Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Divan-ı Hümayun'un yapısı ve üyeleri hakkında bilgi veren bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, Divan-ı Hümayun'un kuruluşundan başlayarak zaman içindeki gelişimini ve önemli görevlilerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, Divan-ı Hümayun'un ne olduğu, kuruluş tarihi ve toplantı düzeni hakkında bilgilerle başlayıp, divan üyelerinin sıralamasını ve görevlerini detaylı şekilde açıklamaktadır. Vezir-i Azam, vezirler, kazaskerler, defterdarlar, nişancı, şeyhülislam, reis-ül-kitap, kaptan-ı derya ve yeniçeri ağası gibi önemli görevlilerin görevleri, yetkileri ve divan içindeki konumları sırasıyla anlatılmaktadır. Video, Osmanlı devlet yapısının önemli bir parçasını oluşturan Divan-ı Hümayun'un yapısını anlamak isteyenler için faydalı bir kaynaktır.
- 00:07Divan-ı Hümayun'un Kuruluşu ve Gelişimi
- Divan-ı Hümayun, devlet işlerinin görüşüldüğü en büyük divandır ve ilk defa Orhan Bey döneminde kurulmuştur.
- Murat döneminde devlet büyümesi nedeniyle divan'daki vezir sayısı artırılmıştır.
- Divan-ı Hümayun ilk başlarda padişahın başkanlığında toplanırken, Fatih döneminde vezir-i azam'ın başkanlığında toplanmaya başlamıştır.
- 00:43Divan-ı Hümayun'un Toplantıları ve Önemi
- Orhan Bey döneminde divan her gün toplanırken, 16. yüzyıldan itibaren toplantılar haftada dört güne indirilmiştir.
- Zamanla Divan-ı Hümayun önemini kaybederek, sadrazam konakları (Babıali) yönetim merkezi haline gelmiştir.
- 01:04Divan-ı Hümayun Üyeleri
- Kuruluş döneminde ve Fatih Sultan Mehmet'e kadar divanın başkanı padişah iken, Fatih'ten sonra vezir-i azam olmuştur.
- Divan-ı Hümayun'un başlıca üyeleri vezirler, nişancı, kazaskerler, defterdarlar olup, zaman zaman yeniçeri ağası ve kaptan paşa da katılmıştır.
- 01:53Vezir-i Azam ve Vezirler
- Vezir-i azam (sadrazam), padişahın mutlak vekili olup padişahın mührünü taşır ve hükümet işlerinde padişah adına yönetir.
- Padişah sefere katılmazsa, sadrazam serdar-ı ekrem unvanıyla seferin başkanı olur ve başkentteki düzen ve yönetimi sağlar.
- Vezirler vezir-i azam'ın yardımcısıdır, onun verdiği görevleri yapar ve divan'da vezir-i azam'ın sağında bulunurlar.
- 03:14Kazasker ve Defterdar
- Kazasker, adalet işlerinden sorumludur, medrese işlerine bakar, kadı ve müderrislerin atamasını yapar ve kadıların çözebildiği davaları çözer.
- Fatih döneminden itibaren Anadolu ve Rumeli kazaskeri olmak üzere iki kazasker vardır.
- Defterdarlar mali işlerden sorumludur, divan'da iki defterdar bulunur ve Rumeli defterdarı başdefterdardır.
- 04:11Nişancı ve Diğer Üyeler
- Nişancı, padişah adına alınan ferman ve beratlara tuğrasını çeker, fethedilen toprakları tahrir defterlerine kaydeder ve tımarların sisteminin düzenlenmesinde görev alır.
- Şeyhülislam, divanın asli üyesi değildir, gerekli görüldüğünde çağrılır ve alınan kararların dine uygunluğunu (fetva) belirler.
- Kaptan-ı Derya, Kanuni Sultan Süleyman döneminden itibaren divan'a katılmıştır ve denizcilik işleriyle ilgilenir.
- Yeniçeri ağası, askeri konularda gerek görüldüğünde divan'a çağrılır ve kapıkulu askerlerin sorunlarını divanla iletir.