Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Oğuzhan Hoca tarafından sunulan bir Türkçe dilbilgisi dersidir. Oğuzhan Hoca, yıllardır dershane öğretmeni olarak çalışmış ve soru tipleri hakkında detaylı bilgi sahibi bir eğitimcidir.
- Videoda isim tamlamaları konusu kapsamlı şekilde ele alınmaktadır. Sıfatların isim tamlamasını nasıl niteleyebileceği, tamlayan ve tamlananın düşmesi durumları, tamlanan ekinin düşmesi, belirtisiz isim tamlamalarının sıfat olarak kullanılması, fiilimsilerin tamlamalarda kullanımı, zamirlerin ve edatların tamlamalarda kullanımı, tamlayanın cümle şeklinde olması ve tamlayan-tamlananın ortak olması gibi konular örneklerle açıklanmaktadır.
- Öğretmen, belirtili, belirtisiz, zincirleme ve takısız isim tamlamalarını göstermekte ve devrik cümlelerde tamlayan ve tamlananın yer değiştirebileceğini belirtmektedir. Dersin sonunda öğretmen, öğrencilerin en az 150 tane isim tamlaması sorusu çözmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:06Tamlamalar Konusuna Giriş
- Oğuzhan Hoca, tamlamalar konusuna devam ediyor ve detaylı bilgiler vereceğini belirtiyor.
- Yıllardır dershane öğretmeni olan Oğuzhan Hoca, soru tipleri ve çıkabilecek soruları kafasına kazanmış durumda.
- Video beğenilmesi isteniyor çünkü yeni başlayan bir kanal olup tüm Türkiye'ye ulaşma hedefi var.
- 01:15Sıfatların İsim Tamlamasını Niteleme
- Sıfatlar isim tamlamasının tamlayanı, tamlananı veya tamamını niteleyebilir.
- Belirtili isim tamlamasının önüne gelen sıfat, tamlayanı niteler.
- Belirtisiz isim tamlamasının önüne gelen sıfat, isim tamlamasının tamamını niteler.
- Belirtilinin arasına gelen sıfat, sadece tamlananı niteler.
- 07:02Tamlayanı Düşmüş İsim Tamlamaları
- Tamlayan zamir olduğunda, tamlayan cümleden düşebilir.
- Tamlayanı düşmüş isim tamlamalarını bulmak için isimlerin başına "benim, senin, onun, bizim, sizin, onların" getirip okuyup uyarsa tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır.
- Tamlayanı düşmüş isim tamlamaları tamlama olarak kabul edilmez çünkü isim tamlaması olabilmesi için hem tamlayanın hem tamlananın cümlede olması gerekir.
- 09:55Tamlananı Düşmüş İsim Tamlamaları
- Tamlanan da düşebilir, iki yolla düşebilir.
- Tamlanan "ki" ilgi zamiriyle düşebilir.
- Tamlanan "kimin" ve "neyin" sorusuyla düşebilir.
- 12:58İsim Tamlamalarında Tamlayan ve Tamlanan Düşmesi
- İsim tamlamalarında hem tamlayan hem tamlanan düşebilir, bu genellikle soru-cevap cümlelerinde görülür.
- Tamlayan düşmesi için "benim, senin, onun, bizim, sizin, onların" gibi zamirler kullanılır.
- Tamlanan düşmesi için tamlayan kişi zamiri olması gerekir, örneğin "benim ev" cümlesinde "im" düşer.
- 16:24İsim Tamlamalarının Sıfat Olarak Kullanılması
- Belirtisiz isim tamlamaları cümlede sıfat olarak kullanılabilir.
- Örnekler: "deniz mavisi göz", "el yazması oya", "dünya güzeli insan".
- Bu tür sorular testlerde sıkça çıkmaktadır.
- 18:15Fiilimsilerin İsim Tamlamalarında Kullanımı
- Tamlamalar fiilimsilerle kurulabilir, isim fiilleri ve sıfat fiiller tamlamalarda yer alabilir.
- Fiilimsiler tamlamanın tamlayan veya tamlanan kısmında kullanılabilir.
- Örnekler: "sevenlerin mücadelesi", "zamanın iyi okunması", "züğürdün çenesini yorar".
- 20:22Zamirler ve Edatların İsim Tamlamalarında Kullanımı
- Zamirler ve edatlar isim tamlamasında kullanılabilir.
- Örnekler: "senin gibisini", "bu şehir", "şuradaki", "bazıları", "insanların çoğu".
- Zamirler ve edatlar isim soylu kelimeler oldukları için isim tamlaması kurabiliyorlar.
- 22:14Tamlayanın Cümle Şeklinde Olması ve Tamlayan-Tamlanan Ortak Olması
- Tamlayan cümle şeklinde olabilir, bu genellikle alıntı cümlelerinde görülür.
- Tamlayan ve tamlanan ortak olabilir, bu durumda az olan ortaktır.
- Örnek: "kuşların sesi ve güzelliği" cümlesinde "kuşların" tamlayan ortaktır.
- 25:07İsim Tamlaması ve Özellikleri
- İsim tamlamasında iki tamlayan ve bir tamlanan vardır; ilgilerin bittiği yer tamlayandır, yalnızlaşması tamlanan.
- Tamlayan ve tamlanan yer değiştirebilir, genellikle devrik cümlelerde olur ve yüklem sonda olmaz.
- İsim tamlaması belirtili, belirtisiz, zincirleme ve takısız olabilir.
- 26:08Örnekler ve Öneriler
- "Kolu kırılmıştı birkaç gün önce küçük kızın" cümlesinde "kızın kolu" belirtili isim tamlamasıdır.
- "Her zaman şiddeti artıyordu toplumsal baskının" cümlesinde "toplumsal baskının şiddeti" belirtili isim tamlamasıdır.
- Öğrencilere isimler, isim tamlamaları ve sözcükte yapıyla ilgili en az yüzelli soru çözmeleri önerilmektedir.