Buradasın
Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri ve Tanzimat Fermanı
youtube.com/watch?v=poLQ0Z_LhYsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Milli Eğitim Bakanlığı ders kitabından yararlanarak Osmanlı Devleti'nde demokratikleşme hareketlerini anlattığı eğitim içeriğidir. İlk bölümde öğretmen tek başına, ikinci bölümde ise bir öğrenciyle diyalog halinde ders vermektedir.
- Video, Osmanlı Devleti'nde demokratikleşme hareketlerinin ilk adımlarını ele almaktadır. İlk bölümde Fransız İhtilali'nin etkileri, Senedi İttifak'ın imzalanması ve Tanzimat Fermanı'nın ilanı anlatılırken, ikinci bölümde Tanzimat Fermanı'nın 3 Kasım 1839'da Gülhane Parkı'nda ilan edilmesi ve içeriği detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca Tanzimat Fermanı'nın hukukun üstünlüğü, gayrimüslimlerin haklarının korunması, vergi sisteminin düzenlenmesi ve askerlik zorunluluğu gibi maddeleri, Osmanlıcılık anlayışı doğrultusunda ilan edildiği ve Avrupa'daki milliyetçilik akımından etkilendiği bilgileri de paylaşılmaktadır. Video, İslahat Fermanı'nın tanıtımıyla sona ermektedir.
- 00:01Çanakkale Zaferleri ve Osmanlı'da Demokratikleşme Hareketleri
- Çanakkale Zaferlerinin 105. yıl dönümünde eğitim örtüm sürecine devam edilmektedir.
- Çanakkale Zaferlerinde Avrupalı devletler Osmanlı'ya sömürgecilik ve parçalanma amaçlı saldırılar düzenlemiştir.
- Fransız İhtilali, demokrasi, hürriyet, adalet ve eşitlik gibi kavramların dünyada önem kazanmasına neden olmuştur.
- 01:36Senedi İttifak
- Osmanlı'da demokratikleşme hareketinin ilk adımı Senedi İttifak'tır.
- Senedi İttifak, Osmanlı Devleti'nde güç kazanan ayanlar ile padişahın karşılıklı anlaşma senet imzalamasıdır.
- Ayanlar, son 200 yılda büyük toprak parçalarını ele geçiren ve otoritelerini kuvvetlendiren kişilerdir.
- 02:50Senedi İttifak'ın İmzalanması
- II. Mahmud tahta çıkınca ayanlarla görüşmeyi gerçekleştirmiştir.
- Alemdar Mustafa Paşa, Rusçuk bölgesinde ayanlık görevini yapan güçlü ve karizmatik bir ayandır.
- Alemdar Mustafa Paşa, II. Mahmud'u tahta oturtmuş ve padişah ile ayanlar arasında görüşmeler yapılmıştır.
- 05:19Senedi İttifak'ın İçeriği ve Önemi
- Senedi İttifak'ta padişah, ayanlara bulundukları bölgenin otoritesi olduklarını kabul etmiş, ayanlar da padişahın emirlerine uyacaklarını taahhüt etmiştir.
- Senedi İttifak, Magna Carta ile benzerlik gösterse de sonuçları farklıdır; Magna Carta'da soylular krala karşı dururken, Senedi İttifak'ta padişah ile imzalanan belgenin arkasında ayanlar durmamıştır.
- Senedi İttifak, padişahın otoritesini kısmen sınırlamış ve Osmanlı'da demokrasi yolundaki ilk adım olarak kabul edilmektedir.
- 08:00Tanzimat Fermanı
- Senedi İttifak ile birlikte Osmanlı'da demokrasi ve Tanzimat yolu açılmıştır.
- II. Mahmud'un yerine geçen I. Abdülmecid, iç bütünlüğü sağlamak, devletin zayıflamasını engellemek ve Avrupalı devletlerin desteğini sağlamak için kapsamlı bir yenilik hareketine ihtiyaç duymuştur.
- I. Abdülmecid, Meşveret Meclisi'nde Tanzimat Fermanı'nın ana unsurlarını görüşmüş ve geniş halk kesiminin desteğini almıştır.
- 11:29Tanzimat Fermanı'nın İlanı
- Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti'nin eski idare usulünü tamamen değiştiren bir iradedir ve 1839 Mısır meselesinin görüşüleceği Londra Konferansı'ndan önce Avrupalı devletlerin desteğini kazanma arzusunu göstermiştir.
- Tanzimat Fermanı 3 Kasım 1839'da Topkapı Sarayı'nın alt tarafındaki Gülhane Parkı'nda yüksek rütbeli devlet adamları, ulema, Rum ve Ermeni patrikleri, hahambaşı, esnaf temsilcileri ve sefirlerin hazır bulunduğu bir törende yüksek sesle okunmuştur.
- Tanzimat Fermanı'nın okunmasının ardından Abdülmecid, bu fermanda geçen hususlara uyacağına dair Topkapı Sarayı'nın Hırkayı Şerif Dairesi'nde yemin etmiştir.
- 13:45Tanzimat Fermanı'nın İçeriği
- Tanzimat Fermanı'nda önemli hukukun üstünlüğü ilkesi yer almaktadır; Müslüman ve Hıristiyan bütün tebaanın can güvenliği, mal, ırz ve namusu korunacaktır.
- Fermanda vergi herkesin gücü oranında tahsil edileceği, askerlik tüm Osmanlı tebaası için zorunlu olacak ve askerlik süresi dört veya beş yıl olarak belirleneceği belirtilmiştir.
- Yargılanmadan ölüm cezası verilmeyecek, herkes malını, mülkünü istediği gibi tasarruf edebilecektir ve rüşveti önlemek amacıyla etkili bir kanun hazırlanacaktır.
- 17:10Tanzimat Fermanı'nın Amacı
- Tanzimat Fermanı, Sırpların özerk kazanması, Yunanlıların bağımsız olması ve Rusya'nın panslavizm politikasını sürdürmesi gibi dış dünya konjonktüründen etkilenerek ortaya atılmıştır.
- Ferman, milliyetçilik akımından etkilenen gayrimüslimlerin devletten ayrılmasını önlemek amacıyla ortaya atılmıştır ve Müslüman-gayrimüslim eşitliğini esas alan bir Osmanlı milleti oluşturmayı hedeflemiştir.
- Tanzimat Fermanı, Osmanlıcılık anlayışı doğrultusunda ilan edilmiştir; "Hepimiz Osmanlıyız" anlayışıyla azınlıkların isyanları engellenmeye çalışılmıştır.
- 20:03Tanzimat Fermanı'nın Dış Yankıları ve İslahat Fermanı
- Tanzimat Fermanı'nın dış dünyada yankıları ciddi olmuştur; Avusturya ve Rusya olumsuz karşılamıştır çünkü monarşilerini güçlendirmek istemişlerdir.
- İslahat Fermanı, Tanzimat Fermanı'na göre daha geniş haklar vermiştir ve Avrupalı devletlerin baskılarından dolayı yayınlamak zorunda kalmıştır.
- İslahat Fermanı, Müslümanlarla gayrimüslimler arasında bazı siyasi ve hukuki farklılıklar olduğunu ileri sürmüş, gayrimüslimlere vatandaşlık hukuku açısından Müslümanlara tam eşitlik sağlayan önemli haklar vermiştir.