Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan eğitim bilimleri dersinin bir bölümüdür. Eğitmen, özellikle ÖSYM sınavlarına hazırlanan öğrencilere yönelik öğretim ilkelerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, öğretim sürecinin temel ilkelerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. Hedefe uygunluk, öğrenciye görelik, hayatilik, bilinenden bilinmeyen, açıklık, somuttan soyuta, güncellik, ekonomiklik, basitten karmaşığa ve bütünlük ilkesi gibi temel ilkeler örneklerle açıklanmaktadır. Her ilke için günlük hayattan örnekler verilerek, bu ilkelerin nasıl uygulanacağı gösterilmektedir.
- Video, öğretmenlerin ders anlatımında hangi ilkeleri kullanabileceklerini anlamalarına yardımcı olacak bilgiler içermektedir. Özellikle Maarif Modeli'nde bütünlük ilkesinin önemi vurgulanarak, çocukların bilişsel, duyusal, psikomotor, dilsel ve sosyal gelişimlerinin bir bütün olarak desteklenmesi gerektiği belirtilmektedir. Video, bir sonraki bölümde devam edeceğini duyurarak sona ermektedir.
- 00:06Öğretim İlkelerinin Önemi
- Önceki videoda kuramlara geçiş yapılacağı belirtilmiş, ancak önce öğretim ilkeleri anlatılacak.
- Öğretim ilkeleri, eğitim bilimlerinde temel bir konu olup, Maarif Modeli gibi kuramları anlamak için gerekli.
- Öğretim ilkeleri, öğrenme-öğretme süreçlerini düzenlerken dikkate alınarak derslerin daha anlamlı hale getirilmesini sağlar.
- 02:08Hedefe Uygunluk İlkesi
- Öğretim ilkelerinin ilkisi hedefe uygunluk ilkesidir.
- Programın dört ögesi vardır: hedef, içerik, eğitim durumları ve ölçme değerlendirme.
- Hedefler çocuklara kazandırmayı istediğimiz bilgi, beceri ve tutumlardır ve programın patronudur.
- İçerik öğretmeyi istediğimiz konular, eğitim durumları ise dört duvar arasında meydana gelen süreç ögesidir.
- Ölçme değerlendirme ögesi içerisinde çoktan seçmeli testler, boşluk doldurmalar, doğru-yanlışlar, portfolyolar ve performanslar yer alır.
- Öğrenme-öğretme süreçleri, kullanılan yöntemler, teknikler ve ölçme araçları hedeflere uygun olacak şekilde hazırlanmalıdır.
- Tüm programda yapılan faaliyetler ve kazanımlar hedeflere uygunluk göstermek zorundadır.
- 04:38Öğrenciye Görelik İlkesi
- Öğretim ilkelerinin ikinci ilkesi öğrenciye görelik ilkesidir.
- Öğrenciye görelik ilkesi, çocukların ilgi ve ihtiyaçlarına bakarak programı oluşturup öğrenme-öğretme süreçlerini düzenlemektir.
- Örneğin, kız öğrencilerin bebeklerden, erkek öğrencilerin arabalardan hoşlandığı için bu konulara göre etkinlik uygulamak öğrenciye görelik ilkesidir.
- Öğretmenin çocukların ilgi ve ihtiyaçlarını dikkate alarak dersi işlediği durumlarda öğrenciye görelik ilkesi vardır.
- Bireysel farklılıklardan bahsedilmesi veya çoklu zeka kuramı merkez alınması da öğrenciye görelik ilkesini gösterir.
- Her çocuk gökkuşağı gibidir, birbirinden farklıdır ve herkesin sayısal, sözel, kinestetik veya sosyal zekası daha baskındır.
- Çocukların yaş ve gelişim özelliklerini dikkate alacak şekilde öğretim süreci düzenlendiğinde de öğrenciye görelik ilkesi vardır.
- Örneğin, okul öncesi öğrencilerine adalet veya demokrasi gibi soyut kavramlar öğretilemez çünkü bu kavramlar çocukların yaş ve gelişim özelliklerine uygun değildir.
- 10:04Hayatilik İlkesi
- Hayatilik ilkesi, ÖSYM'nin çok sevdiği bir ilkedir ve öğrencinin göreli olduğu bir yaklaşımdır.
- Hayatilik ilkesi, konunun günlük yaşamla ilişkilendirilmesi ve bilginin işe yarar şekilde öğretilmesiyle gerçekleşir.
- Örneğin, matematik dersinde dört işlemi rol oynama tekniğiyle bakkal amcadan alışveriş yapma mantığıyla öğretmek veya ambalajlı ürünlerin son kullanma tarihlerine dikkat edilmesi konusunu günlük yaşamla ilişkilendirmek hayatilik ilkesini uygular.
- 13:38Bilinenden Bilinmeyene İlkesi
- Bilinenden bilinmeyene ilkesi, çocuğun bildiği ön bilgilerden yola çıkarak yeni bilgiyi öğretmeyi amaçlar.
- Bu ilke, yeni bilginin ön bilgi ile ilişkilendirilerek verilmesiyle gerçekleşir ve anlamlı öğrenme olarak da adlandırılır.
- Örneğin, kivi öğretirken patatesin tüylü hali olduğunu söylemek veya geri dönüşüm kutularını kumbaralarla ilişkilendirerek öğretmek bilinenden bilinmeyene ilkesini uygular.
- 18:39Açıklık İlkesi
- Açıklık ilkesi (ayanilik), Edgar Dale'nin yaşantı konisinde yer alır ve çok sayıda duyu organına hitap edecek şekilde düzenlenmiş öğrenme ortamlarında kalıcı ve anlamlı öğrenmelerin meydana gelmesini sağlar.
- Bir derste birden fazla yöntem, teknik veya materyal kullanarak derslerin işlenmesi açıklık ilkesini uygular.
- Çok sayıda duyu organına hitap edecek materyal veya yöntem teknik kullanarak derslerin işlenmesi, öğrenme ortamlarının daha açık ve anlaşılır olmasını sağlar.
- 21:47Açıklık İlkesi
- Açıklık ilkesi, öğretimde kullanılan dilin açık ve anlaşılır olması gerektiği ilkedir.
- Öğretmenin yabancı kavramlar içeren şiir okuması, öğrencilerin anlamadığı bir durum olarak açıklık ilkesinin ihlali olarak değerlendirilir.
- Akademisyenin çocukların anlayamadıkları terimlerden uzak durması tavsiyesi, açıklık ilkesinin önemini vurgulamaktadır.
- 23:33Açıklık İlkesinin Uygulamaları
- Dersi işlerken bol örnek vermek ve dersin sonunda özet yapmak açıklık ilkesinin uygulanmasıdır.
- Öğrenme ortamlarının açık ve anlaşılır hale getirilmesi açıklık ilkesinin bir parçasıdır.
- Somuttan soyuta ilke ile açıklık ilkesi karıştırılmamalıdır.
- 24:26Somuttan Soyuta İlkesi
- Somuttan soyuta ilke, somut olan bir şeyden yola çıkarak çocuk için soyut olanı öğretmeyi ifade eder.
- Materyal kullanmanın amacı dersi açık ve anlaşılır hale getirmekse açıklık ilkesi, soyut olan bir şeyi somutlaştırmaksa somuttan soyuta ilkesidir.
- Birinci sınıfta beyin maketi kullanarak soyut bir kavramı somutlaştırmak somuttan soyuta ilkesidir, lisede ise somut bir kavramı somutlaştırmak açıklık ilkesidir.
- 28:41Güncellik ve Hayatilik İlkesi
- Güncellik (aktüalite) ilkesi, olaylar, kişiler ve örneklerin günlük yaşamdan seçilmesiyle uygulanır.
- Sağlık bilgisi dersinde viral yollarla bulaşan hastalıklar konusunu işlerken domuz gribi, kuş gribi ve COVID-19 gibi örnekler güncellik ilkesini gösterir.
- Hayatilik ilkesi, konuyu öğretmek için günlük yaşamla ilişkilendirecek şekilde öğretim yapmayı ifade eder.
- 32:44Öğretim İlkeleri
- Hayatilik ilkesinde günlük yaşamla ilişkilendirilecek şekilde konu öğretilirken, güncellikte olaylar, kişiler ve örnekler günlük yaşamdan tercih edilir.
- Ekonomiklik ilkesi, zamandan, emekten ve materyalden tasarruf sağlama prensibidir.
- Ekonomiklik ilkesinin temel yapısında "bir taşta iki kuş vurma" mantığı vardır; örneğin resim dersinde yapılan metalden para matematik dersinde de kullanılabilir.
- 36:13Basitten Karmaşığa İlkesi
- Basitten karmaşığa ilkesi, öğretim sürecini kolaydan zora doğru götürmeyi amaçlar.
- Matematikte önce toplama çıkarma, sonra çarpma bölme öğretilerek dört işlem becerisi kazandırılır ve problem çözme becerisi geliştirilir.
- 37:01Bütünlük İlkesi
- Bütünlük ilkesi, çocuğun bilişsel, duyusal, psikomotor, dilsel ve sosyal yönden gelişimini bir bütün olarak desteklemeyi amaçlar.
- Çok yönlü gelişim, çocuğun hem bilişsel, hem duyusal, hem psikomotor, hem dilsel hem sosyal yönden gelişimini sağlamak demektir.
- Maarif modeli, çocukların çok yönlü gelişimini desteklemeyi amaçlayan bir modeldir.