Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Recep adlı öğrencisiyle birlikte Türkçe dil bilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, söz sanatları konusunu tek videoda kapsamlı şekilde ele almaktadır.
- Video, dört temel söz sanatını detaylı şekilde incelemektedir: abartma (mübalağa), benzetme (teşbih), kişileştirme (teşhis) ve konuşturma (intak). Her bir sanat için tanımlar yapılmakta, örnekler verilmekte ve bu sanatların nasıl tespit edileceği açıklanmaktadır. Özellikle benzetme sanatının dört unsuru (benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı) örneklerle anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca tezat sanatı detaylı olarak ele alınmakta ve çeşitli şiir örnekleri üzerinden tezat sanatının tüm örnekleri incelenmektedir. İçerik, sınavlarda çıkabilecek soru tiplerini içermekte ve öğrencilere tekrar amaçlı hazırlanmıştır.
- 00:11Söz Sanatları Konusuna Giriş
- Bugün tek videoda söz sanatları konusunu halledilecek.
- Söz sanatları konusunda kişileştirme, konuşturma, abartma, tezat ve benzetme konuları örneklerle anlatılacak.
- 01:01Abartma (Mübalağa)
- Abartma (mübalağa), bir şeyi olduğundan çok büyük göstermeye veya çok küçük göstermeye çalışmaktır.
- Abartmanın ölçüsü inanma ölçüsünün üzerine çıkmaktır.
- "Deniz mürekkep olsa yazılmaz benim derdim" ve "Akdeniz'in dalgası gönlüm kadar taşmadı" gibi örnekler abartma sanatını göstermektedir.
- "Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan" ifadesinde de abartma vardır.
- Deyimlerde de abartma yapılabilir: "Susuzluktan dilim damağıma yapıştı", "İşi yapmamak için bin dereden su getirdi", "Bir deri bir kemik kalmıştı".
- 05:04Benzetme (Teşbih)
- Benzetme (teşbih), dört unsurdan oluşmaktadır: benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı.
- Benzetme edatları genellikle "gibi", "kadar", "sanki", "güya" edatları ve "andırıyordu" ifadeleridir.
- "Ninemin pamuk gibi yumuşacık elleri vardı" örneğinde; benzeyen el, benzetilen pamuk, benzetme yönü yumuşaklık, benzetme edatı gibi'dir.
- Benzetme dört unsurdan oluşabilir, ancak üç unsurlu (benzeyen, benzetilen, benzetme edatı) veya iki unsurlu (sadece benzetilen) benzetmeler de kabul edilir.
- "Aslanlarım çok güzel oynadınız" ifadesinde sadece benzetilen (aslan) var, ancak bu da benzetme sanatıdır.
- 09:41Benzetme
- Benzetme, bir şeyin başka bir şeye benzetilmesi olarak tanımlanır ve benzetme edatı (gibi, gibi, gibi) ile belirtilir.
- Benzetmeler dört unsurlu (benzeyen, benzetilen, benzetme edatı, benzetme yönü), üç unsurlu (benzeyen, benzetilen, benzetme edatı) veya iki unsurlu (benzeyen, benzetilen) olabilir.
- Örnekler: "Araba gelin alayı gibi sıralandı" (dört unsurlu), "Fırtınada bir deniz feneri kadar yalnızdım" (dört unsurlu), "Zaman sürüklenen bir kış ölüsüdür" (iki unsurlu).
- 13:16Kişileştirme (Teşhis)
- Kişileştirme, cansız bir varlığa veya bitkiye canlıya ait bir özellik verilmesi olarak tanımlanır.
- Kişileştirme sadece insana ait özelliklerle değil, canlılara ait özelliklerle de yapılabilir.
- Örnekler: "Rüzgar uyumuş, ay gülüyor" (rüzgarın uyuması ve ayın gülmesi), "Çocukluğum oynar serin avluda" (çocukluğun oynaması), "Şarkı söyleyen kuşlar" (kuşların şarkı söylemesi).
- 16:55Konuşturma (Intak Sanatı)
- Konuşturma, konuşmayacak bir varlığın (insan dışı varlığın) konuşmuş olması durumudur.
- Konuşma özelliğini vermek değil, konuşmuş olması gerekiyor.
- Örnekler: "Küçük bir çeşmesiyim yurdumun" ( çeşmenin konuşması), "Yeşeren dallı senden yanayım dedi" (dallonun konuşması), "Tamburun 'İçim oyuk, derdim büyük, ben onun için inlerim' demiş".
- 19:41Karşıtlık Sanatı Nedir?
- Karşıtlık sanatı, tezat sanatı veya zıtlık sanatı, bir şiirde veya yazıda zıt kelimelerin karşı karşıya gelmesidir.
- Birbirine zıt olmasa bile birbirine ters durumları ve ifadeleri aynı şiir veya yazı içerisinde kullanmak da tezat sanatı olarak kabul edilir.
- 20:23Tezat Sanatı Örnekleri
- "Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz" örneğinde ağlamak ve gülmek ifadeleri birbirinin zıttıdır.
- "Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü" örneğinde beyaz ve karanlık ifadeler birbirine ters durumlardır.
- "Kara gözlerinin beyaz feneri olayım" örneğinde kara ve beyaz kelimeler birbirine direkt olarak zıt kelimelerdir.
- "Rüzgar eser, dallarımız atışır, yas ile sevincim yıkılır" örneğinde yas ve sevinç sözcükleri birbirine zıttır.
- "İçimde kar donar, buzlar tutuşur. Yağan ateş midir, kar mıdır bilemem" örneğinde donmak ve tutuşmak birbirine ters ifadeler, ateş ve kar ise birbirine zıt kavramlardır.