Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açıksa TV'de Türkan Hoca tarafından sunulan bir eğitim dersidir. Hoca, Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında kullanılan ölçütleri anlatmaktadır.
- Videoda Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında kullanılan dört temel ölçüt detaylı olarak açıklanmaktadır: coğrafi değişim, kültürel değişim (Orta Asya medeniyeti, bozkır kültürü ve İslam medeniyeti), dinin değişmesi ve dil değişimi. Ayrıca sanat anlayışı ve edebiyat tarihçilerinin dönemlerin başlangıcını belirleme yöntemleri de ele alınmaktadır. Video, AYT sınavına hazırlık amacıyla Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasının temel prensiplerini öğrenmek isteyenler için faydalı olacaktır.
- 00:02Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılması
- Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında dört temel ölçüt bulunmaktadır.
- Bu ölçütler arasında coğrafi değişim, kültürel değişim, dinin değişmesi ve dil değişimi yer almaktadır.
- Bu ölçütler AYT sınavında da sorulabilecek önemli konulardır.
- 00:41Coğrafi Değişim
- Türklerin Orta Asya'dan batıya doğru göçü, edebiyatlarını farklı bir sahaya yaymıştır.
- Göçle birlikte Türk kavimleri geniş bir sahaya yayılmış ve farklı bir edebiyat ortaya koymuştur.
- Gittikleri yerdeki edebiyat faaliyetleri de Türk edebiyatını etkilemiştir.
- 01:38Kültürel Değişim
- Türkler tarih boyunca üç farklı kültür sahasında var olmuşlardır: Orta Asya medeniyeti, İslam medeniyeti ve Batı medeniyeti.
- Orta Asya medeniyeti döneminde atlı göçebe kültür ve bozkır kültürü vardır.
- İslam medeniyeti 10. yüzyılda kabul edilmesiyle ortaya çıkmış, Batı medeniyeti ise 1860'lardan sonra Batı etkisiyle gelişmiştir.
- 03:01Dinin Değişmesi
- İslamiyet öncesi dönemde gök tanrı, maniheizm ve budizm inançları Türk edebiyatını etkilemiştir.
- İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatı, İslam'ın tamamıyla kabulüyle oluşmuştur.
- Dinin değişmesi, edebiyatımıza farklı biçimlerinde yansımıştır, özellikle divan edebiyatında bu etkiler yoğun bir şekilde görülmektedir.
- 03:46Dil Değişimi
- Coğrafi ve kültürel değişmelerin paralelinde Türkçe'nin farklı lehçeleri ve şiveleri oluşmuştur.
- Bu lehçeler ve şiveler üzerinden kendi edebiyatları kurulmuştur.
- İslamiyet ve Batı medeniyetinden etkilenirken, Arapça ve Fransızca gibi dillerin etkileri de Türk edebiyatında görülmektedir.
- 04:41Sanat Anlayışı ve Edebiyat Tarihçiliği
- Sanat anlayışı, dönemlerin kendi içerisinde sanatı kimin için yaptıklarını belirleyen bir ölçüttür.
- Edebiyat tarihçiliği, yüzyıllar boyunca oluşturulan edebi eserlerin incelendiği bilim dalıdır.
- Edebiyat tarihçileri, İslamiyet'in kabulü, Tanzimat Fermanı'nın ilanı ve Cumhuriyet'in ilanı gibi önemli olayları yeni dönemlerin başlangıcı olarak kabul etmektedir.