Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan makroekonomi ve iktisat akımları konulu bir eğitim dersidir.
- Video, makroekonomiye giriş ve araştırma alanlarını (iş istihdam düzeyi, fiyat istikrarı, ekonomik büyüme, bütçe açıkları ve kamu borçları, dış açıklar) ele alarak başlıyor ve ardından ekonomik tarihsel akımları kronolojik olarak inceliyor. Klasik iktisat, Keynesyen İktisat, Monetarizm, Yeni Klasik İktisat, Arızalı İktisat ve Yeni Keynesyen İktisat akımlarının temel prensipleri, öncüler ve ekonomik politika önerileri detaylı şekilde anlatılıyor.
- Videoda ayrıca Büyük Buhran'ın sebepleri, Keynes, Friedman ve Charles Kindleberger gibi önemli ekonomistlerin bu konudaki görüşleri ve altın standardı sistemi gibi konular da ele alınıyor. Video, bir ünitenin devamı niteliğinde olup, sonraki videolarda üniteye devam edileceği ve soru çözümleri yapılacağı belirtiliyor.
- Makroekonomiye Giriş
- Makroekonomi dersinin ilk ünitesi makroekonomiye giriş olup, makro iktisadın araştırma alanlarını iki kısımda anlatacak.
- Makro iktisadın temelde beş araştırma alanı vardır: geleceğe yönelik istihdam düzeyi, fiyat istikrarı, ekonomik büyüme, bütçe açıkları ve kamu borçları, dış açıklar.
- Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), bir ülkede bir yılda üretilen nihai mal ve hizmetlerin toplamıdır ve C+I+G+NX formülü ile hesaplanır.
- 00:43Makroekonomi Araştırma Alanları
- İstihdam düzeyinde dar anlamda istihdam emek, geniş anlamda ise üretim faktörlerinin hepsini ifade eder.
- Fiyat istikrarı, enflasyonun düşük seviyelerde tutulması anlamına gelir ve enflasyon fiyatların genel düzeyindeki artış hızıdır.
- Ekonomik büyüme, verimlilik artışı ve üretim faktörlerindeki artış ile gerçekleşir.
- 01:52Bütçe Açıkları ve Dış Açıklar
- Bütçe açığı, devletin geliri (vergiler) giderinden (kamu harcamaları) az olduğunda oluşur, aksi durumda bütçe fazlası söz konusudur.
- Dış açık, X-M formülü ile hesaplanır; X ihracat, M ise ithalattır.
- İhracattan ithalat çıkarıldığında eksi değer elde edilirse dış açığı negatif, artı değer elde edilirse dış açığı pozitiftir.
- 02:59Makroekonomiye Etki Eden Faktörler
- Makroekonomi alanındaki ilk eser David Hume'un 1752'de yazdığı "Ticaret Dengesi Üzerine" eseridir.
- Makroekonominin ayrı bir bilim olarak incelenmesinde Keynes'in "İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi" eseri etkili olmuştur.
- Makroekonomiye etki eden temel faktörler sistematik veri toplanması, tekrarlanan ekonomik dalgalanmalar ve Büyük Buhrandır.
- 04:32Büyük Buhran
- Büyük Buhran, 1929'da Amerika'da patlak veren ve dünya tarihinin en ağır ekonomik krizi olup, dünya çapında üretim %42, ticaret ise %65 oranında düşmüştür.
- Büyük Buhran'ın en önemli sonucu işsizliktir; Amerika'da dört kişiden biri işsiz kalmıştır.
- Büyük Buhran'ın sebepleri arasında holding yapıları, kötü bankacılık sistemi ve klasik iktisat politikaları yer almaktadır.
- 07:20İktisat Akımları ve Büyük Buhran
- Klasik iktisatta devletin piyasaya müdahale etmemesi gerektiği kavramı, Büyük Buhran ile çökmüş ve Keynes'in teorisi ortaya çıkmıştır.
- Keynesyen iktisatta piyasanın kendi kendini düzeltemeyeceği, devletin müdahale etmesi gerektiği savunulmaktadır.
- Keynesyen iktisadın son dönemlerinde stagflasyon (resesyon ve yüksek enflasyonun eşzamanlı görülmesi) olgusu ortaya çıkmıştır.
- 08:33Monoteizm ve Yeni Klasik İktisat
- Monoteizm (parasalcılık), Keynes'in tam antitezidir ve Friedman'ın öncülüğünde piyasanın kendi haline bırakılması gerektiğini savunmaktadır.
- Monoteizm'de istikrarlı para arzının enflasyonla mücadelede önemli olduğu vurgulanmaktadır.
- Yeni klasik iktisatta ise rasyonel beklentiler kavramı temel alınmakta ve kamu politikaları eleştirilmektedir.
- 11:00Arızalı İktisat ve Yeni Keynesyen İktisat
- Arızalı iktisatta Bartley ve Laer'in öncülüğünde vergilerin piyasaya etkisi üzerinde durulmaktadır.
- Arızalı iktisatçılar, vergileri düşürdüğünüzde ekonomi canlanır, milli gelir artar ve enflasyon düşer mantığıyla hareket etmektedir.
- Yeni Keynesyen iktisatta Keynes'in temel görüşleri üzerine kurulmaya çalışılmış, uzun dönemde monoteizm ve rasyonel beklentiler varsayımı vardır.
- 13:34Büyük Buhran Hipotezleri
- Keynes'e göre Büyük Buhran'ın en önemli sebebi yatırımcı güvenindeki istikrarsızlıktır ve para-maliye politikalarına önem verilmelidir.
- Friedman ve Schwartz'a göre Büyük Buhran'ın sebebi 1929-1933 yılları arasında uygulanan daraltıcı para politikalarıdır.
- Daraltıcı para politikaları, para arzını azaltarak faizleri yükseltmeyi amaçlamaktadır, bu da tüketimi azaltıp tasarrufları artırır.
- 15:42Ekonomik Kriz Nedenleri
- Ekonomik lider eksikliği ve altın standardı sistemi, ekonomik krizin nedenlerinden iki tanesidir.
- Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra ülkeler Amerika'ya borcunu altın cinsinden ödüyorlardı, ancak altın stokları sınırlı olduğu için ödeme yapamadıkları durumlar meydana gelmişti.
- 16:08İktisat Teorilerinin Gelişimi
- Klasik iktisatçılar (Adam Smith) devletin piyasaya müdahale etmemesini savunurken, Büyük Buhran patlak verdi ve klasik iktisatçılar devrini tamamladı.
- KNS (Keynesian) iktisat, piyasaların kendi kendini düzeltemeyeceğini ve devlet müdahalesinin gerekli olduğunu savunmuştur.
- KNS iktisat 20-25 sene sonra stagflasyon (resesyon ve enflasyonun birlikte görülmesi) ile karşılaştı.
- 16:45Sonrası İktisat Teorileri
- Monetarist iktisat, Keynes'in antitezini teşkil eden Friedman'a göre piyasa kendi haline bırakılmalı ve istikrarlı para arzı önemlidir.
- Yeni Klasik iktisatçılar (Lucas, Vals, Barrow) kamu politikalarını eleştirmiş, Keynes'in üzerine inşa etmeye çalışmışlardır.
- Yeni Keynesian iktisatçılar uzun dönemde monetarizm ve rasyonel beklentiler varsayımını benimsemiş, piyasaların temizlenmediğini asimetrik bilgi ve yapışkan fiyatlar, ücretler nedeniyle savunmuşlardır.
- 17:25Büyük Buhran Hipotezleri
- Keynes'e göre Büyük Buhran, yatırımcı güvende istikrarsızlığı sonucu çıkmış, para ve maliye politikalarının önemini vurgulamıştır.
- Friedman ve Schwartz'a göre Büyük Buhran, o dönemde uygulanan daraltıcı para politikaları sonucu ortaya çıkmıştır.
- Charles Kindleberger'e göre Büyük Buhran, ekonomik lider eksikliği ve altın standardı sisteminden kaynaklanmıştır.
- 17:56Ekonomik Lider Eksikliği ve Altın Standardı
- Ekonomik lider eksikliği, Amerika'nın tüm dünyada belirli politikalarla krizi düzeltmeye yerine sadece kendi ülkesindeki sorunları çözmeye yönelik ithalat yasağı gibi politikalar uygulaması sonucu daha da körüklenmesidir.
- Altın standardı sisteminde ülkeler borçlarını altın cinsinden Amerika'ya ödüyorlardı, ancak altın stoklarının sınırlı olması nedeniyle ödeme yapamama durumları meydana gelmiştir.