Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğrencilere Türkçe paragraf ve anlatım biçimleri konularını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, konuları örneklerle açıklamakta ve sınav stratejileri sunmaktadır.
- Video, paragraf konusunun temel bileşenlerini ele almaktadır. İlk bölümde anlatım biçimleri (öyküleme, açıklama, betimleme ve tartışmacı) ve bunların özellikleri anlatılmakta, ikinci bölümde ise düşünceyi geliştirme yolları (tanımlama, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, alıntı yapma, tanık gösterme ve sayısal verilerden yararlanma) detaylı şekilde açıklanmaktadır.
- Öğretmen, her bir anlatım biçiminin nasıl tespit edileceğini, hangi kelimelerin bu anlatım biçimlerini gösterdiğini ve test sorularında nasıl yaklaşılması gerektiğini örneklerle anlatmaktadır. Video, soru çözümüne geçileceği ikinci bir bölümle devam edecektir.
- 00:08Paragraf Dersi Tanıtımı
- Paragraf dersi toplam yedi-sekiz gün sürecek ve önce beyaz tahtada anlatım biçimleri, düşünceyi geliştirme yolları, anlatım özellikleri, bakış açıları ve türleri anlatılacak.
- Akıllı ekranda anlatım biçimleri ile ilgili soru çözümü, ikiye ayırma, akışı bozan paragrafta yer değiştirme, paragraf oluşturma ve sözcük-cümle-paragraftan karma soru çözümü yapılacak.
- Her sene paragraf sorularında anlatım biçimleri sorulur ve Türkçe'de toplam kırk yedi anlatım biçimi varken, ÖSYM müfredata dört anlatım biçimini koymuştur.
- 01:53Anlatım Biçimleri
- Türkçe'de dört anlatım biçimi vardır: öyküleme, açıklama, betimleme ve tartışmacı anlatım.
- Anlatım biçimi sorularında şıklardan biri kafadan gider çünkü sadece dört anlatım biçimi vardır.
- Açıklayıcı anlatımda amaç okuyucuya bilgi vermektir, öğretici bir anlatım söz konusudur ve nesnel ifadeler kullanılır.
- 03:56Açıklayıcı ve Tartışmacı Anlatım Arasındaki Farklar
- Parça nesnel ise açıklayıcı anlatımdır, öznel ifadede ise tartışmacı anlatımdır.
- Virgüller bol bol kullanıldıysa açıklamadır, soru işareti varsa tartışmacı anlatımdır.
- "Yazar kimdir?" ve "Kitap nedir?" sorularının cevabı doğrudan açıklamaya doğru gider, bu iki soru istisna bir durumdur.
- 06:37Öyküleme ve Betimleme
- Öyküleyici anlatımda bir olay vardır, bu olay yaşayan kişiler vardır ve olayın geçtiği bir zaman akışı vardır.
- Öykülemede üç birlik kuralı vardır: kişi, zaman, mekan ve sürekli hareketlilik.
- Betimleyici anlatımda olaydan ziyade daha durağanlık vardır, bol bol niteleme sıfatı kullanılır ve çevrenin, nesnenin ya da bir insanın tasvir edildiği anlatım betimlemedir.
- 09:02Düşünceyi Geliştirme Yolları
- Düşünceyi geliştirme yolları paragrafın tamamını kapsarken, anlatım biçimleri paragrafın içindeki sadece tek bir cümledir.
- Düşünceyi geliştirme yolları arasında tanımlama, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, alıntı yapma, tanık gösterme ve sayısal verilerden yararlanma bulunmaktadır.
- Tanımlama cümlelerinde tanımı yapılacak sözcük en sona atılabilir veya ilk kelimeden sonra virgül ve "dır" ile bitirilebilir.
- 12:44Tanım Cümlesi ve Anlatım Biçimleri
- Tanım cümlesi öznel veya nesnel olabilir, nesnel olmak zorunda değildir.
- Karşılaştırma, bir şeyi başka bir şeyle kıyaslamaktır ve "en", "daha", "göre", "fazla", "kadar" gibi anahtar kelimelerle belirtilir.
- Karşılaştırma anlatımı, karşılaştırma cümlesinin bulunduğu paragrafın anlatım biçimini tartışmadır.
- 15:11Benzetme ve Anlatım Biçimleri
- Benzetme genellikle "gibi" edatıyla yapılır ve karşılaştırma anlamı da katabilir.
- "Gibi" edatı her zaman benzetme anlamı katmaz, bazen karşılaştırma anlamı da verebilir.
- Örneklendirmede sadece isim geçer, alıntı yapmada sadece söz geçer, tanık göstermede ise hem isim hem de söz kullanılır.
- 19:21Sayısal Verilerden Yararlanma
- Cümlede geçen her türlü sayı sayısal verilerden yararlanmadır.
- Oransal veri artık tarihsel veri olarak kabul ediliyor ve sayısal veri olarak değerlendiriliyor.
- Sayısal verilerden yararlanma, sadece sayısal verileri kullanmakla sınırlı değildir, tarihsel verileri de içerebilir.