Buradasın
Türkçe Dilbilgisi Dersi: Kurallı Birleşik Fiil ve Türemiş Fiil
youtube.com/watch?v=btz9GDGZubwYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir Türkçe dilbilgisi dersidir. Bir öğretmen, fiillerin yapısı konusunda sık karşılaşılan kurallı birleşik fiil ve türemiş fiil kavramlarını açıklamaktadır.
- Videoda, "uyumadım" ve "uyuyamadım" gibi benzer görünen fiillerin anlam ve yapısı arasındaki farklar detaylı olarak incelenmektedir. Öğretmen, kurallı birleşik fiillerin iki fiilin bir araya gelerek yeni bir fiil oluşturması olduğunu, türemiş fiillerin ise bir fiilin yapım ekiyle değiştirilmesiyle oluştuğunu açıklamaktadır. Ayrıca, olumsuzluk eki ile fiillerin nasıl değiştiği ve bu fiillerin olumlu formlarının nasıl bulunacağı örneklerle anlatılmaktadır.
- 00:01Kurallı Birleşik Fiil ve Türemiş Fiil Arasındaki Fark
- Kurallı birleşik fiil ve türemiş fiil, fiillerin yapısı konusunda sıklıkla karıştırılan iki kavramdır.
- "Uyumadım" ve "uyuyamadım" örnekleri arasında anlam farkı vardır: "uyumadım" istemeyerek, "uyuyamadım" istesem de başaramadım anlamına gelir.
- Olumsuzluk eki fiile geldiğinde fiile gelir ve sadece fiilden fiil yapım ekidir.
- 01:14Kurallı Birleşik Fiil ve Türemiş Fiil Örnekleri
- "Uyuyamadım" fiilinin olumsuzu "uyuyamadım mı" olup, olumlusu "uyuyabildim"dir.
- "Uyuyabildim" fiilinde "uyumak" ve "bilmek" fiilleri bir araya gelerek yeni bir fiil oluşturmuştur.
- İki fiil bir araya gelip yeni bir fiil oluşturduğunda bunlara kurallı birleşik fiil denir.
- 02:38Türemiş Fiil ve Kurallı Birleşik Fiil Arasındaki Farkın Belirlenmesi
- "Uyumadım" fiilinin olumlusu "uyudum" olduğundan, bu bir türemiş fiildir.
- "Uyuyamadım" fiilinin olumlusu "uyuyabildim" olduğundan, bu bir kurallı birleşik fiildir.
- "Yapamadım" fiilinin olumlusu "yapabildim" olduğundan, bu da bir kurallı birleşik fiildir.
- 03:19Fiillerin Yapısını Anlama Yöntemi
- "Sormadı" fiilinde "sormak" ve "mema" arasında "ea" eki olmadığı için kurallı birleşik fiil değildir.
- "Yapamadım" fiilinde "yapmak" ve "bilmek" fiilleri arasında türeyen "ea" sesi olduğundan, bu bir kurallı birleşik fiildir.
- Türkçe Master Class'ta fiillerin yapısı ve benzer konular ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.