Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'nda eşcinsellik ve oğlancılık konusunu ele alan bir tarih anlatımıdır. Konuşmacı, Osmanlı'nın Türklerin atası olarak kabul edildiğini belirterek, tarihçilerin değinmekten kaçındığı bu konuyu incelemektedir.
- Video, Osmanlı'da eşcinselliğin erken dönemlerden başlayarak nasıl yaygınlaştığını anlatmaktadır. Bizans İmparatorluğu'nun Selanik başpsikoposu Gregori Palams'ın Osmanlı'da eşcinselliğin yaygın olduğunu anlattığı, askerlik yaşı gelen eşcinsellerin askerlik yapmaları için engel olmadığı ve orduda "civelekler" olarak tanımlandıkları belirtilmektedir. Ayrıca, ünlü Osmanlı tarihçisi Gelibolulu Mustafa Ali'nin "Ziyafet Sofraları" adlı eserindeki oğlancılık hakkındaki detaylı anlatımlar ve gazeteci-yazar Rıza Zelyut'un araştırmaları paylaşılmaktadır.
- 00:32Osmanlı'da Eşcinsellik Konusu
- Her toplum kendinden önceki neslini hoş yönleriyle anlatmaya çalışır, bazıları tarihi çarpıtmaktan bile kaçınmaz.
- Osmanlı'nın Türkiye sınırları içerisinde yaşayan insanların atası olduğu tartışılır, ancak büyük çoğunluğun bunu kabul etmesi sebebiyle bu video da Osmanlı'yı Türklerin ataları olarak ele alıp eleştirecektir.
- Bu videoda tarihçilerin Osmanlı'yı anlatırken değinmekten kaçındıkları eşcinsellik (diğer adıyla oğlancılık) konusu ele alınacaktır.
- 01:28Osmanlı'da Oğlancılığın Tarihi
- Osmanlı'da oğlancılığın erken dönemde, Orhan Gazi zamanında başladığı sanılmaktadır.
- Bizans İmparatorluğu'nun Selanik Başpsikoposu Gregori Palams, Osmanlı'da eşcinselliğin çok yaygın olduğunu ve özellikle esir alınan Hristiyan çocuklara karşı tecavüzlerin fazla olduğunu anlatmıştır.
- Osmanlı'da askerlik yaşı gelen eşcinsellerden cinsel yönelimine dair gerekçe ispatlaması istenmiyordu, askerlik yapmaları için eşcinsellik bir engel olarak görülmüyordu.
- 02:06Osmanlı'da Oğlancılığın Sosyal Yeri
- Orduda eşcinseller yeniçerilere hizmet eden "civelekler" olarak tanımlanmış, savaşlarda ihtiyacı karşılamak üzere "civelek taburu" oluşturulmuş, civelek taburunda yer alan askerlerin her birini bir yeniçeri sahiplenmiştir.
- Kadınlardan hoşlanmadığını devamlı tekrarlayan eşcinsel şairlerden biri Enderunlu Fazıl olmuştur.
- Ünlü Osmanlı tarihçisi Gelibolulu Mustafa Ali, 1541'de Gelibolu'da doğmuş, küçük yaşta eğitime başlayıp 20 yaşında medreseden mezun olmuştur.
- 02:53Mustafa Ali'nin Kariyeri ve Eserleri
- Mustafa Ali, "Mihrimah" isimli eserini Şehzade II. Selim'e takdim ederek divan katipliği vazifesine atandı.
- Sultan III. Murad han döneminde Gürcistan beylerbeyi, Sultan III. Mehmed döneminde ise Mihri Miran rütbesi ile Şam valiliğine tayin edildi.
- İyi bir şair olmasının yanı sıra şerh edebiyatında da iyi bir yer edinmiş, Sultan III. Murad'ın şiirlerinin şerhini yapmış ve Nefi gibi bazı şairlere mahlas vermiştir.
- 04:03Mustafa Ali'nin "Ziyafet Sofraları" Kitabı
- Osmanlı ve padişahlar üzerine derin tecrübe sahibi olan Mustafa Ali, görgü ve toplum kuralları üzerinde "Ziyafet Sofraları" isimli iki ciltlik bir kitap yayınlamıştır.
- Kitabın sekizinci bölüm başlığı "Bıyığı terlememiş ve sakalı çıkmamış olanlar takımını anlatır" şeklinde olup, dönemin oğlancılık kavramını tüm çıplaklığıyla anlatmaktadır.
- Kitabın 59. ve 60. sayfalarında, sevilen kadınların namahremleri avan korkusundan gizli tutulurken, civanlarla arkadaşlık ve onlarla düşüp kalkma yolunda bir kapı olduğunu anlatmaktadır.
- 05:01Osmanlı'da Oğlancılığın Detayları
- Türk çocuklarının çoğu otuz yaşına varıncaya kadar güzel yüzünde, gönlünde üzüntü olacak kıl görmezken, Arabistan'daki civelek çocuklar güzellik yönünden hepsinden kısa ömürlü olurlar.
- İcel civarları, Edirne, Bursa ve İstanbul'un ince bellileri her yönden kusursuzlukta ve güzellikte diğerlerinden ileridir.
- Kürt tüysüzleri anadan doğma evbaş olanların tecrübesine göre sağlıklı, yumuşak ve uysal imişler ve her ne teklif olunsa dinleyip yapmaları çok olurmuş.
- 07:00Oğlancılığın Etnik Boyutu
- Ün salmış güzel yüzlülere rağbet edip, karşısında gümüş servi endamlı, uzun boylu, salınarak yürüyenleri kullanmak isteyenler Rumeli köçeklerinden şaşmasınlar.
- İcel mahbuplarında da nazeninler olur, ancak çoğu vefasız insanı üzmek isteyen cefacı güzellerdir.
- Arnavut cinsi de aşıkların gönüllerini alır, ancak gayet inatçı olurlar; gürcü, rus ve görel cinsi ise öteki esnafın gübresi gibidir.
- 08:41Oğlancılığın Devamı ve Yıldırım Beyazıt Dönemi
- Mustafa Ali'nin ağzından Osmanlı'da oğlancılığın ne boyutta olduğunu, hatta çoğu zaman kadınlardan fazla erkeklerin tercih edildiğini öğrenmiş oluyoruz.
- Yeni araştırma kitabı "Osmanlı'da Oğlancılık"ta, bu işin temelinin Yıldırım Beyazıt zamanında atıldığı söylenmektedir.
- Vezir Çandarlı Ali Paşa'nın mahbup oğlanları "iç oğlanı" biçiminde saraya soktuğu, bu işe padişahı da alıştırdığı suçlaması hemen hemen bütün Osmanlı vakayinamelerinde yer almaktadır.