Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, TRT ekranlarında yayınlanan Osmanlı Türkçesi derslerinin bir bölümüdür. Bir eğitmen tarafından sunulan ders, Osmanlı Türkçesi'nde okutucu ses olarak kullanılan H harfinin kurallarını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Ders, H harfinin okutucu olarak e ve a sesleri verdiğini hatırlatarak başlıyor ve ardından H harfinin kullanım kurallarını açıklıyor. Özellikle H harfinin ilk hecede kullanılmadığı, ikinci ve sonraki hecelerde ise açık hecelerde kullanıldığı, kapalı hecelerde ise kullanılmadığı vurgulanıyor. Ayrıca kelime başlarındaki e seslerinin elif harfi ile gösterildiği, isimlerin yalın hallerinin sonunda ve isim eklerinin sonunda gelen a seslerinin H ile gösterildiği, H harfinin okutucu olarak kullanıldığında kendinden sonraki harfle birleşmediği gibi önemli kurallar örneklerle açıklanıyor.
- 00:25Osmanlı Türkçesi'nde H Harfi
- Osmanlı Türkçesi'nde okutucu ses olarak dört harf vardır: elif, vav, y ve h.
- H harfi okutucu olarak e ve a sesleri verir.
- H okutucusu e sesinin bulunduğu ilk hecede kullanılmaz, diğer hecelerde ise açık hece ise kullanılır, kapalı hece ise kullanılmaz.
- 01:33Açık ve Kapalı Heceler
- Açık hece, sesli harfle biten hecelere denir (a, i, o, u sesleriyle biten heceler).
- Kapalı hece, bunun dışındaki harflerle biten heceler.
- Örnekler: "teneke" (açık hece) ve "pel" (kapalı hece).
- 03:01H Harfi Kullanım Kuralları
- İlk hecede h harfi kullanılmaz, diğer hecelerde açık hece ise kullanılır, kapalı hece ise kullanılmaz.
- Örnekler: "temel", "serçe", "ters", "sert", "ceket", "beze", "değer", "sepet", "kelebek", "telefon", "kerpeten", "çetele", "gelenek", "sevecen", "tencere", "dejenere", "tekerlek", "keser", "yelken", "kermes", "peltek", "semer", "mermer", "bellek".
- 08:16Kelime Başlarındaki E Sesleri
- Kelime başlarındaki e sesleri okutucu olmadan elif harfi ile gösterilir.
- Okunuşta kolaylık olması için üzerine hemze işareti konabilir.
- Örnekler: "ev", "el", "eksik", "eski", "erkek", "ekin", "eğri", "erik".
- 10:20İsimlerin Yalın Hallerinde ve İsim Eklerinde A Sesleri
- İsimlerin yalın hallerinin hemen hemen tamamı ile isim eklerinin sonuna gelen a sesleri için h okutucusu kullanılır.
- Örnekler: "salça", "balta", "marka", "yazma", "kazma", "fırça", "yanda", "bunca", "çocuğa", "sağa", "sobaya", "telefonlarla".
- 13:37H Harfinin Birleşim Kuralları
- Elif, dal, zel, raz, j ve vav harfleri kendisinden sonra gelen harfle birleşmez.
- H harfi okutucu olarak kullanıldığında normal zamanlarda h kendisi de h olarak okunabilir ama okutucu olarak geldiğinden kendinden sonra gelen harfle birleşmez.
- Örnekler: "öyle mi", "neden şişeci", "gelemez", "bekleme", "annesi", "nerede", "bilmece".