Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "İftarı Beklerken" adlı bir televizyon programıdır. Programda Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Hizmetleri Genel Müdürü Kadir Dinç, Milli Eğitim Bakanlığı AR-GE Kalite ve İzleme Daire Başkanı Mehmet Baki Öztürk ve diğer din görevlileri yer almaktadır.
- Programın ana konusu Ramazan ayı içinde çocukların eğitimi ve yetiştirilmesidir. Konuşmacılar, çocukların anne karnından itibaren eğitiminin başladığını, 3-6 yaş arası dönemin önemini, anne-babaların çocuklara örnekliklerinin gerekliliğini ve teknolojinin eğitimde kullanımını tartışmaktadır. Ayrıca Diyanet'in eğitim hizmetleri, Kur'an kursları ve hafızlık eğitimleri hakkında bilgiler verilmektedir.
- Programda çocuk yetiştirme yöntemleri, "yedi t" kavramları (tahayyül, tasavvur, tefekkür, tezekkür, talim, terbiye, tekamül), Hz. Ali ve Lokman Haccak'ın çocuk yetiştirme öğütleri, Ramazan ayının eğitim açısından önemi ve dijital çağda çocukların eğitimine etki eden teknolojik gelişmeler ele alınmaktadır. Program, Kur'an-ı Kerim'den tilavet, vefa hikayeleri ve iftar duası ile zenginleştirilmiştir.
- 00:39Ramazan'ın Arındırma Gücü ve Programın Amacı
- Program, Ramazan'ın günahlardan arındırma gücüne vurgu yaparak başlıyor.
- Programda çocukların aileye emanet olduğu ve eğitimleriyle ilgili konular ele alınacak.
- Programda Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Hizmetleri Genel Müdürü Kadir Dinç ve Milli Eğitim Bakanlığı AR-GE Kalite ve İzleme Daire Başkanı Mehmet Baki Öztürk konuk olarak yer alacak.
- 01:33Kalkandelen'deki Alaca Cami Hikayesi
- Kalkandelen, şu anda Makedonya sınırlarında bulunan bir şehir olup, şehirde nehir, hamam ve muhteşem bir yapı bulunmaktadır.
- Oranın en varlıklı ailelerinden iki kız çocuğu olan Hurşide ve Mensure, annelerini ve babalarını kaybederek yetişmişlerdir.
- İki kardeş, ailelerinden aldığı eğitimle ve güzel bir gayretle cami inşa etmeye başlamışlar ve bu cami "Alaca Cami" olarak anılmaya başlamıştır.
- 03:58Alaca Cami'nin Özellikleri
- Cami, "Şerena Cami" olarak da bilinmekte ve içinde Aşere-i Mübeşşere'nin isimleri yazılıdır.
- Camide Hulefa-i Raşidin ile birlikte Allah Resulü'nün ismi ve Allah'ın ismi nakşedilmiştir.
- İki kardeş, evlenmeden kendi inançları doğrultusunda ümmetine hizmet etme yolunu seçerek, kendilerine evlenemedik ama çeyiz sandığımız müminlerin ibadet edecekleri cami olsun demişlerdir.
- 17:32Ramazan'ın Manevi Gücü
- Konuklar, Ramazan'ın maneviyatı, feyzi, bereketi ve rahmeti insanlığı kuşatmış durumda olduğunu belirtiyor.
- Corona günlerinde itikaf hali gibi bir durum yaşanıyor ve aileler çocuklarıyla daha çok vakit geçiriyorlar.
- Evler bir mabede ve mektebe dönüşmüş, hasbihal ortamı oluşmuş ve müminin her haline gıpta ediliyor.
- 19:41Ramazan'da Çocukların Rolü
- Ramazan'da çocuklar, sahura kalkma ve teravih kılmak isteyişleriyle büyüklerine yol gösteriyor.
- Çocuklara inanç doğrultusunda temel vermek gerekiyor.
- Ramazan'ın manevi atmosferi insanları içe yolculuğa, kendi kendilerini hesaba çekmeye ve muhasebe etmeye yönlendiriyor.
- 20:31Çocukların Emanet Durumu
- Çocuklar Allah'ın en büyük ikramı ve en önemli emanetleridir, sadece anne babalarına değil, topluma ve çevrelerine de emanettir.
- Çocuklar Allah'ın fıtrat üzere doğar, sonradan anne-babası farklı yönelişlere sevk edebilir.
- Ergenlik dönemine kadar çocuğun sorumluluğu anne-babaya aittir ve ebeveynlerinden biri müslüman olsa bile çocuk İslami kimlikle yetişir.
- 22:50Terbiye ve Eğitim Kavramları
- Terbiye, adım adım yetiştirmek ve aşama aşama kemale doğru eriştirmektir.
- Anne-babaların çocuklarına "şöyle iman et, böyle yap" demekten öte, öncelikle kendilerinin örnek olması gerekir.
- Çocuğun kulağına ezanı, "Muhammed" ismini okumak ve kelime-i tevhidi telkin etmek önemlidir.
- 25:00Eğitim Sürecinin Başlangıcı
- Eğitim süreci anne karnından itibaren, özellikle dört ay on günden sonra ilk beyin hücresi geliştiği andan başlar.
- İslam hukukuna göre anne karnındaki çocuk düştüğü andan itibaren bir kişidir ve eğitimi o andan başlar.
- Anne karnındaki çocuğa müzik dinletildiğinde, ileriki yaşlarda müziğe yatkın ve yetenekli olduğu gözlemlenmiştir.
- 26:36Eğitim Sürecinin Önemi
- Çocuğun eğitimi anne karnından başlar ve en önemli husus sağlıklı, dengeli ve helal lokma ile beslenmesidir.
- İnsan kişiliği karakter, mizaç, huy ve yetenek olmak üzere üç ana parametreden oluşur ve buların şekillenmesi anne karnındaki süreçten başlar.
- İnsan karakterinin, kişiliğinin yüzde sekseni üç ile altı yaş arasında şekillenir ve bu dönem aile ile geçer.
- 30:08Eğitim Kavramlarının Farkı
- Talim (öğretim) ve terbiye (eğitim) kavramları farklıdır; öğretim sadece bilgi aktarımı, eğitim ise karakter inşasıdır.
- Dünyada genel geçer akademide insan beş filozofun tarifine göre eğitilir: düşünen, konuşan, evrimini tamamlamamış, cinsel dürtüleriyle hareket eden ve ekonomik hayvandır.
- İslam'da insan "en güzel şekilde" tarif edilir ve beden ve ruhla birlikte anılmalıdır.
- 38:34Ramazan Mektebi ve Anne-Baba Örnekliği
- Ramazan mektebi ev içinde de hakim olur ve anne-babalar evlerin müderrisi gibi hissedilmelidir.
- Anne-babaların güzel bir örnekliği, çocukların aynası olduğu için toplumun pek çok sorununu yaşamamak için önemlidir.
- Çocuklar iftardaki tavrımızla, sahurdaki tavrımızla, namazımızla ve aile içi münasebetlerimizle gözlem yaparlar.
- 40:50Resulullah'ın Çocuklarla İlişkisi
- Enes bin Malik adlı sahabe-i kiram, Resulullah'ın çocuk eğitimindeki düsturlarını gösteren bir örnektir.
- Resulullah, Enes'e kızmadığı, bağırıp çağırmadığı, ona değer verdiği, acısını ve sevincini paylaştığı, ona güvendiği bilinmektedir.
- Modern pedagoglar, İslam dininin ve Resulullah'ın çocuk eğitiminde ortaya koyduğu ilkelerle örtüşmektedir.
- 41:51Çocuklarla İlişkilerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çocukların yanında sürekli dini değerleri eleştirirseniz, onları iyi bir din düşmanı olarak yetiştirebilirsiniz.
- Çocuğunuzun yanındayken başkalarının acısını görmezden gelirseniz, çocuğunuzu merhametten yoksun bir varlık olarak yetiştirmiş olursunuz.
- Çocuğunuzun size karşı gösterdiği gayret ve çabaları görmezden gelirseniz, yarın büyüdüğünde çocuğunuzun size karşı iyi bir kindar olduğunu görebilirsiniz.
- 44:44Vefa Hikayesi: Hz. Ebubekir ve Babası
- Mekke fethedildiğinde, Hz. Ebubekir Sıddık, babası Ebu Kuhafe'nin yanına giderek ona iman etmesini teşvik etmiştir.
- Hz. Ebubekir, babasını Allah Resulü'nün yanına götürdüğünde, Resulullah, babasına büyük bir hürmet ve tazimde bulunmuştur.
- Dinimiz insanı kıymetlendirir çünkü insan eşref-i mahlukattır, iman onu süsler ve Allah'a kulluk seviyesine eriştirir.
- 47:32Çaykara Kovacık Camii İmamı Ali Tekke Bey'in Vefa Hikayesi
- Ali Tekke Bey, 80 yaşındaki teyzesinin tarlasında yarım kalmış çapa işlerini kendisi yapmıştır.
- Mahallesi emekli mahallesi olduğu için yaşlıları fazla olduğu için her birine yardım etmek zorunda olduklarını belirtmiştir.
- Ali Tekke Bey ve arkadaşları, hastalıktan dolayı değil önceden beri de yaşlılara yardım etmektedirler.
- 49:17Teşekkür ve Örnek Olma
- Konuşmacı, Diyanet İşleri Başkanlığı'na katkıda bulunan gönüllülere teşekkür ediyor ve onların örnek olduğunu vurguluyor.
- Rasulullah'ın rol model, önder kişiliği ve önder şahsiyetinin eğitimde çok önemli olduğunu belirtiyor.
- Kadim Anadolu medeniyeti yedi telden insanı eğitmiş, güncel ve kadim kültürlerin güzel taraflarını harmanlayarak günümüze sunmak gerektiğini vurguluyor.
- 51:30Yedi Telden İnsan Eğitimi
- Rasulullah'a göre insanlar maden gibidir, çıkarılıp işlenmesi ve yetenekleri keşfedilmesi gerekir.
- Yedi telden insan eğitimi: tahayyül (hayal vermek), tasavvur (hayali zihinsel haritaya dönüştürmek), tefekkür (düşünme kabiliyetini kullanmak), tezekkür (dile dökme ve Allah'ı zikretmek), talim, terbiye ve tekamül.
- Örnek olmak ve vaaz etmek yerine, çocuklara kendi yaparak önderlik etmek gerektiği vurgulanıyor.
- 53:46Düşünme Yeteneği ve Mutluluk
- İnsanı hayvandan ayıran düşünme yeteneği çocuğa öğretilen bir şeydir, çocuk kendiliğinden bunu kavrayamaz.
- Anne babaların çocukların mutlu etmek yerine, onlara mutlu olmanın yollarını öğretmeleri gerektiği belirtiliyor.
- Hz. Ali'nin "Evladınızı kendi yaşadığınız döneme değil, onların yaşayacakları döneme göre yetiştirin" sözü anlatılıyor.
- 56:41Lokman Suresi ve Eğitim
- Lokman Suresi'nde ilk olarak imanı ve tevhid akidesini yerleştirmek, sonra anne babanın kıymetini bilmek öğretiliyor.
- Lokman aleyhisselam oğluna Allah'a karşı vazifelerini, topluma karşı vazifelerini ve iyiliği yaparken kimseden bekleyiş olmadan yapmayı öğretiyor.
- Osmanlı'da çocukların dini eğitiminde "bedi besmele" adı verilen törenler düzenleniyor, günümüzde ise evlerinden uzak kalan ailelerin çocuklarıyla birebir ilgilenebilmeleri fırsat buluyor.
- 1:00:05Dijital Eğitim ve Teknoloji
- Dijital eğitim ve teknolojik gelişmelerin günümüzde çocuklara vereceğimiz eğitim sürecinde nasıl kullanılması gerektiği konuşulacak.
- Dijital ortamın zararlı etkilerinden çocukları nasıl koruyabileceğimiz pratik öneriler verilecek.
- Müzik arasından sonra program devam edecek.
- 1:05:13Ramazan Ayı ve Eğitim
- Ramazan ayı, Allah'ın kullarını sıkıştırılmış bir eğitime tabi tuttuğu, kulluğun bir revizyon mektebi gibi bir aydır.
- Anadolu kültürü, çocukların aklına, kalbine ve ruhuna yakınlaşması için gelenekler, örfler ve adetler kullanır.
- Ramazan ayında çocuklarımıza hediye alarak Allah'ın merhametini ve günahların affedileceğini anlatarak bilinçaltını harekete geçiririz.
- 1:08:31Teknoloji ve Eğitim
- Teknolojinin hayatımıza girmesi yadsınamaz bir gerçektir, ancak her şeyin azı karar, çoğu zarardır.
- Teknolojiyi olumlu anlamda kullanırsak, 300 yıl yaşayacak bir tecrübeyi 40-50 yıla sığdırabiliriz.
- Çocuklarda teknoloji yasaklamak yerine, teknoloji okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı daha anlamlı ve gerekli bir konudur.
- 1:10:40Yeni Eğitim Anlayışı
- Coronavirus günlerinden sonra eğitim anlayışları değişecektir, bilgi aktarmak suretiyle öğretmenlik yapma dönemi bitiyor.
- Eğitimcilerin, öğretmenlerin ve toplumun büyüklerinin mürebbiyelik yönünü daha fazla ön plana çıkarması gerekiyor.
- Tek yönlü bilgi yükleme yönelimli eğitim-öğretim anlayışları yerini bırakmaya başlamıştır.
- 1:13:19Türkiye'nin Eğitim Sistemi
- Coronavirus nedeniyle dünyada yaklaşık 1,5-2 milyar öğrenci okula gitmiyor.
- Türkiye, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerine internet üzerinden etkileşimli ders veren dünyadaki tek ülkedir.
- Türkiye'de 18 milyon öğrenci, 1 milyon öğretmen, 110 bin yönetici ve 70 bin okul için bütün süreçlerin tamamı elektronik ortamda yürüyor.
- 1:15:19Teknoloji ve Aile İlişkileri
- Çocuklarla kaliteli zaman geçirmek ve teknolojinin nimetlerinden yararlanma konusunu anne-baba olarak uygulayarak öğretmek önemlidir.
- Teknoloji haz ve hız merkezli olup bedene ve akla konuşurken, annelik ve babalık kalbe ve ruha dokunur.
- Çocuğunla ilgilenildiğinde, onunla oyun oynandığında, çocuk teknolojiyi aramaz ve "bizimle oyna" der.
- 1:16:48Eğitim Hizmetleri
- Diyanet'in teknolojik uygulamalar üzerinden, sosyal ağlar üzerinden, görüntülü ve karşılıklı interaktif ortamlarda eğitim hizmetleri sunmaktadır.
- Hafızlık eğitimleri kapsamında din görevlileri, din gönüllüleri, müftüler ve Kur'an kursu üreticileri eğitim almaktadır.
- Diyanet TV, dini yayınlar genel müdürlüğü tarafından yapılan programlarla planlı ve müfredatlı bir şekilde eğitim hizmetleri sunmaktadır.
- 1:18:16Ramazan Ayı ve İftar
- Ramazan ayı boyunca günlük bir günlük yazılmaktadır.
- Ankara için iftar vakti yaklaşıyor ve seyircilerden duada bulunmaları istenmektedir.
- Ramazan'ın yedi orucu anlatılmakta ve Allah'tan oruçların kabul edilmesi için dua edilmektedir.
- 1:19:21Gariplerin Hayatı
- Gariplerin hayatları, taştan ekmeğe ulaşmak gibi zorlu bir mücadele olarak anlatılmaktadır.
- Gariplerin zırhı, emeklerinin zekatı olarak kabul edilmektedir.
- Gariplerin niyetleri Allah'ın rızasını kazanmak, kardeşlerinin açlığını gidermek ve mazlumların yüklerini kaldırmaktır.
- 1:22:24Eğitim ve Terbiye
- İnsan, aldığı eğitim ve terbiyeyle kendi hayatını şekillendirmeye başlar.
- Anne-babada iftihar, çocuklarının başarılarıyla başlar.
- Diyanet İşleri Başkanlığı'nın eğitim hizmetlerini yürüten Kadir Dinç hocanın da iftihar edileceği belirtilmektedir.
- 1:24:01Dünyevi Hayat ve Ahiret
- İnsanlar fani dünyevi hayatın hazlarına tutkunurlar ancak ağırlığı çekilmez günü arkalarında bırakırlar.
- Resulullah, cennete girecek insanların kalplerinin kuşların kalpleri gibi temiz olduğunu belirtmiştir.
- Dünyanın dört bir tarafına Allah'ın rızasını hedefleyerek yapılan hizmetler insanı huzurlandırır ve şevkini artırır.
- 1:26:12Hayırda Yarışma
- Allah, "fesle bu hayra" buyurarak hayırda yarışmak emrini vermiştir.
- Resulullah, en hayırlı insanın insanlara en faydalı olanı olduğunu belirtmiştir.
- Bir kardeş için çaba gösterdikçe, dua ve niyazda bulundukça Allah melake ikramı ile karşılık verir.
- 1:26:59Yaz Kur'an Kursları
- Yaz Kur'an kursları, devletin Corona tedbirleri ve normalleşme süreciyle birlikte hareket edecektir.
- Kur'an kurslarının başlangıcı, camilerin ve okulların açılmasıyla belirlenecektir.
- Yaz Kur'an kursları, dini eğitim açısından milletin evladına sunulan en büyük imkanlardan biridir.
- 1:28:23Çocuk Eğitimi ve Takip Süreci
- Çocuk eğitimi aldıktan sonra mutlaka bir takip süreci olmalıdır.
- Çocuklar, anne-baba olmayı ve öğretmen olmayı bize öğretir.
- Ergenlik döneminde çocukları taşkın suyu gibi yönlendirmek, engellemek yerine yol açarak katma değere dönüşmesi gerekir.
- 1:29:43Çocuk Eğitimi Yöntemleri
- Çocuğu aşamalarla yukarı doğru itmek, yargılamadan yönetmek ve seyretmek gerekir.
- Çocuk konuşmaya başladığı andan itibaren latif, naif, nazik ve kibar konuşmak onun ruh dünyasını geliştirir.
- Çocuğun merak duygusunu uyandırmak ve soru sormasını sağlamak önemlidir.
- 1:31:13Çocukların Fıtratı ve Görüşleri
- Çocuklar zengin doğar, fakir veya günahkar değildir, temiz ve nurani bir ruhla gelir.
- Deneylerde beş ile on yaş arasındaki çocuklar bir sorunun yüzelli küsür çeşit alternatif çözümü sunmuş, ancak eğitimden sonra onbeş yaşına geldiklerinde sadece otuzdört seçeneği inerler.
- Çocukların rol model olarak pozitif taraflarını toplum içinde alkışlamak, negatif taraflarını ise samimi birebir konuşmak gerekir.
- 1:32:33Ergen Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ergenlerin eğitiminde kişilik aşınması ve psikolojik travma riski vardır.
- Ergen çocukları asla bir erkeğin, annesinin, babasının veya yabancı erkeğin yanında azarlamamak gerekir.
- Peygamberin hasletleri gibi, çocuğa bakarak onun göz hizasına gelerek iletişim kurmak ve kıymet vermek önemlidir.
- 1:34:09Program Kapanışı
- Programda Kadir Dinç ve Mehmet Baki Öztürk hocalarla birlikteydi.
- Yarın programda Murat Gökçen'in konukları Ankara Müftüsü Yusuf Doğan ve Prof. Dr. Hasan Ayık, tüketimde dengenin kaybolması konusunu ele alacaklar.
- Program sonunda Kadir Hoca duasıyla sonlandırılmıştır.