Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Montaigne'nin "Denemeler" kitabını tanıttığı eğitim içeriğidir. Konuşmacı, 1500'lü yıllarda yaşamış Fransız yazar Montaigne'nin deneme türünün mucidi ve ilk temsilcisi olduğunu belirtiyor.
- Videoda Montaigne'nin hayatı ve denemelerinin genel özellikleri hakkında bilgiler verilmekte, ardından konuşmacı kitaptan seçtiği denemeleri okuyarak Montaigne'nin düşüncelerini paylaşıyor. Denemeler arasında kanunlar, yaşam ve çalışma, dostluk, yalnızlık, aylak ruhlar, mutluluk, Amerika'nın keşfi, eğitim, kendini inceleme, insan hali, ölüm, akıl ve söz özgürlüğü gibi konular yer alıyor.
- Konuşmacı ayrıca Montaigne'nin insan-hayvan ilişkisi, savaş ve disiplin konularındaki düşüncelerini aktarıyor ve özellikle Türk ordularındaki disiplin hakkındaki görüşlerini vurguluyor. Video, Montaigne'nin düşüncelerinin günümüzde bile geçerli olduğunu belirterek, konuşmacının daha fazla roman değerlendirmesi yapacağını söyleyerek sona eriyor.
- Montaigne ve Denemeler Kitabı
- Montaigne, 1500'lü yıllarda yaşamış Fransız bir yazar olup deneme türünün mucidi ve ilk temsilcisidir.
- Denemeler, Montaigne'nin tek eseridir ve 22 yılda yazılmıştır.
- Montaigne, deneme türünü ilk yazdığında yazıları Fransa halkı için tehlikeli bulunmuş, halkı tembelliğe ve vurdumduymazlığa sevk ettiği gerekçesiyle eleştirilmiştir.
- 00:44Montaigne'nin Genel Tavrı
- Montaigne milliyetçi bir yazar değildir ve dünya vatandaşlığını öne süren, Avrupa'da bundan ilk bahseden kişilerdendir.
- Denemelerindeki genel tavır serbest düşün, rahat söyle ve kurallara sıkı sıkıya bağlanmayı eleştirmektir.
- Montaigne, düşünceden, sorgulamaktan bahseder ve çocuk yetiştirmekten, dinlerden, tanrılardan, hastalıklardan, aşk konusunda her konudan kendi görüşlerini kaleme alır.
- 01:39Kanunlar Üzerine
- Montaigne, "Kanunlar doğru oldukları için değil, kanun oldukları için yürürlükte kalırlar" diyerek kanunları eleştirir.
- Kanunları koyanların çok kez budala ya da eşitlik korkusuyla haksızlığa düşen kimseler olduğunu belirtir.
- Kanunlardan daha çok, daha ağır, daha geniş haksızlıklara yol açan ne vardır diye sorgular.
- 02:19Yaşam ve Çalışma
- Montaigne, yaşamayı ve çalışmayı çok basit bir şekilde anlatır.
- "Biz pek şaşkın varlıklarız. Filanca hayatını işsiz güçsüz geçirdi deriz. Bugün hiçbir şey yapmadım deriz. Bir şey yapmadım da ne demek yaşadınız ya? Bu sizin yalnızca başlıca işiniz değil mi? En parlak, en şerefli işinizdir." diyerek yaşamın önemini vurgular.
- 03:04Dostluk ve Yalnızlık
- Montaigne, gerçek dostluğun ne olduğunu bildiğini ve dostunu kendine çekmekten çok kendini ona verdiğini belirtir.
- Dostuna iyilik etmeyi, onun bana iyilik etmesinden daha çok istemekle kalmaz, kendine her edeceği iyiliğin bana da iyilik olmasını ister.
- Sokrates'e atıfta bulunarak "Birisi için seyahat onu hiç değiştirmedi demişler. O da kendisini de beraber götürmüştür" diyerek yalnızlık konusunda düşüncelerini paylaşır.
- 04:16Aylak Ruhlar ve Mutluluk
- Montaigne, bir amaca bağlanmamakla ilgili yazdığı denemede, ruhunun yularından kurtulup kaçan bir at gibi kendini daha fazla yorduğunu anlatır.
- Talih ne kadar güler yüz gösterirse göstersin, ömürlerinin son günü geçmeden insanlar mutlu saymamalı kendilerini çünkü insan hayatı kararsız ve değişkendir.
- Montaigne, denemelerinin altyapısında genelde değişmeden kalan her şeyi eleştirir, kanunları ve dinleri de bu yüzden eleştirir.
- 05:37Amerika'nın Kuruluşu ve Eğitim
- Montaigne, Amerika'nın kuruluşu ile ilgili yazdığı denemede, dünyanın en zengin, en güzel ülkesine altı üstüne getirildiğini ve inciler, biberler alıp satacağız diye aşağılık makine zaferleri olduğunu değerlendirir.
- En önem verdiği konulardan biri eğitimde olmalı sorusu ve çocuk yetiştirme sorusudur.
- Kendi üzerinde edindiği görgü, iyi bir öğrenci olsam beni adam etmeye yeter de artar bile diyerek kendini inceleme ve tanıma konusunu vurgular.
- 06:54İnsan Hali ve Ölüm
- Montaigne, "Benim işim gücüm kendimi incelemek" diyerek insan halinin değişkenliğini anlatır.
- İnsan hali iyi ve kötü olmadığını, aynı atın yürüyüşünün bir rahat gelir bana, bir rahatsız olduğunu belirtir.
- Ölümden korkmayı eleştirir, yaşamın uzunluğu ve kısalığı görecelidir ve bir gün yaşadıysanız her şeyi görmüş sayılırsınız diyerek ölümün değerini vurgular.
- 08:44Akıl ve Kanunlar
- Montaigne, tabiatın insanlara en adilce dağıttığı nimetin akıl olduğunu, çünkü hiç kimse akıl payından şikayetçi olmadığını belirtir.
- Kanunların genel olmasını isteyen Montaigne, her konu hakkında bir kanun çıkarmanın faydası olacağını söyler.
- En iyi kanunların en az ve öz, en genel olanlardır diyerek söz özgürlüğüne aşırı önem verir.
- 10:37Dünya Yurttaşlığı
- Montaigne, "Sokrates şöyle söylemiş diye değil, kendi tabiatına uyarak, üstelik aşırılığa bile kaçarak bütün insanları hemşerim sayıyorum" diyerek dünya yurttaşlığını öne sürer.
- Bir Polonyalıyı bir Fransız gibi kucaklıyormuş ve dünya ile akrabalığını kendi milletimle akrabalığının üstünde tuttuğunu belirtir.
- Tabiat bizi özgür ve bağımsız yaratmış, biz de tutup kendimizi bir takım çemberler içine hapsediyoruz diyerek insanın özgür olduğunu vurgular.
- 11:42Savaş ve İnsan-Hayvan İlişkisi
- Savaş, insanların hayvanlara üstünlüğünü göstermek için mi yoksa eksikliğini mi kullanacakları sorusu ele alınmaktadır.
- İnsanları paralayıp öldürme ve kendi türlerini yok etme sanatı, hayvanları imrendirecek bir yanı olmamalıdır.
- İnsanlar arasındaki eşitsizlik, insanlar arasındaki uzaklıktan çok daha büyüktür.
- 12:46Türk Ordularındaki Disiplin
- Türk ordularındaki disiplin ve askerlerin düşmandan çok komutanlarından korkmaları vurgulanmaktadır.
- Türk askerlerinin savaşta daha ölçülü ve çekingen davranmaları, barış zamanında fakirleri rahatsız etmek ve malını çalmak gibi davranışların savaşta en ağır cezalarla cezalandırılması belirtilmektedir.
- Parasını vermeden yumurta almanın cezası elli sopa, değerli bir şey çalanların kaza geçirilmesi veya başlarının kesilmesi gibi cezalar uygulanmaktadır.
- 14:13Monte'nin Eserleri
- Monte, gününün dünyasıyla ilgili her konu hakkında yazı kaleme almış ve yirmiiki yıl boyunca yazmıştır.
- Tek eseri denemelerdir.
- Videoda daha birçok roman değerlendirme ve içinden kesitler paylaşılacağı belirtilmektedir.