Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Zoom üzerinden öğrencileriyle gerçekleştirdiği Türkçe dil bilgisi dersini göstermektedir. Öğretmen, Hasan, Asker ve Asgar adlı öğrencilerle birlikte dersi işlemektedir.
- Dersin ana konusu atasözleri ve deyimler üzerine odaklanmaktadır. Öğretmen, atasözleri ve deyimler arasındaki farkları açıklamakta, atasözlerinin öğüt verdiğini, deyimlerin ise öğüt vermediğini vurgulamaktadır. Ayrıca atasözlerinin cümle şeklinde olduğu, deyimlerin ise mastar halinde olduğu belirtilmektedir.
- Videoda "cesaret", "cesur", "adalet", "adil" gibi sıfatların tanımları ve eş anlamlıları ile "yorgan gitti, kavga bitti", "tencere yuvarlanmış kapağını bulmuş", "ne ekersen onu biçersin", "çam devirmek", "daldan dala konmak", "iğne ile kuyu kazmak", "yumurta kapıya dayandı", "baltayı taşa vurmak", "deveye hendek atlatmak" ve "balık istifi" gibi atasözleri ve deyimlerin anlamları ve kullanım örnekleri detaylı olarak anlatılmaktadır.
- 00:08Dersin Başlangıcı ve Zamanlaması
- 11 Aralık 2020 Cuma günü ders başlıyor ve 20:00'de başlayıp 11:10'da bitiyor.
- Hasan'ın bugün programı olduğu için dersi yapamayacağı belirtiliyor.
- Asker dersi yapacak ve dünden kalan dersi tamamlayacak.
- 01:21Atasözleri ve Deyimler
- Dünden yarım kalan atasözleri ve deyimler okunacak.
- Atasözleri ile deyimler arasındaki farkı tespit etmek için çalışılacak.
- 01:32Kelime Tanımları
- Geçenlerde verilen "adil, adalet, cesur, cesaret" kelimelerinin tanımları isteniyor.
- Cesaretin tanımı: "Bütün korkulara rağmen bilinmeyene adım atmaktır, korkusuzluk demek değildir, sürekli cesur ve daha cesur olunca ortaya çıkar."
- Cesaretin eş anlamlısı: "Gözü pek, gözünü sakınmayan."
- 07:21Adalet ve Adil Kavramları
- Adaletin tanımı: "Yasaların herkes için eşit bir şekilde kullanılması, doğruluk, hukuka uygunluk ve insanların hukukun gözetmesi."
- Adaletin eş anlamlıları: "Dürüstlük, insaf, taraflık, açıklık, tarafsız olmak, eşitçilik, yargı."
- Adil kavramı: "Adaletli olan, adalet sahibi, adalete inanan, adaletli davranana denir."
- 13:03Dersin Sonu ve Ödev
- Dersin sonunda sıfatlar üzerine çalışılacağı belirtiliyor.
- Ödev olarak atasözleri ile deyim arasındaki farkı tespit etmek isteniyor.
- 14:45Atasözleri ve Deyimler Arasındaki Farklar
- "Yorgan gitti, kavga bitti" ve "tencere yuvarlanmış kapağını bulmuş" gibi deyimler, birbirine benzeyen ve aynen davranan insanları ifade eder.
- Atasözleri öğüt verirken, deyimler öğüt vermez.
- Birçok atasözü deyim olarak da kullanılır, ancak deyimler genellikle atasözü olarak kullanılmaz.
- 16:22Atasözü ve Deyim Örnekleri
- "Ne ekersen onu biçersin" atasözü, "Hamdi ektiğini biçti" şeklinde kullanıldığında deyim haline dönüşür.
- "Ayağını yorganına göre uzat" atasözü, "Recep ayağını yorganına göre uzatmadığı için iflas etti" şeklinde kullanıldığında deyim olur.
- "İtle yatan bitle kalkar" atasözü, "İtle yattı, bitle kalktı" şeklinde kullanıldığında deyim haline gelir.
- 20:51Hem Atasözü Hem Deyim Olarak Kullanılan Sözler
- Bazı sözler hem atasözü hem deyim özelliği taşır, ancak bunların sayıları çok azdır.
- "Üzümünü ye, bağını sorma" atasözü, öğüt olarak kullanıldığında atasözü, konuşma biçimi olarak kullanıldığında deyim olur.
- "Sen aa ben ağa bu ineği kim sağa" ve "Çam sakızı çoban armağanı" gibi sözler hem atasözü hem deyim olarak kullanılabilir.
- 21:53Çam Sakızı Çoban Armağanı
- "Çam sakızı çoban armağanı" ifadesi, küçük bir hediye verildiğinde kullanılır.
- Çam ağacının reçine (sakızı) çıkması, çobanların yaşadığı ortamda küçük hediyeler vermelerini açıklar.
- Bu ifade, hediye verirken "kusura bakmayın, çam sakızı çoban armağanı" diyerek hazırlık yapmak için kullanılır.
- 26:29Atasözleri ve Anlamları
- "Çam devirmek" karşısındakine dokunacak veya kötü bir sonuç doğuracak söz söylemek anlamına gelir.
- "Pot kırmak" da çam devirmekle aynı şeydir ve karşısındakinin alınacağı bir yerde onun alınacağına dikkat etmek gerekir.
- Çam devirmemek için çok dikkatli konuşmak ve insanların kalbini kırmamak gerekir.
- 29:04Daldan Dala Konmak
- "Daldan dala konmak" bir yere gidip sebat etmeden devamlı konu, meslek, düşünce veya iş değiştirmek anlamına gelir.
- Daldan dala konmak iyi bir şey değildir, iyi bir iş bulduğun zaman sebat etmek ve çalışmak gerekir.
- İyi bir iş sana güven verir ve herkes sana güvenir.
- 30:17İğne ile Kuyu Kazmak
- "İğne ile kuyu kazmak" çok zor bir işi yetersiz araçlarla geç ve güç olsa başarmak anlamına gelir.
- Bu deyim, küçük bir köyde yaşayan bilim insanının yetersiz olanaklara rağmen iğneyle kuyu kazarak uçan bir bisiklet icat etmesi gibi durumlarda kullanılır.
- İğne ile kuyu kazmak, zor işi başarmak demektir.
- 32:53Türkçe Deyimler ve Anlamları
- "Yumurta kapıya dayandı" deyimi, vaktinin bitmiş olduğunu ifade eder.
- Bir çocuk yaz tatilinde ödev yapmadan, ağustosun son gününde eylülün başlarında ödev yapmaya başladığında annesi "yumurta kapıya dayanınca mı ödevleri yapıyorsun?" demiştir.
- "Baltayı taşa vurmak" deyimi, birine bilmeden yanlışlıkla büyük bir zarar vermek anlamına gelir.
- 34:44Deyimlerin Kullanımı
- Konuşmacı, Türkçe biliyormuş gibi davranan birine "Türkçe biliyor musun?" diye sorduğunda, o kişinin Türkçe biliyormuş gibi davranmasından dolayı şaşırmıştır.
- Konuşmacı, Urduca konuşulduğunda bile hemen anladığını ve cevap verdiğini belirtmiştir.
- İnsanlar bazen gaf yaparak pot kırabilirler ve "baltayı taşa vurmak" deyimi bu durumu ifade eder.
- 36:11Diğer Deyimler
- "Deveye hendek atlatmak" deyimi, bir şeyi anlatmanın çok zor olduğunu ifade eder.
- Bu deyim, bir şeyi anlatıp tekrar anlatıp bile anlamayan birine "deveye hendek atlattım" denilir.
- "Balık istifi" deyimi, çok kalabalık bir otobüs durumunu ifade eder, özellikle Pakistan'daki renkli otobüslerde insanlar balık istifi gibi oturur.