Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Onur Altınkan tarafından sunulan bir hukuk dersi formatındadır. Ders sırasında Perihan adında bir öğrenci de yorumlar yapmaktadır.
- Video, ticaret hukukunun temel kavramlarını, hukuk dallarıyla ilişkisini ve ticaret hukuku sisteminin yapısını ele almaktadır. Ders, ticaret hukukunun tanımı ve temel özellikleriyle başlayıp, hukuk dallarının (özel hukuk, kamu hukuku, medeni hukuk, borçlar hukuku ve ticaret hukuku) arasındaki ilişkileri Venn şemaları üzerinden açıklamaktadır. Ayrıca ticaret hukukunun kaynakları (asli ve yardımcı kaynaklar) ve ticaret hukuku sisteminin üç farklı yaklaşımı (subjektif, objektif ve modern sistem) detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Dersin sonunda, bu dönem anlatılacak konuların ticaret kanununun başlangıç hükümleri ve birinci kitap olan ticari işletme kitabı olacağı belirtilmektedir. Ayrıca, bir olayın ticari iş sayılıp sayılmaması konusunda dünyada geliştirilen üç farklı sistem (subjektif sistem gibi) hakkında bilgi verilmektedir.
- 00:02Ticaret Hukukuna Giriş
- İlk derste ticaret hukukunun temel özellikleri, diğer hukuk dalları ile ilişkisi ve kaynakları anlatılacak.
- Ticaret hukukunun alt dalları ve Ticaret Kanunu'nun belirli kitaplara ayrılmış olması açıklanacak.
- Ticari iş kavramı ve ticari iş ile ticari olmayan iş arasındaki ayrım önemlidir çünkü bu ayrım uyuşmazlıkların hangi durumlarda Ticaret Kanunu'na tabi olacağını belirler.
- 02:10Ticaret Hukukunun Önemi
- Farklı hukuk dalları, hayatın farklı alanlarının farklı özellikler arz etmesi nedeniyle oluşturulmuştur.
- Ticari hayatta şirketler ve tacirler arasındaki ilişkiler, bir alacağın zamanında alınamaması durumunda zincirleme şekilde tüm ticaret sektörünü etkileyebilir.
- Aile hukuku ve iş hukuku gibi diğer hukuk dallarında olduğu gibi, ticaret hukukunda da zincirleme etki vardır; bir tacirin borç yükü altında batması, hammadde satıcılarını da etkileyebilir.
- 05:41Hukuk ve Ticaret Kavramları
- Hukuk, toplumu düzen altına alan, kişiler arası ilişkileri düzenleyen, ortak yaşamın huzur ve güven içerisinde akmasını sağlayan, adaleti yerine getiren ve yaptırımlarla güvence altına alınan kurallar bütünüdür.
- Ticaret, kar amacı ile mal ve hizmetlerin veya para ile ifade edilen diğer değerlerin alımı ve satımı işlerinin tamamıdır.
- Ticaret hukuku, kar amaçlı faaliyetlerle ilgili ilişkileri düzenleyen kurallar bütünüdür.
- 10:08Vakıflar ve Şirketler
- Vakıflar ticari değildir ve ticari faaliyette bulunması yasaktır.
- Dernekler ve vakıflar Türk Medeni Kanunu'nda düzenlenirken, şirketler Ticaret Kanunu'nda düzenlenir.
- Vakıflar kuruluş amacına uygun hareket etmelidir; örneğin Lösev Vakfı lösemili kişilerle ilgili hayır işleri yapmak amacıyla kurulmuştur.
- 13:07Hukukun Temel Dalları
- Hukuk temelde ikiye ayrılır: özel hukuk ve kamu hukuku.
- Özel hukuk, kişiler arasındaki ilişkileri düzenler; hukukta kişi kavramı sadece gerçek kişiler değil, şirketler, vakıflar ve dernekler gibi tüzel kişilikleri de kapsar.
- Kamu hukuku, anayasa hukuku, idare, ceza ve vergi gibi dalları içerir ve kişilerin devletle olan veya devletin devletle olan ilişkilerini ele alır.
- 15:03Özel Hukuk ve Kamu Hukuku Arasındaki Farklar
- Özel hukuk ve kamu hukuku arasında yapı, usul kuralları, yargılama faaliyetleri ve amaç açısından büyük farklar vardır.
- Özel hukuk, toplumun birbiriyle eşit haklara sahip üyeleri arasındaki ilişkileri düzenlerken, kamu hukuku devletin vatandaşlarla veya kendi kurumları arasındaki ilişkileri ele alır.
- Bazı hukuk dalları karma olabilir; örneğin iş hukukunda hem toplumun birbirleriyle ilişkileri hem de kişinin devletle olan ilişkileri ele alınır.
- 17:40Özel Hukukun Temel Dalları
- Medeni hukuk, borçlar hukuku ve ticaret hukuku özel hukukun temelini oluşturan hukuk dallarıdır.
- Medeni hukukun altında kişiler hukuku, aile hukuku ve miras hukuku gibi farklı hukuk dalları bulunur.
- Borçlar hukuku ve ticaret hukuku, medeni hukukun bir parçası olarak değerlendirilebilir, ancak karmaşık hale geldikleri için ayrı hukuk dalları olarak ele alınmaktadır.
- 19:11Medeni Hukukun kapsamı
- Medeni hukuk, kişiliğin elde edilmesinden sona ermesine kadar geçen süre içerisindeki ilişkileri ve statüleri düzenler.
- Medeni hukuk, evli olmak, bekar olmak, reşit hale gelmek gibi statüsel özelliklerin düzenlenmesini içerir.
- Medeni hukuk, tüzel kişilerin kurulması ve sona ermesi gibi konuları da ele alır.
- 22:00Borçlar Hukuku ve Ticaret Hukuku
- Borçlar hukuku, taraflar arasındaki borç ilişkilerini düzenler ve medeni hukuk kurallarını da kullanır.
- Ticaret hukuku, tacirler arasındaki ilişkileri düzenler ve ticari işleri kapsar.
- Medeni hukuk, borçlar hukuku ve ticaret hukuku birbirinin ayrılmaz parçalarıdır ve birbirleriyle ilişkilidir.
- 25:39Üç Hukuk Kanununun Temel Maddeleri
- Medeni Kanun'un 2. maddesi, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğunu belirtiyor.
- Borçlar Kanunu'nun 1. maddesi, satış sözleşmesini anlatarak satıcının satılanı alıcıya devretme ve alıcının bedel ödeme borcunu altına girmesini belirtiyor.
- Ticaret Kanunu'nun 23. maddesi, tacirler arasındaki satış ve mal değişimlerinde Borçlar Kanunu'nun satış sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağını belirtiyor.
- 27:26Hukuk Kanunlarının Uygulanması
- Bir vatandaş arkadaşından ikinci el kıyafet satın alırken, bu işlem Borçlar Kanunu 207. maddesi kapsamında bir satış sözleşmesi olarak değerlendirilir.
- Ticari bir satışta (örneğin fabrika arasında kimyasal ürün alımı) Ticaret Kanunu uygulanır, ancak hakim en üstte Medeni Kanun'un dürüstlük kuralına ve hakkın açıkça kötüye kullanılması yasağına bakar.
- Ticaret Kanunu'nun hem Borçlar Kanunu ile hem de Medeni Kanunu ile ilişkisi, somut örneklerle gösterilmiştir.
- 30:19Hukuk Kanunlarının İlişkisi
- Borçlar Kanunu ve Medeni Kanunu birbirleriyle örtüşen ve aynı anda aynı olayda uygulama alanı bulan hukuk dalıdır.
- Türk Ticaret Kanunu'nun 1. maddesinde, bu kanunun Türk Medeni Kanunu'nun ayrılmaz bir parçası olduğu belirtilmiştir.
- Borçlar Kanunu'nun 646. maddesinde, Türk Borçlar Kanunu'nun Medeni Kanunun tamamlayıcısı olduğu ifade edilmiştir.
- 33:33Tüketici Kanunu ve Hukuk Kanunlarının Ayrımı
- Tüketici Kanunu, kişinin kendi kullanımı için bir mal satın alması durumunda uygulanır.
- Ticari işlerde (örneğin avukatlık ofisi için televizyon veya restoran için fırın alımı) Ticaret Kanunu uygulanır.
- Ticari olmayan işlerde (örneğin kişisel ihtiyaçlar için fırın alımı) Borçlar Kanunu uygulanır.
- 36:53Ticari İş Sistemlerinin Türleri
- Dünyada bir olayın ticaret hukuku kapsamına girip girmediğini belirlemek için üç farklı sistem geliştirilmiştir.
- İlk ortaya çıkan düşünce, tacir tarafından yapılan her işlemin ticaret hukukuna girmesidir.
- Bu sistem Almanya'da benimsenmiş olup "subjektif sistem" olarak adlandırılmaktadır.
- 38:01Ticaret Hukukunun Sistemler
- Subjektif sistem, tarafların tacir olup olmamasına göre ticari olup olmamayı belirlerken, objektif sistem belirli işleri ticaret hukuku'na tabi kılar.
- Fransa'daki 1850 tarihli ticaret kanunu objektif sistem kullanırken, Almanya'da kişiler tacir mi değil mi ona göre belirler.
- Modern karma sistem, bir işlem kendi ticari işletmeni ilgilendiriyorsa ticaret hukukunun kapsamına girer; örneğin restoran sahibi evine televizyon alırsa bu işlem ticari işletme ilgilendirmediği için ticaret hukuku kapsamına girmez.
- 40:38Ticaret Hukukunun Kaynakları
- Ticaret hukukunun kaynakları asli kaynaklar ve yardımcı kaynaklar olarak ikiye ayrılır; yardımcı kaynaklar (doktrin, mahkeme kararları) bağlayıcı değildir.
- Asli kaynaklar yazılı olanlar (Türk Ticaret Kanunu, Kooperatifler Kanunu, Çek Kanunu, Tüzük, Yönetmelik) ve yazılı olmayanlar (ticari örf ve adet) olarak sınıflandırılır.
- Ticaret Kanunu'nun 1. maddesinin 2. fıkrası, yazılı kaynaklarda madde yoksa önce ticari örf ve adet, sonra genel hükümlere (Medeni Kanun, Borçlar Kanunu) bakılmasını gerektirir.
- 43:32Ticari Örf ve Adet
- Ticari örf ve adetler kanundan hemen sonra gelir çünkü ticari hayat bu tip örf ve adetlere çok bağlıdır.
- Örf ve adet olması için daha ağır şartlar gerekir; daha uzun zamandır kanunmuş gibi inanılması gerekir.
- Ticari teamül, örf ve adet haline gelememiş ancak benzer şekilde gelenek haline gelen uygulamalardır ve örf ve adet sıralamasına girmez.
- 46:27Ticaret Kanunu'nun Yapısı
- Ticaret Kanunu başlangıç hükümleri ve son hükümleri ile altı kitaba bölünmüş olup toplam sekiz ana parçaya ayrılmıştır.
- Bu dönem anlatılacak kısım Ticaret Kanunundaki başlangıç maddeleri ve birinci kitap olan Ticari İşletme kitabıdır.
- Ticaret hukuku, ticari işletme hukuku, şirketler hukuku, kıymetli evrak hukuku, taşıma hukuku, deniz ticareti hukuku, sigorta, rekabet, fikri mülkiyet ve sermaye piyasası gibi farklı alt hukuk dallarına ayrılmıştır.