Buradasın
Türkçe Dilbilgisi Dersi: İsim Tamlamaları ve Zincirleme İsim Tamlaması
youtube.com/watch?v=8eDNlm43D6cYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Türkçe dilbilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, tahtada notlar alarak konuyu açıklamaktadır.
- Videoda isim tamlamaları ve özellikle zincirleme isim tamlaması detaylı olarak ele alınmaktadır. Öğretmen, zincirleme isim tamlamasının tanımı, özellikleri ve nasıl tespit edileceği örneklerle anlatmakta, belirtisiz ve belirtili isim tamlamalarını karşılaştırmaktadır. Ayrıca cümlelerin ögeleri (yüklem, özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tümleci) hakkında bilgiler verilmektedir.
- Ders boyunca ÖSYM ve KPSS sınavlarında çıkabilecek soru tipleri gösterilmekte, öğrencilere tamlamalarla ilgili ödevler verilmekte ve bir sonraki derste zarflar konusuna geçileceği belirtilmektedir.
- 00:13Zincirleme İsim Tamlaması Tanımı
- Zincirleme isim tamlaması, en az iki isim tamlamasının iç içe geçmesiyle oluşur.
- Bir isim tamlamasının tamlayanı, diğer isim tamlamasının tamlananı olur.
- Zincirleme isim tamlamasında en az üç isim birbiriyle ilgi kurmalıdır.
- 01:10Zincirleme İsim Tamlaması Örnekleri
- "Öğrenci evinin kirası" örneğinde, "öğrenci evi" belirtisiz isim tamlaması, "öğrenci evinin kirası" ise belirtili isim tamlamasıdır.
- "Şehrin sokaklarının gürültüsü" örneğinde, "şehirin sokakları" belirtili isim tamlaması, "şehirin sokaklarının gürültüsü" ise belirtili isim tamlamasıdır.
- "Sokak çocuklarının yalnızlığı" örneğinde, "sokak çocukları" belirtisiz isim tamlaması, "sokak çocuklarının yalnızlığı" ise belirtili isim tamlamasıdır.
- 04:53Zincirleme İsim Tamlaması Belirleme Yöntemi
- Zincirleme isim tamlamasını belirlerken önce kelimelerin isim olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- Önce küçük tamlamalar bulunup mikrodan makroya gidilmelidir.
- En az üç isim birbiriyle ilgi kurmalı ve en az iki isim tamlaması birbiriyle ilgi kurmalıdır.
- 09:16İsim Tamlaması Türleri
- Türkiye'nin eğitim sorunu örneğinde, "Türkiye'nin" belirtisiz isim tamlaması, "eğitim sorunu" ise belirtili isim tamlamasıdır.
- İki isim tamlaması bir arada kullanıldığında zincirleme isim tamlaması oluşur.
- İzmir ilinin su problemi örneğinde, "İzmir ili" belirtisiz isim tamlaması, "su problemi" belirtili isim tamlaması ve "İzmir ilinin su problemi" zincirleme isim tamlamasıdır.
- 10:53Özel Adlar ve Yazım Kuralları
- Özel adların yanındaki "il", "ilçe", "kasaba", "köy" gibi kelimeler küçük harfle yazılır.
- TDK'ya göre, özel adın dahil olmayan tamlama kur'an "il", "ilçe", "köy", "kasaba" adları küçük harfle başlar.
- Yazım soruları olarak bu konu sınavlarda sıkça sorulmaktadır.
- 12:53Zincirleme İsim Tamlaması
- En az üç isim birbiriyle ilişki kurmalı ve en az iki isim tamlaması iç içe geçmelidir.
- Araya sıfat giren tamlamalarda, sıfat tamlaması ve belirtili isim tamlaması olabilir, ancak zincirleme isim tamlaması oluşmaz.
- Bazı kaynaklarda bu tür tamlamalara "karma tamlama" denilse de ÖSYM bu ifadeyi kullanmamaktadır.
- 19:32İsim Tamlamasının Cümlenin Ögeleri Olma Özelliği
- İsim tamlamaları cümlenin herhangi bir ögesi olabilir: özne, yüklem veya diğer roller.
- Son iki yıldır özellikle lisan sınavlarında bu konu sorulmaktadır.
- 19:53Tamlamaların Cümlenin Ögelerindeki Kullanımı
- Isim tamlamaları ve sıfat tamlamaları bir söz grubudur ve cümlenin herhangi bir ögesi olabilir.
- Tamlamalar, isimler gibi cümlenin özne, nesne, yer tamlayıcısı, tüm zarf tümleci veya yüklem olabilir.
- Tamlamalar cümlenin ögelerinde nasıl kullanıldığına dikkat edilmelidir çünkü ÖSYM'nin özellikle lisansta en çok kullandığı bir uyarıdır.
- 22:27Tamlamaların Örnekleri
- "Dedemin bakkalı şehrin en uç noktasındaydı" cümlesinde "şehrin en uç noktasındaydı" belirtili isim tamlaması ve yüklem ögesidir.
- "Öğrencinin başarısında velinin katkısını yadsıyamayız" cümlesinde "velinin katkısı" belirtili nesne, "öğrencinin başarısında" ise yer tamlayıcısıdır.
- "Üniversite yıllarımda radyo programı sunardım" cümlesinde "radyo programı" belirtisiz nesne, "üniversite yıllarımda" ise zarf tümleci olarak belirtisiz isim tamlamasıdır.
- 28:47Tamlamaların Özellikleri
- Tamlamalar cümlenin ögelerinde çok önemlidir ve parçalanamaz söz öbekleridir.
- Tamlamalar cümlede öge içinde yer almak, yüklem yapmak veya özne olmak gibi görevlerde bulunur.
- Öğrencilerden dört cümleyi inceleyip ögelerin nasıl isim tamlaması olduğunu yorumlara yazmaları istenmektedir.
- 29:59Dil Bilgisi Ödevleri
- Dil bilgisini kafalı soru bankasından tamlamalarla ilgili üç test çözülmeli.
- Zamiri sıfatı konusu daha önce çözülmüş olmalı.
- Çözümler detaylı olduğu için mutlaka okunmalı, özellikle dil bilgisi bilgisi yetersiz olanlar için önemli.
- 30:38Diğer Ödevler
- KPSS soru bankasındaki isim-sıfat-zamir testleri tamamlanmalı.
- Zarfa geçildiğinde işler biraz daha karmaşıklaşacak.
- Paragraf konusunda her gün 10-15 soru çözülerek özen gösterilmeli.
- 31:05Paragraf Önemi
- Paragraf kitabındaki testler akış bozan cümle, ikiye bölme gibi konulara göre düzenlenmiş ve her biri yüz sorudan oluşuyor.
- Önce yönergeler okunmalı, ardından her testten çözülerek her gün 10-15 soru çözülüp çözümleri okunmalı.
- Paragraf konusu çok önemli olduğu için 2022'de ÖSYM'nin paragraftan soru sorduğu durumda hazırlıklı olunmalı.