Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Kadir Gümüş tarafından sunulan bir Türkçe dilbilgisi eğitim içeriğidir. Öğretmen, tahtada ve akıllı tahtada örnekler göstererek konuları açıklamaktadır.
- Videoda edatlar konusu detaylı şekilde ele alınmaktadır. Edatların tek başına anlamsız olduğu, kendinden önceki sözcüklerle birleşerek anlam kazandığı, edat gruplarının nasıl oluştuğu ve edatların sıfatlar, zarflar ve bağlaçlarla arasındaki farklar örneklerle anlatılmaktadır. Ayrıca, ÖSYM'nin Türk Dil Kurumu'nun 2023-2024 değişikliklerinden dolayı edatlar konusunda soru sormayacağı belirtilmektedir.
- Video, edatların özellikleri, ekleşmemiş ve ekleşmiş edatlar arasındaki farklar, "ile", "gibi", "için" gibi edatların kullanımı ve "yalnız", "ancak", "bir", "tek" gibi kelimelerin yeni müfredatta zarf olarak tanımlanması gibi önemli dilbilgisi değişikliklerini içermektedir. Bir sonraki derste bağlaç ve ünlemler konularının işleneceği, sonrasında ise etkinlikler ve soru çözümleri ile geniş bir oynatma listesi sunulacağı belirtilmektedir.
- 00:08Türkçe Dersi Tanıtımı
- Kadir Gümüş Türkçe öğretmeni yeni bir güne başlıyor ve edatlar konusuna giriş yapıyor.
- Bu videoda sadece edatlar, sonraki videoda bağlaç ve ünlemler konuları ele alınacak.
- Etkinlik ve soru çözümü oynatma listesi de mevcut olacak.
- 00:55ÖSYM Değişiklikleri
- ÖSYM, Türk Dil Kurumu'nun 2023-2024 değişikliklerinden dolayı edatlar konusunda sorularında değişiklik yapmış.
- Öğrencilerin yeni tip soru bankalarını çözmeleri ve yeni ders notlarıyla ilerlemeleri gerekiyor.
- Eski soru bankalarından çözülen sorular yanlış öğrenme riski taşıyor ve yanlış öğrenmeleri düzeltmek çok daha zordur.
- 01:39Edatların Özellikleri
- Edatlar tek başına anlamsızdır, ancak başka sözcüklerle birleşerek anlam kazanır.
- Edatlar kendinden önceki sözcüklerle birleşerek edat grubu veya edat öbeği oluşturur.
- Edatlar bağlaçlardan farklıdır ve birbirinden farklı anlamlar kazanabilir.
- 03:14Edatların Anlamları
- "İle" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde araç anlamı kazanır (pazara araba ile gitti).
- "Gibi" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde benzetme anlamı kazanır (aslan gibi oğlan).
- "İçin" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde amaç anlamı kazanır (seni görmek için geldi).
- 05:05Diğer Edatların Anlamları
- "Kadar" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde benzetme anlamı kazanır (deve kadar boyu var).
- "Mi" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde soru anlamı kazanır (geldin mi?).
- "Değil" edatı kendinden önceki sözcükle birleştiğinde olumsuzluk anlamı kazanır (karşıdan gelen Ahmet değil).
- 10:49Ekleşmiş ve Ekleşmemiş Edatlar
- Bazı edatlar ekleşmeden kullanılır (ile, gibi, için, kadar, mi).
- Bazı edatlar ekleşmiş edat olarak kullanılır (e kadar, e doğru, e rağmen, e ait, e göre, den, başka, den, ötürü,den, dolayı, önceden, sonra).
- Bazı edatlar yıldızlıdır ve özel durumlardır.
- 12:21Edat ve Bağlaç Farkı
- "İle" edatı her zaman edat olmayabilir, bağlaç olabilir.
- "İle" edatı bağlaç olarak kullanıldığında, "ve" yerine konulduğunda cümle anlamı değişmez.
- "E doğru" edatı kendinden önce yönelme eki kullanıldığında ve yönelme ve yaklaşma anlamı verdiğinde edat olur.
- 17:32"Doğru" Sözcüğünün Farklı Kullanımları
- "Doğru" sözcüğü edat olarak kullanıldığında "sabaha doğru" gibi yönelme, yakınlık anlamı taşır.
- "Doğru" sözcüğü isim olarak kullanıldığında "arkadaşına doğru" gibi bir şeyin adı olarak kullanılır.
- "Doğru" sözcüğü sıfat olarak kullanıldığında "doğru sözler" gibi niteleme yapar.
- 19:18"Başka" Sözcüğünün Farklı Kullanımları
- "Başka" sözcüğü "den" ile birlikte kullanıldığında ve "hariç tutma" anlamı verdiğinde edat olarak kullanılır.
- "Başka" sözcüğü belgisiz zamir olarak kullanıldığında "başkası" gibi belirsiz bir isim yerine geçer.
- "Başka" sözcüğü belgisiz sıfat olarak kullanılamaz çünkü sıfat niteliğine sahip değildir.
- 22:47Edat Öbekleri ve Görevleri
- Edat grupları (öbekler) cümlede isim, sıfat ve zarf olarak kullanılabilir.
- Edat öbekleri, kendinden öncekilerle birleşerek anlam kazanır ve bu birleşime edat öbeği denir.
- "Aslan gibi" ifadesi edat öbeği olarak kullanıldığında sıfat görevi görür, "aslan gibiydi" ifadesinde ise adlaşmış sıfat olarak isim görevi görür.
- 25:54"Kadar" Edatının Kullanımı
- "Kadar" edatı bazen tek başına, bazen "e kadar" şeklinde ekleşmiş olarak kullanılır.
- "Yüz kadar" ifadesinde yaklaşık anlamı, "akşama kadar" ifadesinde zaman anlamı, "deve kadardı" ifadesinde benzetme anlamı kazanır.
- "Kadar" edatı ismin önüne geldiğinde sıfat, fiilin önüne geldiğinde zarf, doğrudan kullanıldığında ise ad görevi görür.
- 28:07"Yalnız", "Ancak" ve "Bir Tek" İfadelerinin Değişimi
- "Yalnız", "ancak" ve "bir tek" ifadeleri sadece anlamı verdiğinde artık zarf olarak kullanılır.
- Bu ifadeler iki cümleyi birbirine bağlayıp "ama", "fakat" anlamı verdiğinde bağlaç olarak kullanılır.
- "Yalnız" kelimesi "yalnız taş duvar olmaz" gibi cümlelerde sıfat, "yalnız dostlarımla" gibi cümlelerde zarf, "yalnızız" gibi cümlelerde ise ad görevi görür.
- 33:20"Diye" Edatı ve Diğer İfadeler
- "Diye" edatı tek başına anlamı vermediği için edat olarak kullanılır ve "seni seviyorum diye yanına geldim" ifadesinde gelme sebebi anlamını verir.
- Sıfat yapan "ki" bitişik yazılır ve ismin önüne gelerek "hangi" sorusuna cevap verir.
- "İki" zamiri bitişik yazılır ve "benimki", "seninki" gibi ifadelerde kullanılır, "iki" yerine isim koyulabilir.
- 36:44Bağlaç ve Edat Arasındaki Fark
- Bağlaç "ki" ayrı yazılır ve iki cümleyi birbirine bağlar.
- Edat olan "ki" cümle sonunda kullanılır ve pekiştirme, yakınma gibi anlamlar verir.
- Edat olan "ki" ile bağlaç olan "ki" ayrı yazılır.
- 38:49Edat Soruları Çözümü
- Edat, tek başına anlamı olmayan ve cümlede durum, amaç, sonuç gibi anlamlar katan sözcüklerdir.
- "Gibi", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için", "için