Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "İbrahim'in Baltası" kanalında bir öğrenci tarafından sunulan bu eğitim içerikli sohbet, tüketim toplumu ve bunun getirdiği sorunları ele almaktadır.
- Video, sanayi devrimi sonrası kitlesel üretim, sosyal medya ve kredi kartı kullanımının tüketim çılgınlığını nasıl artırdığını incelemektedir. Konuşmacı, Coltan (veya Colton) adlı Kongo'da yetişen ve günümüzde telefon ve LCD ekranlarda kullanılan bir madde örneği üzerinden üretim ve tüketim arasındaki ilişkileri, Afrika'daki gıda tüketimi ve GDO besinlerin sağlık üzerindeki etkilerini tartışmaktadır.
- Ayrıca, tüketim toplumunun getirdiği sağlık sorunları, ekolojik kriz, sosyal eşitsizlik, reklamların insanları nasıl manipüle ettiği ve manevi değerlerin tüketimle nasıl bozulduğu da ele alınmaktadır. Konuşmacı, Saldı, Ayder, Hasankeyf gibi doğal alanların yok edilmesi, gıda ve su kaynaklarının azalması gibi ekolojik kriz belirtilerini vurgulayarak, bir sonraki videoda muhtar tasavvuf konusunu ele alacağını belirtmektedir.
- 00:45Tüketim Toplumunun Doğuşu
- Günümüzde tüketim çılgınlığının zirvesini yaşadığımız yıllardan geçiyoruz.
- Tüketim çığgılarının zirvesine sosyal medya, kredi kartı, nüfusun artması ve doğan ihtiyaçlar sebep oluyor.
- Sosyal medya ve kredi kartı sayesinde her ürüne kolayca ulaşabiliyor ve anında alabiliyoruz.
- 01:31Sanayi Devrimi ve Tüketim
- Tüketim çılgınlığının kaynakları Fransız Devrimi'nden önce Louis'e veya Sanayi Devrimi sonrasına dayandırılabilir.
- Sanayi Devrimi sonrası kitlesel üretim başladı ve bu sayede ürüne kolayca ulaşabilmek, ihtiyaç varsa ürünlerin olması ve daha kaliteli ürünlerin üretilmesi bizi daha çok tüketmeye yöneltti.
- Sanayi Devrimi sonrası moda algısı da değişti; daha önce üst sınıfın kullandığı moda, alt sınıflara da inmeye başladı.
- 02:44Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
- Günümüzdeki ihtiyaçlar gerçek ihtiyaçlar ve lüks ihtiyaçlar olarak ikiye ayrılıyor.
- Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi fizyolojik, güvenlik, ait olma ve sevgi, özsaygı ve kendini gerçekleştirmek olmak üzere dört aşamadan oluşuyor.
- Günümüzde aidiyet, sevgi ve özsaygı gibi maddi olmayan ihtiyaçlar bile parayla oluşturuluyor.
- 03:34Tüketimin Sosyal Etkileri
- Aşkın tüketilmesi, farklı bedenlerle beraber olmak ve sevgilinin bazı şeyleri görüp senden istemesi gibi durumlar aile kurumunun parçalanma sebeplerinden biri oluyor.
- Dizilerdeki lüks yaşam, aile kurumunu etkiliyor.
- İnsanlar kendilerini bir kalıba sokma ihtiyacı duyuyor; araba alarak üst sınıfa, elbise alarak üçüncü sınıfa ait olmak istiyorlar.
- 05:36Sınıf Algısı ve Tüketim
- Tüketim durumları sınıf algısını değiştirmeye sebep oluyor; işçiler artık eskisi kadar direnmiyor, burjuvazi olgusunu etkiliyor.
- İşçiler artık kendi sınıfını kurtarmak yerine, o sınıfa ait olmak istiyor ve sendikalarını kullanmaya başlıyorlar.
- Burjuva ulaştıktan sonra eski kendine ait sınıfı pek fazla önemsemeye başlıyor.
- 06:32Tüketimin Fiziksel ve Psikolojik Etkileri
- Evde kalmak zorunda kalan insanlar, tüketemedikleri için evde bunalıyor.
- AVM'ler kapitalizmin kabe'si olarak görülüyor ve insanlar orada kendilerini mutlu hissediyorlar.
- Fast food restoranlarına gidenler sadece karnını doyurmuyor, fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik olarak da kendilerini mutlu hissediyorlar.
- 08:23Üretim ve Tüketimin Etkileri
- Üretimin artması bazen iyi bir şey olarak görülebilir, örneğin maske üretimi fazla kişiye ulaşabilir.
- Türkiye'de günde beş milyon ekmek çöpe gidiyor ve açsın altında yaşayan binlerce insan var.
- Fazla tükettiğimiz için ne kadar tüketirsek o kadar zam geliyor ve alt taban daha çok düşmeye başlıyor.
- 09:31Koltan Madde ve Afrika'daki Sömürü
- Koltan veya Colton, Kongo'da yetişen ve telefonlarda LCD ekranlarda kullanılan bir madde.
- Kongo'da bu madde için çocuklar kullanılıyor, derinlerde çalıştırılıyor ve birçok çocuk ölüyor.
- Kongo fakir bir ülke olmasına rağmen liderler zengin çünkü çocukların ölmesine göz yumuyorlar ve bu maddeyi büyük şirketlere satıyorlar.
- 10:28Üretim ve Tüketim Sorunları
- Büyük şirketler telefona hammadde sağlayabilmek için ucuz iş gücü arıyor.
- Günümüzde tamirciler bile görülmüyor çünkü insanlar telefon bozulduğunda yeni telefon alıyor.
- Afrika'da büyük bir sömürü var ve yiyecek konusunda da sömürülüyoruz çünkü GDO (genişletilmiş organik) besinler tüketiyoruz.
- Besinlerin çoğu ucuz ve sağlıksız üretimde üretiliyor.
- 11:34Tüketim Toplumunun Etkileri
- Tüketimde üretim yetişemiyor, bu nedenle GDO (geniş çaplı organik) ürünler satılıyor ve insanlar sağlıksız beslenmeye başlıyor.
- Yeni doğan çocuklar erdek hormon bozukluğu, kilo alamama ve kanser gibi hastalıklara yakalanıyor.
- Toplumda isyan edenler saygısız bir yere düşüyor, örneğin Orhan Kural gibi mücadele edenler magazinsel boyutu nedeniyle başarı takdir edilmiyor.
- 13:04Tüketimin Psikolojik Etkileri
- Dünyada iki tür şey var: faydacılık ve bencillik; bu iki kavram birleşince tüketim mutluluğu oluyor ve insanlar neye ihtiyaç duyduklarını kavrayamıyor.
- Sigara şirketleri, kadınların sigaraya karşı olduğunu fark edince feminist bir grup ayarlayarak sigarayı kadınlara da satmaya başladılar.
- Sosyal medya ve reklamlar insanlara farklı şeyler yatıyor, örneğin tuvalet kokusu reklamı bile insanların ciddi anlamda etkiliyor.
- 14:43Manevi Değerlerin Tüketimle İlişkisi
- Maneviyat da tüketim noktasına gelmiş durumda, Kabe'de Hilton oteli gibi yerlerde kalmak gibi durumlar insanlara hava atmaya başlanmış.
- Kabe'ye gitmek için çok para harcanıyor ve bu paranın nereye gittiği belli değil, Arap şeyhlerinin cebine gitmiş.
- Noel çılgınlığı gibi manevi olaylar da tüketimin zirvesini yaşıyor, 14 Şubat gibi tarihlerde aşkın tüketilmesi gibi durumlar yaygınlaşmış.
- 16:18Doğa ve Ekolojik Kriz
- Doğa da payını alıyor, Saldı, Ayder, Hasankeyf gibi yerler yok oluyor ve bir ton canlı türü yok oluyor.
- Enerjinin ve israfın artmasıyla bir ekolojik kriz oluştu, yiyecek-içecek stokları azalıyor.
- 29 yıl sonra yemeğin azalacağını, 19 yıl sonra temiz su kaynağı bulamayacağımızı söyleyen veriler var.
- 17:29Ekonomik Dengesizlik ve Gelecek
- Kapitalizmi ve neoliberalizmi destekleyen insanlar var, ancak ekonomik dengesizlik artıyor.
- Dolar 7 lira, euro başını gidiyor, petrol ilk defa sıfırın altına düşmüş ve Amerika'da ekonomik dengesizlik yaşanıyor.
- Korona pandemisi bir bahane oldu, hükümetler içinde bunun arkasına saklanmaya başladılar.
- 18:20Biyogenetik Devrim ve Gelecek
- Dünyada bir biyogenetik devrimden bahsediliyor, bu devrimin nasıl olacağı bilinmiyor ve tüketimi etkileyecek.
- İnsan nüfusunun artması üretimin de artmasını sağlıyor, ancak üretim sağlıksız artıyor.
- Kent nüfusu artıyor, köyler boşalıyor ve bu durum daha zararlı şeyler tüketmek zorunda kalacağımızı gösteriyor.
- 19:18Sonuç ve Çağrı
- Tüketim toplumuna müdahale etmek gerekiyor, bu konu üzerine düşünülmesi isteniyor.
- İnsanlar tüketim için çıldırmış, ünlü olmak için çıldırmış ve sosyal medyada zenginleri görüp dünyanın geri kalanını görmüyorlar.
- Çevredeki fakirlere yardım etmek yerine onları eşitlemek için uğraşılması ve fakirlere ulaşamayanlar için iletişim kurulması öneriliyor.