Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlanan öğrencilere yönelik ölçme değerlendirme dersinin genel tekrar videosudur.
- Video, ölçme değerlendirme konusunun temel kavramlarını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak ölçme kavramı ve ölçme işleminin üç farklı şekli (doğrudan, dolaylı ve türetilmiş ölçme) açıklanmakta, ardından ölçüm, doğal ve yapay sıfır, ölçme kuralı, doğal ve yapay birimler ve dört temel ölçek (sınıflama, sıralama, eşit aralıklı ve eşit oranlı) detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Eğitmen, konuları günlük hayattan örneklerle pekiştirmekte ve KPSS sınavlarında çıkabilecek soru tiplerine dikkat çekmektedir. Video, temel kavramlar konusunun son bölümü olup, bir sonraki videoda görüşmek üzere sona ermektedir.
- 00:03Ölçme Değerlendirme Genel Tekrar
- Ölçme değerlendirme konuları için genel tekrar videoları sunulacak ve her tahta bir soru demektir.
- Konular derinlemesine çalışılmış olsa da, bu videolarda sadece kilit noktalar hatırlatılacak ve not alınması önemlidir.
- İlk konu temel kavramlar olup, sınavda kesinlikle bir soru çıkacaktır.
- 01:03Ölçme Kavramı
- Ölçme, varlıkların özellikleri arasındaki farkları ortaya çıkarmak demektir.
- Ölçme, niteliklerin niceleştirilmesi veya varlıkların özelliklerinin sayı veya sembollerle ifade edilmesidir.
- Uzun boylu-kısa boylu gibi niteliksel ifadeler de ölçme işlemidir.
- 02:20Ölçme İşleminin Türleri
- Ölçme işlemi üç farklı şekilde yapılır: doğrudan, dolaylı ve türetilmiş ölçme.
- Doğrudan ölçme, kendi cinsinden bir araç yardımıyla yapılan ölçmedir (ağırlık ağırlıkla, uzunluk uzunlukla ölçülür).
- Temel sayma işlemi (öğrenci sayısı, araba sayısı) ve duyu organları ile yapılan somut özelliklerin ölçümü (ateşin yükselmiş olup olmadığı, çayın şekerli olup olmadığı) doğrudan ölçmedir.
- 05:34Dolaylı Ölçme İşlemi
- Dolaylı ölçme, bir özelliğin kendi cinsinden olmayan bir araçla ölçülmesidir (baskülle ağırlık ölçmek, termometre ile sıcaklık ölçmek).
- Duyu organlarıyla yapılan bazı ölçme işlemlerinde, kendi cinsinden olmayan bir işlem yapıldığında (kaşıktan çıkan dumanla sıcaklığı ölçmek) dolaylı ölçme işlemi olur.
- Form aracılığıyla yapılan ölçme işlemlerinde (basketbol sınavında form kullanarak puanlama yapmak) dolaylı ölçme işlemi gerçekleşir.
- 08:37Türetilmiş Ölçme İşlemi
- Türetilmiş ölçme işlemi, formül kullanarak yapılan ölçmedir.
- Doğru sayısı doğrudan ölçme işlemi iken, net hesaplaması yaparak puanlama yapmak türetilmiş ölçme işlemidir.
- 09:50Ölçüm Kavramı
- Örnekleri ezberlemek yerine temel kavramları anlamak önemlidir, çünkü özgün örnekler sorulacaktır.
- Ölçüm, ölçme işleminin sonucudur ve "uzun boylu", "yirmibeş doğru yaptı", "yirmi neti var" gibi ifadeler ölçümlerdir.
- Ölçüm sonucuna bakarak ölçme işleminin sıfır noktasını belirleriz.
- 11:29Doğal ve Yapay Sıfır
- Ölçme işleminde iki temel sıfır noktası vardır: doğal sıfır ve yapay sıfır.
- Doğal sıfır, gerçek yokluk bildiren ölçme işlemdir (örneğin: sınıfta dört öğrenci var, otoparkta elli araba var).
- Yapay sıfır, gerçek yokluk bildirmeyen ölçme işlemdir (örneğin: zaman ve takvim ölçümleri).
- 13:56Ölçme Kuralı ve Birimler
- Ölçme kuralı, ölçme işlemi yapılırken uyulması gereken kuralları ifade eder ve bir birimin ne kadar değer alacağına dikkat edilir.
- Ölçme işleminin en küçük parçasına birim denir ve birimler doğal birim ve yapay birim olarak ikiye ayrılır.
- Doğal birim, ölçme işlemine alınan her bir özelliğin bir birim olmasına denir ve tane ile ifade edilir (örneğin: öğrenci, kitap).
- Yapay birim, ne kadarlık özellik bir birim olacağını uzmanlar belirler (örneğin: cm, metre).
- 17:34Birimlerin Özellikleri
- Birimlerin genellik özelliği, her yerde herkes tarafından aynı şekilde anlaşılmasıdır.
- Kullanışlılık özelliği, seçilen birimin işi kolaylaştırmasıdır.
- Eşitlik özelliği, ölçme işlemi içerisinde baştan sona kadar aralardaki mesafenin eşit olmasıdır.
- 19:07Ölçekler
- Ölçekler, sınıflama, sıralama, eşit aralıklı ve eşit oranlı olmak üzere dört temel ölçekten oluşur.
- En basit ölçek sınıflama, en üst düzey ölçek ise eşit oranlıdır.
- Sınıflama, gruplara ayırma işlemidir ve sıfır noktası yoktur.
- Sıralama, kesinlikle düzey bildirmesi gereken bir ölçek türüdür.
- 20:33Sınıflama ve Sıralama Ölçekleri
- Sınıflama ölçeğinde (örneğin uzun boylular-kısa boylular) sıfır noktası yoktur ve dört işlem yapılamaz.
- Sıralama ölçeğinde (örneğin boy uzunluk düzeyine göre sıralama) sıfır noktası yoktur ve dört işlem yapılamaz.
- Sınıflama ve sıralama ölçeklerinde toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemleri yapılamaz.
- 21:38Eşit Aralıklı ve Eşit Oranlı Ölçekler
- Eşit oranlı ölçeklerde başlangıç noktası doğaldır ve toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemleri yapılabilir.
- Eşit aralıklı ölçeklerde başlangıç noktası yapaydır ve sadece toplama ve çıkarma işlemleri yapılabilir, çarpma ve bölme yapılamaz.
- Ölçek sorularında "doğru-yanlış" ifadeleri sıklıkla kullanılır ve öğrencilere hangi ölçek düzeyinde olduğu sorulabilir.
- 24:41Ölçek Sorularında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ölçek konusunda ezberleme yerine soruya göre yorum yapmak önemlidir.
- Örneğin, puanlar eşit aralıklı ölçek, uzunluklar ise eşit oranlı ölçeğe örnektir.
- Ölçek sorularında "iki katı kadar" gibi ifadeler eşit oranlı ölçeklerde geçerlidir.
- 25:46Ölçme ve Ölçeklerle İlgili Sorular
- Temel kavramlarla ilgili sorularda ölçme nedir, ölçmenin türleri nedir gibi sorular gelebilir.
- Ölçeklerle ilgili sorularda hangi bilgilerden yararlanılacağı önemlidir.
- Ölçek konusunda iyi bilgi sahibi olmak için temel kavramları iyi bilmek gerekir.