Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Türkçe dil bilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek konuları açıklamaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Türkçe'deki üç temel anlam ilişkisi (neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul-sonuç) detaylı şekilde ele alınmakta ve ÖSYM'nin son yıllarda cümlede anlam konusunda sorduğu soru tipleri örneklerle anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise yargı sorularının farklı tipleri, "kesin olarak çıkarılabilecek yargı" gibi soru kalıpları ve yeni soru tipleri örneklerle açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca yakın anlamlı cümleler, iki cümleyi birleştirme ve cümlede asıl anlatılmak istenen gibi ÖSYM'nin sevdiği soru kalıpları da ele alınmakta, bir sonraki bölümde devam edeceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Cümlede Anlam Olayları
- Cümlede anlam ilişkileri konusuna giriş yapılıyor ve üç temel anlam olayı (neden-sonuç, koşul-sonuç, amaç-sonuç) ele alınacak.
- ÖSYM'nin son yıllarda cümlede anlam konusunda nasıl sorular sorduğu incelenecek.
- 00:43Anlam Olaylarının Tanımı
- Neden-sonuç ilişkisinde yargının gerekçesi bildirilir ve "niçin" sorusu sorulur.
- Amaç-sonuç ilişkisinde yargının amacı bildirilir ve "hangi amaçla" sorusu sorulur.
- Koşul-sonuç ilişkisinde yargının gerçekleşmesi koşula bağlanır ve "hangi koşulla" sorusu sorulur.
- 01:46Anlam Olaylarının Örnekleri
- "Kuzey ışıklarını görebilmek için binlerce kilometre yolculuk ettim" cümlesi amaç-sonuç ilişkisidir.
- "İlginc sorular yönelttiği için toplantıdaki herkesin dikkatini çekmişti" cümlesi neden-sonuç ilişkisidir.
- "Yağmurun şiddetinin artması ile yolda gölcükler oluştu" cümlesi neden-sonuç ilişkisidir.
- "Programa sıkı sıkıya uyarsan bir haftada üç kilo verirsin" cümlesi koşul-sonuç ilişkisidir.
- 02:30Anlam Olaylarının Tespiti
- "İçin" sözcüğü kendinden önceki sözcükte "yapması için", "geldiğinde için" şeklinde kalıplaşmışsa neden-sonuç ilişkisidir.
- "İçin" sözcüğü içinden önce mek mastar eki varsa "amacı için", "mek için" şeklinde ise amaç-sonuç ilişkisidir.
- Amaç-sonuç cümlelerinde amaçtaki kısım henüz gerçekleşmemiştir, neden-sonuç cümlelerinde ise neden zaten gerçekleşmiştir.
- 05:37ÖSYM'nin Cümlede Anlam Soruları
- ÖSYM son yıllarda yaklaşık üç tane cümlede anlam sorusu sormaktadır.
- ÖSYM kavramlardan ziyade anlamın üzerinde durarak sorular sormaktadır.
- En çok kullanılan soru kalıpları arasında "yakın anlamlı" ve "iki cümleyi birleştirme" soruları bulunmaktadır.
- 06:00Örnek Sorular
- "Empatinin ahlak temellerimizin ne kadar derinde yer aldığını, empati ortamında büyüyen çocukların ileride akranlarına kıyasla daha fazla empati kurabilmesinden anlıyoruz" cümlesinin yakın anlamlısı sorulmuştur.
- İki cümleyi birleştirme sorusunda, "pek çoğumuz tekstil ürünlerinin sadece koyun yönünden elde edildiğini düşünürüz" ve "keçilerin ve develerin de lifleri bükülerek iplik haline getirilir ve tekstil endüstrisinde kullanılır" cümleleri birleştirilmiştir.
- Uzun cümlelerde asıl anlatılmak istenenin tespiti sorulabilir.
- 10:12İkinci Yargı Soru Türü
- Uyku esnasında solunum sıklığının ve kalp atış hızının düşmesi, vücuda pompalanan kan basıncını azaltarak uykudayken daha fazla üşümeyi sebep eder.
- İkinci yargı soru tipinde, özellikle 2-3 aylık bebeklerde uyurken değişen vücut sıcaklığına bağlı olarak ortaya çıkan ani ölümler günümüzde yaygın olarak görülmektedir.
- Bu soru tipinde birinci cümlede anlatılan durumun sebep olduğu bir olumsuzluk (bu örnekte bebek ölümleri) belirtilir.
- 11:03Yeni Soru Tipleri
- Eskiden nesnellik ve öznellik gibi temel kavramlar anlatılırken, artık yeni soru tipleri geliyor.
- "Kesin olarak çıkarılabilecek yargı" soru kalıbı da mevcuttur.
- Bu soru tipinde verilen cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı seçilir, örneğin estetik işiyle uğraşmayanların kötü eserler meydana getireceği gibi.