Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, motor işletim sisteminin parçalarından biri olan krank mili konum sensörünü (devir sensörü) anlatan kapsamlı bir eğitim dersidir.
- Video, sensörün işlevi, yapısı ve çalışma prensibi ile başlayıp, manyetik tip ve hal efektif iki farklı sensör türünü açıklamaktadır. Daha sonra sensörün gerilim kontrolü, direnç kontrolü, sinyal kontrolü ve dişli çarkı arasındaki boşluk kontrolü gibi teknik detaylar adım adım anlatılmaktadır. Ayrıca sensörün arızalandığında karşılaşılabilecek belirtiler ve diagnostik test cihazıyla kontrol yöntemleri de gösterilmektedir.
- Video, konuyla ilgili soru-cevap bölümüyle sonlanmakta ve sensörün arızalandığında gözlemlenebilecek belirtiler (motorun çalışmaması, tekleme, ilk çalışma sorunları, arıza lambası yanma) hakkında bilgiler sunmaktadır.
- 00:01Kran Mili Konum Sensörü Nedir?
- Kran mili konum sensörü (devir sensörü) krank milinin devir sayısını ve açısal konumunu tespit ederek ECU'ya iletir.
- ECU, bu bilgiyi gösterge tablosundaki motor devir saatine gönderir ve enjektörlerin püskürtme açısını hesaplamak için kullanır.
- Sensörün konumu, sinyal dişlisinin yerine göre değişir: sinyal dişlisi ön kasnak üzerindeyse sensör karşısında, motor volonu ile tümleşikse debriyaj muhafazasında, krank mili ile tümleşikse silindir bloğunda bulunur.
- 02:04Kran Mili Konum Sensörlerinin Türleri
- İki çeşit kran mili konum sensörü vardır: manyetik tip (endüktif) sensör ve hal efektif sensör.
- Manyetik tip sensörde doğal mıknatıs bulunur, manyetik alan değişimi ile sinyal gönderir ve voltaj beslemesi gerektirmez.
- Hal efektif sensörde yarı iletken plaka ile voltaj sinyalleri gönderir ve genellikle 5 voltluk besleme voltajı gerektirir.
- 03:35Sensörün Çalışma Prensibi
- Sensörde manyetik alan oluşumu için kalıcı mıknatıs, sensör bobini, sabit blok, demir nüve ve 60 dişe sahip dişli çark bulunur.
- Dişli çarkta iki eksik diş bırakılır, bu referans noktası olarak kabul edilir.
- Dişli çarkta bulunan dişsiz kısım, sensör içindeki kalıcı mıknatıs tarafından oluşturulan manyetik akımdan geçtiğinde, sensör bobin sargılarının uçlarında sinyal değişimi meydana gelir.
- 05:43Sensörün Algılama İşlemi
- Dönen bir parçanın tur hesabını yapabilmek için bir başlangıç noktası olarak iki eksik diş bırakılır.
- Sensörün önünden bir saniyede geçen diş sayısı, motorun devrine eşittir.
- Sensör, eksik dişi ile karşılaştığında manyetik alan değişimlerini algılayarak voltajı belirler ve elektronik kontrol ünitesi dönme hızını hesaplamak için alternatif akım sinyalini harekete geçirir.
- 08:33Sensörün Bağlantıları ve Arızaları
- Kran mili konum sensörleri genellikle üç pinlidir, iki pinlilerde ayrı bir şase ucu yoktur.
- Sensör arızalandığında araç test cihazına bağlanmalı ve arıza kodları aranmalıdır.
- Sensör arızaları için muhtemel kodlar P3.15, P320, P335, P336, P337, P338 ve P339'dur.
- 11:33Kramp Mini Konum Sensörü Gerilim Kontrolü
- Motorda arıza kodları oluştuğunda ilk olarak kramp mini konum sensörünün gerilim kontrolü yapılmalıdır.
- Gerilim kontrolü için soket bağlantısı çekilmeli ve voltmetre ile bir numaralı terminalden üç numaralı terminale doğru ölçüm yapılmalıdır.
- Kontak açık durumdayken ölçülen gerilimin 4,80 ile 5,20 volt arasında olması gerekir.
- 12:12Direnç Kontrolü
- Gerilim kontrolü sonrası direnç kontrolü yapılmalıdır ve bu değerler araç marka ve modeline göre değişebilir.
- Direnç kontrolü için kontak anahtarı kapalı konuma getirilip, soket bağlantısı sökülür.
- Ortam sıcaklığı -10 ila 50 santigrat derece arasında ölçülen değerlerin 480 ila 540 ohm arasında olması gerekir.
- 13:10Sinyal Kontrolü
- Motor çalışma sıcaklığındayken ve rölanti devrindeyken sinyal akışları gözlemlenir.
- Sinyal kontrolü için osiloskop kullanılır ve kramp mini konum sensörü bileşeninin soket bağlantısı takılı olmalıdır.
- Ölçüm için bir numaralı terminalden iki numaralı terminale doğru (artı üç, eksi üç) ölçüm yapılır.
- 13:54Boşluk Kontrolü ve Diğer Kontroller
- Kramp mili konum sensörü ile dişli çark arasındaki boşluk sentil ile ölçülmeli ve 0,50 milimetre ile 1,50 milimetre arasında olmalıdır.
- Sensör arızalandığında hatlarda kopukluk, soket bağlantılarında korozyon, şasi bağlantıları, impuls çarkında hasar ve dişli yüzeyindeki mekanik hasarlar kontrol edilmelidir.
- Motor kontrol ünitesi bileşeni ve sensördeki metalik parçacıklarda kirlenme kontrol edilmelidir.
- 14:49Arıza Şekilleri ve Diagnostik Test
- Kramp mili konum sensörü arızalandığında en önemli arıza şekli motorun çalışmamasıdır.
- Motor ateşlemesinde tekleme, ilk çalışmada sorunlar ve araç gösterge panelinde motor arıza lambasında yanma gibi durumlar gözlenir.
- Diagnostik test cihazıyla kontrol için arıza arama menüsünden motor kumandası sistem grubu seçilir ve sistem kontrolü bölümünden krank mili konum sensörü seçilir.
- 15:42Sensör Değişimi ve Sonuç
- Sensörde arıza görüldüğünde gerilim, direnç, sinyal kontrolü ve dişli çarkı arasındaki boşluk kontrolü yapılır.
- Değerler sınırlar içinde değilse veya sinyal uyumsuzsa sensör yenisiyle değiştirilir.
- Motor işletim sistem grubundan hata hafızası silindikten sonra tekrar okunur ve kalıcı arızalar silinmişse sensör normal çalışıyor demektir.
- 16:33Soru-Cevap
- Kramp mili konum sensörü, krank milinin açısal konumunu tespit ederek ECU'ya bildirmekle görevlidir.
- Kramp mili konum sensörüne ait arızalar: bileşenler öğrenilmemiş, sinyal mevcut değil, fonksiyon kesintisi ve sinyal uyumsuzdur.
- Kramp mili konum sensörü ile dişli çark arasındaki boşluk sentil ile ölçülmeli ve 0,50 ile 1,50 milimetre arasında olmalıdır.