Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim uzmanı tarafından sunulan STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) ve sistem yaklaşımı hakkında kapsamlı bir eğitim sunumudur. Konuşmacı, Türkiye'nin ilk STEAM elçilerinden biri olup, yaklaşık 12-13 yıldır Avrupa ve diğer ülkelerde teknoloji ve eğitim projeleri yapan bir uzmandır.
- Sunum, STEM eğitiminin tarihsel gelişiminden başlayarak, Avrupa Birliği'nin eğitim politikalarına, sistem yaklaşımının temel kavramlarına ve başarılı etkinlik tasarlama yöntemlerine kadar uzanan bir yapıya sahiptir. Video, öğrencilere kazandırılması gereken beceriler (işbirliği, çalışma, eleştirel düşünme, problem çözme) ve sistem yaklaşımının inovasyon, yaratıcılık ve kendi istihdamını sağlama amaçlarını vurgulamaktadır.
- Sunumda ayrıca Avusturya'da yaşayan göçmen öğrencilerin pahalı bir ilaçın etken maddesini doğal yollarla geliştirmeye çalıştıkları bir proje örneği paylaşılmakta ve Center, Engin Projesi, MIT ve Stanford Üniversitesi gibi akredite edilmiş kuruluşların sunduğu kaynaklara nasıl katılınabileceği hakkında bilgiler verilmektedir. Türkiye'deki STEM eğitiminin durumu, bilimsel bilgi eksikliği ve sistem alanlarına yönelme oranlarındaki değişimler de sunumda ele alınan konular arasındadır.
- STIX Kuruluşu ve STEM Eğitimi
- STIX, 2009 yılında Avrupa Komisyonu'na bağlı olarak kurulan, fen, matematik ve STEM eğitimi ile ilgili projeler yürüten bir kuruluştur.
- Türkiye, Avrupa Birliği üyesi olmasa da Avrupa Komisyonu üyesi olduğu için STIX'in projelerinden yararlanabilmektedir.
- STEM eğitimi, bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik disiplinlerinin içeriklerinin ve yeteneklerinin entegrasyonunu temel alan bir öğretme ve öğrenme yaklaşımıdır.
- 04:05STEM Eğitiminin Tarihsel Gelişimi
- STEM eğitiminin kökeni, 1957 yılında Rusya'nın Sputnik adlı uyduyu fırlatmasıyla başlamıştır.
- 1960'lı yıllarda Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği'ni geçmek için uzay yarışında efor sarf etmiştir ve 1969 yılında ayda ayak basmıştır.
- 1980'li yıllarda Amerika'da öğrencilerin STEM alanlarına olan ilgisi azalmış, özellikle kız öğrencilerin mühendislik mesleklerini tercih etmemesi endişe yaratmıştır.
- 07:29STEM Kavramının Doğuşu ve Popülerleşmesi
- STEM kavramı, 1996 yılında "SIMET" kavramının yerine getirilerek ortaya çıkmıştır.
- 2009 yılında Amerika'nın başkanı Barack Obama, STEM eğitimi kavramını projeye dönüştürerek popüler hale getirmiştir.
- STEM eğitimi özellikle Amerika'da Virginia ve Texas eyaletlerinde yoğunlaşan özel okullarda uygulanmaktadır.
- 10:12Avrupa Birliği'nin Eğitim Yaklaşımı
- Avrupa Birliği, 28 üyeli bir birlik olarak eğitimsel bağlamda bütünsel bir yaklaşım benimsemiştir.
- Avrupa Birliği'ndeki öğrencilerin bilim, teknoloji ve mühendislik alanlarındaki ilgilerinin ve tutumlarının son yıllarda azaldığı bir konsensus oluşmuştur.
- 2009 yılında STI (Bilim, Teknoloji ve İnovasyon) kuruluşu oluşturulmuş ve öğretmenlere yüz yüze eğitimler verilmeye başlanmıştır.
- 11:31Avrupa Birliği'nin Eğitim Projeleri
- Türkiye'de 2015 yılından beri STI elçileri görev yapmaktadır ve 2018'den sonra birçok elçi görevlendirilmiştir.
- STEAM, STEM gibi projeler de eğitim ve besleme eğitimi ile ilgili çeşitli uygulamalar ve etkinlikler içermektedir.
- Avrupa Birliği'nin üç yıllık döngüsünde yaklaşık 9 milyar Amerikan doları harcanmakta olsa da, elde edilen başarılar beklenen seviyede değildir.
- 13:24Sistem Eğitimi Kavramı
- Sistem eğitimi, disiplinlerin birbirine entegrasyonu sağlanmadığı sürece bütünsel bir yaklaşım olarak değerlendirilemez.
- Sistem eğitimi, okul öncesi sürecinden lise sonuna kadar devam eden uzun süreli bir süreçtir.
- Sistem eğitimi, bilimsel bilgiyi öğrenenin bilmek zorunda olduğu bir yaklaşımdır, bilimsel kavram olmadan eleştirel düşünme mümkün değildir.
- 14:47Türkiye'deki Bilimsel Bilgi Seviyesi
- TÜBİTAK'ın 2005 yılında yaptığı çalışmada, 15-24 yaş aralığında 1000'den fazla gençle yapılan araştırmada bilimsel bilgi seviyesi düşük bulunmuştur.
- Araştırma katılımcılarının %73'ü dünyanın merkezinin çok sıcak olduğunu, %67'si kıtaların hareket etmediğini düşünmektedir.
- %73'ü soluduğumuz oksijenin bitkiler tarafından üretildiğini bilirken, %500'den fazla kişi antibiyotiklerin bakteriler kadar virüsleri de öldürdüğünü düşünmektedir.
- 16:01Sistem Eğitiminin Önemi
- 21. yüzyılda formal bir diploma olmadan bile eğitim almak mümkündür, COVID-19 nedeniyle eğitim de uzaktan yürütülmektedir.
- Sistem yaklaşımında, bilimsel kavramlar ve süreçler temel olarak kabul edilmelidir.
- Türkiye'de 2000'li yıllarda ilk bine giren öğrencilerin yaklaşık %85'i sistem alanları (mühendislik, temel bilimler) ile ilgili meslekler seçerken, 2011-2012 yıllarında bu oran %7'ye kadar düşmüştür.
- 19:14Sistem Eğitiminin Ekonomik Değeri
- Sistem mesleklerinde çalışan insanların kendi ailelerine, topluma ve ülkeye katma değeri daha fazladır.
- Eğitim bir uzun ve zor süreçtir, bir uzman kolayca yetişmez.
- Her öğrencinin yeteneğinin belli bir alana kanalize olduğu, bu yeteneklerin eğitim sürecinde doğru bir şekilde ortaya çıkarması gerektiği vurgulanmaktadır.
- 20:57Eğitimde Gereken Beceriler
- Eğitimin amacı öğrencilere işbirliği, çalışma, eleştirel düşünme, problem çözme gibi becerileri kazandırmaktır.
- Bu beceriler 50 sene önce de vardı ve bazı bireyler bunları başarıyordu, ancak günümüzde bu özelliklerin insanların çoğunda olmasını bekliyoruz.
- Bu becerileri sahip olabilmek için üstün zekalı veya yetenekli olmaya gerek yok, doğru bir pedagojik yaklaşıma ihtiyaç vardır.
- 21:49Estonya Örneği
- 2009 yılında Estonya'da yapılan bir gezi kapsamında, Estonya ve Finlandiya'nın eğitim yaklaşımlarının benzer olduğu gözlemlenmiştir.
- 2009 yılından sonra Estonya'nın eğitim seviyesi artmış, 2015 yılında PISA ve TIS verilerinde Estonya'nın Finlandiya'nın yerini aldığını göstermiştir.
- Estonya örneği, doğru bir yöntemle eğitim verilirse uzun ve meşakkatli bir süreçte de başarı sağlanabileceğini göstermektedir.
- 22:57Başarılı Eğitim Sistemleri
- Estonya örneğinin yanında Çin'in Şangay bölgesi, Hong Kong ve Singapur gibi ülkelerde de benzer yapılar görülmektedir.
- Bu ülkelerde sınıf mevcutlarının az olması ve öğretmen faktörünün önemli olduğu belirtilmektedir.
- Sistem eğitiminde takım çalışması olması gerektiği ve öğrencilerin işbirlikli çalışmaya uygun hale getirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
- 24:06Eleştirel Düşünme ve Problem Çözme
- Eleştirel düşünme, işbirlikli çalışma ve problem çözme becerileri müfredat ve ders kitaplarında yer almaktadır.
- Öğrencilere "gökyüzünün rengi neden mavidir?" sorusu sormak, eleştirel düşünme becerisini geliştirmek için yeterli değildir.
- "Gökyüzünün rengi farklı bir renk olsaydı ne olurdu?" gibi sorularla öğrencilerin en üst seviyede bilişsel düzeye sahip olabildiği belirtilmektedir.
- 26:05Problem Çözme Becerisi
- Bir öğrenci eleştirel düşünme becerisine sahip mi değil mi, problemle karşılaştığında çözüm sunabiliyor mu, bunlar önemli sorulardır.
- Problem çözme becerisine sahip olmak kolay bir şey değildir.
- Bu beceri sadece Türkçe'ye özgü değil, Amerika, Avrupa ve Asya'daki kitaplarda da problem çözme kazanımları bulunmaktadır.
- 26:46Sistem Yaklaşımı ve Özellikleri
- Sistem yaklaşımı, farklı yaklaşımlarla bir bütünlük içerisinde olabilir ve araştırma sorgulama tabanlı yaklaşım veya projeye dayalı sistem yaklaşımı gibi farklı yaklaşımlarla çalışabilir.
- Sistem yaklaşımının formal bir eğitim olmadığı, özellikle Texas ve Virginia'daki okullarda olduğu gibi okulun tamamının modernize edildiği ve öğretmen-öğrenci yaklaşımlarının buna göre biçimlendirildiği bir yaklaşım olduğu vurgulanmaktadır.
- Sistem yaklaşımı, sadece teknoloji tabanlı etkinlikler veya robotik kodlama atölyeleri gibi sınırlı uygulamalarla ilişkilendirilmemelidir.
- 29:04Sistem Yaklaşımının Amacı ve Sonuçları
- Sistem yaklaşımına maruz kalan öğrencilerin inovasyon becerisine sahip olması, yaratıcı düşünmeleri ve kendi istihdamını sağlayabilmeleri gerekmektedir.
- Sistem eğitiminin temel üç amacı vardır: inovasyon, yaratıcı düşünceler üretme ve etkili iletişim çerçevesinde problem çözme becerisi kazanma.
- Sistem yaklaşımına maruz kalan öğrenciler, uzun sürede bu eğitimi almış olmalı ve öğretmenlerin de sürekli kendilerini geliştirmesi gerekmektedir.
- 32:33Sistem Yaklaşımının Uygulaması ve Kavram Yanlıgları
- Türkiye'de kavram yanılgıları çok yaygın olup, hocaların ve eğitimcilerin kullandıkları kavramları bilmeden kullanmaları kötü sonuçlar doğurabilir.
- Sistem yaklaşımında bilim temel dayanağıdır ve mühendislik becerisi bu yaklaşımda ayakta tutan unsurdur.
- Mühendisliğin temel becerilerini ve tasarım sürecini bilmeden sistem yaklaşımına uygun eğitimler verilemez.
- 35:44Sistem Yaklaşımının Entegrasyonu
- Sistem yaklaşımında bir üretim programı ve kazanımlar belirlenir, bu kazanımları verebilmek için disiplinler birbirine entegre edilmelidir.
- Öğrenciler bu süreci tasarım becerilerine sahip olarak, mühendislik tasarım süreçlerine sahip olarak bilmesi gereken temel kavramları öğrenmelidir.
- Bu entegrasyonun takım çalışması içerisinde yapılması gerekmektedir.
- 36:13Başarılı Etkinlikler İçin Gerekli Hazırlıklar
- Başarılı bir etkinlik yapabilmek için önceden öğrenci hazırlığı, uygulama sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar ve ölçme değerlendirme yöntemleri bilinmesi gerekir.
- Sistem yaklaşımına uygun etkinlikler sadece "köprü yapabilme" gibi basit kriterlerle değerlendirilemez, daha derinlemesine bir yaklaşıma ihtiyaç duyar.
- Başarılı bir sistem eğitiminin üç temel amacı vardır: öğrenciye inovatif yönü desteklemek, yaratıcı düşünme becerisi kazandırmak ve kendi istihdamını sağlamayı öğretmektir.
- 39:42Sistem Yaklaşımının Örnekleri
- Mimar Sinan gibi öncü kişilikler, sistem yaklaşımına uygun bir eğitim alarak zamanla da ayakta kalan eserler ortaya koymuştur.
- Prag'daki "Dancing House" gibi modern yapılar, sistem yaklaşımının yaratıcılık ve inovasyonu desteklediğini göstermektedir.
- Leonardo da Vinci gibi kişilikler, mühendislik sürecindeki temel adımları (belirleme, tasarım, üretim, test) ciddi bir biçimde uygulamışlardır.
- 42:44Sistem Yaklaşımının Temel Özellikleri
- Sistem yaklaşımı bilim, matematik ve teknoloji üzerine inşa edilir ve mühendislik döngüsünü temel alır.
- Etkinlik yaparken temel mühendislik becerileri, bilimsel kavramlar ve öğretme-öğrenme yaklaşımları bilinmeden başarılı bir uygulama yapılamaz.
- Sistem yaklaşımına sahip bireyler eleştirel düşünme, takım çalışması, işbirliği ve etkili iletişim becerilerine sahip olmalı ve demokratik değerlere uygun davranmalıdır.
- 45:15Sistem Eğitiminin Amacı
- Sistem eğitiminin amacı, farklı coğrafi ve sosyo-ekonomik koşullarda yaşayan öğrencileri aynı temel seviyeye getirmektir.
- Sistem yaklaşımı, kendini sürekli yenileyen ve yenilikçi uygulamaları destekleyen dinamik bir süreçtir.
- Sistem eğitiminin başarısı, öğrencilerin inovasyon, yaratıcılık ve kendi istihdamını sağlama becerilerini geliştirmesine dayanır.
- 46:05Avusturya'da Öğrencilerin Bilimsel Bir Çözüm Geliştirme
- Bir grup Avusturya'da yaşayan göçmen öğrenci, bir hastalığın tedavisinde kullanılan pahalı ilaç (114 dolar) yerine doğal bir etken madde geliştirmeye karar vermiş.
- Bu öğrenciler, okul kimya öğretmenlerinin liderliğinde, iki ay boyunca çalışarak etken maddeleri oluşturmayı hedeflemişler.
- Üniversite hocalarından danışmanlık alarak, ulusal ve uluslararası konferanslara katılarak yaklaşık üç aylık bir çalışma sonunda etken maddesini oluşturmuşlar.
- 47:56Öğrencilerin Başarısı ve Sistem Yaklaşımı
- Öğrencilerin geliştirdiği etken madde, Amerikalı şirketin ürünüyle kimyasal olarak benzer olsa da farklı formülize edilmesi nedeniyle patent alabilmeleri mümkün olmuş.
- Bu öğrenciler, matematik, fizik, kimya ve teknoloji derslerinde başarılı olup, uluslararası sınavlarda başarılı olmuşlar.
- On iki kişilik ekipteki öğrenciler, farklı disiplinlerden gelen ve sürekli olarak yüz yüze ve online olarak çalışarak bir araya gelmişler.
- 49:33Sistem Yaklaşımının Önemi
- Bu sürecin okul öncesi dönemden başlayıp 12. sınıfa kadar devam etmesi gerektiği vurgulanıyor.
- 21. yüzyılda bu becerilere sahip olan öğrenciler yaratıcı düşünmeye, girişimcilik yapmaya ve kendi istihdamını sağlayabilecek duruma gelebilecekler.
- Sistem yaklaşımının çıktısal bir örneği olarak bu öğrenci örneği gösteriliyor.
- 49:59Sistem Yaklaşımına Uygun Kaynaklar
- İngiltere ve Finlandiya'daki Center gibi eğitim merkezlerinde, dünyanın her yerinden öğrencilerin burs alarak uygulamalı etkinlikler yapabildiği belirtiliyor.
- ENGIN projesi ile Türkiye'den birçok öğretmenin yüz yüze eğitimler ve workshoplara katıldığı, online eğitimlerin de yapıldığı ifade ediliyor.
- MIT'nin STEM engagement etkinlikleri ve Stanford Üniversitesi'nin mühendislik fakültesi çalışmaları gibi kaynakların incelenmesi tavsiye ediliyor.
- 52:27Sunumun Özeti
- Sunumda STEM yaklaşımının ne olduğu, özellikleri, içeriği ve hangi kaynaklardan yararlanılacağı anlatılmış.
- Hocaların yapmış olduğu ulusal ve uluslararası projeler, uluslararası kuruluşların desteklediği fonlar ve raporlar paylaşılıyor.
- Hakem süreçlerinden geçen bilimsel kaynakların takip edilmesi tavsiye ediliyor.