Buradasın

Türkçe Dil Bilgisi Dersi: Temel, Yan ve Mecaz Anlamlarının Farkı

Yapay zekadan makale özeti

Bu video, "Kısa Kısa Türkçe" serisinin bir bölümü olup, bir eğitmen tarafından Türkçe dil bilgisi konusu anlatılmaktadır.
Videoda temel anlam, yan anlam ve mecaz anlam kavramları tanımlanarak birbirlerinden nasıl ayırt edileceği açıklanmaktadır. Eğitmen, akla gelen ilk anlamın temel anlam olduğunu, somut bir şeyden bahsediyorsa yan anlam olduğunu ve soyut bir şeyden bahsediyorsa mecaz anlam olduğunu basit bir taktikle göstermektedir. Video, teorik bilgilerin ardından örneklerle pekiştirilmesi ve bir soru çözümüyle sonlanmaktadır.

00:17Temel, Yan ve Mecaz Anlamların Tanımları: Temel anlam, sözcüğü duyduğunda akla gelen ilk anlambir.
Yan anlam, temel anlamı çağrıştıran yeni bir anlambir.
Mecaz anlam, temel anlamdan kopmuş, bambaşka yepyeni bir anlambir.
01:07Anlamları Ayırt Etme Yöntemi: Akla gelen ilk anlam temel anlambir.
Akla gelen ilk anlamda değilse ve somut bir şeylerden bahsediyorsa yan anlambir.
Akla gelen ilk anlamda değilse ve soyut bir şeylerden bahsediyorsa mecaz anlambir.
01:48Örneklerle Anlamlandırma: "Çocuklar bahçede oynuyor" temel anlam, "sınıfın tahtası yerinden oynadı" yan anlamdır.
"Ormanlarımız yine yandı" temel anlam, "sıcakta odam bütün yaz yandı" yan anlamdır.
"Ben sana yanmışım" mecaz anlambir.
02:31Soru Çözümü: "Babam sınav sonuçlarını öğrenirse bana köpürecektir" cümlesinde "köpürecektir" mecaz anlambir.
"Bisikletin zinciri sürekli atıyor" cümlesinde "atıyor" yan anlambir.
"Eserlerimde ezilmiş insanları konu edinirim" ve "kafasına taktığı şeyleri bir bilsen" cümlelerinde "ezilmiş" ve "taktığı" mecaz anlamlardır.