Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ümitcan Hoca tarafından sunulan Türkçe yazılı sınavına hazırlık amaçlı eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek çeşitli dil bilgisi konularını anlatmaktadır.
- Video, Türkçe yazılı sınavlarında karşılaşılabilecek soru tiplerini ve çözüm yöntemlerini kapsamaktadır. İçerik dört ana bölümden oluşmaktadır: öznel ve nesnel ifadelerin incelenmesi, yazım kurallarına göre cümle incelemesi, anlam bakımından cümle incelemesi ve söz sanatlarının tespiti. Ayrıca mecaz kelimeler, terim anlam, virgül kullanımı, vurgulanan düşünce, deyimlerin anlamları, eş anlamlı ve zıt anlamlı kelimeler gibi konular da işlenmektedir.
- Öğretmen, MEB örnek sorularından örnekler vererek konuları pekiştirmekte ve sınavlarda çıkabilecek soru tiplerini göstermektedir. Özellikle beş duyu organı ile ilgili deyimler, şiire hakim olan duyguyu belirleme, eş sesli kelimeler ve kelimelerin kök-ek ayrımı gibi konular üzerinde durulmaktadır.
- 00:49Türkçe Yazılı Hazırlığı
- Yazılılar başlıyor ve kanal açık uçlu, detaylı ve animasyonlu yazılı videolarıyla öğrencilerin yanında.
- Bu video Türkçe yazılısı için hazırlanmış olup, diğer beş ana dersin yazılı videoları da kanalda bulunabilir.
- 01:12Cümlelerin Kanıtlanabilirlik Açısından İncelenmesi
- Cümlelerin kanıtlanabilirlik açısından incelenmesi, öznel mi nesnel mi olduğu yönünden değerlendirilmesidir.
- Öznel ifadelerde kişisel görüş, duygu katılır, bilimsel değildir ve ispatlanamaz.
- Nesnel ifadeler objektiftir, tarafsızdır, kişisel düşünce yoktur, bilimseldir, sayısal veriler ve istatistikler içerir, ispatlanabilir ve kanıtlanabilir.
- 03:25Yazım Kurallarına Göre İnceleme
- Ünvan isimleri büyük harfle başlar.
- Özel tarihlerde ay isimleri büyük harfle başlar.
- Açıklama yapan "ki" ayrı yazılır, bulunma anlamı veren "ki" birleşik yazılır.
- "De" bulunma anlamında birleşik yazılır, "da" ise "bile", "bile bile" anlamında ayrı yazılır.
- 06:01Cümlelerin Anlam Bakımından İncelenmesi
- Sebep-sonuç cümlelerinde bir neden vardır ve "niye" soruları sorulur.
- Amaç-sonuç cümlelerinde geleceğe yönelik hedef, amaç ve ideal bulunur.
- Şart-koşul cümlelerinde bir şeyin olması bir şarta, koşula bağlıdır.
- "Bakmak üzere" ifadesi bazen şart-koşul, bazen amaç-sonuç anlamı verebilir.
- 08:23Söz Sanatları
- Benzetme, bir şeyin başka bir şeye benzetilmesidir.
- Konuşturma, cansız varlıklara insan özelliklerinin verilmesidir.
- Karşıtlık, birbirine zıt kavramların bir arada kullanılmasıdır.
- Abartma, gerçek anlamdan uzaklaşarak kazanılan yeni anlamdır.
- Gerçek anlam, bir kelimenin aklımıza ilk gelen anlamıdır.
- Mecaz anlam, bir kelimenin gerçek anlamından uzaklaşarak kazandığı yeni anlamdır.
- 09:43Mecaz ve Terim Anlamları
- Mecaz kelimeler soyuttur ve genellikle terim anlam bilimsel bir alanda, bir uzmanlık alanında kelimenin kullanımıdır.
- "Biletim yandı" ifadesinde "yanmak" kelimesi gerçek anlamdan (alev almak) mecaz anlam (geçersiz hale gelmek) kazanmıştır.
- "Işık" kelimesi fen dersinde terim anlamda (ışık konusu) kullanılırken, "başarının ışığını görüyorum" ifadesinde mecaz anlamda (başarının belirtilerini görmek) kullanılmıştır.
- 11:29Virgül Kullanımı
- Virgül eş-görevli sözcükleri birbirinden ayırmak için kullanılır (marketten muz, elma, portakal aldım).
- Benzer kabul etme, reddetme ifadelerinden sonra virgül kullanılır (bu seferlik senin dediğin olsun).
- Alıntılarda aktarma cümlelerinde, anlam ilişkisi bulunan cümlelerde, sıralı cümlelerde ve tekrarlama ifadelerinde virgül kullanılır.
- 13:03Metinde Vurgulanan Düşünce
- Metinde vurgulanan düşünce, verilmek istenen mesaj veya ana fikir olarak ifade edilir.
- Bir metinde vurgulanan düşünce, medyanın sunduğu mesajları değerlendirerek doğruları seçmek ve filtrelemektir.
- Medyanın sunduğu bilgileri araştırmadan kabul etmemek, doğruyu yanlışı ayırmak ve araştırmacı olmak önemlidir.
- 14:15Deyimler ve Anlamları
- "Akıntıya kürek çekmek" deyimi olmayacak bir şey için boşuna çabalamak anlamına gelir.
- "Özgünlük" kelimesi orijinal olma, başkalarını taklit etmeme, kendi tarzını oluşturma ve kendine özgü olma anlamına gelir.
- Deyimlerin anlamları sınavlarda sıkça sorulur ve beş duyu organı ile ilgili deyimler (göz, kulak, burun, ağız, dil) çok fazladır.
- 17:22Beş Duyu Organı ile İlgili Deyimler
- "Göze girmek" popüler olmak, sevilmek ve olumlu bir puan almak anlamına gelir.
- "Gözden düşmek" prestij kaybetmek, itibar kaybetmek anlamına gelir.
- "Gözdağı vermek" birisine şantaj yapmak veya tehdit etmek, "göze gelmek" ise nazar olmak veya şanssızlık yaşamak anlamına gelir.
- 18:46Göze Batmak Deyimi
- "Göze batmak" deyimi, birisine olumsuz yönde dikkatini çekmek anlamına gelir.
- 19:15Şiire Hakim Olan Duygu
- MEB sınavlarında şiire hakim olan duygu sorusu her sene sorulmaktadır.
- Hakim olan duygular arasında sevinç, üzüntü, hayal kırıklığı, pişmanlık, memleket sevgisi, hasret, özlem, keder, neşe, anne sevgisi, aile sevgisi ve karamsarlık bulunabilir.
- Verilen şiire hakim olan duygu memleket hasreti veya özlemidir.
- 20:35Eş Sesli Kelimeler
- Türkçe'den yüz almak isteyen bir öğrenci eş sesli, zıt anlamlı ve eş anlamlı kelimeleri bilmelidir.
- Eş sesli kelimeler arasında "in" (mağara anlamında) ve "inmek" (bir şeyi yapmak anlamında), "kaz" (hayvan ismi) ve "kazmak" (bir yeri kazmak anlamında), "saç" (ekme anlamında) ve "saçma" (atmak anlamında) bulunmaktadır.
- "Gül" (çiçek anlamında) ve "gülümsemek" (gülme anlamında), "kaz" (hayvan ismi) ve "kazmak" (bir yeri kazmak anlamında), "kara" (siyah anlamında) ve "kara" (görünmek anlamında), "yüz" (yüzmek anlamında) ve "yüz" (sayı anlamında) eş sesli kelimelerdir.
- 22:36Deyimler ve Kelime Analizi
- "Ağzı kulaklarına varmak" deyimi çok sevinmek anlamına gelir.
- "Ağzı açık kalmak" deyimi şaşkınlık yaşamak anlamına gelir.
- Kelime analizinde "güzel" kelimesinin kökü "güzel", "haberler" kelimesinin kökü "haber", "babamın" kelimesinin kökü "baba", "kulaklarına" kelimesinin kökü "kulak" ve "na" ekidir.