Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sakarya Üniversitesi ve STM (Savunma Teknolojileri Merkezi) tarafından kurulan Ulusal Test Yatağı Merkezi'nin tanıtımını içeren bir bilgilendirme videosudur. Videoda Sakarya Üniversitesi ve STM temsilcileri konuşmaktadır.
- Video, elektrik enerji şebekesi ve su yönetimi kritik altyapılarının siber güvenlik testlerinin yapılabilmesi için kurulan Ulusal Test Yatağı Merkezi'nin tanıtımını yapmaktadır. Merkezde elektrik enerji şebekesi ve su yönetimi kritik altyapıları için gerçek ve güncel bir çalışma ortamı oluşturulmuştur. Her iki kritik altyapı için de dört ana bileşen bulunmaktadır ve bu merkez, siber güvenlik alanında eğitim, araştırma, uygulama ve geliştirme çalışmaları için bir ekosistem oluşturmayı hedeflemektedir.
- 00:11Elektrik ve Su Yönetimi Sistemleri
- Elektrik enerjisi ve su, evlerimize ve sanayi bölgelerine üretim, iletim, dağıtım ve tüketim safhaları ile ulaştırılmaktadır.
- Su yönetimi ise içme suyu ve atık su proseslerinden oluşmaktadır.
- Elektrik ve su yönetimi alanları güvenlik tedbirlerinin üst seviyede tutulması gereken alanlardır.
- 00:56Ulusal Test Yatağı Merkezi
- Sakarya Üniversitesi, siber güvenliği tematik alan olarak belirleyerek STM ile iş birliği ile Ulusal Test Yatağı Merkezi'ni kurmuştur.
- STM, siber güvenlik konusundaki kabiliyetlerini sadece askeri ihtiyaçlarla sınırlamamakta, aynı zamanda kritik sivil altyapıların korunmasına yönelik olarak da genişletmektedir.
- Sakarya Üniversitesi Ulusal Test Yatağı Merkezi'nde elektrik enerji şebekesi ve su yönetimi kritik altyapısı üzerine siber güvenlik çalışmaları yapılabilmesi için gerçek ve güncel bir çalışma ortamı sağlanmıştır.
- 02:04Sakarya Üniversitesi'nin Başarıları
- 2014 yılında siber güvenlik alanını tematik alan olarak belirleyen Sakarya Üniversitesi, Türkiye'de ilk siber güvenlik öğrenci topluluğu kurmuştur.
- TÜBİTAK'in 2020 yılında yayınlamış olduğu etkinlik analizine göre bilgi güvenliği alanında Türkiye'de tüm üniversiteler arasında ilk üçe girmiştir.
- Siber güvenlik sektörüne en fazla uzman kaynağı yetiştiren lider üniversitelerden biri olmuştur.
- 02:29Kritik Altyapıların Önemi ve Test Ortamları
- Ülkeler siber güvenliği milli güvenliğin bir parçası olarak görmektedir.
- Kritik altyapıların güvenliği toplum ve devlet düzeninin bozulmasına, can ve mal kayıplarının yaşanmasına neden olabilen kritik öneme sahiptir.
- Türkiye'de kritik altyapıların güvenliğiyle alakalı çalışmalar yapabilmek için test ortamları bulunmamaktadır, bu durum akademi ve sektörün araştırma ve geliştirme yapma çalışmalarını olumsuz etkilemektedir.
- 02:57Ulusal Test Yatağı Merkezi'nin Amacı
- Sakarya Üniversitesi, STM firması ile yaptığı iş birliğiyle Türkiye'de bir ilk olan Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezi'ni kurmayı amaçlamıştır.
- Test yatağı merkezinde hem elektrik enerji şebekesi hem de su yönetimi olmak üzere iki kritik altyapı modellenmiştir.
- STM, siber güvenlik alanını en önemli odak noktaları arasında değerlendirmekte ve müşteri ihtiyaçlarını her seviyede karşılayacak insan gücüne ve bilgi birikimine sahip olmayı temel kas olarak nitelendirmektedir.
- 03:35STM'nin Vizyonu ve Projenin Önemi
- Sakarya Üniversitesi ile gerçekleştirdikleri projede keyifle yer aldıklarını belirtmektedir.
- Ekosistemin gelişmesi, sektöre katkıda bulunmak ve Türkiye'nin bu alanda gelişmesi için yurt dışında örneklerine rastladıkları böyle bir test yatağı merkezini hayata geçirme yolculuğunda rol almak onlar için önemliydi.
- Üniversite-sanayi iş birliğinin böylesine katma değeri yüksek somut bir çıktı sunması ile STM olarak Türkiye'de rol model olacaklarına ve sektördeki diğer oyuncuları cesaretlendireceklerine inanmaktadırlar.
- 04:00Test Yatağı Merkezinin Kapsamı
- Ulusal siber güvenlik stratejisi ve eylem planının ana başlıklarından olan kritik altyapıların korunması ve mukavemetin artırılması ile doğrudan ilişkili ulusal kapasitenin geliştirilmesi, yeni nesil teknolojilerin güvenliği, yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesi ve desteklenmesi başlıkları ile dolaylı olarak bağlantılı olan test yatağı merkezi halihazırda elektrik iletimi ve dağıtımı ile su yönetimi başlıklarına hizmet verebilir düzeydedir.
- Proje kapsamında elektrik üretiminden tüketim sürecine kadar tüm aşamalar dikkate alınarak modellemeler yapılmıştır.
- Ulusal test yatağı merkezinde kurulan elektrik enerji şebekesi kritik altyapısının dört ana bileşeni bulunmaktadır.
- 04:49Elektrik Enerji Şebekesi Kritik Altyapısı
- Elektrik iletim ve dağıtım sistemine ait iletim hatları ve şebeke yapısı, 154.000 voltluk yüksek gerilim iletim hatları, 33.000 voltluk orta gerilim dağıtım hatları, 400 voltluk alçak gerilim tüketici hatları bulunmaktadır.
- Mimik diyagram üzerinden bir bölgeye enerjinin verilmesi veya kesilmesi, trafo merkezlerine, dağıtım merkezine ve tüketim sistemine ait kesici ve ayırıcıların komut ve pozisyon sinyalleri, saha sinyalleri ve analog sinyalleri bulunmaktadır.
- SCADA kontrol merkezinden sistemin yerel ve tek bir merkezden izlenmesi ve kontrol edilmesi, banolar üzerinde bulunan tüm kesici ve ayırıcıların pozisyon bilgileri, SCADA uygulama ekranlarında şebeke durumu simülasyonu bulunmaktadır.
- 06:26Su Yönetimi Kritik Altyapısı
- Proje kapsamında su yönetimi kritik altyapısı, şehre dağıtılan içme suyu ve şehirden toplanan atık su proses istasyonları gerçeğe yakın bir şekilde modellenmiştir.
- Ulusal test yatağı merkezinde kurulan su yönetimi kritik altyapısı dört ana bileşenden oluşmaktadır.
- İçme suyu proses modeli göl arıtma, terfi bir, terfi iki ve depo istasyonları, atık su proses modeli terfi bir, terfi iki ve arıtma istasyonları bulunmaktadır.
- 07:12Su Yönetimi Kritik Altyapısının Detayları
- İçme suyu ve atık su PLC cihazları ile kontrol, içme suyu ve atık su yönetimi sistemi bulunmaktadır.
- İçme suyu ve atık su istasyonlarında bulunan pompa, debimetre, valf, motor, şamandıra ve seviye sensör bilgileri bulunmaktadır.
- PLC, RTU, endüstriyel ağ cihazları ve protokoller vasıtasıyla yerel HMI cihazları ve yerel SCADA kontrol merkezlerinden istasyon içi ve yerel bir merkezden izlenmesi kontrol edilmesi bulunmaktadır.
- 08:44Test Yatağı Merkezinin Önemi ve Hedefleri
- Her iki kritik altyapı modellenirken Türkiye'de ilgili kritik altyapılarda kullanılan ürünler, teknolojiler, mimariler ve protokoller kullanarak gerçeğe yakın bir modelleme sağlanmış ve çok üreticili bir çalışma ortamı oluşturulmuştur.
- Bu imkan ve kabiliyetlerin siber saldırılara karşı son teknolojilerin test edilmesi, cihaz ve sistem üzerinde güvenlik zafiyeti araştırmalarının yapılması, kritik saldırı senaryolarına karşı etkili tespit ve siber savunma yöntemlerinin geliştirilmesi noktasında büyük bir katkı sağlayacağını düşünmektedirler.
- Sakarya Üniversitesi Ulusal Test Yatağı Merkezi olarak amacımız kritik altyapıların güvenliği ile ilgilenen sektör firmaları, akademisyenleri ve bilim insanlarını test yatağı merkezine çekerek bu alanda eğitim, araştırma, uygulama ve geliştirme çalışmaları yapmasını, yerli ve milli ürünler geliştirmesini, bir ekosistem oluşturulmasını hedeflemektedir.