Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen/eğitmen ve öğrencisi arasında geçen eğitim formatında bir ders anlatımıdır. Eğitmen, şiirde kafiye, redif ve uyak türleri konularını detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
- Video, kafiye ve redif kavramlarının tanımlarıyla başlayıp, aralarındaki farkları örneklerle açıklamaktadır. Ardından kafiye çeşitleri (yarım kafiye, tam kafiye, zengin kafiye, tunç kafiye, cinaslı kafiye) ve kafiye örgüsü (düz uyak, çapraz uyak) konuları ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise mani tipi uyak, koşma tipi uyak, ölüşük uyak (terza rima) ve gazel tipi uyak gibi farklı uyak türleri örneklerle açıklanmaktadır.
- Video, Divan edebiyatında sıkça kullanılan uyak türlerini öğrenmek isteyenler için faydalı bir kaynak niteliğindedir. Her konu için çeşitli şiir örnekleri verilerek, kafiye ve redifin nasıl tespit edileceği ve uyak türlerinin nasıl yazıldığını adım adım göstermektedir.
- Şiirde Kafiye ve Redif
- Kafiye, şiirde dize sonlarındaki ses benzerliğidir ve mısra sonlarındaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı olan kelimelerin eklerin benzerliğine denir.
- Redif, dize sonlarındaki ses benzerliğidir ve mısra sonlarında yazılışları, okunuşları, anlamları ve görevleri aynı olan eklerin birbirine benzerliğidir.
- Redif olabilmesi için anlamca aynı olan sözcükler ya da görevce aynı olan ekler gerekir.
- 03:54Kafiye Çeşitleri
- Yarım kafiye, yarım uyak tek ses benzerliğidir.
- Tam kafiye, iki ses benzerliğidir.
- Zengin kafiye, üç ve üçten fazla ses benzerliğidir.
- 06:32Tunç Kafiye ve Cinaslı Kafiye
- Tunç kafiye, kelimelerin biri genellikle diğerini içine alır ve bu durumda zengin kafiyenin adı tunç kafiye olur.
- Cinaslı kafiye, söylenişleri ve kulakta bıraktıkları sesleri birbirlerinin tıpkısı olan fakat anlamca ayrılan sözcüklerdir.
- 09:10Kafiye Örgüsü
- Düz uyak, her iki düzenin kendi arasında kafiyelenmesidir ve divan edebiyatında, mesnevi'de görülür.
- Çapraz uyak, birinci ile üçüncü, ikinci ve dördüncü düzenin kafiyeli oluşmasıdır.
- 10:47Şiir Uyakları
- Kafiyeli uyak, bir diziyle dördüncü dizinin, ikinci diziyle de üçüncü düzenin kafiyeli olmasıdır (a, b, b, a şeklinde).
- Mani tipi uyak, dördüncü aynı kafiye olacak, üçüncüsü serbest olacak şekilde yazılır (aaa bir iki).
- Koşma tipi uyak iki şekilde yazılır: çapraz uyak (a b a b cccb) veya düz uyak (a a a b cccb).
- 12:58Örüşük Uyak
- Örüşük uyak, terza rima tarzı olarak bilinir ve Servet-i Fünun döneminde bol bol kullanılmıştır.
- Örüşük uyak, üç üç, üç bir şeklinde yazılır ve üçlülerin baştaki ve sondaki kafiyeli, aradaki serbest olur.
- Gazel tipi uyak, ilk beyitte dizelerin kendi arasında kafiyeli olması ve diğer beyitlerin ikinci dizelerinin ilk beyitle kafiyeli olmasıdır (aa xa xa).