Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Birgül Hoca tarafından yönetilen, velilerle Zoom üzerinden gerçekleştirilen bir eğitim toplantısıdır. Toplantıda Birgül Hoca, Hatice Hanım, Gül Hanım, Nuran Hanım ve Kübra Hanım gibi veliler yer almaktadır.
- Video, okul öncesi dönemde mahremiyet eğitiminin önemini ve uygulamalarını ele almaktadır. Konuşmacı, çocukların özel bölgelerini doğru isimlerle tanımanın, iyi-kötü dokunuş kavramlarını öğrenmenin, izin alma becerisinin geliştirilmesinin ve çocukların cinsellikle ilgili sorularını nasıl yanıtlamanın önemini anlatmaktadır. Toplantı, çocukların farklı yaş gruplarına göre mahremiyet eğitimi, hijyen uygulamaları ve güvenliği konularında pratik tavsiyeler sunmaktadır.
- Seminerde ayrıca özel çocuklarda mahremiyet eğitiminin nasıl yapılacağı, çocukların odalarının ayrılması, tuvalet kullanımı, hamam ve havuz gibi yerlerde dikkat edilmesi gereken hususlar ve çocukların kendi tercihlerini ifade etme özgürlüğü gibi konular da ele alınmaktadır. Toplantı, katılımcıların sorularını cevaplama bölümüyle sona ermektedir.
- 01:18Toplantıya Katılım Bekleniyor
- Veliler yavaş yavaş toplantıya katılmaya başladı.
- Bir veli ve bir hocanın oturum yönettiği belirtiliyor.
- Konuşmacı, daha çok veli gelirse daha iyi olacağını belirtiyor.
- 01:55Katılımcıların Kontrolü
- Önceki toplantılara katılan velilerin bugün de katıldığı belirtiliyor.
- Hatice Hanım, Gül Hanım ve Nuran Hanım'ın katıldığı görülüyor.
- "iPhone" yazan bir kişinin kim olduğu sorgulanıyor.
- 03:31Toplantının Başlaması
- Konuşmacı, Birgül Hoca ve dört velinin katıldığı belirtiliyor.
- Konuşmacı, bir dakika daha bekleyip saat 11:15'te başlayacağını söylüyor.
- Konuşmacı, ekran paylaşımından başlayacağını belirtiyor.
- 04:52Okul Öncesi Dönemde Mahremiyet Eğitimi
- Mahremiyet eğitiminin temeli okul öncesi dönemde atılır, üç yaştan itibaren bireyin mahremi duygusu gelişir.
- Mahremiyet eğitimi özgüven, iletişim, özel, sınır, iyi dokunuş, izin ve hayır deme becerisi gibi kavramlar üzerine kurulur.
- Özgüvenli çocuk yetiştirmenin anahtarı mahremiyetine önem vermek, özgüveni gelişmeyen çocuk başkalarının her dediğini yapar ve mahremiyetini korumak için girişimde bulunmaz.
- 05:57İletişim ve Özel Kavramı
- Çocuğun kendisini, duygu ve düşüncelerini ifade etmesine destek vermek önemlidir, aktif dinleme yaparak çocuğun anlattıklarını dinlemek gerekir.
- Mahremiyet eğitimi sırasında "ayıp", "yasak", "günah" gibi kelimeler yerine "özel" kelimesi kullanılmalıdır çünkü çocuğun bedenine dair herhangi bir şey ayıp, günah veya yasak değildir.
- On iki-on üç yaşa kadar çocuklar soyut kavramları algılayamazlar, bu nedenle dini kavramları ve yasakları çok vurgulamak çocuğun iç dünyasında travma yaratabilir.
- 08:43Sınır Kavramı
- Mahremiyet sadece çocukla ilgili değil, ebeveynle, arkadaşlarıyla ve öğretmeniyle de ilgilidir.
- Çocukları yabancının kucağına vermemek, tek başına tuvalete göndermemek ve hamam, toplu havuz gibi yerlere yetişkin bölümüne sokmamak gerekir.
- Tuvalete gitme konusunda cinsiyet farkı sıkıntı yaratabilir, bu nedenle aile tuvaleti olan yerleri tercih etmek veya karşı cins çocukla birlikte tuvalete gitmek önemlidir.
- 12:27İyi Dokunuş ve İzin
- Dokunuş çocuğun ilk etkileşimlerinden biridir, sevmek ve temas halinde bulunmak önemlidir çünkü dokunmak stres hormonunu azaltır ve çocuğun güvende hissetmesini sağlar.
- İyi dokunuş ve kötü dokunuş vardır; kötü dokunuş sadece cinsel organı dokunmak değil, vurmak, tırmalamak, ısırmak gibi kişinin sınırlarına girişen davranışlardır.
- Çocukta mahremiyet önce onun mahremiyetine saygı duymamızla başlar ve aynı şekilde ondan da aynı saygıyı istemeliyiz.
- 14:55Hayır Deme Becerisi
- İki yaşından itibaren çocukların en sevdiği kelime olan "hayır", çocuğun bireyselleşmesinin önemli bir parçasıdır ve hayır demeyi öğrenmeleri gerekir.
- Çocuğun önemli konularda tercihlerini dikkate almamız gerekir, örneğin kıyafet seçiminde çocuğun tercihlerine saygı duymak önemlidir.
- Çocuğun istemediği davranışlara karşı hayır diyebilme becerisini kazandırmak gerekir, çocuklara sindirmemek ve kendilerini savunması için motivasyon vermek önemlidir.
- 19:42Özel Alan Tanımlama ve Gizleme
- Özel alan tanımlama, vücudun kişiye özel bölgelerini ve bu bölgelerin gizlenmesi gerektiği çocuğa iki yaşından itibaren anlatılabilir.
- İki yaş, tuvalet eğitimini aldığı, vücut bölgelerini fark ettiği ve konuşarak kendini ifade ettiği bir yaş olduğundan, özel bölgelerin toplumdan gizlenmesi gerektiğini anlatmak gerekiyor.
- Anne ve baba, doktorlar dışında bu bölgeye kimsenin dokunmaması gerektiği, aile üyeleri bile çocuğa bu şekilde dokunmamaları gerektiği vurgulanıyor.
- 21:19Çocuğun Bireysel Sınırlarına Saygı
- Çocuğa otonomluk verip kendi kendini kontrol edebilme becerisi vermek ve öz bakım becerilerinin yıkanmasını, giyinmesini çocuğa devretmek gerekiyor.
- Özel çocukların özel alan bilgisini edinememesi demek değil ki herkes onlara dokunabilir, herkes görebilir; bakım veren kişinin tek ekşi olması gerekiyor.
- Çocuğun kendini kısıtlamayı öğrenmesi ve buna teşvik edilmesi önemli.
- 22:50Mahrem Sınırlar ve Kapı Çalma
- Dört-beş yaş hatta üç yaştan itibaren, anne-babanın odası kapalı ise odaya kapıyı çalarak ve izin alması gerektiği öğretilmeli.
- Anne-babaların kendi mahrem sınırlarını çizmeleri ve çocuğun odasına izinsiz girmemeleri gerekiyor.
- Çocuğun da odalara girmeden önce kapıyı çalması ve izin alması gerektiğini öğretmek önemli.
- 24:06Gece Odalarına Giriş
- Gece çocuklar uyuyamıyorsa bile, içeride sadece uyursanız bile, çocuk içeri giremeyeceğini öğrenmek zorunda.
- Kapının mümkün mertebe kilidi yoksa kapalı tutmaya çalışılmalı.
- Çocuk kapının önünde ağlarsa, kapıyı açıp çocuğu odaya almak yerine, çocukla birlikte onun yatağına gidip onu sakinleştirip uyku saatinin geldiğini söylemek gerekiyor.
- 26:20Tuvalet Eğitimi
- Üç yaşından itibaren çocuklar tuvalete gitmeye başlıyor, dört-beş yaşına kadar popo silme ve genital bölge silme konusunda yardım ediliyor.
- Tuvalet eğitimi verilirken tuvalete yalnız olunmalı, başkalarının göreceği şekilde tuvaletini yapmaması gerekiyor.
- Tuvalet eğitimi mümkün mertebe banyo tuvalette verilmeli, Lazımlığı çocuğun odasında değil, tuvalette kullanılmalı.
- 28:32Özel Durumlar ve Kıyafet Değişimi
- Bazı ailelerde, özellikle yaşlı bireylerin olduğu ailelerde banyo ve tuvalet kapısı açık tutulabilir, ancak bu durumda da çocuğun görmeyeceği şekilde yapılması gerekiyor.
- Çarşıya pazara götürülürken herkesin ortasında çocuğun kıyafetini denetlemek doğru değil, bu çocuğa bedeninin teşhir edilebilecek fikrini vermiş olur.
- Yedi-sekiz yaşından itibaren çocukların kendi özel bölgelerini kendi başına temizlemelerine müsaade edilmeli.
- 30:49Çocukların Hijyenik Temizliği
- Çocuğun iç çamaşırıyla yıkanmaması, zührevi ve dermatolojik hastalıklara karşı koruma sağlar.
- 7-8 yaşından itibaren çocuğa kendini temizlemeye yönlendirerek kendi başına duş alabilecek hale gelmesi sağlanmalıdır.
- Çocuğa biraz otonom vermek gerekir, ancak kalabalık ailelerde kardeşler birlikte yıkanabilir.
- 31:46Banyo Uygulamaları
- Şehirde herkesin evinde duşakabin ve banyo olduğu için herkesi aynı anda banyoya sokmak gerekmez.
- Anne-babanın kendi cinsinden çocuklarıyla birlikte duş alması doğru bir uygulama değildir.
- Mecburda iç çamaşırlarıyla veya denizden geldikten sonra mayolarıyla yıkanmaya çalışılmalı, birbirlerinin uzuvlarını görmelerine müsaade edilmemelidir.
- 33:04Dini İnanışlar ve Çocuk Sağlığı
- Bazı dini inanışlarda cinsel bölgeleri örtme veya sarma gibi uygulamalar olabilir.
- Bu tür inanışlar çocukta ciddi travma, korku, obsesif kompülsif bozukluk ve bedeninden utanma gibi sorunlara yol açabilir.
- İç çamaşırla yıkanma gibi uygulamalar hijyenik değil ve psikolojik olarak doğru değildir.
- 34:29Cinsel Organlarla İlgili Uygulamalar
- Çocuğun cinsel organlarını sevgi objesi yapmamak, cinsel organ üzerinden sevmemek ve övgüde bulunmamak gerekir.
- Çocuk cinsel organları üzerinden dalga geçilmemeli, şaka yapılmamalı ve o bölgelerle oynanmamalıdır.
- Cinsel organ erkekliğin veya kadınlığın kanıtı değil, insan bedeninin bir parçasıdır ve şov yapılmamalıdır.
- 35:31Çocukların Korunması
- Çocukları sürekli özel bölgelerini konu ederek sevmek, kötü niyetli bir yabancıya karşı savunmasız kalmasına neden olabilir.
- Çocukları sürekli poposu, memesi, vajinası veya penisi üzerinden sevmek, kendisine yaklaşan bir yabancıya karşı savunma gereği duymamasına neden olabilir.
- Çocukların bu konuda iyi mi kötü mü olduğu hakkında fikri olmamalıdır.
- 36:02Çocukların Dudaktan Öpülmesi
- Çocukların dudaktan öpülmesi kültürel bir uygulamadır, Avrupa, Amerika ve Avustralya'da yaygın olsa da Türkiye'de yaygın değildir.
- Dudaktan öpmenin çocuğa zarar verdiğine dair net bir kanıt yoktur, ancak çok sağlıklı değildir çünkü dudak ucuyla bulaşabilen hastalıklar vardır.
- Çocuğa aile içinde bunu yadırganmadığını ancak aile dışında insanların, özellikle yabancıların ve yetişkinlerin çocukların dudaklarından öpmediğini anlatmak gerekir.
- 37:38Çocukların Odaları
- Kız ve erkek çocukların odalarını ayırmak gerekir, aynı cinsiyetten olan çocukların da odalarını ayırmak mümkündür.
- 7-8 yaşından itibaren çocukların kendi odalarında kendi dünyalarını kurmalarına müsaade edilmelidir.
- Çocuğun bireysellik isteğini küçümsememek gerekir, çocuğun kendisine ait bir oda istemesi doğal bir şeydir.
- 42:26Çocuklara Cinsel Eğitim ve Mahremiyet Eğitimi
- Mahremiyet eğitimini çocuklara verilen cinsel eğitimden ayrı tutmaya çalışmak gerekir.
- Okul öncesinde çocuklara basit düzeyde cinsel eğitim vermek gerekir, ancak bu cinsel organlarını tanımaları ve kendi bedenlerini anlamaları şeklinde olmalıdır.
- Çocuklara özel bölgelerini tanıtırken "bacak ara", "arka kutu", "pipi koku" gibi isimlendirmeler yapılmamalıdır.
- 43:40Doğru İsimlendirme ve Vücut Bilinci
- Özel bölgeler için "bu benim elim", "bu benim başım" gibi doğal isimler kullanılmalıdır.
- Kızlarda "meme" ve "göğüs" farklı kavramlardır; meme etli çıkıntılardır, göğüs ise bu bölgenin tamamıdır.
- Erkeklerde "penis" ve "testis" kelimeleri kullanılmalıdır.
- 45:05Çocuklara Doğru Bilgi Verme
- Küfür olarak kullanılan kelimeler kullanılmamalı ve çocuğun aklına saçma sapan şeyler sokulmamalıdır.
- Özel bölgelerin ayıpmış gibi davranılmamalı, vücudunun bir parçası olduğu hissettirilmelidir.
- Çocuklara vücudunun her bölgesini öğretip, özel bölgeleri hiç yokmuş gibi davranmak, ileride sorular sormaktan çekinmelerine neden olabilir.
- 47:38Çocukların Sorularına Yanıt Verme
- Çocuk size bir soruyla geldiğinde kendinize güvenin ve çocuğun neyi kastettiğini anlamaya çalışın.
- Çocuğun ne kadar bildiğini, nereden duymuş olduğunu ve ne düşündüğünü anlamaya çalışın.
- Gelişim seviyesine uygun, kısa ve net yanıtlar verin.
- 48:31Çocukların Doğal Soruları
- "Nereden geldim?" sorusu çocuğun en doğal ve yanıtlanmayı en çok hak eden sorusudur.
- Köylerde yaşayan çocuklar sezgisel yolla hayvanların nasıl yavruladığını görebilirken, şehirlerde yaşayan çocuklar bu konuda daha az uyarana sahiptir.
- Çocukların sorularına cevap verirken, yaşlarına uygun ve dürüstçe yanıt vermelisiniz.
- 52:38Çocukların Bilimsel İlgi Alanları
- Çocuklar biyolojiye, doğaya veya akademik konulara ilgi duyabilirler.
- Çocuğun ilgisini görüyorsanız onu cesaretlendirin.
- Çocuklar doğum, ölüm, yaşam ve cinsellik isimlerini bilmese de doğada neler oluyor tarzı bilimsel ve akademik bir ilgi duyabilirler.
- 53:01Çocuklara Cinsel Eğitim Verme Yöntemleri
- Pedagogların yazdığı 3-5 yaşa uygun resimli kitaplar çocuklara cinsel eğitim vermek için kullanılabilir.
- Mahremiyet eğitiminde kız çocuğuna anne, erkek çocuğa baba eğitimi vermek doğru değil, çünkü tek ebeveynli aileler de vardır.
- Çocuğun kafasına takılan her soruyu gelip sorabileceğim konusunda ona güven vermeniz gerekiyor, yanıtlayamıyorsanız "beni bu konu üzerine düşünmeme izin ver" şeklinde teminat vermelisiniz.
- 54:12Çocukların Cinsel Ayrımı Fark Etmeleri
- Üç yaştan itibaren çocuklar cinsiyet ayrımını fark etmeye başlar ve karşı cinsten başka bir çocuğun cinsel organını gördüklerinde neden kendilerininkinden farklı olduğunu sorabilirler.
- Çocuklara "sen kız olarak doğdun veya sen erkek olarak doğdun, onun da senin de hiçbir eksiğiniz yok" şeklinde cevap vermelisiniz.
- "Eksiklik, fazlalık" şeklinde kelimeleri çok fazla kullanmamaya çalışın.
- 55:13Bebeklerin Oluşumu Hakkında Bilgi Verme
- Çocuklar yaş çok ilerlemeden bebeğin nasıl geldiğini sormazlar, kendiliğinden oluştuğunu düşünürler.
- Yaş ilerledikçe "ben senin karnına nasıl geldim?" sorusunu sorabilirler ve bu soruya "babam bana spermlerini gönderdi, benim karnımda onlar yumurtalık yumurtalarla buluştular, döllendi ve karnımda bir yere tutundu" şeklinde cevap verebilirsiniz.
- Çocuğun zihni daha açık olabilir, merak ediyorsa cevap yeterli değil, susturmayın, merak etmesi güzel bir şeydir.
- 56:26Çocukların Cinsel Konuları Konuşması
- Çocukların cinsel konuları ev dışında başkalarıyla konuşmasının doğru olmadığını, bunları sadece ebeveynlerine anlatabileceklerini belirtmelisiniz.
- Aileler bazen çocukların cinsel terimleri bilmesinden panik yapar, ancak bu normaldir ve çocukların vücudunun farkında olması gerekir.
- Çocuklar sürekli internetteler ve yaşına uygun olmayan şeyler izleyebilirler, bu nedenle açık konuşulması daha rahat kontrol edebilmenizi sağlar.
- 58:58Mahremiyet Eğitiminin Önemi
- Mahremiyet eğitimini vermenin amacı, çocuklara sorumluluk verme, kitap okumayı sevdirme, ders çalışmayı sevme ve otokontrol konularını geliştirmektir.
- Eğitim çok küçük yaşlarda evde başlar ve her şeyi inşa edip bir temel ismi kat kat çıkılır.
- Ergenlikten önce de çocuklar sorumluluk, mahremiyet, otokontrol ve eğitim konularında bir şeyler edinmiş, kazanmış ve farkında olmalıdır.
- 1:00:45İyi ve Kötü Dokunuşlar
- Çocuklar size kötü dokunuşlar yapabilir, örneğin annesinin saçına çekebilir veya babasına yumruk atabilir.
- Bu durumlarda bunun kötü dokunuş olduğunu anlatmanız gerekiyor.
- İyi dokunuşlar örneğin izin alarak sarılmak, öpmek, saçını okşamak veya doktorun iğne bulması gibi izin alarak yapılan dokunuşlardır.
- 1:01:30İyi ve Kötü Dokunuş
- İyi dokunuş, izin almak şartıyla halay çekmek, dans etmek, oyun oynamak ve temas etmek gibi davranışlardır.
- Kötü dokunuş, saç çekmek, tırmalamak, ısırmak, yumruk atmak, tekme atmak, çelme takmak ve boğazını sıkmak gibi davranışlardır.
- Tanımadığımız yabancı birinin özel bölgelerimize izin almadan dokunması da kötüdür.
- 1:02:21Özel Çocuklar ve İzin Alma
- Özel çocuklar izin alma konusunu oturtamayabilirler ve bu konuda evde ciddi çalışmak gerekiyor.
- Özel olmayan çocuklar dürtüselliklerinden kaynaklı bazen özel çocuklara vurabilir veya sevmek, öpmek, sarılmak isteyebilir.
- Bazı insanlar bireysel sınırları algılayamayabilirler ve bu durumda kendilerini kontrol etmekte zorlanabilirler.
- 1:04:38Özel Çocuklarda Mahremiyet Eğitimi
- Özel çocuklarda mahremiyet ve sınır önce evde verilmeli, izin alma konusu önce kendinizden başlayıp çocuk gelip durduk yere size vurmaması veya saçınızı çekmesin.
- Özel çocuklara karşı kalplerimiz dayanamaz olsa da, anne-baba ve öğretmenler olarak sınır koymazsak çocuklar herkese sarılabileceklerini veya vurabileceklerini düşünürler.
- Ödül-ceza sistemi gerekirse devreye sokulmalı, çocuk izinsiz vurduğunda istediği bir şey yapılmamalı.
- 1:06:16Özel Çocukların Sınır Algısı
- Çocuğun kendi özel sınırlarını bilmesi için önce başkalarının özel sınırlarının olduğunu anlaması gerekiyor.
- Bazı çocuklar tehlikeli, riskli, güvenli, iyi kavramlarını oturtamayabiliyorlar.
- Evde sınır duygusunu öğretebilirsek, dışarıdaki yabancılara karşı temkinli olma hissini inşa edebiliriz.
- 1:09:48Oturum Kapanışı
- Seminerin kaydı YouTube kanalına yüklenecek ve abone olunması isteniyor.
- Mahremiyetle ilgili ve çocuğa verilecek cinsel eğitimle ilgili sorular için iletişim kurulabilir.
- Toplantı bitmesine on dakika kala oturum sonlandırılıyor.