Buradasın
Periyodik Sistemdeki Elementlerin Sınıflandırılması ve Özellikleri
youtube.com/watch?v=naDd26W8EGgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin kimya dersi anlatımını içeren eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek periyodik sistemdeki elementleri ve özelliklerini detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Videoda periyodik sistemdeki elementlerin metaller, ametaller, yarı metaller ve soygazlar olarak nasıl sınıflandırıldığı anlatılmaktadır. Her bir element türünün özellikleri (metallerin katı halde bulunması, ısı ve elektrik iletkenliği; ametallerin moleküler halde bulunması, elektrik iletkenliği olmaması; yarı metallerin metalik bağ, parlak yüzey; soygazların yüksek erime-kaynama noktaları) detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Ayrıca periyodik sistemin genel özellikleri, elektronegatiflik, elektron ilgisi gibi kavramlar ve A gruplarının isimleri (alkali metal, toprak alkali metal, toprak metal, karbon grubu, azot grubu, oksijen grubu/kalkojenler, halojenler, soygazlar) hakkında bilgiler verilmektedir. Video, ÖSYM sınavlarında çıkabilecek önemli noktaları vurgulayarak öğrencilere yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
- 00:03Periyodik Sistemde Elementlerin Sınıflandırılması
- Periyodik sistemdeki elementler kendi özelliklerine ve davranışlarına göre metaller, ametaller, yarı metaller ve soygazlar olarak kategorize edilir.
- Periyodik sistemin mavi ile dolu bölümü metalleri, yeşil bölge ametalleri, turuncu bölge yarı metalleri, açık mavi bölge ise soygazları temsil eder.
- Periyodik sistemdeki elementlerin sınıflandırılması, özlemlerde soru çözümlerinde önemli bir rol oynar.
- 01:08Metallerin Özellikleri
- Periyodik sistemde birçok metal bulunur: 1A grubundaki hidrojen hariç tüm elementler, 2A grubunun tümü, 3A grubundaki bor hariç tüm elementler ve B grupları.
- Metaller genellikle bileşikler halinde bulunur, oda sıcaklığında civa hariç tümü katı halde olup, civa sıvı halde bulunan tek metaldir.
- Metaller ısı ve elektriği iyi iletir, tel ve levha haline getirilebilir, metalik bağ sayesinde sağlamdır ve yüzeyleri parlaktır.
- 02:42Metallerin Diğer Özellikleri
- Metallerin erime ve kaynama noktaları yüksek olup, yüzeyleri parlak olup ışığı yansıtma özelliğine sahiptir.
- Metaller doğada genellikle bileşikler halinde bulunur ve oksitleri bazik özellik gösterir.
- Metaller kendi aralarında bileşik yapmaz, karışım (alaşım) oluştururken, ametallerle iyonik bağlı bileşik oluştururlar.
- 05:41Ametallerin Özellikleri
- Ametaller hidrojen hariç periyodik sistemin sağ kısmında yer alır ve 4A, 5A, 6A, 7A bölgelerde bulunurlar.
- Ametaller oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz hallerinde bulunabilir (örneğin 7A grubundaki halojenler: F₂ gaz, Cl₂ gaz, Br₂ sıvı, I₂ katı).
- Ametaller doğada genellikle moleküler halde bulunur, elektrik iletkenlikleri yoktur (grafit hariç), yumuşak yapıları vardır ve katı yüzeyleri mat olur.
- 08:10Ametallerin Bileşik Oluşturma Özellikleri
- Ametaller kendi aralarında elektron ortaklaşası ile kovalent bağlı bileşik oluştururken, metaller elektron alışverişi sayesinde iyonik bağlı bileşik oluşturur.
- Metaller bileşik oluştururken sadece elektron verebilirken, ametaller hem elektron alabilir, hem verebilir ve ortaklaşa kullanabilir.
- Ametallerin erime ve kaynama noktaları metallerine göre genellikle daha düşüktür.
- 09:45Kükürt ve Yarı Metaller
- Kükürt doğada katı halde veya fosfora benzer bir solüsyon içinde sıvı şekilde bulunabilir.
- Yarı metaller (bor, silisyum, germaniyum) periyodik sistemin metaller ile ametaller arasında yer alır.
- Yarı metaller hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini taşır; metallerle iyonik, ametallerle kovalent bağlı bileşik oluşturabilir.
- 11:11Yarı Metallerin Özellikleri
- Yarı metallerin görünüş ve fiziksel özellikleri metallere, kimyasal özellikleri ise ametallere benzemektedir.
- Bor tri-florür (BF₃) örneğinde görüldüğü gibi, yarı metaller fiziksel olarak metale, kimyasal olarak ametalere benzetilir.
- Yarı metaller doğada metale benzeyen şekillerde bulunur, örneğin bor ve silisyum alüminyuma benzeyen şekillerde olabilir.
- 12:13Soygazlar
- Soygazlar (helyum, neon, argon) periyodik sistemin 18. grupta (8A grubu) yer alır ve doğada monoatomik gaz halinde bulunurlar.
- Soygazların en son katmanlarında (helyum hariç) sekiz elektron yerleştirilir, erime ve kaynama noktaları çok düşüktür.
- Soygazlar genellikle kararlı yapıdadır ve bileşik oluşturmaz, ancak laboratuvar koşullarında ksenon tetraflorür ve hexaflorür gibi bileşikler elde edilebilir.
- 13:54Periyodik Sistemdeki İstisnalar
- Her periyot alkali metal ile başlar derken hidrojen hariç olmak üzere doğru olur, çünkü hidrojen bir ametaldir.
- Ametaller elektriği iletmez, sadece karbonun bir allotropu olan grafit elektriği iletir.
- Helyum, değerlik elektron sayısı iki olmasına rağmen 8A grubunda bulunur, bu da periyodik sistemin sıkıntılı elementlerindendir.
- 15:32Flor ve Diğer Özellikler
- Flor, 7A grubunda bulunan ve bileşik oluşturduğunda sadece -1 değerlikte kalabilen özel bir elementtir.
- Bir element elektron alsın versin bile periyodik sistemdeki yeri değişmez, çünkü proton sayısına göre yerleştirilir.
- Periyodik sistemin atom çapı en büyük elementi fransiyum, iyonlaşma enerjisi en yüksek elementi ise helyum'dur.
- 18:30Elektronegatiflik ve Grup İsimleri
- Elektronegatiflik en yüksek olan element flor olup, 7A grubu elementinin ilk başıdır.
- Elektron ilgisi en büyük olan element florun bir altındaki klor olur.
- Periyodik sistemin grupları şu isimlerle anılır: 1A alkali metal, 2A toprak alkali metal, 3A toprak metal, 4A karbon grubu, 5A azot grubu, 6A oksijen grubu/kalkojenler, 7A halojenler/tuz yapıcılar, 8A soygazlar/asal gazlar/inert gaz.
- 19:57Inert Gazlar ve Gümüş
- Inert (iner) demek tepkime vermiyor anlamına gelir.
- Periyodik sistemin metaller, ametaller, yarı metaller ve soygazlar grupları vardır.
- Gümüş, röntgen kağıtlarında %99,99 saflıkta bulunurdu, ancak günümüzde röntgen çıktıları CD olarak verilmektedir.