Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında sunulmuş olup, teknoloji ve toplumsal değişim konusunu ele almaktadır.
- Video, insanlığın tarihsel sürecinde dört temel toplum türünü (avcı-toplayıcı, tarım, sanayi ve bilgi toplumu) detaylı olarak incelemektedir. Ayrıca teknolojiye felsefi yaklaşımlar (kullanıma odaklanan belirlenimcilik, sosyal belirlenimcilik ve teknolojik belirlenimcilik), sosyal paylaşım ağları, sanal topluluklar ve insan-bilgisayar etkileşimi gibi konular da ele alınmaktadır. Video, temel bilgi teknolojileri ders kitabının sekizinci ünitesindeki konuları kapsamaktadır.
- 00:10Teknolojinin Gelişimi ve Toplum Türleri
- İnsan yaratıldığı andan itibaren doğayı denetim altına alarak egemen olmak ister ve teknolojiden yararlanarak çeşitli araç ve gereçler geliştirir.
- Yapılan araç ve gerecin hem yapımı hem de kullanımı gelecek kuşaklara aktarılır, bu yüzden teknoloji sürekli bir gelişim çizgisi içindedir.
- İnsanlığın tarihsel sürecinde temel olarak dört tür toplumdan bahsedilebilir: avcı-toplayıcı toplum, tarım toplumu, sanayi toplumu ve bilgi toplumu.
- 01:36Avcı-Toplayıcı ve Tarım Toplumları
- Avcı-toplayıcı toplumlar, iklim ve çevre koşullarının değişkenliği nedeniyle yeni besin kaynakları arayarak ve av hayvanlarını izleyerek küçük gruplar halinde göçebe olarak yaşamışlardır.
- Ateş, insan ırkı için yeni bir anahtar teknoloji olmuştur.
- İklim değişikliği ve buzulların çekilmesi sonucunda tarım devrimi yaşanmış, çiftçilik ve hayvancılıkla ilgili birçok teknik ve beceriyi tamamlayan dokumacılık ve çömlekçilik gibi yardımcı teknolojiler ortaya çıkmıştır.
- 02:26Sanayi ve Bilgi Toplumları
- Sanayi toplumu on sekizinci yüzyılın üçüncü çeyreğinde başlamış, buhar makinesi, döner, çıkrık ve metoloji alanındaki ilerlemelerle el aletlerinin yerini makinelerin alması damgasını vurmuştur.
- Yaklaşık yüz yıl sonra elektrik ve içten yanmalı motor icat edilmiş, kimyasalların yayılması, verimli çelik dökümün, telgrafın yayılması ve telefonun keşfiyle iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması söz konusu olmuştur.
- İkinci Dünya Savaşı sonrasında elektronik alanındaki büyük teknolojik atılımlar sayesinde mikro elektronik, bilgisayar ve telekomünikasyon alanında gelişmeler yaşanmış, 20. yüzyılın son otuz yılında internet ortaya çıkarak bilgi teknolojisi devrimi yaşanmıştır.
- 03:50Ağ Toplumu ve Dijital Çağ
- Evrensel köy, birbirinden giderek daha fazla haberdar olan bir dünya düzenini meydana getirir ve mobil iletişim araçları bu insanın her an her yerde bilgiye erişmesini sağlar.
- Ağ toplumunun en belirgin özelliği, zaman ve mekan sınırlamasını kablosuz ağ teknolojileri ve mobil iletişim araçlarıyla tamamen ortadan kaldırmasıdır.
- Marc Prensky, dijital çağda doğup büyüyen genç nesil bireyleri dijital yerliler olarak tanımlar; 1980'den sonra doğan bireyler dijital yerli, 1980 öncesinde doğmuş olan nesil ise dijital göçmenler olarak adlandırılır.
- 04:54Teknolojiye Felsefi Yaklaşımlar
- Teknolojiye felsefi yaklaşımlar, teknolojilerin doğası ve kullanımını daha iyi anlamayı sağlar ve kullanıma odaklanan belirlenimcilik, sosyal belirlenimcilik felsefesi, teknolojik belirlenimcilik felsefesi şeklinde sıralanabilir.
- Kullanıma odaklanan belirlenimcilik yaklaşımı, teknoloji kullanımını vurgular ve nasıl kullanıldığına, kullanım yöntemlerine odaklanır.
- Sosyal belirlenimcilik felsefesinde teknoloji, insanların teknolojiyi kullanma yöntemlerinden daha az öneme sahiptir ve bireylerin teknoloji kullanım yöntemleri sosyal yapılar tarafından etkilenir.
- 05:52Teknolojik Bakış Açları ve Sosyal Paylaşım Ağları
- Teknolojiye ütopyan ve distopyan bakış açıları bulunur; ütopyan bakış açısı bilgi teknolojileri ve internetin demokratikleşmeyi olumlu etkilediğini, distopyan bakış açısı ise olumsuz etkilediğini savunur.
- İnternet bugün insanların zamanlarını harcadığı yeni bir yaşam alanıdır ve iletişim günümüzde elektronik temelli iletişim olarak algılanmaktadır.
- Sosyal paylaşım ağları bireylere zaman ve mekandan bağımsız iletişim kurma imkani tanır ve sanal ortamlarda bir araya gelmelerini sağlar.
- 06:50Benlik ve İnsan-Bilgisayar Etkileşimi
- Benlik, kişinin kendini nasıl gördüğünü ve kendisine ilişkin değerlendirmelerinin neler olduğunu açıklar; elektronik iletişim ve yeni teknolojiler kullanıcılarına imaj vurgulama ve kendini ortaya çıkarma olanağı sağlar.
- Çevrimiçi ortamlarda bireyleri izlenim yönetmeye motive eden unsurlar; toplum içinde kabul edilmeye duyulan arzu, diğer kişilerle ilişkileri geliştirme ve sürdürme, istedikleri kimliğe ulaşmak için yeni kimlikler deneyimleme arzusu şeklinde sıralanabilir.
- İnsan-bilgisayar etkileşimi, insanların bilgisayarlarla nasıl bir etkileşim içinde olduğunu inceleyen disiplinler arası bir alandır ve ara yüzler aracılığı ile gerçekleşir.
- 08:21Programın Özeti
- İnsanlığın varoluşundan bu yana tarihsel süreç içerisinde temel olarak dört tür toplumdan bahsedilebilir: avcı-toplayıcı toplum, tarım toplumu, sanayi toplumu ve bilgi toplumu.
- Her bir toplumda gereksinimler doğrultusunda farklı tür teknolojiler geliştirilmiş ve kullanılmıştır.
- İletişim teknolojilerinde ve taşınabilir iletişim araçlarında meydana gelen gelişmelerle sosyal paylaşım ortamları güç kazanır ve yeni bir toplum türü ortaya çıkar.