üçüncü Referandum
- Türkiye'de üçüncü referandum 1982 Anayasası'nın geçici dördüncü maddesi ile getirilen 10 ve 15 yıllık siyasal yasakların kalkıp kalkmaması konusunda 6 Eylül 1987'de düzenlendi.
- Halk oylamasına 24.436.821 seçmen katıldı ve geçerli 23.347.856 oydan 11.711.461 evet, 11.636.395 hayır çıktı.
- Böylece geçici dördüncü madde yürüten kaldırıldı.
- 02:19Türkiye'deki Dördüncü ve Son Referandum
- Türkiye'nin dördüncü referandumunun konusu, Anayasa'nın 127. maddesindeki yerel seçimlerin bir yıl erkene alınıp alınmaması oldu.
- Bu halk oylaması 25 Eylül 1988'de yapıldı ve seçmenlerin %65'i hayır, %35'i evet oyu kullandı.
- Böylece yerel seçimlerin erkene alınması için Anayasanın 127. maddesinde değişiklik kabul edilmedi ve 13 Kasım 1988 olarak öngörülen erken seçim yapılmadı.
- Son olarak da Nisan 2007'de cumhurbaşkanlığı sisteminin kabulü Türk halkına sorulacak.