Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğretmenlere yönelik hazırladığı eğitim dersidir. Öğretmen, öğrenme psikolojisi konusunu detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Videoda klasik koşullanmanın temel ilkeleri ele alınmaktadır. İlk bölümde bitişiklik ilkesi, ize koşullanma, eş zamanlı koşullanma, gecikmeli koşullanma, geçici koşullanma, pekiştirme (birincil ve ikincil pekiştirme) konuları açıklanırken, ikinci bölümde olumlu ve olumsuz habercilik kavramları örneklerle anlatılmaktadır.
- Her ilke için günlük hayattan örnekler verilmekte ve ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tipleri hakkında bilgi verilmektedir. Video, klasik koşullanma konusunun sonuna gelindiği ve bir sonraki derste devam edileceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- 00:13Bitişiklik İlkesi
- Bitişiklik, klasik koşullanmanın en temel ilkesidir ve uyarıcıların veriliş zamanıdır.
- Ezbere dayalı öğrenmelerde bitişiklik etkilidir, örneğin yan yana verilen iki sayı ezbere öğrenilir.
- Bitişiklik üç farklı yöntemle yapılır: ize koşullanma, eş zamanlı koşullanma ve gecikmeli koşullanma.
- 01:31Koşullanma Yöntemleri
- İze koşullanmada nötr uyarıcı verilir, örneğin zil çalındıktan sonra et verilir.
- Eş zamanlı koşullanmada uyarıcılar aynı anda verilir, örneğin zil çalındığında hemen et verilir.
- Gecikmeli koşullanmada nötr uyarıcı devredeyken ardından et dahil edilir, örneğin zil çalındıktan sonra bir süre sonra et verilir.
- Gecikmeli koşullanma en etkilidir, eş zamanlı koşullanma ise en etkisizdir.
- 04:19Geçici Koşullanma
- Geçici koşullanma, uyarıcıyı ortamdan çeksek de tepkinin bir süre daha devam etmesidir.
- Pavlov'un köpeğe her saat başı et verip sonra eti bıraktığında, köpek bir süre daha salya tepkisi vermeye devam etmiştir.
- Tatil zamanı geldiğinde alarm çalmasa da sabah saat yedide uyanma, geçici koşullanmadır.
- 07:03Pekiştirme
- Klasik koşullanmada uyarıcı tepki bağı vardır ve pekiştirme davranıştan önce verilir.
- Pekiştirme iki türlüdür: birincil pekiştirme (fizyolojik, koşulsuz uyarıcılar) ve ikincil pekiştirme (öğrenilmiş, koşullu uyarıcılar).
- İkincil pekiştirmeler koşullu uyarıcılara denk düşmektedir.
- 09:15Habercilik İlkesi
- Habercilik ilkesi olumlu ve olumsuz habercilik olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
- Durumun olumluluğu ya da olumsuzluğu habercilik ilkesini etkilemez.
- Bir uyarıcı paragrafta anlatılan duruma göre hem olumlu hem de olumsuz haberci olabilir.
- Bir uyarıcı bir şeyin başlayacağını ya da geleceğini anlatıyorsa olumlu haberciliktir, bir şeyin bitip gideceğini anlatıyorsa olumsuz haberciliktir.
- 12:36Olumlu ve Olumsuz Habercilik
- Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcını anlatan "Hasan Tahsin'in İlk Kurşunu" örneği, durumun olumluluğu veya olumsuzluğu haberciliği etkilemez.
- Bir şeyin başlamasından dolayı olumlu habercilik yapılabilir, örneğin Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı.
- Bir şeyin bitip gitmesinden dolayı olumsuz habercilik yapılabilir, örneğin Mondros Antlaşması'nın savaşın bitimini anlatması.
- 14:04Uyarıcılar ve Habercilik
- Dershanedeki zil uyarıcısı, öğretmenlerin gittiğini, dersin bittiğini veya teneffüsün başladığını anlatabilir.
- Bir uyarıcı paragraftan duruma göre hem olumlu hem de olumsuz habercilik yapılabilir.
- Öğretmenin gittiğini veya dersin bittiğini anlatan uyarıcılar olumsuz habercilik, teneffüsün başlamasını anlatan uyarıcılar ise olumlu habercilik olarak değerlendirilir.