Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan akademik bir ders formatındadır. Konuşmacı, bilim kurgu, mitoloji ve sekülerleşme arasındaki ilişkileri ele almaktadır.
- Video, neolitik devrim kavramını mitostan logosa geçiş olarak yorumlayarak başlamakta ve bu süreçte insanın doğum öncesi ve doğum sonrası dönemlere olan düşkünlüğünden lineer doğrusallığa geçiş sürecini incelemektedir. Daha sonra Odyssey mitolojisi üzerinden sekülerleşme sürecinin mitolojik düşünme kabiliyetini nasıl etkilediği, Rönesans'taki "Güneş Ülkesi" ütopyası ve 19. yüzyılda ortaya çıkan bilim kurgu türleri ele alınmaktadır.
- Konuşmacı, H.G. Wells'in "Zaman Makinesi" ve Ray Bradbury'nin "Mars" öyküsü gibi modern bilim kurgu örnekleri üzerinden, sekülerleşme sürecinin insan ruhuna yarattığı boşluğu ve bu boşluğu doldurmak için yapılan çabaları analiz etmektedir. Ayrıca 19. yüzyılda "Tanrı öldü" sloganının bilim kurgusunun popülerleşmesiyle ilişkisi de incelenmektedir.
- 00:20Neolitik Devrim ve Bilim Kurgu
- Konu bilim kurgu (science fiction) ve neolitik devrim üzerine odaklanıyor.
- Neolitik devrim, mitolojinin seküler bir biçimde bilişsel sistemimizden kaynaklanan bir biçimde açıldığı bir süreç olarak tanımlanıyor.
- Batı kültürü içerisinde mitostan logosa geçiş önemli bir yer tutuyor ve bu bölünmüşlük sekülerleşiyor.
- 02:50İnsanın Ütopya Tasarımı
- İnsan her halükarda mitik evrede olsun veya rasyonel evrede olsun, doğum öncesi ve doğum sonrasındaki kısa süreyi tekrar tekrar inşa etmeye çalışır.
- Psikanalitik açıdan anneye olan düşkünlük, teolojik açıdan tanrıya olan düşkünlük ve anneden annesiz kalma korkusu paraleldir.
- Ütopyamız, seküler olalım veya seküler olmayalım, mitik olalım, dindar olalım, hep kendimiz için bir ütopya tasarlamaktır.
- 04:32Mitostan Logosa Geçiş
- Mitostatik evrede sonbahar ölüm, ilkbahar yeniden dirilme, kutsal çocukların doğumu gibi döngüsel bir evren tasarımı vardı.
- Logosa geçtiğimizde mitik döngüsellikten o çember kırılıyor ve bir lineer doğruya dönüştürülüyor.
- Döngüsel mevsimlerden tarihsel olma durumuna geçiş, sekülerleşmenin başlangıcıdır.
- 07:29Aydınlanma ve Sekülerleşme
- Üç kitap dininin aydınlanmacılıkla paralellik gösterdiği vurgulanıyor; her iki durumda da en son iyi, en ideal iyi var.
- Teknolojik ve bilimsel keşifler, insanlar için daha iyi icatlar yaparak tanrıdan bağımsızlaşmaya sebep oluyor.
- 19. yüzyılın sonunda "Tanrı öldü" programı, işsiz kalan ve dua edilmeyen tanrının ölmesi olarak yorumlanıyor.
- 09:55Ütopya ve Tanrı Arayışı
- Ütopyalar, doğum öncesi ve hayatımızın ilk 10-13 ayına geri dönme fantazması ve geriye dönük ütopyalar olarak tanımlanıyor.
- Tanrının ölümünden sonra aydınlanmanın Hristiyanlığın ütopyasına ebedi kuddüs, cennet farklı bir şey koymadığı görülüyor.
- Uzay gemileri, zaman makinaları, denizaltılar gibi teknolojik gelişmeler aslında psikolojik açıdan anneyi, teolojik açıdan tanrı'yı aramaktır.
- 12:21Bilim Kurgu ve Edebiyat
- Tanrının ölümünden sonra 19. yüzyılda bilim kurgunun keşfedilmesi, popüler olması ve dünya edebiyat tarihini basması tesadüf değildir.
- MÖ 6-8. yüzyılda Homeros'un Odysseia'sında, sırları kaybeden dünyada maddi ve manevi açıdan yepyeni hedeflerin peşinde bir yolculuk anlatılıyor.
- Odysseia'da sonsuz yolculuk, sürekli kaybolma ve labirentte ilerlemeyen yolculuk motifi, tatmin olunamayacağına dair bir ikaz içeriyor.
- 15:21Odysseus ve Mitoloji
- Odysseus, yeni ufuklara açılırken var olanı daha çarpıcı bir biçimde kuşa çevirmek isteyen bir karakterdir.
- Odysseus annesine kavuşmak isterken, aslında hayatının ilk dönemlerinin konforuna dönmek istemektedir.
- Odysseus, bilinmeyen dünyayı dolaşarak etnolog olarak bilgi toplar ancak en son annesine dönerek yeni bir mit yaratamaz.
- 16:47Ütopya ve Sekülerleşme
- Sekülerleşen çağların tipik edebi ürünlerinden biri olan "Güneş Ülkesi" ütopyasında, doğanın tamamen aşılmış olmanın üstünlüğü vardır.
- Ütopya yazmak, ütopya türü bile büyük bir sıkıntının dışa vurumudur.
- Sekülerleşme psikotik açıdan annenin yok edilmesi, teolojik açıdan tanrının yok edilmesi demektir ve insanlık büyük bir dayanak yoksunluğu yaşar.
- 19:08Bilim Kurgu ve Neomitik Devrim
- Bilim kurgu, yeni mit yaratma çabasından başka bir şey değildir ve maddi dünyada tamamıyla metafizikliğini yitirmiş dünyada bilinmeyen metafizii potansiyel taşıyabilecek teloslar yaratma çabasıdır.
- "Zaman Makinesi" romanı, insanlığın iki türe ayrıldığını ve bu iki türe arasında yamyamlık (kanibalizm) olduğunu göstermektedir.
- Neomitik devrim, mitoloji düşünme kabiliyetini yitirmiş insanların arayıştan vazgeçmemesi gerektiği anlamına gelir ve aydınlanma ile sekülerleşme ile yakından ilintilidir.
- 27:05Ray Bradbury ve Sonsuz Yolculuk Motifi
- Ray Bradbury'nin "Mars Gezegeni Merih Cennettir" öyküsünde, Mars'ta bulunan astronotlar sevdiklerini bulurlar ancak ertesi gün hepsi öldürülmüş olurlar.
- Bradbury, yeteneğinizi kaybettikten sonra tanrı yanınızda otursa bile ona asla ulaşamayacağımızı vurgulamaktadır.
- Batı edebiyatının ana motiflerinden biri olan sonsuz yolculuk veya lanetli yolculuk, hayal ettiğin hedefe ulaşamama temasını içerir ve içsel bir mevhumu yitirmiş olmaktan kaynaklanır.