Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Rüştü Hoca tarafından sunulan bir Türkçe dilbilgisi dersidir. Öğretmen, ÖSYM sınavlarına hazırlık amacıyla öğrencilere eylemsi (fiilimsi) konusunu anlatmaktadır.
- Videoda eylemsi konusu üç başlıkta ele alınmaktadır: sıfat fiil (amaçlı), isim fiil (maşmak) ve zarf fiil (bam fiil). Her bir eki için örnekler verilerek, sıfat fiil için "anası mezar dikecekmiş" şifresi, isim fiil için "maşmak" şifresi hatırlatılmaktadır. Ayrıca zarf fiillerin nasıl ve ne zaman sorularına cevap verilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
- Öğretmen, eylemsi'nin yapım eki olduğunu, türemiş sözcüklerde yer aldığını ve yan cümle olarak da değerlendirilebileceğini vurgulamaktadır. Sıfat tamlaması olmayan sıfat fiil örnekleri, kalıplaşmış isimlerin isim fiil kabul etmediği gibi önemli noktalar da açıklanmaktadır. Video sonunda bir sonraki videoda fiilimsi konusuna dair uygulamalar yapılacağı belirtilmektedir.
- 00:01Eylemsi Tanıtımı
- Eylemsi (fiilimsi) sözcük türlerinde en önemli başlıklardan biridir ve sınavda kesinlikle sorulacaktır.
- Eylemsi üç başlıktan oluşur: sıfat fiil, isim fiil ve zarf fiil ekleri.
- Eylemsi konusu türemiş sözcükte yapıyla çok alakalı bir konudur ve yan cümle ile de ilişkilidir.
- 01:19Sıfat Fiil
- Sıfat fiil diğer adıyla ortaç olup, anası mezar dikecekmiş şifresiyle bilinir.
- Türk Dil Kurumu'nun sitesinde sıfat fiil olarak kabul edilen "irr" eki de vardır (örneğin: bilinir, yapılabilir).
- Sıfat fiil tamlama olmayan görüntülerde de kabul edilir, sıfat tamlaması olması gerekmez.
- 06:23Isim Fiil
- Isim fiil diğer adıyla eylem adı veya ad eylem olarak da bilinir.
- Isim fiilin maşmak (iş, mak, mame) eki vardır.
- Kalıplaşmış isimler (ekmek, çakmak, dondurma, uçurtma, dolma) isim fiil kabul etmez.
- 09:07Zarf Fiil Kavramı
- Zarf fiil, "nasıl" ve "ne zaman" sorularına cevap verebilen fiilimsileridir.
- Örnekler: "cevap verirken düşünürdü", "erken geldiğinde", "yanmadan", "bakıp geçti", "gelip geçti", "olarak", "dinledim diye" gibi ifadeler zarf fiil olarak kullanılır.
- "olarak" kelimesi çok zordur ve genellikle "olarak" kelimesini iki kere yazmak yeterlidir.
- 10:49Zarf Fiil Bulma Taktikleri
- Zarf fiilleri bulmak için "nasıl" ve "ne zaman" sorularına cevap veren ifadeleri tespit etmek önemlidir.
- Sınavlar artık bilgi sınavı olmaktan çıktı, hızla çözmek meseledir.
- Zarf fiil bulurken "nasıl" veya "ne zaman" sorularından birine cevap vermek zorunludur.
- 12:53Zarf Fiil ve Ek Eylem Farkı
- "Kendi" zarf fiili çok tehlikelidir, örneğin "yanındayken" ek eylemdir çünkü isme gelirken, "çalışırken" zarf fiildir çünkü fiile gelir.
- Fiilimsileri ayırt ederken cümlenin tamamına bakmak gerekir.
- Benzer görünümlü fiilimsileri (dağında, dinde, diktik) karıştırmamak için cümlenin tamamını kontrol etmek önemlidir.