Buradasın

Marx'ın Devlet ve Demokrasi Anlayışı

youtube.com/watch?v=y8nmExhqIgs

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir konuşmacının Marx'ın devlet ve demokrasi anlayışını detaylı şekilde ele aldığı eğitim formatında bir derstir.
Video, Marx'ın devlet teorisini, burjuva demokrasi ile proletarya demokrasi arasındaki farkları ve Paris Komünü deneyiminin bu teorilere etkisini incelemektedir. Konuşmacı, Marx'ın devlet makinesinin yıkılması, proletarya diktatörlüğü ve komünler sistemi kurulması fikirlerini açıklamakta, aynı zamanda anarşistler ve sosyal demokratların Marx'ın bu görüşlerini nasıl yanlış yorumladıklarını ele almaktadır.
Videoda ayrıca parlamentarizmin eleştirisi, komün deneyiminin pratik uygulamaları (memurların ücretlerinin düşürülmesi, sürekli ordunun ortadan kaldırılması, memurların seçilmesi gibi), proletarya devletinin özellikleri ve Marksizm'in temel prensipleri detaylı şekilde incelenmektedir. Konuşmacı, Marx'ın "Komünist Manifesto"ndaki teorisinden başlayarak, 1789-1851 yılları arasındaki Fransız devrimi deneyimlerine dayanarak devlet teorisinin gelişimini anlatmaktadır.

Devletin Dönüşümü: Bir niceliğin niteliğe dönüşümü durumunda, burjuva demokrasisi proletarya demokrasisine dönüşür ve devlet özel bir sınıfı baskı altında tutan bir güç durumundan çıkıp artık devlet olmayan bir şey haline gelir.
Burjuvaziyi yenmek ve direncini kırmak zorunluluğu devletin sönmeye başlamasına rağmen ortadan kalkmaz; komünin bozguna uğrama nedenlerinden biri de bu işi yeterince gözüpek bir biçimde yapmamış olmasıdır.
Devlet sönmeye başlar çünkü halkın çoğunluğu kendisini baskı altında tutanları yendiğinde, kendisi tarafından yönetilenlerin özel bir baskı gücüne artık ihtiyaç duyulmaz hale gelir.
01:24Komünün Alınan Önlemler: Komün tarafından alınan ve Marx'ın önemle belirttiği önlemlerden biri, temsil ödeneklerinin ve memurlara tanınmış parasal ayrıcalıkların kaldırılması, memur aylıklarının işçi ücretleri düzeyine indirilmesidir.
Burjuva demokrasisinden proletarya demokrasisine geçiş, ezenlerin demokrasisinden ezilen sınıfların demokrasisine, özel güç olarak devletten halk çoğunluğunun genel iktidarı tarafından baskıya dönüşür.
Marx'ın devlet sorunuyla ilgili öğretisi en çok unutulan şeylerden biridir; basitleştirilmiş açıklamalarda bu noktadan hiç söz edilmez.
02:37Devlet Memurlarının Aylıkları: Yüksek devlet memurları aylıklarının indirimi, saf ve ilkel bir demokratizm istememiş gibi görünür, ancak bu ilkel demokratizm kapitalizm öncesi çağların değil, kapitalist kültürün üzerine dayanmıştır.
Kapitalist kültür büyük üretimi, fabrikaları, demiryollarını, postayı ve telefona sahip olmuş, bu temel üzerinde devlet iktidarı görevlerinin büyük çoğunluğu basitleştirilmiş ve basit kayıt-denetim işlemlerine indirgenmiştir.
İlköğretimden geçmiş herkes bu işleri yapabilir ve basit bir işçi ücreti ile bu işler yapılabilir, bu nedenle devlet görevlerinin her tür ayrıcalıklı, hiyerarşik niteliği kaldırılabilir.
04:16Devletin Yeniden Örgütlenmesi: İşçilerle köylü çoğunluğunun çıkarlarını dayanıklı duruma getiren basit ve anlaşılması kolay demokratik önlemler, aynı zamanda kapitalizmden sosyalizme götüren köprü işini görürler.
Bu önlemler devletin yeniden örgütlenmesine, toplumun salt politik yeniden örgütlenmesine ilişkindir ve tüm anlam ve değerlerini ancak üretim araçları üzerindeki kapitalist özel mülkiyetin sosyalist mülkiyet durumuna dönüşmesiyle kazanırlar.
Marx, komünün iki büyük masraf kaynağını (sürekli ordu ve memurculuk) ortadan kaldırarak, bütün burjuva devrimlerin bilgisi olan ucuz hükümeti gerçekleştirdiğini yazmıştır.
05:51Parlamentarizmin Eleştirisi: Marx'a göre komün parlamenter bir örgüt değil, aynı zamanda hem yürütmeci hem de yasama hareketli bir gövde olmak zorundaydı.
Genel oy hakkı, her üç ya da altı yılda bir parlamentoda halkı yönetici sınıfın hangi üyesinin temsil edeceğini kararlaştırmak yerine, komünler halinde örgütlenmiş halka işverenlerin kişisel seçimi gibi olmalıydı.
Marx, özellikle koşulların devrim için uygun olmadığı durumlarda burjuva parlamentarizmi ahırından yararlanmaktaki yetersizliği yüzünden anarşizmle arayı açmış, ancak aynı zamanda parlamentarizmin gerçekten proleter ve devrimci bir eleştirisini yapmayı da bilmişti.
07:59Parlamentarizmin Gerçek Özü ve Eleştirisi: Parlamentarizm, yönetici sınıfın halkı ayaklar altına alacağına karar verme mekanizmasıdır ve bu sadece anayasal parlamenter krallıklarda değil, en demokratik cumhuriyetlerde de geçerlidir.
Marx'ın komünü inceleyerek çıkardığı dersler unutulmuş durumda, günümüz sosyal demokratları parlamentarizmin anarşist ya da gerici eleştirisinden başka bir eleştirisini anlamakta yetersizdir.
Parlamentarizmden kurtulmanın yolu, temsiligenlikleri yıkmaya değil, laf değirmenleri olan bu temsili örgenlikleri hareketli kurumlar durumuna dönüştürmeye dayanır.
09:26Parlamentoların Gerçek Rolü: Amerika'dan İsviçre'ye, Fransa'dan İngiltere'ye kadar herhangi bir parlamentar ülkeyi düşünürsek, asıl devlet işleri hep kulislerde görülür ve devlet daireleri, bakanlıklar, kurmay kurulları tarafından yürütülür.
Parlamentolarda yalnızca saf halkı aldatma amacı ile gevezelikten başka bir şey yapılmaz.
Rus Cumhuriyeti'nde bile, hatta gerçek bir parlamento kuracak zamanı bulmadan önce, parlamentarizmin kusurları hemen ortaya çıktı.
10:03Sovyetlerdeki Durum: Skobiler, Çeteler, Çerno ve Avuctievler gibi burjuva liderler, Sovyetleri kısır söz değirmenlerine çevirmiş ve bozmuşlardır.
Sovyetlerde sosyalist bakanlar, laf ebelikleri ve karar tasarılarıyla saf köylüleri aldatıyorlar.
Hükümet içinde bir yandan kazançlı arpalık çevresine devrimci, sosyalist ve menşevikleri oturtmak, öte yandan halkın dikkatini dağıtmak için sürekli bir oyun oynanıyor.
10:49Devrimci Sosyalistlerin Hükümete Katılımı: Yönetici Parti'nin Devrimci Sosyalistlerin organı Diyalog Arro'da bir baş yazısında, sosyalistlerin bakanlıklarda bile eski bürokratik aygıdın öz bakımından aynı kalmış olduğunu itiraf ediyorlar.
Devrimci sosyalistlerle menşeviklerin hükümete katılmaları, bürokratik aygıdın aynı kaldığının somut kanıtıdır.
Saf köylüyü aldatmak için devrimci-demokratik lafazanlık ve kapitalistleri keyiften dört köşeye etmek için bürokratik ve kırtasiyeci hinlikler, namuslu koalisyonun iç yüzünü oluşturur.
12:13Komün ve Demokrasi: Komün'de düşünce özgürlüğü ve tartışma yutturmaca halinde yozlaşmaz çünkü seçilenler kendileri çalışmak, yasalarını kendileri uygulamak ve bunlar üzerine seçmenlerine karşı doğrudan yanıt vermek zorundadırlar.
Temsiligenlikler kalır, ancak özel sistem olarak, yasama ve yürütme arasındaki işbölümü olarak, milletvekilleri için ayrıcalıklı durum olarak parlamentarizm artık yoktur.
Bir demokrasiyi, hatta bir proletarya demokrasisini temsiligenlikler olmaksızın düşünemeyiz, ancak burjuvaziyi alaşağı etme isteği ciddi ve içten bir istekse, demokrasiyi parlamentarizm olmaksızın düşünebiliriz.
13:22Marx'ın Yaklaşımı: Marx'ın komün için olduğu gibi, proletarya demokrasisi içinde gerekli olan idari personelin görevlerinden söz ederken, karşılaştırma terimi olarak işverenin personeli terimini kullanması son derece anlamlıdır.
Marx ütopyacılığın zerresi yoktur, tepeden tırnağa aynı bir toplum tasarlamaz, sadece yeni toplumun eskisinin içinden doğuşunu irdeler.
Memurculuğu birdenbire her yerde ve büsbütün ortadan kaldırmak söz konusu edilemez, bu bir ütopyadır.
14:58Proleterya Diktatörlüğünün Görevleri: Kapitalizmi, yönetsel devlet görevlerini basitleştirir ve tepeden buyurma yöntemlerinin yadsınmasını sağlar.
Proletarya-diktatör arasına düşen görevlerin anlaşılmamasına dayanan anarşistçe düşler, marksizme yabancıdır ve sosyalist devrimi ertelemekten başka bir işe yaramaz.
Sosyalist devrimi astın üste bağımlılığından, denetimden, gözetimci ve muhasebecilerden vazgeçmeyecek olan bugünkü insanlarla yapmak istiyoruz.
15:59Proleterya'nın Stratejisi: Devlet memurlarının tepeden buyurma yöntemlerini, kentli halkın çoğunun yetkinlikle yapabileceği, dolayısıyla işçi ücretleri karşılığı pekala yapılabilecek olan çok basit işlerle değiştirmeye daha şimdiden başlanabilir.
İşçiler, kapitalizm tarafından daha önce yaratılmış bulunan şeyi hareket noktası alıp kendi işçi deneyimine dayanarak sert bir disiplin kurarak büyük üretimi örgütleyeceklerdir.
Devlet memurları her tür ve her düzeydeki uzmanları yerinde tutarak, yönergelerin basit uygulayıcıları rolüne, sorumlu, geri alınması olanaklı ve mütevazi bir para alan gözetimciler ve muhasebeciler durumuna indirgenecektir.
17:33Posta ve Sosyalist İşletme: 70'li yılların bir Alman sosyal demokratı, postanın örnek bir sosyalist işletme olduğunu söylemiştir.
Posta bugün kapitalist devlet tekeli örneğine göre örgütlenmiş bir işletmedir.
Emperyalizm teröristleri bu tipten örgütler durumuna dönüştürüyor ve istenmeyen emekçiler bu örgütlerde burjuva bürokrasisinin pençesinde kıvranmaktadır.
18:01Komün Deneyi ve Devlet Görüşü: Toplumsal yönetim mekanizması bu örgütlerde hazır durumdadır; kapitalistler alaşağı edildikten sonra, sömürücülerin direnci kırmak ve bürokratik devlet makinesi parçalandıktan sonra, işçiler kendi başlarına bu mekanizmayı işletebileceklerdir.
Ulusal ekonominin tümünün, posta gibi teknisyenlerin, gözetimcilerin, muhasebecilerin ve silahlı proleteryanın denetim ve yönetimi altındaki, işçi ücretlerini geçmeyen bir aylık alacakları biçimde örgütlenmesi gerekmektedir.
Parlamentarizm ortadan kaldırılırken temsiligenliklerin korunması, çalışan sınıfları bu ergenliklerin burjuvazi tarafından bozulmasından kurtaracaktır.
19:38Ulus Birliği ve Komün Deneyi: Komün geliştirme zamanı bulamadığı kısa bir ulusal örgütlenme taslağında, en küçük köylerin bile siyasal örgütlenme biçiminin komün olması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Paris ulusal delegasyonunu seçecek olan komünlerdir ve merkezi hükümete kalmış önemli görevler, komün memurlarına verilmelidir.
Ulus birliği parçalanmamalı, tersine komünal kuruluşu aracıyla örgütlendirilmelidir.
20:49Bernstein'ın Marx'ı Çarpıtması: Marx'ın bu düşüncelerini çağdaş sosyal demokrasi oportünistleri anlamadıkları veya anlamak istemedikleri belirtilmektedir.
Bernstein, Marx'ın programını Proudhon'un federalizmi ile çarpıcı bir benzerlik gösterdiğini iddia etmiştir.
Bernstein, Marx'ın federalizmi merkeziyetçiliğe karşıt olarak ele almadığını, aksine eski burjuva devletten söz ettiğini görmezden gelmiştir.
24:01Marksizm ve Anarşizm Arasındaki Farklar: Marx'ın komün deneyi üzerine düşüncelerinde federalizm yoktur; Marx, Proudhon ile güncel devlet makinesinin yıkılmasından yanadır.
Marksizm, anarşizm ile Proudhon ile bu benzeşmesini oportünistler görmek isterler, çünkü onlar bu nokta üzerinde marksizmden uzaklaşmışlardır.
Marx merkeziyetçidir ve devlet gücünü ele alan proletarya ve yoksul köylülerin komünler içinde tamamen özgür bir biçimde örgütlenmesi, en tutarlı demokratik merkeziyetçiliğe yol açacaktır.
26:07Bernstein ve Marx'ın Merkeziyetçilik Anlayışı: Bernstein, merkeziyetçiliği ancak bürokrasi ve militarizm tarafından dayatılarak ayakta tutulabilen bir sistem olarak görür.
Marx, komünistlerin ulus birliğini yıkmak ve merkezi iktidarı ortadan kaldırmak istemediklerini belirtir.
Marx, askeri-bürokratik burjuva merkeziyetçiliğine karşı bilinçli demokratik proleter merkeziyetçiliğini savunur.
27:02Devlet İktidarının Yıkılması: Marx, yeni komünün ortaçağ komünlerinin canlanışı olduğunu ve devlet iktidarını parçalayan bir yapı olduğunu belirtir.
Komünal kuruluş, toplumun sırtından geçinen devletin sahip çıkılan tüm güçlerini toplumsal gövdeye geri verecekti.
Komünal kuruluş, tarım üreticilerini kentlerin entellektüel yönetimi altında koyacak ve belediye özgürlüğünü içeriyordu.
28:42Komün Deneyimi ve Marx'ın Değerlendirmesi: Marx, devlet iktidarının "asalak kurun" yıkılması gerektiğini ve bu iktidarın budanması gerektiğini belirtir.
Komün, bir işçi sınıfı hükümeti olarak, üreticilerin temel ütüler sınıfına karşı sınıf savaşının sonucu olarak görülür.
Komün, emeğin iktisadi kurtuluşunun gerçekleşmesini sağlayan en sona bulunmuş siyasal biçimdir.
29:52Sosyalist Siyasal Biçimler: Ütopyacılar toplumun sosyalist yeniden örgütlenmesinin oluşması için siyasal biçimleri keşfetmek için büyük çabalar göstermişlerdir.
Anarşistler siyasal biçimler sorununu toptan bir yana atmışlar, sosyal demokrasi oportünistleri ise burjuva parlamenter demokratik devleti aşılmaması gereken bir sınır olarak kabul etmişlerdir.
Marx, devletin ortadan kalkması gerektiği ve bu geçişin proletarya egemen sınıf olarak örgütlenmiş olarak gerçekleşeceği sonucunu çıkarmıştır.
31:53Engels'in Tamamlayıcı Açıklamaları: Engels, Marx'ın gözlemlerini ve vargılarını açıklayarak, konut sorunu üzerine binsekizyüzyetmişiki devrimin devlet karşısındaki görevlerini incelemiştir.
Konut sorununun çözümü, arz ve talep arasında ekonomik denge kurarak değil, toplumsal devrimin içinde oluşacağı koşullara bağlıdır.
Büyük kentlerde, busa uygun bir biçimde kullanılmak koşuluyla, bütün gerçek konut darlığını hemen önlemeye yetecek kadar konut vardır.
34:26Proleter Devlet ve Konut Sorunu: Bugünkü devlet konutları kamulaştırma ve savaş salması içine alma buyruğunu verebilir.
Proleter devlet de konutların savaş salması içine alınmasını ve binaların kamulaştırılmasını buyuracaktır.
Eski yürütme aygıtının, yani burjuvaziye bağlı bürokrasinin, proleter devletin eğilimlerini uygulamaya elverişsiz olacağı açıktır.
45:03Proleteryanın Devlete Gereksinimi: Proleteryanın devlete gereksinimi vardır, ancak Marx'a göre bu devlet sönme yolunda, hemen sönmeye başlamış ve sönmeden edemeyecek biçimde kurulmuş bir devlet olmalıdır.
Devlet, belirli bir sınıfın diğer sınıfı yere getirmeye yönelik bir zor örgütüdür ve proleteryanın yenmek zorunda olduğu sınıf elbette sömürücü sınıf olan burjuvazidir.
Emekçilerin devlete gereksinimleri, sömürücülerin direncini bastırmak içindir ve bu işi sonuna dek yapabilecek tek sınıf proletaryadır.
46:25Sınıflar Savaşımı ve Devlet: Sömürücü sınıfların siyasal egemenliğe gereksinimleri, sömürüyü sürdürmek içindir, sömürülen sınıfların ise her türlü sömürüyü ortadan kaldırmak içindir.
Küçük-burjuva demokratlar, sınıflar arası uyuşma üzerine düşlerini geçiren sosyalistler, sosyalist dönüşümü barışçıl bir boyun eğme biçiminde tasarlamışlardır.
Pratikte, emekçi sınıfların çıkarlarına ihanet sonucunu veren bu yaklaşım, 1848 ve 1871 Fransız Devrimleri ile 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında İngiltere, Fransa, İtalya'da sosyalist katılım deneylerinde görülmüştür.
48:05Proleteryanın Savaşma Yeteneği: Burjuva egemenliği ancak proletarya tarafından alaşağı edilebilir ve proletarya, ekonomik varlık koşulları bu işi hazırlayan tek sınıftır.
Burjuvazi, köylülük ve küçük-burjuva katmanları böler ve dağıtırken, proleteryayı bir araya getirir, birleştirir ve örgütler.
Büyük üretimde oynadığı ekonomik rol nedeniyle proleterya, burjuvazinin çoğunlukla proleterlerden daha çok sömür bezi ve kurtuluşları için bağımsız bir savaşma yeteneksiz bulunan bütün çalışan ve sömürülen yığınların yol göstericisi olmaya yetenekli tek sınıftır.
48:45Proleteryanın Siyasal Egemenliği: Marks tarafından devlete ve sosyalist devrime uygulanmış sınıflar savaşımı öğretisi, proletaryanın siyasal egemenliğinin, kimseyle paylaşmadığı ve doğrudan silahlı gücüne dayanan bir iktidarın kabul edilmesine götürür.
Proleteryanın, sömürücülerin direncini bastırmak için olduğu kadar, nüfusun büyük yığını (köylülük, küçük-burjuvazi, yarı-proleterler) için de devlet iktidarına, merkezi bir güç örgütüne gereksinimi vardır.
Marksizm, işçi partisi'ne iktidarı almaya ve bütün halkı sosyalizme götürmeye yetenekli bir proletarya öncüsünü eğitir, oysa oportünizm, işçi partisi içinde burjuvaziye karşı savaşımda halkın devrimci önderleri rollerinden cayan yüksek ücretli emekçilerin temsilcilerini eğitir.
50:28Devlet Makinesi ve Proleteryanın Rolü: Marx'ın devlet teorisi, proletaryanın tarihteki devrimci rolü üzerindeki tüm öğretisine sıkı sıkıya bağlıdır ve bu rolün sonucu proletarya diktatorası, proletaryanın siyasal egemenliğidir.
Proleteryanın burjuvaziye karşı devlete özel zor örgütü olarak gereksinimi varsa, o zaman ortaya bir sorun çıkar: Bu örgüt, daha önce burjuvazinin kendisi için oluşturduğu devlet makinesi kırılmış, parçalanmış olmadan düşünülebilir mi?
Komünist Manifesto ve Marx'ın 1848-1851 devrim deneyini özetlerken "İkinci Bir Devrim" adlı eserinde bu sorunun çözümünü sunmuştur.
51:41Devlet Makinesinin Evrimi: Devrim, parlamenter iktidarı sonradan devirebilmek üzere ilkin yetkinleştiriyor, sonra yürütme gücünü yetkinleştiriyor ve tüm yıkım güçlerini onun üzerinde topluyor.
Fransız toplumunun bedenini bir zar gibi saran ve gözeneklerini tıkayan korkunç bir asalak gövde olan bu yürütme gücü, mutlak krallık döneminde devrilmesine yardım ettiği feodalitenin sona erişimde kuruldu.
Büyük Fransız Devrimi hükümet iktidarının merkezileşmesini ve genişliğini geliştirdi, Napolyon bu devlet mekanizmasını yetkinleştirme işini tamamladı.
53:00Devlet Makinesinin Dönüşümü: Tüm siyasal devrimler bu makineyi kıracak yerde daha da yetkinleştirmekten başka bir şey yapmadılar, iktidar için mücadele eden partiler bu devlet yapısının fethini kazananın başta gelen ganimeti saydılar.
Komünist Manifesto'ya göre, proleterya siyasal iktidarı ele geçirmeden, siyasal egemenliğini kurup egemen sınıf olarak örgütlenmiş proletarya devleti durumuna yükselmeden burjuvaziyi alaşağı edemez.
Marx, 1852'de tarihsel deneyim üzerine devlet sorununu somut bir biçimde konmuş ve çözümüne ulaşmıştır: Önceki bütün devrimler devlet makinesini yetkinleştirip güçlendirmişler, oysa onu kırmak, yıkmak gerekir.
56:39Bürokrasi ve Devlet Teorisi: İşçi sınıfı, küçük-burjuva demokratların bilgisizliği ve hafifliği nedeniyle, devlet teorisini doğru anlamakta zorlanmaktadır.
Bürokrasi ve ordu, burjuva toplum gövdesi üzerindeki asalaklar olarak görülür ve toplumu bölen iç çelişkilerin doğurduğu ama can alıcı gözeneklerini tıkayan unsurlardır.
Resmi sosyal demokrasi akımında ağır basan kavuktopotizm, devlet teorisini saltanarşizme özgü bir şey olarak kabul eder ve bu Marksizmin çarpıtılması, sosyalizmi yurt savunması kavramına sararak emperyalist savaşı haklı göstermeye elverişlidir.
58:16Rusya'da Devrim Süreci: 1905 Şubat Devrimi'nden 1905 Ağustos'a kadar, memurluk görevleri Kadetler, Menşevikler ve devrimci sosyalistler arasında paylaşılmıştır.
Ciddi reformlar ertelenmiş, yönetsel arpalıklar paylaşılmış ve paylaşım yanlışlıkları birkaç yeniden paylaşımla düzeltilmiştir.
Bürokratik aygıtın çeşitli burjuva ve küçük-burjuva partiler arasında her yeniden dağıtımında, ezilmiş sınıflara, tüm burjuva topluma karşı önlenemez düşmanlıkları daha açık bir biçimde kendini gösterir.
1:00:05Devrimci Proleterya ve Devlet Makinesi: Tüm burjuva partiler, hatta devrimci demokratlar için bile, devrimci proleterya karşı baskıyı artırma ve devlet makinesini güçlendirme zorunluluğu doğar.
Devrim, devlet iktidarına karşı bütün yıkım güçlerini toplamaya zorlar ve devlet makinesini yok etme görevini yükler.
Marx'ın 1852'de parçalanması gereken devlet makinesinin ne ile değiştirileceği sorununu henüz koymamış olması, 1871'de Paris Komünü deneyinden sonra bu soruna yanıt vermek için gerekli olmuştur.
1:01:29Fransa'da Sınıf Savaşları: Engels'e göre, Fransa'da sınıf savaşımlarının başka hiçbir yerde olduğundan daha çok kesin karara dek sürdürüldüğü ve bu savaşların sonuçlarının özetlendikleri bir ülkedir.
Fransa, feodalizmi soydan geçme krallığın klasik ülkesi olarak 1789'da feodalizmi yıktı ve burjuvazinin egemenliğine Avrupa'da başka hiçbir ülkenin erişemediği klasik bir saflık niteliği verdi.
Aynı biçimde, egemen burjuvaziye karşı devrimci proletaryanın savaşımı da bu ülkede, başka ülkelerde bilinmeyen keskin biçimlere bürünmüştür.
1:02:55Kapitalist Devletlerin Evrimi: İleri ülkelerde 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başındaki tarihte, parlamenter bir iktidarın hazırlanması ve burjuva düzenin temelleri olduğu gibi kalmak üzere yönetsel arpalıkları kendi aralarında paylaşmış ve yeniden paylaşmış bulunan çeşitli burjuva ve küçük-burjuva partiler arasındaki iktidar savaşımı görülmüştür.
Fransa, 1789'den 1851'e dek üç yılda kapitalist dünyanın tümüne özgü bir gelişme sürecini, aşamaların hızlı ard arda gelişi içinde açık ve değerli toplu bir biçimde göstermiştir.
Emperyalizm, banka sermayesi, dev kapitalist tekeller çağı, tekelci kapitalizmin büyüme yoluyla tekelci devlet kapitalizmi durumuna dönüştüğü çağdır.
1:06:07Marksizm ve Sınıflar Savaşı: Marx'ın öğretisinin özü sınıflar savaşı değildir; sınıflar savaşımı öğretisi Marx'tan önce burjuvazi tarafından ortaya konmuştur.
Sınıflar savaşımını kabul eden biri bir marksist değildir, henüz burjuva düşüncesinin, burjuva politikasının çerçevesinden çıkmamış biri olabilir.
Sınıflar savaşının kabulünü proletarya diktatorasının kabulüne dek genişleten kişi bir marksisttir ve bu, Marksizmi küçük ve büyük burjuvadan temelden ayırt eden şeydir.
1:08:30Marksizm ve Sınıflar Savaşımı: Çağdaş otizm, Marksist Karlsky'nin kişiliğinde, burjuva davranışının Marx tarafından ortaya konmuş olan ayırt edici özelliğini tam bir uygunluk gösterir.
Operatizm, sınıflar savaşımını özsel olan şeye, kapitalizmden komünizme geçiş dönemine, burjuvazinin alaşağı edilmesi ve ortadan kaldırılması dönemine dek genişletmez.
Kapitalizmden komünizme geçişte siyasal biçimler bakımından büyük bir bolluk ve çeşitlilik göstermekten geri kalamaz, ama hepsinin özü zorunlu olarak bir olacaktır: proletarya diktatorasi.
1:10:34Paris Komünü Deneyimi: Marx'ın Paris Komünü deneyimini çözümlemesi, komüncülerin girişiminin kahramanlığıdır.
Marx, Paris Komünü'nün belli başlı temel derslerinden birine o kadar büyük bir önem vermiştir ki, onu özsel bir düzeltme olarak Komünist Manifestoya sokmuştur.
Marx'ın düşüncesi, işçi sınıfının hazır devlet makinesini parçalamak, yıkmak ve onu ele geçirmekle yetinmemek zorunda olduğu yolundadır.
1:15:28Halk Devrimi Kavramı: Marx'ın sözünde Avrupa ile sınırlandırma yapması, 1871'de İngiltere'nin henüz askeri ve bürokratik makineye sahip olmayan bir ülke olduğu için anlaşılır bir şeydi.
Günümüzde, 1917'de birinci büyük emperyalist savaş çağında, Marx'ın bu sınırlaması artık geçerli değildir ve tüm emperyalist ülkelerde hazır devlet makinesinin parçalanması ve yıkılması gerekmektedir.
Marx'ın "askeri ve bürokratik devlet makinesinin yıkılması her gerçek halk devriminin ilk koşuludur" düşüncesi, halk devrimi kavramının önemini vurgulamaktadır.
1:18:43Proletarya ve Köylü Birliği: 1871'de proletarya, Avrupa kıtası ülkelerinden hiçbirinde halk çoğunluğunu oluşturmuyordu.
Halk devrimi için proletarya ve köylülerin birleşmesi gerekiyordu, çünkü bu iki sınıf bürokratik ve askeri makine tarafından eziliyordu.
Yoksul köylülerle proleterler arasındaki özgür bağlaşmanın ilk koşulu, bu makinenin yıkılmasıydı ve bu bağlama olmadan sağlam demokrasi ve sosyalist dönüşüm olamazdı.
1:19:36Marx'ın Devlet Görüşü: Marx, gerçek bir halk devrimi neden söz ederken, 1871 Avrupa'sında kıta devletlerinin çoğundaki gerçek sınıf ilişkilerini hesaba katıyordu.
Devlet makinesinin yıkılmasının işçi ve köylülerin çıkarları tarafından zorlandığını, devlet makinesinin işçileri ve köylüleri birleştirerek onlara ortak bir görev verdiği saptanıyordu.
Komünist Manifesto'da Marx, devlet makinesinin proleteryanın egemen sınıf olarak örgütlenmesi ile demokrasinin fethi ile değiştirileceğini belirtmişti.
1:21:10Devlet İktidarının Gelişimi: 19. yüzyılda merkezi devlet iktidarı, ordu, polis, bürokrasi ve din adamları gibi genlikleriyle gelişmişti.
Sermaye ile emek arasındaki sınıf karşıtlığının gelişmesiyle, devlet iktidarı toplumsal köleleştirme ereğli örgütlenmiş bir kamu gücü, bir sınıf egemenliği aygıtına dönüşmüştü.
1788-1789 arasındaki devrimden sonra devlet iktidarı, sermayenin emeğe karşı ulusal savaş silahı durumuna gelmiş, ikinci imparatorluk bu silahı daha da güçlendirmişti.
1:22:07Komün Deneyi: Komün, sınıf egemenliğinin yalnızca monarşik biçimini değil, sınıf egemenliğinin kendisini ortadan kaldırması gereken bir cumhuriyetin olumlu biçimiydi.
Komünün ilk kararnamesi sürekli ordunun ortadan kaldırılması ve onun yerine silahlanmış halkın konmasıydı.
Komün, kentin çeşitli ilçelerinden genel oyla seçilmiş belediye meclisi üyelerinden oluşmuş, üyeler sorumlu ve her an görevden geri alınabilir dilerdi.
1:23:14Komünün Devlet Yapısı: Polis politik niteliklerinden yoksun bırakıldı ve komünün sorumlu ve her an görevden geri alınabilir bir aleti durumuna dönüştürüldü.
Yönetimin bütün kollarındaki memurlar için de aynı uygulama yapıldı, komün üyelerinden en alt basamağa dek kamu görevi işçi ücretleri karşılığı görülecekti.
Komün, sürekli orduyu ortadan kaldırma, istisnasız bütün memurların seçilerek iş başına gelmeyi ve her an işten geri alınabilme yönteminin kabulü yoluyla yalnızca daha tam bir demokrasi kurarak yıkılmış devlet makinesini değiştirmişe benziyordu.

Marx'ın Devlet ve Demokrasi Anlayışı

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir