Buradasın

Türkiye Belediyecilik Kanunları Eğitim Videosu

youtube.com/watch?v=aX4-IN0W3Lw

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan, belediyecilik kanunları hakkında kapsamlı bir eğitim dersidir. Eğitimci, izleyicilerin sorularını cevaplayarak interaktif bir format kullanmakta ve Bilal adında bir katılımcı ile etkileşim halindedir.
Video, Türkiye'deki belediyecilik tarihinden başlayarak 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 6360 sayılı Kanun'un maddelerini sistematiğe göre incelemektedir. İçerikte belediyelerin kuruluş şartları, hemşehri kavramı, belediyelerin zorunlu ve ihtiyari görevleri, yetkileri, imtiyazları, teşkilatı ve denetim sistemi gibi konular detaylı şekilde ele alınmaktadır.
Eğitim, belediyelerin imar, su ve kanalizasyon, ulaşım, çevre, temizlik, itfaiye, kentsel altyapı, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, konut, kültür-sanat, turizm gibi zorunlu görevlerini ve vergi tahsilatı, su ve atık su hizmetleri, toplu taşıma gibi yetkilerini açıklamaktadır. Ayrıca belediyelerin organları (meclis, encümen ve başkan), personel düzenlemeleri ve denetim mekanizmaları hakkında da bilgiler sunulmaktadır.

00:04Belediyecilik Kanunlarına Giriş: Bu derste 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 6360 sayılı kanuna genel bir bakış yapılacak.
Türkiye'de belediyecilik Osmanlı'dan bu yana gelen bir kültürdür, ancak batılı anlamda belediyecilik anlayışı daha sonra gelişmiştir.
00:53Osmanlı Döneminde Belediyecilik: Osmanlı döneminde de belediye hizmetleri yürütülmekteydi, bu dönemi Tanzimat öncesi ve sonrası olarak ikiye ayırabiliriz.
Tanzimat öncesi dönemde belediye hizmetleri kadı, subaşı, çöpçü subaşı, muhtesip gibi birçok aktör tarafından sunuluyordu.
Vakıflar, yolların temizlenmesi, aydınlatılması, muhtaçlara yardım yapılması, su getirilmesi gibi hizmetleri yerine getirirken, loncalar asayişin sağlanması ve düzeni sağlamayı üstleniyordu.
03:01Tanzimat Dönemi ve Belediyecilik: Tanzimat döneminde batı ile ilişkiler artınca şehirler kalabalıklaşmış ve eski sistem belediye hizmetlerini sürdürmek için yeterli olmamıştır.
1855 yılında İstanbul'da ilk belediye idaresi olan "şehre emaneti" kurulmuştur.
Galata ve Beyoğlu bölgesinde Paris örneği alınarak altıncı daire belediyesi kurulmuş, daha sonra Dersaadet Nizamnamesi ile tüm İstanbul'a yaygınlaşmıştır.
04:38Belediyecilik Kanunlarının Gelişimi: 1876 Anayasa'da İstanbul'da ve taşrada kurulacak belediyelerin seçimle iş başına gelen meclisler tarafından yönetilmesi öngörülmüştür.
1876 yılında hazırlanan Vilayet Belediye Kanunu ile her vilayet ve kasabada bir belediye örgütü kurulması düzenlenmiş, bu kanun 1930 yılına kadar uygulanmıştır.
1930 yılında 1580 sayılı Belediye Kanunu yürürlüğe girmiş, bu kanunda belediye tanımı "beldenin ve belde sakinlerinin mahalli mahiyette müşterek ve medeni ihtiyaçlarını tanzim ve tesviye ile mükellef hükmü bir şahsiyet" olarak tanımlanmıştır.
06:38Belediyecilik Kanunlarının Güncellenmesi: 1984 yılında 303 sayılı Büyükşehir Belediyesi Yönetimi Hakkındaki Kanun yürürlüğe girmiş, 2004 yılında 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile bu kanun yürürlükten kalkmıştır.
2005 yılında 5393 sayılı Belediye Kanunu yürürlüğe girmiş, 2012 yılında 6360 sayılı kanunla büyükşehir belediyelerinin belediye sınırlarının tüm il sınırlarını kapsaması sağlanmıştır.
6360 sayılı kanunla büyükşehir sayımız 30'a çıkmış ve hizmet sınırları belediyelerin il sınırına genişlemiştir.
07:54Anayasa ve Belediyecilik: Anayasa'nın 127. maddesi mahalli değerleri tanımlar ve il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan, kanun organları seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileri olarak tanımlar.
Anayasa'ya göre bu idarelere görevleri ile orantılı gelir kaynakları verilir.
5393 sayılı kanunda belediye tanımı "belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan karar organı, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi" olarak tanımlanmıştır.
5216 sayılı kanunda büyükşehir belediyesi "sınırları il mülki sınırı olan, sınırları içerisindeki ilçe belediyeler arasında koordinasyonu sağlayan, idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi" olarak tanımlanmıştır.
11:43Belediye Kanunları ve Belediye Kurulumu: 5216 sayılı kanunda, büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görevli oldukları konularda belediye kanunu ve diğer mevzuat hükümleri ile ilgisine göre yetki, imtiyaz ve muafiyetlere sahip oldukları belirtiliyor.
Büyükşehir belediyesi kanununda bir hüküm yoksa, 5393 sayılı kanun uygulanır.
İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunludur, köyler veya muhtelif köy kısımları birleşerek belediye kurabilir, yeni isken nedeniyle oluşturulan ve nüfusu 5 bin ve üzeri olan yerleşim yerlerinde de Cumhurbaşkanı kararı ile belediye kurulabilir.
13:07Büyükşehir Belediyeleri ve Belediye Kurulamazlık Alanları: Belediye kanununda nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulabilir, il ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunludur.
Toplam nüfusu 750 bin'den fazla olan illerin il belediyeleri kanunla büyükşehir belediyesine dönüştürülebilir.
İcme ve kullanma suyu havzalarında, SİT ve diğer koruma alanlarında, meskun sahası kurulu bir belediyenin sınırlarına 5 bin metreden daha yakın olan yerleşim yerlerinde belediye kurulamaz.
14:22Mahalle ve Yönetimi: Mahalle ve muhtarlık ilk yerel birimlerdir, vatandaşın iletişim kurduğu birimlerdir ve katılım bakımından son derece önemlidir.
Mahalle kurulacak, kaldırılacak, kapatılacak veya birleştirilecekse, sınırları tespit edilecek veya değiştirilecekse, bunu belediye meclisinin kararı, kaymakamın görüşü ve valinin onayı ile yapabiliriz.
Mahalle muhtarlarının görevleri arasında mahalle sakinlerinin gönüllü katılımıyla ortak ihtiyaçları belirleme ve mahallenin yaşam kalitesini geliştirmek için belediye ile diğer kamu kurum kuruluşları ile ilişkileri yürütme bulunmaktadır.
16:31Mahalle Kurulumu ve Belediye İsim Değişimi: Mahalle kurulabilmesi için nüfusu 500'ün altında olmamalıdır.
Belediyelere kanun, kararlarında mahallenin ortak isteklerini göz önünde bulundurup, hizmetlerin mahallenin ihtiyaçlarına uygun biçimde yürütülmesini sağlamaya çalışmakla yükümlüdür.
Beldenin adı, belediye meclis üye tam sayısının en az dörtte üç çoğunluğunun kararı ve valinin görüşü üzerine İçişleri Bakanlığı'nın onayı ile değiştirilebilir.
19:38Belediyelerin Tüzel Kişiliği ve Hemşehri Hukuku: Nüfusu 2 bin'in altında olan büyükşehir sınırları dışında olan belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmıştır.
Meskun sahası bağlı olduğu il veya ilçe belediyesi ile sınırına 5 bin metreden daha fazla yakın duruma geldiyse, belediyenin tüzel kişiliği cumhurbaşkanı kararı ile kaldırılabilir.
Nüfusu 2 bin'in altına düşen belediyeler cumhurbaşkanı kararı ile köye dönüştürülebilir.
5393 sayılı kanunun 13. maddesine göre herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir ve hemşehriler belediyelerin karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları vardır.
23:05Belediye'nin Sosyal ve Kültürel Görevleri: Belediye, hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar.
Hemşehrilere bilgi edinme, bilgilenme ve yardımdan yararlanma hakkı verilirken, belediye sınırları içerisinde oturan veya ilişki olan her şahıs belediyenin kararlarına, emirlerine ve duyurularına uymak ve vergileri ödemekle yükümlüdür.
Hemşehrilere uyma yükümlülüğü, hemşehri olarak ikamet etmese bile belediye ile ilişkisi varsa da geçerlidir.
25:43Belediye Kanunu'nun 14. Maddesi: Belediye Kanunu'nun 14. maddesi belediyelerin görev ve sorumluluklarını düzenlemekte olup, iki bent halindedir.
14/a bentinde belediyelerin zorunlu görevleri (asli görevler) bulunurken, 14/b bentinde ihtiyari görevler (belediyenin mali durumu ve hizmet önceliklerine göre yapacağı hizmetler) yer almaktadır.
Belediyelerin zorunlu görevleri arasında imar, su, kanalizasyon, ulaşım, kentsel altyapı, çevre, çevre sağlığı, temizlik, katı atık, zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans, şehir içi trafik, defin ve mezarlıklar, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, konut, kültür-sanat, turizm, tanıtım, gençlik ve spor, orta ve yükseköğretim öğrenci yurtları, sosyal hizmet yardım, nikah, meslek ve beceri kazandırma, ekonomi ve ticaretin geliştirmesi bulunmaktadır.
27:31İmar ve Su Kanalizasyonu: İmar planlarını belediyeler yapar ve belediye meclisi tarafından onaylanır; nüfusu 10 binin üzerinde olan belediyelerde plan yapımı zorunludur.
Büyükşehir belediyelerinde ilçe belediyeleri uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yaparlar, bu planları büyükşehir meclisinden onaylatmak durumundadırlar.
İmar planı iptal edildiğinde eski plan kendiliğinden yürürlüğe girmez, yeni bir işlem tesis etmek gerekiyor.
29:45Su ve Kanalizasyon Hizmetleri: Su ve kanalizasyon hizmetleri kapsamında içme suyu, endüstri suyu sağlamak, atık su ve yağmur sularını uzaklaştırması sağlamak belediyelerin asli görevlerindendir.
Büyükşehirlerde su ve kanalizasyon hizmetleri büyükşehir belediyesi tarafından, diğer belediyelerde ise DS tarafından yerine getirilir.
Büyükşehirlerde DS görevi olarak yazılmamış olsa da, su ve kanalizasyon genel görevi kapsamında yapılabilir.
30:44Ulaşım ve Kentsel Altyapı: Toplu taşıma hizmetlerini belediyeler yürütür ve bunlarla ilgili sistemleri kurar.
Toplu ulaşım hizmeti, belediye sınırı il sınırı olduğu için hizmet alanı genişlemiştir.
Belediyeler ulaşımla ilgili her tür sistemi (deniz, kara, havada telefek sistemleri) kurmak yetkisine sahiptir.
32:05Coğrafi ve Kent Bilgi Sistemleri: Coğrafi ve kent bilgi sistemlerini kurmak belediyelerin asli görevlerindendir.
Bu sistemlerde nüfus, tarım, hayvancılık, vatandaşlık, afet, vergi ve toprak bilgi sistemi gibi birçok bilgi toplanır.
Büyükşehir sınırları içerisinde meydan, bulvar, cadde, sokak numaraları ve bunlar üzerindeki numara verme işlemlerini gerçekleştirmek büyükşehir belediyesi'nin yetkisindedir.
33:40Çevre ve Katı Atık Yönetimi: Belediyeler çevre ve çevre sağlığı ile ilgili hizmetleri yürütmekle görevlidir.
Büyükşehir belediyeleri tarım alanlarının ve su havzalarının korunmasını sağlamakla görevlidir.
Büyükşehir ilçe belediyelerine katı atıkların toplanması ve aktarma üstü istasyonuna taşınması görevi verilmiştir.
35:01Belediyelerin Temizlik ve Çevre Görevleri: Katı atıkların toplanması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması büyükşehir belediyelerine aittir ve bu hizmetler için ücret alınır.
Büyükşehir belediyeleri, mahallelerin ilçe merkezine bağlayan yollar, meydanlar, bulvarlar, cadde ve ana yolların yapımı, temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütür.
Temizlik hizmetleri gerektiğinde ilçe belediyelerine devredilebilir.
36:07Zabıta Hizmetleri: Zabıta hizmetleri belediye hizmetlerinden en çok bilinenidir ve beldede esenlik, huzur, sağlık ve düzeni sağlama görevi verilmiştir.
Zabıta, kanunda belirtilen emir ve yasakların uygulanmasını sağlar ve bunlara uymayanlara mevzuatta öngörülen ceza ve yaptırımları uygular.
Zabıta görevleri belediye zabıta yönetmeliğinde düzenlenmiştir ve 5393 sayılı kanunda genel bir düzenleme yapılmıştır.
37:05Zabıta Koordinasyonu: Büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyeleri birlikte görev yapabilir ve bu durumda uyum ve koordinasyon büyükşehir belediyesi tarafından sağlanır.
İhtilaf çıkması durumunda büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici karar alma yetkisine sahiptir.
Büyükşehir belediye zabıtası ile ilçe belediye zabıtası birlikte görev yaparken gözetim ve koordinasyon yetkisi büyükşehir zabıta biriminin en üst amirine aittir.
38:21İtfaiye ve Acil Durum Hizmetleri: İtfaiye hizmetleri büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri tarafından yürütülür ve belediye sınırları dışındaki olaylara müdahale yetkisi vardır.
Acil yardım, kurtarma ve ambulans hizmetleri belediyelerin asli görevleridir.
Belediyelere yangın, sanayi kazası, deprem ve diğer afetlerden korunmak için acil durum planlaması yapma görevi verilmiştir.
40:14Toplu Taşıma ve Mezarlık Hizmetleri: Servis ve toplu taşıma araçları ile taksit sayılarını belirlemek, bilet ve ücret tarifelerini belirlemek, zaman güzergahlarını ve durak yerlerini tespit etmek belediyelerin görevleridir.
Mezarlık hizmetleri büyükşehirlerde büyükşehir belediyelerince yürütülür, defin işlemler ise hem büyükşehir hem ilçe belediyeleri tarafından yapılabilir.
Muhtaç durumdaki kişilerin cenazeleri belediye tarafından ücretsiz olarak kaldırılır.
41:38Konut ve Arsa Üretimi: Arsa ve konut üretimi belediyelerin zorunlu görevleridir.
Belediyeler düzenli kentleşmeyi sağlamak ve beldenin konut, sanayi ve ticaret alan ihtiyacını karşılamak amacıyla arazi satın alabilir ve toplu konut idaresi gibi idarelerle işbirliği yapabilir.
Dar gelirliler, afete maruz kalanlar ve sanayi bölgesinden nakledilecekler gibi belirli kimselere arsa tahsis edilebilir.
43:45Kültür, Turizm ve Eğitim Hizmetleri: Kültür ve sanat hizmetleri düzenlemek, konserler, sergiler, sinema, konferanslar, tiyatro ve şenlikler gibi etkinlikleri düzenlemek belediyelerin görevleridir.
Turizm ve tanıtım, ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi için önemli bir alandır.
Orta ve yükseköğretim öğrenci yurtları belediyelerin asli görevleridir.
45:00Sosyal Hizmet ve Diğer Görevler: Sosyal hizmet ve yardım belediyelerin önemli görevleridir, sosyal yardım anlık ihtiyaçların giderilmesi içindir, sosyal hizmet ise muhtaçlık durumunun ortadan kaldırılması için verilen hizmetlerdir.
Belediyeler yoksul ve muhtaç kimselere yardım edebilir ve bu ödeneği kullanma yetkisi belediye başkanına aittir.
Meslek edindirme kursları istihdam edilebilirliğin arttırılması ve toplumda dayanışmanın artırılması için verilebilir.
46:31Belediyelerin Asıl Görevleri: Büyükşehir belediyeleri, meslek ve beceri kazandırma kursları açmak, işletmek ve bu hizmetleri yürütürken üniversiteler, okullar ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak zorundadır.
Ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi belediyelerin asıl görevlerinden biridir; bu kapsamda fuarlar, alışveriş festivalleri düzenleyebilir ve ticaret yapmak isteyenlere kolaylık sağlayabilirler.
Belediyeler, katma değer getiren tarım ürünlerinin üretilmesi yönünde destekler verebilir, e-ticaret siteleri kurabilir ve sosyal satın alma yaparak üretim yaptırabilir.
48:09İhtiyari Görevler: Konuk evlerinin açılması büyükşehir belediyeleri ve nüfusu yüz binin üzerindeki belediyeler için zorunlu görevdir, diğer belediyeler ise mali durumları ve hizmet önceliklerini değerlendirerek açabilirler.
Devlet okullarının yapımı, bakımı, onarımı ve ihtiyaçlarının karşılanması belediyelerin ihtiyari görevlerindendir.
Sağlıkla ilgili her türlü tesisi (kanser tarama merkezi, fizik tedavi, rehabilitasyon merkezleri, tıp merkezleri) açabilir ve işletebilirler.
50:33Tarihi Miras ve Sporla İlgili Görevler: Belediyeler, muhabbetlerin yapım, bakım, onarımını yapabilir, tarihi dokunun ve kent tarihi bakımından önemi olan mekanların bakımı, onarımını yapabilir, korunması mümkün değilse aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
Sporu teşvik etmek için gençlere spor malzemesi verebilir, amatör spor karşılaşmaları düzenleyebilir ve üstün başarı gösterenlere meclis kararıyla ödül verebilir.
Amatör spor kulüplerine sınırsız yardım yapabilir, ancak nakdi yardım için büyükşehir belediyeleri için bir önceki yıl genel bütçe vergi gelirlerinden tahakkuk eden miktarın binde yedisini, diğer belediyeler içinse binde on ikisini geçemez.
53:09Hizmet Verme Kriterleri ve Tarım Destekleri: Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası belirlenirken belediyenin mali durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınır, hizmetler vatandaşlara en uygun yerlerde ve yöntemlerle sunulur.
Belediyenin görev ve yetki alanı belediye sınırlarını kapsar, ancak meclis kararıyla mücavir alanlara da hizmet götürebilir.
Büyükşehir ve ilçe belediyeleri tarım ve hayvancılığı desteklemek amacıyla her türlü faaliyet ve hizmette bulunabilir, üreticilerden ve kooperatiflerden ürün satın alabilir ve ihale kanununa tabi olmayan doğrudan alımlar yapabilir.
56:28Belediyelerin Yetkileri ve İmtiyazları: Belediye Kanunu'nun 15. maddesinde belediyelerin yetkileri ve imtiyazları düzenlenmiştir.
Belediyeler belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her türlü faaliyet ve girişimde bulunabilir, yönetmelik çıkarabilir ve belediye yasakları koymak, uygulamak ve kanunlarda belirtilen izin ve ruhsatları verebilir.
Belediyeler vergi, resim, harç tahsilini yapabilir veya yaptırabilir, içme, kullanma ve endüstri suyu sağlayabilir, atık suları ve yağmur suyunu uzaklaştırabilir, toplu taşıma yapabilir ve katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması ve geri kazanımı ile ilgili faaliyetlerde bulunabilir.
58:11Belediyelerin Özel Yetkileri: Belediyeler toptancı ve perakendeci halleri, otobüs terminali, fuar alanı, mezbaha, yat limanı ve iskele limanı kurabilir veya bunların açılmasına izin verebilir.
Vergi, resim, harçlar dışında kalan dava konusu uyuşmazlıkları anlaşmayla tasfiyeye karar verebilir ve ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi amacıyla seyyar satıcılığı faaliyetten men edebilir.
Belediyeler Türkiye'de genel yetki kesimi yerine liste sayma usulüyle yetkilendirilmektedir, yani görev ve sorumlulukları 14. maddede belirlenmiştir.
1:00:13Su Hizmetleri ve İndirimler: Belediyeler ve bağlı idareler meclis kararıyla mabetlere, eğitim kurumlarına, yurtlara, pansiyonlara ve hastanelere indirimli, bedelli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu verebilirler.
Kamu kurumlarına uygulanan su ve atık su tarife ücretleri sabit olarak belirlenir ve konutlar için belirlenen en düşük su ve atık su tarifi ücretinin yüzde elli fazlasını geçemez.
Belediyeler temiz şebeke su hizmeti vermediği yerleşim yerlerindeki kamu kurumlarından ücret talep edemez ve kamuya ait eğitim kurumlarında abonelik, açma-kapama, bağlantı, teminat gibi ücretler talep edemez.
1:02:21İnsan Su Hakkı ve Asansör Kontrolleri: Cumhurbaşkanlığı kararıyla 16 Aralık 2021'de yayınlanan resmi gazetede, belediyelerin hane başı aylık kullanımın beşte birini aşmayacak şekilde ücretsiz veya indirimli tarife uygulayabilecekleri belirlenmiştir.
Belediyeler asansörlerin tescilini yapmak ve yıllık periyodik kontrollerini yapmak veya yetkilendirilmiş idareler aracılığıyla yaptırmakta sorumludur.
Asansörlerin yeterliliklere uymadığı durumlarda hizmet dışı bırakmak belediyelerin görevi olup, bu yetki usulüne uygun kullanılmazsa yaralanma veya ölüm olayı meydana geldiğinde belediye yetkilileri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.
1:04:25Yol Planlaması ve İmtiyaz Yoluyla Hizmetlerin Devri: Belediyeler bisiklet yolları, şeritleri, bisiklet ve elektrikli scooter park ve şarj istasyonları, yaya yolları ve gürültü bariyerlerinin planlanması, projelendirmesi, yapımı, bakım ve onarımıyla ilgili işlerde yetkilidir.
Belediyeler içme, kullanma, endüstri suyu sağlamak, atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılması, toplu taşıma ve katı atıklarla ilgili hizmetlerini 49 yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebilirler.
İmtiyaz yoluyla hizmet devretmek için belediye meclis kararı, Danıştay'ın görüşü ve Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın kararı gereklidir.
1:06:14Ekonomi ve Ticaretin Geliştirilmesi: Büyükşehir belediyesi, il belediyesi ve nüfusu 10 binin üzerindeki belediyeler turizm, sağlık, sanayi ve ticaret yatırımlarının altyapı ve çalışmalarını faiz almaksızın 10 yıla kadar geri ödemeli veya ücretsiz yapabilir veya yaptırabilir.
1:07:03Belediyelerin Taşınmaz Hakkı ve Yetkileri: Sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve turizmi geliştirecek projelere çevre ve şehircilik bakanlığının onayıyla ücretsiz veya düşük bedelle taşınmaz tahsis edilebilir.
Bu tahsisatta gerçek ve tüzel kişi ayrımı yapılmaz, dernekler de sosyal hizmet, eğitim veya sağlıkla ilgili projeler için bu imkanı kullanabilir.
Belediyeler kamuoyu yoklaması yaparak yerel hizmetlere yönelik halkın taleplerini ve şikayetlerini belirleyebilirler.
1:09:03Belediyelerin Haciz ve Vergi Muafiyeti: Belediyelerin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışları, kamu hizmetinde fiilen kullanılan malları ve tahsil edilen vergi gelirleri haczedilemez.
Belediyelerin genel bütçe vergi gelirlerinden aldığı paylar vergi hükmünde olduğu için arz edilemez, bunlar için ayrı hesap açılması gerekir.
Belediyenin kamu hizmetine ayrılan veya kamunun yararlanmasına açık olup gelir getirmeyen taşınmazlarının inşası ve kullanımları, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç diğer vergilerden muaftır.
1:11:08Belediyenin Organları: Belediyenin organları meclis, encümen ve başkan'dan oluşur; bu yapı büyükşehir meclisleri ve diğer belediyeler için de geçerlidir.
Belediye başkanı yürütme organıdır, halkın oylarıyla seçilir ve belediyenin en üst yöneticisidir.
Belediye meclisi karar organıdır, üye sayıları son genel nüfus sayım sonuçlarına göre belirlenir; büyükşehir belediye meclisleri ise ilçe meclislerinin üyelerinin beşte birinden ve ilçe belediye başkanlarından oluşur.
Encümen danışma organı ve idare kurulu niteliğindedir, karma bir yapıya sahiptir ve belediyenin ölçeğine göre yedi, beş veya onbir kişiden oluşur.
1:13:25Belediye Teşkilatı ve Personel: Belediye teşkilatı norm kadroya uygun olarak yazı işleri, mali hizmetler, fen işleri ve zabıta birimlerinden oluşur; ihtiyaca göre meclis kararıyla diğer birimler de oluşturulabilir.
Belediyeler yıllık sözleşmeyle tam zamanlı ve kısmi zamanlı personel istihdam edebilir, bu personellerin ücretleri belediye meclisi tarafından belirlenir.
Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlar, belediye başkanının talebi ve kurumların muvafakatı ile belediyelerin birim müdürü ve üstü yönetici kadrolarında geçici olarak görevlendirilebilirler.
Belediyelerin personel gideri gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yeniden değerleme katsayısı ile çarpma sonucu bulunacak rakamın %30'unu aşmamaları gerekir, nüfusu 10 bin'in altında olan belediyelerde bu oran %40'dır.
Personel gideri oranını aşan belediyelerde yeni personel alınamaz, bakanlıktan izin alınması gerekir; aksi takdirde kamu zararı oluşur ve belediye başkanı görevi kötüye kullanma suçuyla yargılanabilir.
1:17:57Belediye Yönetimi ve Kadro Düzenlemeleri: Belediye personelinin her türlü alacakları zamanında ve öncelikle ödenmesi gerekmektedir.
Belediye meclisinin seçtiği kişilerin belediye başkan yardımcısı olarak atanması için norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunması gerekmektedir.
Belediyelerde belediye başkanı, başkan yardımcısı ve müdürlükler bulunurken, büyükşehir belediyelerinde genel sekreterlik, daire başkanlıkları ve müdürlüklerden oluşur.
1:19:39Büyükşehir Belediyelerinde Özel Düzenlemeler: Büyükşehir belediyelerinde genel sekreter yardımcılığı vardır, belediye başkan yardımcılığı yoktur.
Genel sekreterler belediye başkanının teklifi üzerine çevre şehircilik bakanlığı tarafından atanır.
Büyükşehir belediyelerinde danışmanlar bulunur ve nüfusu iki milyonu aşan şehirlerde on, diğerlerinde beş danışman görevlendirilebilir.
1:21:18Belediyelerin Denetimi: Belediyelerin dış denetimi Sayıştay ve İçişleri Bakanlığı tarafından, iç denetimi ise belediye başkanı, iç denetim birimi, teftiş birimleri ve meclis denetim komisyonları tarafından yapılır.
Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, mal ve performans denetimini kapsar ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre yapılır.
Belediyenin mali işlemler dışında kalan diğer işlemleri de İçişleri Bakanlığı tarafından idari vesayet yetkisi kapsamında denetlenir.
1:23:34Faaliyet Raporu: Belediyeler seçimleri takip eden altı ay içerisinde stratejik plan hazırlar ve bu plan belediyenin nerede olduğu, nereye varmak istediği, amaçları ve hedeflerini içerir.
Faaliyet raporu, stratejik plan ve performans ölçütlerine göre hizmet ve faaliyetlerin gerçekleşme durumunu, meydana gelen sapmaları ve nedenlerini içerir.
Faaliyet raporu belediye başkanı tarafından Nisan ayında meclise sunulur, bir örneği de Çevre Şehircilik Bakanlığı'na gönderilir ve kamuoyuna açıklanır.
1:25:20Hizmetlerde Aksama Durumları: Belediyenin hizmetleri halkın sağlık, huzur ve esenliğini hayati derecede aksatacak şekilde etkileyecek şekilde aksatılırsa, İçişleri Bakanı belediye başkanına makul bir süre verir.
Aksama giderilmezse, İçişleri Bakanı o ilin valisinden hizmetin yerine getirilmesini ister ve gerekli maliyet iller bankası üzerinden belediyeye aktarılır.
Terör veya şiddet olaylarıyla mücadeleyi olumsuz etkileyen durumlarda, valilik İYİKO, il özel dairesi veya kamu kurum kuruluşları aracılığıyla hizmeti yaptırabilir.
1:28:02Belediyenin Giderleri: Belediyenin giderleri arasında dar gelirli, yoksul, muhtaç, kimsesiz ve engellilere yapılan sosyal hizmet ve yardımlar yer almaktadır.
Tören, temsil, ağırlama ve tanıtım giderleri, proje giderleri, yurtiçi-yurtdışı kamu-özel kesim ve sivil toplum örgütleri ile ortak hizmet ve proje giderleri de belediyenin giderleri arasındadır.
Sosyo-kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler de belediyenin giderleri arasında yer almaktadır.
1:29:38Belediye Bütçesi: Belediye bütçesi belediyenin stratejik planına ve performans programına uygun olarak hazırlanır, bütçe bir tahmindir ve belediyelerin mali yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir.
Bütçe dışı harcama yapılamaz, belediye başkanı ve harcama yetkisi verilen diğer görevliler bütçe ödeneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmasından sorumludur.
Bütçe tasarı belediye başkanı tarafından hazırlanır, Eylül ayının birinci gününden önce encümeneye sunulur ve Encümen tasarıyı inceleyip Kasım ayının birinci gününden önce Belediye Meclisine sunar.
1:31:54Bütçe Süreci: Meclis bütçe tasarını yılbaşından önce aynen veya değiştirerek kabul eder, bütçenin kabulüne kadar yapılan işlemler yeni yıl bütçesine göre yapılmış sayılır.
Meclisin bütçeyi tamamen reddetme hakkı yoktur, bütçeyi reddediyorsa meclisin feshine kadar giden bir süreç başlar.
Herhangi bir nedenle yeni yılın bütçesi kesinleşmemiş ise belediye bir önceki yıl bütçesini kullanır.
1:32:39Harcama Yetkilisi ve Borçlanma: Belediye bütçesi ile ödenek tahsis edilen her birimde, harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir.
Belediyeler borçlanma imkanına sahiptir, borçlanma için meclisten karar alınması ve birtakım kıstaslar ve kriterlerin uygulanması gerekir.
Belediye ve bağlı kuruluşlarının faiz dahil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranıyla arttırılan miktarını aşamaz.
1:34:31Borçlanma Sınırları: Belediye borçlanacaksa ve borçlanma miktarı en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin yeniden değerleme oranı ile arttırılan miktarının %10'unu geçmiyorsa belediye meclis kararı yeterlidir.
Borçlanma miktarı %10'u geçiyorsa meclis kararı alınıp Çevre Şehircilik Bakanlığının onayını alınması gerekir, aksi takdirde belediye başkanı görevi kötüye kullanma maddesi kapsamında yargılanabilir.
Belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilen projeler için borç sınırı hesaplanmaz.
1:36:04Şirket Kurma Hakkı: Belediyelere şirket kurma hakkı verilmiştir, belediyeler kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında ilgili mevzuatta belirtilen usule göre şirket kurabilir.
Şirketler Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulur ve faaliyet konusunun 14. maddede yer alan görev ve hizmet alanlarıyla uyumlu olması gerekir.
Büyükşehir belediyeleri genel sekreter ile belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatına ait personelin yönetim ve denetim kurullarında görev alabilmesi için özel düzenlemeler yapmıştır.
1:38:33Büyükşehir Belediyesi Şirketleri: Büyükşehir belediyeleri mülkiyeti ve tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesis, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir.
Bu yerler belediye ve bağlı kuruluşlarının %50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, bu şirketlerin %50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere devlet ihale kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle devredebilir.
Bu yerler belediye şirketleri tarafından üçüncü kişilere devredilecekse 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri yürürlüğe girer.
1:39:54Yurtdışı İlişkiler ve İşbirliği: Belediyeler uluslararası teşekkül ve organizasyonlara kurucu üye ve üye olabilir, bunlarla ortak faaliyet ve hizmet projesi gerçekleştirebilir, kardeşkent ilişkisi kurabilirler.
Bu faaliyetler için önceden Çevre Şehircilik Bakanlığının izni alınması ve meclis kararı alınması gerekir.
Belediyeler meclis kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanına giren konularda ortak işbirliği ve proje yapabilir.
1:41:35Belediyelerin İşbirliği Şartları: Belediyelerin işbirliği yapabilmesi için öncelikle meclis kararı alması, anlaşma yapılması ve protokolün belediyenin görev ve sorumluluk alanına girmesi gerekiyor.
Belediyeler mahalli idareler (il, belediye, köyler), merkezi idare (bakanlıklar), kamu kurum kuruluşları, meslek kuruluşları, dernek ve vakıflarla işbirliği yapabilir.
Belediyeler, mahalli idareler ve merkezi idareye asli görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla aynı ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve personel temin edebilir.
1:43:16Taşınmaz Tahsis ve Devri: Belediyeler taşınmaz tahsis ve devri yapabilir, ancak bunun için meclis kararı almak ve taşınmazın kullanım amacının belediyenin görev ve sorumluluk alanı ile örtüşmesi gerekiyor.
Taşınmaz devir ve tahsisi yazılı protokole bağlanmalıdır ve bedelli veya bedelsiz olarak yapılabilir.
Taşınmazlar kamu konutu veya sosyal tesis olarak kullanılamaz ve tahsis süresi 25 yıl geçmemelidir.
1:45:01Dernek ve Vakıflara Yardım: Altıbinüçyüzaltmış sayılı kanunun 19. maddesi gereği belediyeler, il özel idareleri ve bağlı kuruluşları dernek, vakıf ve birliklere ayni ve nakdi yardım yapamazlar.
Bu düzenleme bağış yapma ve nakdi yardım yapma konusunda kısıtlama getirmiş, ancak işbirliği kapsamında birlikte çalışmalar yapılabilir.
1:46:07Kent Konseyleri ve Gönüllü Katılım: Kent konseyleri, kentteki bütün aktörleri (merkezi yönetim, yerel yönetim, meslek kuruluşları, sivil toplum temsilcileri, muhtarlar, üniversiteler) içinde barındıran önemli bir katılım mekanizmasıdır.
Kent konseylerinin görevleri arasında hemşehrilik bilinci geliştirme, sürdürülebilirlik, kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve katılım gibi ilkelerin hayata geçirilmesi bulunmaktadır.
Gönüllü katılım, sağlık, eğitim, spor, sosyal hizmet, yaşlılara, kadınlara, çocuklara, engellilere ve yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlerde halkın katılımını sağlar.
1:50:02Kırsal Mahalle Düzenlemesi: Beşbinikiyüzonaltı sayılı kanunda yapılmış olan düzenlemeyle köyler mahalleye dönüştürülmüş ve mahalle statüsüne getirilmiştir.
Bu düzenlemeyle köy statüsündeyken büyük şehrin içerisinde yaşamaya başlayan insanların geçiş sürecinde altıbinüçyüzaltmış sayılı kanunda bazı düzenlemeler yapılmıştır.
1:50:32Geçiş Süreci ve Muafiyetler: Geçiş süreci sırasında emlak vergisi, belediye gelirleri kanununa göre alınan vergi, harç ve katılma payları %31,12 oranında 2022 tarihine kadar alınmamıştır.
İçme kullanma suları için alınacak ücretler en düşük tarifenin %25'ini geçmemiştir.
Bu muafiyetler 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle sona ermiştir.
1:51:05Kırsal Mahalle Tanımı: 5216 sayılı kanunda kırsal mahalle olarak belirlenen alanlar, köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde olan yerlerdir.
Kırsal mahalle belirlenirken sosyoekonomik durum, şehre uzaklık, belediye hizmetlerine erişilebilirlik ve mevcut yapılaşma durumu gibi kriterler dikkate alınır.
İlçe belediye meclisi karar ve teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisi kararıyla mahalle ölçekli bir belirleme yapılır.
1:52:01Kırsal Mahalle Belirleme ve Muafiyetler: Bir mahallenin tamamı kırsal mahalle olarak tespit edilemiyorsa, 10.000 metreden az olmamak üzere kırsal yerleşik alan belirlenebilir.
Kırsal mahalle veya yerleşik alan vasıfı, sosyoekonomik durum, şehir merkezine uzaklık, hizmetlere erişilebilirlik ve yapılaşma durumu değiştiğinde kaldırılabilir.
Kırsal mahallelerde emlak vergisi ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina ve arsalar için %50 indirimli uygulanır.
Ziraat üretiminde kullanılan bina, arsa ve araziler, işyeri olarak kullanılan binalar ve mesken amaçlı binalar emlak vergisinden muaf tutulmuştur.
Belediye gelirleri kanununa göre alınması gereken bina ve inşaat harcı imarla ilgili harçlar alınmaz, diğer harçlar %50 indirimli uygulanır.
İçme ve kullanma suları için alınacak ücretler işyerleri için en düşük tarifenin %50'sini, konutlar için ise %25'ini geçmeyecek şekilde belirlenir.

Türkiye Belediyecilik Kanunları Eğitim Videosu

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir