Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Eyüp Hoca tarafından sunulan "Kısa Kısa Türkçe Notları" serisinin bir bölümüdür. Hoca, Türkçe dilbilgisinde yüklem kavramını ve nasıl bulunacağını anlatmaktadır.
- Video, yüklem kavramının tanımıyla başlayıp, yüklemin iki farklı türünü detaylı şekilde açıklamaktadır: çekimli fiiller ve isim/isim soylu sözcüklerin ek fiil alarak yüklem olması. Hoca, her iki tür yüklem için örnekler vererek, fiil yüklemlerinde "nasıl" sorusunun cevaplarının zarf tümleci olarak kabul edilmesi ve isim/isim soylu yüklemlerinde ise "nasıl" sorusunun cevaplarının yüklemin içine dahil edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca, yüklemsiz cümleler (eksiltili cümleler) konusuna da değinilmektedir.
- 00:24Yüklem Nedir?
- Yüklem, iş, kılıç, oluş, hareket, durum bildiren, haber veren ve cümleyi bir yargıya bağlayan çekimli ögedir.
- Yüklem iki şekilde karşımıza çıkar: çekimli fiil ve isim/isim soylu sözcük.
- Çekimli fiil, fiil kökünün veya gövdesinin kip ve şahıs eki alarak çekime girmesidir.
- 01:05Çekimli Fiil Yüklemi
- Çekimli fiil basit yapılı (tek sözcük) veya türemiş yapılı (tek sözcük) olabilir.
- Birleşik yapılı fiiller (iki kelime veya deyim) cümlede yüklem olabilir.
- Fiil yükleminde "nasıl" sorusu zarf tümleci olarak döner ve yüklemin dışında kabul edilir.
- 03:53İsim ve İsim Soylu Sözcük Yüklemi
- İsimler veya isim soylu sözcükler (zamir, sıfat tamlaması) ek fiil alarak cümlede yüklem olabilir.
- İsim soylu sözcük yükleminde "nasıl" sorusunun cevabı yüklemin içine dahil edilir.
- Fiilimsiler genellikle sözcük grubu oluşturur ve yan cümle özelliği ile kendi ögeleri ile birlikte kullanılır.
- 09:37Yüklemsiz Cümleler
- Yüklemsiz cümleler (eksiltili cümleler), yüklemi söylenmeyen, okurun zihnine bırakılan cümle türleridir.
- Kesik cümlelerde yüklem verilmez, örneğin "Kıratın yanında duran ya huyundan ya suyundan kapar kapar" cümlesinde yüklem verilmemiştir.