Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Düzce Üniversitesi Federe Topluluk başkanı Erbil Tatlı'nın sunumuyla başlayan, psikolog Pınar Ezgin'in sunduğu bir eğitim etkinliğidir. Pınar Ezgin, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi mezunu, Kent Üniversitesi Klinik Psikolojisi yüksek lisansı yapmış ve 19 yıllık deneyime sahip bir uzmandır.
- Video, psikoloji öğrencilerine yönelik kapsamlı bir danışmanlık eğitimidir. İçerikte vaka analizi, terapi süreci, bağlanma kuramları, BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) ve EMDR (Eğri Göz Hareketi ve Bilinçlendirme) terapisi gibi konular ele alınmaktadır. Eğitmen, gerçek vakalar üzerinden danışmanlık sürecindeki temel ilkeleri, vaka formülasyonu adımlarını ve terapi tekniklerini adım adım açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca danışanların travma anılarının nasıl işlendiği, olumsuz inançların nasıl değiştirildiği, direnç gösteren danışanlarla çalışma yöntemleri ve psikoterapi kuramları hakkında bilgiler verilmektedir. Öğrencilere kaynak önerileri sunulurken, okul ortamında danışmanlık yapmanın zorlukları ve çözüm odaklı terapi gibi hızlı süreçlerin önemi de vurgulanmaktadır.
- Giriş ve Tanıtım
- Düzce Üniversitesi Federe Topluluk Başkanı Erbil Tatlı, organizasyonun ilk analizini yapacaklarını ve emeği geçenlere teşekkür ediyor.
- Pınar Ezgin, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi PDR mezunu, Kent Üniversitesi Klinik Psikolojide yüksek lisans yapmış, EMDR terapisi uzmanı ve fibromiyalji-migren tedavisi protokollerinde uzmanlık alanları olan bir danışman.
- Pazar günü 56 kişiye danışan Pınar Ezgin, katılımcılardan vaka sunumu için hazırladığı birlikte sohbet etme formatını tercih ettiğini belirtiyor.
- 02:37Vaka Sunumuna Hazırlık
- Pınar Ezgin, sunulacak vakayı gerçek bir kişinin değil, gizlilik ilkesi nedeniyle birkaç vakayı birleştirerek hazırladığını açıklıyor.
- Danışmanlık sürecinde ilk hedefin danışanı anlamak olduğunu, her danışanın nerede incindiğini bulmaya çalışmak gerektiğini vurguluyor.
- Bir terapinin başarılı olması için en önemli faktörün "terapatik ilişki" olduğunu, kuramın ve danışanın değişmeye isteğinin de önemli olduğunu belirtiyor.
- 08:53Vaka Formülasyonu
- Vaka formülasyonunun ilk adımının danışanın kimlik bilgilerini (yaş, doğum yeri, mesleki durum, madde kullanımı) öğrenmek olduğunu açıklıyor.
- Gelişim sebebinin önemli olduğunu, danışanın neden şimdi danışmanlık sürecine başladığını anlamak gerektiğini vurguluyor.
- Danışanın mevcut hastalığın tarihçesini, önceden benzer durumlar yaşadığını, psikiyatrik geçmişi ve tıbbi tarihçesini öğrenmenin gerekli olduğunu belirtiyor.
- 11:07Vaka Detayları
- Sunulan vakada 17 yaşında bir kız öğrenci olduğu, İstanbul doğumlu olduğu ve bir kız kardeşi ile bir oğlan kardeşi olduğu belirtiliyor.
- Danışanın ailenin en büyük çocuğu olduğu ve babasının ticaretle uğraştığı, annesinin ise üç sene önce kendini asarak intihar ettiği açıklanıyor.
- 11:38Danışanın Genel Durumu ve Terapi Geçmişi
- Danışanın görünümü, giyimi, kendine bakımı, öz bakımı ve genel sağlık durumu inceleniyor.
- Danışan daha önce terapi almış, annesi altı sene önce terapiye başlamış ve aralıklarla denemelerde bulunmuş.
- Danışan, annesinin terapisti tarafından da terapiye alınmış ve çeşitli intihar girişimlerinde bulunmuş.
- 12:32Eğitim Hayatı ve Hedefler
- Danışan kendini ortalama bir öğrenci olarak görüyor, sınıfta parmak kaldırmıyor ve dikkat çekmemek için elinden geleni yapıyor.
- Anlamadığı yerleri sormuyor ve öğretmen soru sormasın diye dikkat çekmemeye çalışıyor.
- Danışanın belirli bir hedefi olup olmadığı kesin olarak bilinmiyor, küçük bir amaç olabilir.
- 14:20Aile Yaşantısı ve Ev Çatışmaları
- Danışan on yedi yaşında, altı ve on bir yaşındaki kardeşleriyle baba ile yaşıyor.
- Anne ve baba sürekli kavga ediyor, anne hamileken bile evden çıkarılıp anneannesine gönderilmiş.
- Evin içinde fiziksel şiddet olmasa da psikolojik ve duygusal şiddet sürekli mevcut, anne hamileken bile evde kalınması istenmiyor.
- 16:18Danışanın Aile Yaşamı ve Suçluluk Duygusu
- Danışan, annesinin üçüncü denemede kendini öldürmesinden iki yıl sonra, kendini annesinin ölüme nedeni olarak suçluyor.
- Danışan, annesine öz bakımı veren kişiyken, o gün evde olmadığı için annesinin kendini öldürmesine engel olamadığını düşünüyor.
- Danışan, annesinin önceden de üç kez kendini öldürmeye çalıştığını ve kendisinin bunları öngöremediğini, daha önceki denemelere de engel olamadığını düşünüyor.
- 18:12Aile İlişkileri ve Kavga Ortamı
- Danışan, on dokuz yaşında olmasına rağmen aile içinde sorumluluk alıyor ve annesinin yerine kavga ortamında yer alıyor.
- Baba ile ilişkisi azalırken, babası ve annesi arasındaki tartışmalar onunla tartışmaya dönüşüyor.
- Danışan, on bir yaşındaki kardeşiyle de yoğun anlaşmazlıklar yaşayarak, "Sen bizim annemiz misin ki karışıyorsun?" gibi cümlelerden sonra kendini suçlu hissediyor.
- 19:43Sosyal Yaşam ve Öz Değerlendirme
- Danışanın sosyal yaşamı sınırlı, birkaç kız arkadaşıyla sınırlı ve nadiren buluşuyor.
- Kendini yalnız hissediyor ve dış görünüşünü beğenmediği için kendini "çirkin" ve "yazık" olarak tanımlıyor.
- Sınıfta bazen kendisine bakan birinin olduğunu fark ediyor ve beğenildiğini biliyor ancak bunu inanamıyor.
- 21:07Grup Davranışları ve Yaşam Pozisyonu
- Grup etkinliklerinde fikrini söylemeden gruba uyum sağlıyor ve "oraya gidelim mi" diye soruyor.
- Sınıfta sessiz kalıyor, parmak kaldırıp bildiklerini söylemiyor, ancak aile içinde kardeşleriyle ve babasıyla kavga ediyor.
- Evde ambivalan duygular içinde, erken yaşta büyümek zorunda kalmış hissine sahip.
- 23:00Danışanın Güçlü Yanları ve Tedavi Planı
- Danışanın güçlü yanları arasında iyileşme isteği, öğretmenlik okuduğu ve hedefinin olduğunu bilmek yer alıyor.
- Tedavi sürecinde danışanın iç ve dış kaynaklarını bilmek önemlidir; dış kaynağı arkadaşları, iç kaynağı ise iyileşme isteğidir.
- Danışan, öz yeterliliğini dış görünüşüne yatırmış olup, her seansa özenli kıyafetlerle gelmekte ve saçlarını tarayıp tutunmaya çalışıyor.
- 25:26Benlik Kuramı ve Çözümleme
- Benlik kuramına göre öz değerini nerede bulduğunu, sabotaj davranışlarını ve kendilik nesnesinin olup olmadığını analiz etmek önemlidir.
- Danışanın kendilik nesnesi yok çünkü çocukluğunda sabit bir bakıcı olmadan, farklı kişiler tarafından bakılmıştır.
- Bağlanma kuramına göre planlı bebek olup olmadığı, emme sürecinin nasıl geçtiği ve anne hamilelik sürecinde yaşananlar önemlidir.
- 28:57Bağlanma Türleri ve İlişkiler
- Kaçınan bağlanma, "nasılsa terk edecek ya, bu ilişki bitecek" düşüncesiyle ilişkiye yaklaşmak ve kaygılı olmak.
- İlişkilerde yara alırız, ilişkilerde onarılırsınız, kendi bağlanma türünüz ne olursa olsun yeni bir güvenli bağlanma oluşturabilirsiniz.
- 30:28BDT ve Terapi Yaklaşımı
- BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) ile BDT'ci bir sorunu çözerken danışanın otomatik düşüncelerine, ara inançlarına ve temel inancına bakılır.
- Sorunun problem haline gelmesi için günlük yaşamda etkilenmesi gerekir, örneğin sosyal hayat, akademik hayat veya özel hayat etkilenirse sorun haline gelir.
- Terapiye başladığında problem tanımlanmalı ve danışanın bu problemi nasıl algıladığını öğrenmek önemlidir.
- 32:23Terapistin Alet Çantası
- Terapistin alet çantası ne kadar güçlü olursa o kadar sağlama aletlerle terapiye başlanabilir.
- Travma odaklı çalışırken benlik kuramı, BDT'nin otomatik inançları ve transaksiyonel analiz kuramı gibi farklı yaklaşımlar da bilinmelidir.
- Her danışana her kuram uygulanmaz, danışanlar biriciktir ve onların ihtiyacına göre hareket edilmelidir.
- 34:29Tedavi Planı Oluşturma
- Tedavi planı oluştururken danışanın semptomlarına, duygusal ve fizyolojik semptomlara dikkat edilmelidir.
- Soru sorma anında sorunun terapide işe yarayacağına dikkat edilmeli, magazinsel sorular yerine danışana katkı sağlayacak sorular sorulmalıdır.
- Semptomların ne zamandır devam ettiği, süreçleri ve nedenleri hakkında bilgi toplanmalıdır.
- 37:29EMDR Tedavisi ve Anı Çalışması
- Danışanın son anısını ve geliş anısını belirleyerek travmatik açıdan analiz yapılıyor.
- EMDR protokolüne göre "kayığa binip tersten çekmek" şeklinde anıları geriye doğru inceleyerek ilk hissedilen suçluluk anını tespit ediyorlar.
- Danışan ilk suçluluk hissini ilkokul döneminde babasıyla annesinin kavgasında, kavga durumunda odasına kaçarak hissetmiş.
- 39:47Tedavi Planı Oluşturma
- Tedavi planında son anı, geliş sebebi olarak belirlenir ve sonra ilk anıya doğru ilerlenir.
- Diğer olaylar (parmak kaldırılmak, arkadaşlık ilişkisi, düşük benlik saygısı) ve benlik kuramından edinilen bilgiler not edilir.
- Başarılı tedavinin potansiyel sonucu belirlenir ve danışanın arzuladığı davranışlar (söz almak, kavga etmeden ifade etmek) belirlenir.
- 42:20Stabilizasyon ve Travma Anlayışı
- Tedavide önce stabilizasyon yapılır; danışanın dengede kalması, duygularına farkında olması ve güvenli bir yer inşa etmesi sağlanır.
- Herkes aynı olumsuz olayı aynı derecede etkilenmez, en rahatsız eden yer kişiye göre değişir.
- Fobilerin bazen gerçek bir korku olmayıp, asıl korktuğu şeyi sembolize ettiği için nedeni araştırılmalıdır.
- 45:32Tedavi Sonuçları ve Aile Çalışması
- Travma anıları hafifletilir ve olumsuz inançlar (suçluluk) olumlu inançlarla değiştirilir.
- Öz şefkat becerileri ve psiko-egitimler (etkin dinleme, kendini ifade etme teknikleri) öğretilir.
- Danışan 18 yaşından küçük olduğu için velisiyle görüşmeler yapılır ve aile terapisi şeklinde beklentiler ve ihtiyaçlar paylaşılır.
- 48:45Danışmanlık Vakaları ve Travmalar
- Danışmanlık vakaları hafif-agır olarak değerlendirilmez, danışanlara göre değerlendirilir.
- Travmaların küçüğü büyüğü olmaz, travma travmadır ve kişiyi etkilemiş olması önemlidir.
- Psikolojik sağlamlık seviyesi önemli olup, bazı kişiler travmalarla daha kolay baş edebilirken bazıları ciddi depresif tablolar ortaya çıkarabilir.
- 50:24Ağır Vakalar ve Psikiyatriste Yönlendirme
- Ağır vakalar genellikle ilaç gereken vakalardır ve bu vakalarda psikiyatriste yönlendirme yapılır.
- Anoreksiya, nevrozalarda ve bipolar bozuklukta hem farmakolojik tedavi hem de psikoterapi birlikte uygulanır.
- İntihar öyküsü gibi vakalarda danışanın yaşadığı anlar gerçek anlamda onu etkileyebilir.
- 51:46Danışanın Kendini Açmakta Direnç Göstermesi
- Danışanın kendini açmakta direnç göstermesi durumunda, danışman önce neden direnç gösterdiğini anlamaya çalışmalıdır.
- Direnç, erken yüzleştirme yapması veya duymak istemediği bir şeyi söylemesi olabilir.
- Direnç aslında değişimin bir işareti olabilir ve danışanın eski bildiğine tutunmak istemesinden kaynaklanabilir.
- 53:32Güven Bağının Kurulması
- Güven bağının kurulması için formül yoktur, içten ve samimi olmak en önemlidir.
- Güven bazen ilk seansta, bazen üç seansta olabilir, ancak danışan her zaman aynı kararlılıkta ve tutarlılıkta olduğunda güvenmeye başlar.
- Güvenli bağ kurulduğunda danışan duygularını göstermeye başlar, ağlayabilir ve her seansta gelmeye devam eder.
- 55:11Psikiyatriste Yönlendirme ve Terapi Teknikleri
- Gerçeklik algısında bozulmalar, uyku sorunları ve beslenme bozuklukları gibi durumlarda mutlaka psikiyatriste yönlendirme yapılır.
- Danışanın kendini ifade etme tekniklerini geliştirmesi ve hazır olduğunda babasıyla görüşmeyi başlatması önemlidir.
- Terapi odası sohbet odası değildir, tavsiye ve öğüt vermek yerine empati göstermek gerekir.
- 58:53EMDR Eğitimi ve Danışan İlişkisi
- EMDR eğitimi, belirli sayıda seans ve danışan görmenin ardından verilmelidir.
- Danışanlar bazen önce başka konular konuşup sonra itiraf edebilir, bu durum her zaman aynı olmayabilir.
- Öz şefkati yerleştirmek zor olmadı ama kolay da olmadı, güvenli yer ve stabilizasyonu yaptıktan sonra travmalarına geçildi.
- 1:00:58Kitap ve Kaynak Önerileri
- Irvin Yalom'un kitaplarında seans örnekleri bulunmaktadır.
- "Kaplanı Uyandırmak" ve "Beden Kayıp Tutarı" kitapları önerilmektedir.
- Transaksiyonel analizle ilgilenenler için "Ben Okeyim Sen O Cassini" kitabı önerilmektedir.
- 1:01:59Kuramlar ve Okulda Terapi
- Kuramları öğrenmek için "Modern Psikoloji Tarihi" kitabına bakılabilir.
- Okul çok dinamik bir yerdir ve bazı durumlar hızlı çözüme ihtiyaç duyar.
- Okulda çözüm odaklı terapi ve kartlarla terapatik ilişkiler faydalıdır.
- 1:03:44Danışan Tepkileri Yönetme
- Danışanlar terapiye gelmesine rağmen saldırgan tavır takınabilir veya öfkelenir.
- Seansta geç kalma, bilinçaltının dışavurumudur ve bu mesajları okumak önemlidir.
- Danışanın hislerini anlamak için "Şu an ne hissediyorsun?" sorusu sorulabilir.
- 1:05:50Terapistin Rolü ve Önceliklendirme
- Her danışanın tek ve biricik olduğu ve içsel dinamiklerinin farklı olduğu unutulmamalıdır.
- Alet çantası değerlidir ancak içten ve samimiyet olmadan işe yaramaz.
- Danışanların problemi odaklanırken önceliklendirme yapmak önemlidir.
- 1:07:26Vaka Formülasyonu ve Kapanış
- Vaka formülasyonu çıkarmak için zihinde oturan konuları öğrenmek önemlidir.
- Etkinlik katılımcıları için teşekkürler ve tebrikler sunulmuştur.
- Katılımcılara iyi okumaları ve meslektaşları olacakları belirtilmiştir.