Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Dönüş Süren tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. ÖSYM sınavlarına hazırlık amacıyla hazırlanmış soru çözüm serisinin ilk bölümüdür.
- Video, öğrenme psikolojisi dersinin temel kavramlarını ve öğrenmeyi etkileyen faktörleri ele almaktadır. İçerikte öğrenmenin tanımı, öğrenmeyi etkileyen faktörler (yaşantı, değişim, kalıcılık, algısal ayırt edilebilirlik, uyarılmışlık, geri bildirim, olgunlaşma, hazır bulmuşluk), öğrenmeyi kabul edilmeyen davranışlar, transfer (olumlu ve olumsuz transfer), ket vurma (ileriye ve geriye ket vurma), toplu çalışma, aralıklı çalışma ve parça-bütün öğrenme stratejileri gibi konular işlenmektedir.
- Video, ÖSYM'nin kullandığı konu dağılımına göre hazırlanmış on videodan oluşan bir soru çözüm serisinin ilk bölümüdür ve her bir kavram örnek sorular üzerinden açıklanmaktadır.
- 00:11Öğrenme Psikolojisi Dersi Tanıtımı
- Dönüş Süren, öğrenme psikolojisi dersinden 10 videodan oluşan bir soru çözümü hazırladığını belirtiyor.
- Konu dağılımını ÖSYM'nin kullandığı şekilde gerçekleştirmeye çalıştıklarını ifade ediyor.
- İlk videoda öğrenmenin girişi ve öğrenmeyi etkileyen faktörlerle ilgili toplamda sekiz soru çözülecek.
- 00:40Öğrenmenin Tanımı
- Öğrenmenin klasik tanımı, davranışın tekrar yaşantılar sonucunda ortaya çıkması, değişimin meydana gelmesi ve nispeten kalıcı izli bir süreç olmasıdır.
- Öğrenme için yaşantı şarttır, davranışın değişmesi gerekir ve davranışın bir boyutta kalıcılık sağlaması gerekir.
- Öğrenme süreci yaşantıya bağlı olarak ortaya çıkar ve yaşantı olmadan öğrenme gerçekleşmez.
- 02:25Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler
- Algısal ayırt edilebilirlik, bir öğrencinin kullandığı kitapta veya defterde önemli konuların diğerlerinden farklı vurgulanmasıdır (bolt yazılması, altı çizilmesi, renkli yazılması veya büyük harfle yazılması).
- Genel uyarılmışlık hali (farkındalık düzeyi) hem bireysel hem çevresel koşullar tarafından etkilenir ve orta düzeyde olması öğrenme hızını olumlu etkiler.
- Organizmanın davranışların sonuçları hakkında bilgi edinmesi (geri bildirim alması) öğrenmeyi güçleştirmez, aksine öğrenmeyi kolaylaştırır.
- 05:14Öğrenme Sürecinin Sıralaması
- Öğrenme sürecinde önce büyümenin, sonra olgunlaşmanın, ardından hazır bulmuşluğun gerçekleşmesi gerekir.
- Olgunlaşma, öğrenmenin ön koşulu olarak karşımıza çıkar.
- Uzun ve karmaşık olan konuların bütünsel olarak öğrenilmesi daha kolay değildir, aksine daha zordur.
- 06:30Öğrenme ve Öğrenilmeyen Davranışlar
- Öğrenilmeyen davranışlar arasında doğuştan gelen davranışlar (refleksler ve içgüdüler), geçici davranışlar, büyüme ve olgunlaşma sonucunda ortaya çıkan davranışlar bulunur.
- Hastalıksal süreçler ve sakatlanma sonucunda ortaya çıkan davranışlar da öğrenme olarak kabul edilmez.
- Öğrenme, tekrar yaşantılar sonucunda davranışlarda meydana gelen değişikliktir.
- 08:46Öğrenme Olmayan Süreçler
- Refleks, uyarıcıya karşı vücudun istem dışı otomatik tepkisidir ve öğrenmeden gerçekleştirilen davranışlardır.
- İçgüdü, türe özgü olan ve sadece bir canlı türünde ortaya çıkan davranışlardır; insanlarda içgüdü söz konusu değildir.
- İçgüdüsel davranışlar ise sonradan kazanılan, öğrenilir davranışlardır.
- 10:30Öğrenme Olmayan Diğer Süreçler
- Madde kullanımı, narkoz etkisi, sakatlanma sonucu ortaya çıkan davranışlar ve rüya görmek gibi süreçler geçici olarak kabul edilir.
- Büyüme, vücutta meydana gelen hacimsel değişimlerdir ve öğrenme olmaz.
- Bebeğin ayak sesini duyunca başını çevirmesi, çok süt emdikten sonra kusması, altını ıslattığında ağlaması ve parlak ışıkta gözünü kapatmaması öğrenme olmayan süreçlerdir.
- 12:22Öğrenme Örnekleri
- Bebeğin daha önce kendisini ağlatan çocuğu görünce ağlaması, koşullanma (ulusal koşullanma) ile açıklanabilen öğrenilmiş bir davranıştır.
- Selim Bey'in takım elbiselerini dolabın sağ bölmeye alması alışkanlık haline gelmiş, dolabın düzeni değiştiğinde bile önce sağ bölmeyi açması olumsuz transfer örneğidir.
- Öğrenmeye ayrılan zaman, toplu çalışma ve aralıklı çalışma olmak üzere iki farklı türden oluşur.
- 18:44Toplu ve Aralıklı Çalışma
- Toplu çalışma kısa vadede, sık tekrarlı ve ezbere dayalı bir çalışmadır, örneğin sınavdan bir gün öncesinde yapılan çalışmalar.
- Aralıklı çalışma ise uzun vadede, planlı ve sistemli olarak gerçekleştirilen çalışmadır, örneğin sınavın iki-üç ay öncesinden haftalara veya günlere yayılan çalışmalardır.
- Aralıklı çalışmanın avantajı öğrenilen bilginin kalıcı olmasını sağlamasıdır, toplu çalışmada ise başarı oranı daha yüksektir.
- 19:55Algısal Ayırt Edilebilirlik
- Öğretmenin önemli yerlerde ses tonunu arttırmak ve farklı renklerde yazmak, öğrenmeyi algısal ayırt edilebilirlik özelliğini kullanmaya çalışmasıdır.
- Bu yöntem öğrencinin önemli yerlere odaklanmasını sağlar ve oradaki bilginin diğerlerine göre daha kolay öğrenilmesini sağlar.
- Kitap veya materyallerde vurgu yapmak, öğrenmenin kolaylaşmasını sağlar.
- 21:05Olumlu Transfer
- Olumlu transfer ikiye ayrılır: ileriye etkin kolaylaştırma ve geriye etkin kolaylaştırma.
- İleriye etkin kolaylaştırma, eski sahip olduğumuz bilgilerden kaynaklı yeni öğrenmenin daha kolay gerçekleşmesidir.
- Geriye etkin kolaylaştırma, yeni öğrendiğimiz bilgilerden kaynaklı eski öğrendiğimiz bilgileri daha ustalıkla yapmamızdır.
- 22:53Olgunlaşma Süreci
- Öğretmenin öğrencileri önden götürmeye çalışması, bilişsel beceri olarak değerlendirilir.
- Olgunlaşma, öğrenmenin ön koşuludur ve gelişimsel olarak olgunlaşma düzeyleri farklıdır.
- Öğretmenin hata, öğrencilerin olgunlaşma düzeylerini aşan konuları öğretmeye çalışmasıdır.
- 24:38Bütün-Parça-Bütün Öğrenme Süreci
- Şiir ezberlemek gibi karmaşık ve uzun materyallerde öğrenme süreci "bütün-parça-bütün" şeklinde gerçekleşir.
- Bilişsel içeriğe sahip, ezber gerektiren ve karmaşık materyallerde önce bütünü öğrenmek gerekir.
- Kısa ve kolay öğrenilen materyallerde (örneğin kısa kelime listeleri) direkt parça parça öğrenmek yeterlidir.