Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, haber türleri dersinin bir parçası olarak polis-adliye haberciliği konusunu anlatan eğitim içeriğidir.
- Video, polis-adliye haberciliğinin tarihsel gelişiminden başlayarak, bu haber türünün temel kavramlarını, polis ve adliye aşamalarını, haber kaynaklarını, iyi bir polis-adliye muhabirinin sahip olması gereken nitelikleri ve haber yazarken dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı şekilde ele almaktadır. Ayrıca, polis-adliye haberciliğinin etik boyutları, suçsuzluk karinesi ve intihar/şiddet içerikli haberlerin aktarılması gibi önemli konular da açıklanmaktadır. Video, haber türleri ders kitabının birinci ünitesinde daha ayrıntılı bilgi bulunduğunu belirterek sonlanmaktadır.
- 00:09Polis-Adliye Haberciliğinin Tarihi ve Önemi
- İnsanlar gündelik hayatlarında görmek istemeyeceği cinayet, hırsızlık, kavga, terör gibi olayları haber türü olarak heyecan ve ilgiyle takip ederler.
- Polis-adliye haberciliğinin ilk örnekleri 16. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkmaya başlamış, 19. yüzyılda ABD'de başlayan yellow journalism de önemli bir akımdır.
- Türkiye'de 1940'lardan sonra polis-adliye haberi yazımında kalite artışı başlamış, 1990'lı yıllardan itibaren özel televizyonların yayına başlamasıyla görsel yayıncılık için de önemli bir tür halini almıştır.
- 01:57Polis-Adliye Haberciliğinin Tanımı ve İçeriği
- Polis-adliye haberleri, cinayet, yüz kızartıcı suçlar, trafik, ev ve iş kazaları, felaketler, intihar vakaları, adli süreçlerle ilgili konular gibi farklı alt dallarda haberleri kapsayan bir habercilik türüdür.
- Bu türden haberler genellikle bireysel olayları konu ediniyor olsa da geniş kitlelerin ilgisini çeker ve Türkiye'de aynı zamanda üçüncü sayfa haberleri olarak da anılır.
- Polis-adliye haberleri, bir suçun işlenmesini takiben delillerin toplanması, suçlunun yakalanması, ifadesinin alınması ve mahkemece suçlu ya da suçsuz bulunması süreçlerini kapsar.
- 03:04Polis-Adliye Haberciliğinin Aşamaları
- Polis-adliye haberleri temel olarak polis aşaması ve adliye aşaması olmak üzere iki aşamalı bir süreç içinde gerçekleşir.
- Polis aşamasında devletin kolluk kuvvetleri adli vakalarla ilgili şikayetleri değerlendirir ve failleri bulmaya çalışır, ardından fezleke Cumhuriyet Savcılığı'na sunulur.
- Adliye aşamasında savcı iddianame hazırlayabilir veya kovuşturmaya yer olmadığına karar verebilir, kovuşturma iddianamenin mahkemece kabul edilmesinden hükmün kesinleşmesine kadar devam eden sürece denir.
- 03:49Polis-Adliye Haberciliğinde Temel Kavramlar
- Suça karıştığı şüphesiyle kolluk kuvvetleri tarafından zanlının alıkonulması gözaltı, mahkeme tarafından verilen kararla alıkonulması ise tutuklamadır.
- Şüphelinin kolluk kuvvetlerince dinlenilmesi ifade alma, savcı ya da hakim tarafından dinlenilmesi ise sorgulama olarak adlandırılır.
- Hükümlü, fail, fezleke, adli kontrol kararı, kovuşturma gibi terim ve ifadeleri bilmek, bu süreçleri doğru anlamak ve haberleştirmek için önemlidir.
- 04:36Polis-Adliye Haberciliğinde Haber Kaynakları
- Polis haberciliğinde haber kaynaklarının başında adalet sarayları, adli tıp kurumu, hastaneler, emniyet müdürlükleri, karakollar ve itfaiyeler gelir.
- Adliye haberciliğinde başvurulan en değerli kaynakların başında savcılıklar, mahkeme salonları ve adliye binalarının önü gelir.
- Son yıllarda gelişen iletişim araçları ve ortamlarına paralel olarak ortaya çıkmış olan yurttaş gazeteciliği olgusu da önemli bir haber kaynağı olarak değerlendirilir.
- 05:36Polis-Adliye Muhabirliğinin Zorlukları ve Gereksinimleri
- Polis-adliye muhabirliği, gazetecilik mesleğinin en zorlu alanlarından biridir ve savaş muhabirliğinden sonra en riskli habercilik olarak değerlendirilir.
- Bu meslekte fiziki ve psikolojik yeterliklerin bulunması gerekir, ancak bu zorluk içinde mesleğin inceliklerine dair bir öğrenme ve tecrübe sürecini de barındırır.
- Polis-adliye muhabirliği teknik bilgiler isteyen bir gazetecilik türüdür, muhabirler haber süreçlerine ilişkin tüm hukuki terimleri ve yasal prosedürleri bilmelidir.
- 06:39Polis-Adliye Haberciliğinde Fikri Takip ve Yazım Teknikleri
- Fikri takip, bir gazetecinin yazdığı haberin ardından konuya ilişkin yeni gelişmeleri izlemesi, yeniden haber yapması ve haberin sonuçlarını gözlemlemesidir.
- Polis-adliye haberciliğine en uygun haber yazım tekniklerinin başında ters piramit tekniği bulunur, bazı durumlarda renkli yazım tekniği de tercih edilebilir.
- Muhabirler haberler için bilgi toplarken beş n bir k kuralına uymalı, haber kaynaklarını çeşitlendirmeli ve aynı bilgiyi farklı kaynaklardan doğrulamaya çalışmalıdırlar.
- 08:31Polis-Adliye Haberlerinin Etik Boyutu
- Suçsuzluk karinesi, bir kişiyle ilgili mahkeme kararı ortaya konmadıkça o kişinin suçlu ilan edilemeyeceğidir ve basın meslek ilkelerinde açıkça belirtilmiştir.
- Soruşturma ve kovuşturma devam ettiği durumlarda haber metninde şüpheliler hakkında kesin hüküm verilmiş ifadeler kullanılmamalıdır.
- İntihar olayları kamusal bir fayda görülmediği ya da ünlü birisiyle ilgili olmadığı sürece haberleştirilmez, şiddet içerikli haberlerde ise şiddete uğramış bedenlerin açıkça fotoğraf ya da video olarak gösterilmesinin doğru olmayacağıdır.
- 09:41Polis-Adliye Haberciliğinin Sonuçları
- Polis-adliye haberciliği insanların en çok ilgi gösterdiği habercilik türlerinden biridir, genel olarak insanların yaşamaktan kaçınacağı türden olaylar olsalar da haber olarak oldukça ilgi ve merak uyandırır.
- Polis-adliye haberleri, polis aşaması ve adliye aşaması olarak iki süreçte ele alınabilir, polis aşaması olayın meydana gelmesi, şikayet ve araştırma sonunda fezleke hazırlanmasıyla son bulur.
- Polis-adliye haberciliği yapan muhabirler bu alana özgü temel kavram ve terimleri bilmeli, polis ve adliye aşamasına dair süreçlere hakim olmalıdır.