• Buradasın

    Türkçe Dil Bilgisi Eğitim Videosu: Sözcükte Anlam ve Deyimler

    youtube.com/watch?v=CJ87zIaeGgI

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmen/eğitmen tarafından sunulan Türkçe dil bilgisi eğitim içeriğidir. Öğretmen, ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tiplerini ve çözüm yöntemlerini öğrencilere aktarmaktadır.
    • Video, sözcükte anlam, deyimler, ad aktarması, ikilemeler ve karşıt anlamlı sözcükler gibi Türkçe dil bilgisi konularını kapsamaktadır. Her konu için örnek sorular çözülerek, doğru cevaplar açıklanmakta ve yanlış seçeneklerin neden yanlış olduğu anlatılmaktadır.
    • Videoda "kaçmak", "düşmek", "hafif", "kurşun" gibi sözcüklerin farklı anlamları, "kılı kırk yararak yapmak", "kulak kesilmek" gibi deyimlerin anlamları ve kullanım örnekleri detaylı şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca kişileştirme örnekleri ve farklı yollarla oluşturulan ikilemeler de örneklerle açıklanmaktadır.
    Sözcükte Anlam Soru Çözümleri
    • Sözcükte anlamla ilgili konu anlatımı tamamlandıktan sonra soru çözümleri yapılacak.
    • ÖSYM'nin soru tarzlarına uygun sorular ve deneme sınavlarında karşılaşılabilen soru tarzları sunulacak.
    • ÖSYM her sene sözcükte anlamla ilgili 2-3 soru sorar ve genellikle boş bırakılan yerleri tamamlama, altı çizili sözlerin anlamları veya ayraç içindeki anlamların uyuşup uyuşmadığı soruları içerir.
    01:06Sözcüklerin Farklı Anlamlarında Kullanımı
    • "Kaçmak" sözcüğünün farklı cümlelerde farklı anlamlarda kullanıldığı gösterilmiştir: andırmak, eve gitmek, çekinmek, girmek ve saklanmak.
    • Sözcüklerin farklı anlamlarında kullanıldığı sorulduğunda, temel anlam, yan anlam, mecaz anlam gibi gruplandırmaya girmeden, cümlede sağladığı anlama bakılmalıdır.
    • "Düşmek" sözcüğünün farklı anlamlarında kullanılması incelenmiş ve havada uçan kuş vurulmuş gibi düşmek anlamıyla aynı olan cümle bulunmuştur.
    04:43Eş Anlamlı ve Karşıt Anlamlı Sözcükler
    • Bir soruda "sürekli" sözcüğünün cümlede eş anlamlısı bulunmadığı belirlenmiştir.
    • Karşıt anlam ve karşıt çağrışımlar arasındaki fark açıklanmıştır: karşıt anlam tam tersi kavramları karşılar, karşıt çağrışımlar ise sözcüklerin zihinlerde yarattığı farklı algıları ifade eder.
    • Bir şiir dizelerinde "kulübe-saray" ve "soylu-yoksul" gibi karşıt çağrışımlar içeren sözcükler bulunmuştur.
    08:35Ad Aktarması Kavramı
    • Ad aktarması, benzetme amacı güdülmeden bir sözcüğün başka bir sözcüğün yerine kullanılmasıdır.
    • Ad aktarmasında sözcükler arasında benzerlik ilişkisi yoktur, ancak iç-dış, parça-bütün, sanatçı-eser veya araç-kısa ilişkileri vardır.
    • "En az üç tabak yer" ifadesinde tabaktan bahsedip içindeki yemeği kastetmek, "şişeyi bir dikişte bitirdi" ifadesinde şişenin içindeki suyu kastetmek ad aktarması örneklidir.
    09:41Ad Aktarması Sorusu Çözümü
    • "Bu geceyi dışarıda geçireceğimi eve haber vermeliyim" cümlesinde "ev" sözcüğü, evde yaşayan kişileri kastetmek için kullanılmıştır.
    • Bu cümle iç-dış ilişkisinden doğan bir ad aktarması örneğidir ve doğru cevap D seçeneğidir.
    10:52İkilemelerin Oluşum Yolları
    • İkilemeler aynı sözcük, yakın anlamlı sözcükler, zıt anlamlı sözcükler, biri anlamlı biri anlamsız sözcükler, ikisi de anlamsız sözcükler veya ilk sözcüğün olumsuzuyla yansıma kökenli sözcüklerle oluşturulabilir.
    • "Ufak tefek" ikilemesi biri anlamlı, biri anlamsız sözcüklerle oluşturulmuştur.
    • Diğer ikilemeler (ağır aksak, yalan yanlış, doğru dürüst, sorgu sual) yakın anlamlı sözcüklerle oluşturulmuştur.
    13:07Boş Bırakılan Yere Uygun Kelime Bulma
    • Sınavlarda boş bırakılan yere hangi söz veya söz grubunun getirilmesi gerektiği ile ilgili sorular sorulacaktır.
    • Bu tür sorularda metnin tamamını anlamlı bir şekilde okumak ve bağlamından koparmadan anlam bütünlüğünü sağlayacak seçeneği bulmak gerekir.
    • "İnsanın çaresizliğe düştüğü, başkalarının yardımına gereksinim duyduğu anlarında her kapıyı çalar, ancak bütün kapılar kapanmıştır yüzüne" cümlesinde "yer demir gök bakır" deyimi (çaresizlik anlamında) uygundur.
    17:36Deyim Anlamları ve Uygunluk Testleri
    • "Kılı kırk yararak" ifadesi "yavaşça yapmak" değil, "titizlikle, detaylarıyla yapmak" anlamına gelir.
    • "Kulak kesilmek" dikkatle dinlemek, "kulak kabartmak" gizlice dinlemek, "kulak misafiri olmak" istemeden duymak, "kulak asmamak" önemsememek anlamına gelir.
    • "Dişe dokunur" önemli anlamına gelirken, "kokusunu almak" sezinlemek, "ağırbaşlı" ciddi ve oturaklı davranışlar sergileyen kişiler için kullanılan bir tabirdir.
    20:38Deyim Anlamlarının Doğruluğu
    • "Yüz akı" övünmeyi gerektiren durum, "yüz karası" utanılacak durum, "yüzüne bakılmaz" çirkinlik belirtisi için kullanılır.
    • "Yüzünün derisi kalın" utanmaz kişiler için kullanılır, karşısındakini utanacak duruma düşürenler için değil.
    • "Yüzüne bakmaya kıyamazsın" çok güzel bir yüze sahip anlamına gelir.
    23:09"Birleşmek" Sözcüğünün Farklı Anlamları
    • "Birleşmek" sözcüğü "anlaşmak, uyum göstermek", "aynı noktada kavuşmak", "karıştırılması" ve "birbirine temas ettirmek" gibi farklı anlamlarda kullanılabilir.
    • "Taşınma işinin ne ile yapılacağı konusunda birleştiler" cümlesinde "birleşmek" sözcüğü "anlaşmak" anlamında kullanılmıştır.
    24:54Deyim Tamamlama Sorusu
    • "Kendi borusunu çalmak" bildiğini okumak, "başına dert açmak" ve "iş çıkarmak" kendisi neden olmak anlamında kullanılır.
    • "Çizmeden yukarı çıkmak" haddin olmayan, sana düşmeyen bir şey yapmak anlamına gelir.
    • "Kendi göbeğini kendi kesmek" işlerini kendisi halletmek anlamında kullanılır.
    27:27Deyimlerin Olumlu/Olumsuz Anlamları
    • Deyimler bazen insanlarla ilgili olumlu, bazen olumsuz anlamlar sağlayabilir.
    • "Dev aynasında görmek" kibirli olmak, kendini büyük görmek anlamına gelir ve olumsuz bir nitelik yansıtır.
    • "Alacağına şahin, vereceğine karga" demek alacağının peşine düşerken, verme konusunda zorlandığını ifade eder ve olumsuz bir nitelikdir.
    • "Eline su dökememek" olumlu bir deyimdir ve kişinin değerli olduğunu, herhangi bir işi iyi becerdiğini belirtir.
    29:20Yerinde Kullanılmamış Deyimler
    • "Ayşe üstüne alındı" ifadesi yerinde kullanılmamıştır çünkü "üstüne alınmak" olumsuz bir durum için kullanılırken, ev sahibi olumlu bir şey söylemiştir.
    • Diğer örneklerdeki deyimler yerinde kullanılmıştır.
    31:14Deyimlerin Açıklanması
    • "Can evinden vurmak" deyimi, kişinin duyarlılık gösterdiği yönden saldırmak anlamına gelir ve bu deyim açıklamasıyla birlikte verilmiştir.
    32:43Kişileştirme
    • Kişileştirme, doğadaki varlıklara insan özelliğini yüklemektir ve teşhis olarak da adlandırılır.
    • "Öykülerin yeşermesi" örneğinde kişileştirme değil, bitkiye ait özellik öyküye benzetilmiştir.
    • Diğer örneklerde kişileştirme kullanılmıştır.
    36:08İkilemelerin Oluşumu
    • İkilemeler genellikle anlamsız sözcüklerle oluşturulur.
    • "Çerçöp" ikilemesi farklı bir yolla oluşturulmuştur çünkü "çer" ve "çöp" kelimeleri tek başına anlamlıdır.
    • Diğer ikilemeler "abuk sabuk", "ıvır zıvır", "eciş bücüş" ve "allak bullak" anlamsız sözcüklerle oluşturulmuştur.
    37:30Karşıt Anlamlı Sözcükler Sorusu
    • Bir soru kalıbı karşıt anlamlı sözcüklerle ilgili ipucu veriyor.
    • "Kurşun ağır bir madendir" cümlesindeki "ağır" sözcüğünün anlamca karşıtı olan "hafif" sözcüğünün hangi cümlede doğru kullanıldığı soruluyor.
    • "Hafif" sözcüğünün tartıda ağırlığı az olan anlamıyla kullanıldığı "eline alınca hangisinin daha hafif olduğunu anlarsın" cümlesi doğru cevaptır.
    39:36Soru Çözümü Yaklaşımı
    • Sorular çözülürken hem ÖSYM'nin soru kalıplarına yer verilmiş hem de deneme sınavlarında karşılaşılabilen sorular gösterilmiştir.
    • Sadece cevap vermekle kalmayıp, sorularla ilgili hatırlatmalar yapılmıştır.
    • Gelecek videolarda da soruların ilgili başlıklara göndermeleri ve dikkat edilmesi gereken noktalara yorumlar yapılacağı belirtilmiştir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor