Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından öğretmenlere yönelik hazırlanmış eğitim içeriğidir. Eğitimci, öğretim modelleri ve stratejileri konusunu ele almaktadır.
- Videoda öncelikle Gain'in öğrenme modeli detaylı olarak anlatılmakta, ardından Aubel anlamlı öğrenme modeli açıklanmaktadır. Gain'in modeli öğrenme hiyerarşisi, öğretim durumları modeli ve öğrenme ürünleri olmak üzere üç ana başlık altında toplanırken, Aubel modelinde sunuş yoluyla öğretim stratejisi, kavram haritaları ve bilinenden bilinmeyene ilkesi gibi konular ele alınmaktadır.
- Video, her bir öğretim modelinin özelliklerini örneklerle açıklamakta ve dersin sonunda Gain'in modelini pekiştirmek için iki soru çözülmektedir. Ayrıca bir ders planı örneği üzerinden dikkat çekme aşaması da açıklanmaktadır.
- 00:03Gain'in Öğrenme Modeli
- Bugünkü dersimizde öğretim modelleri konutunu işlemeye devam edeceğiz ve Gain'in öğrenme modeli ile AU-Bell'in anlamlı öğrenme modeli sunacağım.
- Gain bilişsel ve davranışçı kuramı bir araya getirerek ortak bir model oluşturmuştur.
- Öğrenmede pekiştirme, bitişiklik, tekrar gibi faktörlerin yanında içsel faktörler de önemlidir ve öğrenme beyinde gerçekleşir ama gözlenebilen davranışlarla dolaylı olarak anlaşılır.
- 00:58Gain'in Öğretim Modelinin Yapısı
- Gain öğretim modelini öğrenme hiyerarşisi, öğretim durumları modeli ve öğrenme ürünleri olmak üzere üç ana başlık altında toplamıştır.
- Öğrenme hiyerarşisinde sekiz basamaktan oluşan bir hiyerarşi bulunmaktadır.
- İlk dört basamak davranışçı kurama, ikinci dört basamak ise bilişsel kurama aittir.
- 01:18Öğrenme Hiyerarşisi
- İşaret öğrenme: korkma, endişelenme, heyecanlanma gibi basit tepkilerin öğrenilmesi, refleksler bu basamakta yer alır.
- Uyarıcı davranış bağını öğrenme: öğrenenin etki-tepki arasındaki bağı öğrendiği aşamadır, ödül ya da ceza alınacağının bilinmesi gibi.
- Zincirleme öğrenme (motor öğrenme): bir dizi davranış gerektiren beceriler ya da öğrenmeler bu basamakta gerçekleşir, örneğin arabayı çalıştırmak, bisiklet sürmek gibi.
- Sözel öğrenme: konuşma, dinleme, kendini ifade etme, kelimelerin anlamlarını öğrenme gibi dil öğrenmelerdir.
- 03:00Öğrenme Hiyerarşisinin Devamı
- Ayırt etmeyi öğrenme: kişi zihinsel olarak uyarıcıları ayırt eder, örneğin trafik levhalarını birbirinden ayırt etmek gibi.
- Kavram öğrenme: kişi bu basamakta kavramları bilinen anlamlarıyla yani herkesin bildiği şekilde öğrenir, tanım öğrenmeler daha çok bu basamakta yer almaktadır.
- İlke öğrenme: kavramlar arasındaki neden-sonuç, öncelik ve sonralık ilişkisini kurabilme vardır, örneğin matematik formülleri veya fen bilgisinde deneyin uygulama aşamaları gibi.
- Problem çözme: en üst zihinsel beceridir, kişi bu basamakta kanun, ilke, kural ve genellemeleri kullanarak verilen bir problemi çözer.
- 04:22Öğretim Durumları Modeli
- Gain bu kuramda etkili bir derste bulunması gereken aşamaları belirlemiş ve bu aşamaları sağlayacak öğretim uygulamalarının neler olması gerektiğini açıklamıştır.
- Dikkat çekme: öğrencinin derse odaklanmasını sağlamak için yapılan etkinlikler veya sunulan materyallerdir.
- Hedeften haberdar etme: öğrencide beklenti oluşturmadır, o gün öğrenileceklerin öğrencinin hayatına nasıl katkı sağlayacağının belirtilmesidir.
- Ön bilgileri ortaya çıkarma: ders işlenirken gerekli olan daha önceden öğrenilmiş bilgiler hatırlatılır.
- Materyal sunumu: gerekli olan bilginin öğrencilere aktarılmasıdır, konunun öğretilmesidir.
- Öğretmen rehberliği: öğrenciye öğrenme aşamasında rehberlik etme demektir, gerekli görülen yerlerde yönlendirmeler yapmak, ipucu ve dönüt vermek öğretmen rehberliği için örnektir.
- Davranışı ortaya çıkarma: öğrencinin öğrendiğini göstermesi şeklinde devam eder ve burada öğrencinin performansı ölçülür.
- Dönüp sunma: ortaya konan davranışın ne derecede doğru olduğu konusunda öğrenciye geri bildirimde bulunulur.
- Davranışı değerlendirme: öğrencinin ortaya koyduğu davranışla yani performansla ilgili bir karar verme durumu söz konusudur.
- Transferi kuvvetlendirme: öğrencilerin edindiği bilgilerin kalıcılığının sağlanması için çeşitli problem durumları verilebilir, uygulamalar yaptırılabilir.
- 07:33Öğrenme Ürünleri
- Öğrenme ürünlerinde beş tür öğrenme ürünümüz bulunmaktadır.
- Sözel beceriler: bilgiyi yazma ve söyleme yoluyla doğrudan ifade etmek, sorusuna cevap vermektir.
- Zihinsel entelektüel beceriler: bilgiyi anlama, yorumlama, örneklendirme ve çevirme ile ilgili becerilerdir.
- Bilişsel strateji: öğrencinin öğrenmek ve problem çözmek için kendine uygun yollar geliştirmedir, metablissel düşünme olarak da kabul edilebilir.
- Tutumlar: ilgiler, olumlu ve olumsuz tavırlar, herhangi bir şeyi seçme veya oraya yönelme, onu tercih etme bizim için tutum olarak kabul edilir.
- Psikomotor beceriler: kaslarını koordineli bir şekilde kullanarak elde edilen öğrenme ürünleri de bizim için psikomotor becerilerdir.
- 09:09Örnek Sorular
- Ahmet öğretmen ders işlerken sırasıyla hedeften haberdar etme (gözden geçirme) ve güdüleme basamaklarını uygulamıştır.
- Gain'e göre öğrenme ürünleri sözel bilgi, zihinsel beceri, bilişsel strateji, tutum ve psikomotor beceriler olarak sınıflandırılmaktadır.
- Kare ile dikdörtgeni ayırt etme zihinsel beceriye örnek verilebilir.
- 11:42Ders Planındaki Aşamalar
- Ahmet öğretmen ders işlemeye başlamadan önce öğrencilerine gazete haberini okur ve görüşlerini dinler.
- Öğretmen, dersin sonunda aynı haberi tekrar okuyacağını ve öğrencilerin görüşlerinde fark olabileceğini söyler.
- Bu örnek ders planındaki dikkat çekme aşamasını göstermektedir.
- 12:37Aubel Anlamlı Öğrenme Modeli
- Aubel öğrenmede kavram haritaları önemlidir ve basitten karmaşığa, genelden özele, bilinenden bilinmeyene öğretim ilkeleri kullanılır.
- Öğretim öğretmenden öğrenciye doğrudur ve yapılandırılmış bilgi öğretmen tarafından öğrenciye hazır olarak aktarılır.
- Yeni bilgi ile eski bilgi arasında ilişki kurulmalıdır ve organize edici, örgütleyici veya ön düzenleyici araçlar kullanılmalıdır.
- 13:33Aubel Modelinin Özellikleri
- Öğretim sırasında genellikle anlatım yöntemi kullanılır ve soru-cevap tekniğinden de yararlanılabilir.
- Öğretimde bolca örnek ve görsel araç-gereçler kullanılmalıdır.
- Tümdengelimsel düşünme kullanılır, öğrenci pasif ve alıcı konumdadır, bilginin öğrenci açısından anlamlı olması önemlidir.
- 14:48Anlamlı Öğrenme Modeli Örneği
- Öğrenmeyi etkileyen en önemli faktör mevcut bilgi birikimidir ve yeni bilgilerle daha önceki bilgiler ilişkilendirilmelidir.
- Yeni bilgiler kendi içinde tutarlı değilse ve önceki bilgilerle çelişiyorsa öğrenmede sorun yaşanabilir.
- Bu açıklama anlamlı öğrenme modeline aittir.