Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan tıbbi terminoloji hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir. Eğitmen, sağlığa yeni başlayanlar için tıbbi terminolojinin temel kavramlarını anlatmaktadır.
- Video, tıbbi terminolojinin tanımı ve tarihsel gelişimiyle başlayıp, Latince harflerin okunuşuna geçiş yapıyor. Ardından terimlerin temel yapıları, kökler, son ekler ve bunların Türkçe'deki karşılıkları detaylı olarak açıklanıyor. Eğitmen, ekstansiyondaki t, io, iu, eu gibi harflerin okunuşlarını, nöron, konka gibi kelimelerin okunuşlarını ve C harfinin k şeklinde okunuşunu örneklerle gösteriyor.
- Videoda bir serinin parçası olduğu belirtilmekte ve bir sonraki videoda tanısal işlemler için kullanılan sonekler, yön belirten, sayı belirten sonekler ve tıp dilinde kullanılan önemli kısaltmalar ele alınacağı ifade edilmektedir.
- 00:06Tıbbi Terminoloji Nedir?
- Tıbbi terminoloji, sağlık alanına yeni başlayanlar için önemlidir ve tıbbi terminoloji, uzun bir sürenin birikimi olan özel sözcükleri ifade eder.
- Terminoloji, terimlerle uğraşan bilim dalıdır ve tıbbi terminoloji günümüze gelene kadar birçok aşamadan geçmiş, yavaş yavaş şekillenmiş bir dildir.
- Tıbbi terminolojinin ilk ortaya çıkışı Eski Mısır'a dayanır ve günümüzde kullanılan birçok tıbbi terim Hipokrat zamanından kalmıştır.
- 01:21Türkiye'de Tıbbi Terminoloji
- Türkiye'de otuz bir yıl boyunca tıp öğretimi Fransızca olarak verilmiştir.
- 1929 yılına kadar Arapça, Farsça ve Fransızca sözcükler tıp terimlerine hakim olmuştur.
- Harf devriminden sonra Latin alfabesi esasına dayanan Türk alfabesi kabul edilmiştir ve özellikle Latince ve Yunanca terimler tıp alanında daha aktif kullanılmaya başlanmıştır.
- 01:53Latince Harfler ve Okunuşları
- Türkçe'de yirmi dokuz harf vardır, Latince'de ise yirmi beş harf vardır ve sesli harfleri A, E, I, O, U ve Y'dir.
- Latince'de Y harfi sesli harf olarak kullanılır ve Türkçe'deki bazı harflerin Latince'de karşılığı yoktur.
- Latince harflerinin bir kısmı kimyada, farmakolojide, eczacılıkta ve biyokimyada kullanılmaktadır.
- 02:41Latince Harflerin Okunuş Kuralları
- C harfi, A, O, U sesli harflerinden veya sessiz harflerden önce gelirse K diye okunur.
- J harfi sesli bir harfin önüne gelirse Y şeklinde okunur, Y harfi ise I harfi şeklinde okunur.
- I harfi I şeklinde okunur, ancak A, E, O, U harflerinden önce gelirse Y şeklinde okunur.
- 04:10Birleşik Harflerin Okunuşu
- X harfi K ve S'nin birleşimi şeklinde okunur.
- TH harfleri bir araya geldiğinde T şeklinde okunur, PH harfleri bir araya geldiğinde F şeklinde okunur.
- CH harfleri K şeklinde okunur, RH harfleri R şeklinde okunur, SCH harfleri Ş harfi okunur.
- 06:19Tıbbi Terimlerin Yapısı
- Tıbbi terimler bir kökten oluşur, kök bir kelimeden başka kelimelerin türetilebildiği yalın hale verilen isimdir.
- Tıbbi terminolojide sadece kökler kullanılmaz, kökün önüne örnek getirilir ve kökün sonuna son ek getirilir.
- Örnek kökü anlam katmak için kullanılır, genellikle tanımlayıcı olarak görev alır ve köke bir adet eklenir.
- 08:44Son Ek ve Kaynaştırma Harfleri
- Son ek, sözcüklerin tipini belirlemekte ve kullanım amacını belirtmede rol alır, terimlerin sonuna eklenir.
- Bir köke son eklemek için araya mutlaka bir kaynaştırma harfine ihtiyaç vardır, ancak son ek sesli bir harfle başlıyorsa araya kaynaştırma harfi koymaya gerek kalmaz.
- Kaynaştırma harfleri genellikle O harfi olur, ancak bazen A, E, I gibi harfler de kullanılabilir.
- 12:47Tıbbi Terim Örnekleri
- Serviks (C harfi S şeklinde okunur), Kristal (C harfi K şeklinde okunur), Mayo (J harfi Y şeklinde okunur).
- Synovia (Y harfi I şeklinde okunur), Impressio (I harfi Y şeklinde okunur), Flexio (X harfi K ve S şeklinde okunur).
- Sagittal (G harfi J şeklinde okunur).
- 14:32Yunanca'da Sesleme Kuralları
- Ekstansiyondaki "t" harfi, "io"dan önce geldiği zaman "ts" şeklinde okunur.
- "t" harfi "t" şeklinde, "x" harfi "ks" şeklinde okunur.
- "eu" harfleri "ö" şeklinde okunur ve bu kelime "nöron" olarak telaffuz edilir.
- "ch" harfleri "konka" şeklinde okunur, ayrıca "c" harfi kendi başına "k" şeklinde okunur.
- 15:29Dersin Kapanışı
- Bir sonraki videoda epoimler, akronimler ve kesin kez kullanılan kelimelerin anlamları ele alınacaktır.
- Bugün sadece örnek, sonek ve kökten bahsedildi.
- Bir sonraki videoda tanısal işlemler için kullanılan son ekler, yön belirten örnekler ve tıp dilinde kullanılan önemli kısaltmalar incelenecektir.