Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan ekonomi dersi formatındadır. İlk bölümde eğitmen tek başına, ikinci bölümde ise "Deniz" adında bir kişiyle birlikte dersi anlatmaktadır.
- Video, makro iktisat konularını ele almaktadır. İlk bölümde enflasyon türleri, enflasyonun etkileri, Oliver Tanzi etkisi, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve deflatör gibi konular işlenmektedir. İkinci bölümde ise Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) hesaplamaları ve işsizlik türleri (friksiyonel, yapısal, konjonktürel, mevsimsel, teknolojik, gizli ve doğal işsizlik) detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Video, her konuyu örnek sorular üzerinden pekiştirmekte ve formüller kullanarak hesaplamalar yapmaktadır. İşgücüne katılma oranı, nüfus artışı ve istihdam oranı gibi faktörlerin işsizlik üzerindeki etkileri de örneklerle anlatılmaktadır.
- Enflasyon Türleri
- Enflasyon türleri kaynağına, büyüklüğüne ve gerçekleşmesine göre tasnif edilebilir.
- Kaynağına göre enflasyon talep enflasyonu, maliyet enflasyonu ve kar enflasyonu olarak sınıflandırılır.
- Büyüklüğüne göre enflasyon sürünen enflasyon, dört nala enflasyon ve hiper enflasyon olarak sıralanabilir.
- Gerçekleşmesine göre enflasyon beklenen enflasyon ve beklenmeyen enflasyon olarak sınıflandırılır.
- 02:33Enflasyonun Etkileri
- Enflasyonist ortamlarda elde para tutmanın maliyeti artar çünkü satın alma gücü azalır.
- Enflasyonist ortamda bireylerin nominal gelirleri yükselir fakat reel gelirleri azalır, bu da vergi adaletsizliğine yol açar.
- Enflasyonist ortamlarda karar verici birimlere ekstra maliyet getirir ve hayat standartı düşer.
- Enflasyonist ortamda ekonomide kaynak dağılımını daha etkin hale getirmez, daha etkin olmayan bir hale getirir.
- 04:55Beklenen Enflasyon ve Oliver Tanzi Etkisi
- Beklenen enflasyondan daha yüksek bir enflasyonun ortaya çıkması durumunda alacaklıdan borçluya kaynak transferi olur.
- Oliver Tanzi etkisi, enflasyonist bir ortamda bazı vergilerin doğar doğmaz kesilirken, bazılarının belli bir süre sonra ödenebilir olması durumudur.
- Enflasyonist ortamda ilk grup vergi ödeyenler reel olarak da nominal olarak da aynı vergiyi öderken, ikinci grup mükellefler enflasyonun aşındırıcı etkisinden yararlanarak reel olarak nominal düzeyden daha az vergi öderler.
- Oliver Tanzi etkisi vergi, enflasyon ve gelir dağılımı adaletiyle ilgilidir.
- 10:25Tüketici Fiyat Endeksi ve Deflatör
- Deflatör, nominal gayri safi milli hasıla bölü reel gayri safi milli hasıla çarpı yüz formülüyle hesaplanır ve enflasyon oranını ölçmek için kullanılır.
- Deflatör ithal malları içermez çünkü gayri safi milli hasıla hesaplanırken vatandaşlık olgusu geçerli olduğu için sadece ülke vatandaşlarının ürettiği mal ve hizmetler dahil edilir.
- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), tüketicilerin yoğun olarak kullandığı mallardan oluşan bir sepetin fiyat değişimini ölçer ve ithal malları içerir.
- 14:07Deflatör Hesaplamaları
- Deflatör değeri 1,5 iken reel gayri safi milli hasıla 5.000 lira ise nominal gayri safi milli hasıla 7.500 liradır.
- Deflatör değeri 200 iken nominal gayri safi milli hasıla 2.500 lira ise reel gayri safi milli hasıla 1.250 liradır.
- 17:17Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Hesaplama
- 2011 yılı için nominal ve gayri safi yurtiçi hasıla rakamları bulunurken, 2010 yılı baz yılı olarak alınır.
- Nominal gayri safi yurtiçi hasıla, o yılın fiyat ve miktar çarpımlarının toplamıdır.
- Reel gayri safi yurtiçi hasıla, baz yılın fiyatlarıyla miktarların çarpımlarının toplamıdır.
- 19:29Deflatör Değeri Hesaplama
- Deflatör değeri, nominal gayri safi milli hasıla ile reel gayri safi milli hasıla oranının yüzdesi olarak hesaplanır.
- 2012 yılı için nominal gayri safi milli hasıla, 10 ile 180, 6 ile 100 ve 12 ile 150'nin çarpımlarının toplamıdır.
- Reel gayri safi milli hasıla, 5 ile 180, 4 ile 100 ve 6 ile 150'nin çarpımlarının toplamıdır.
- 22:14İşsizlik Oranı Hesaplama
- İşsizlik oranı, işsizlerin işgücüne oranı olarak hesaplanır ve % olarak ifade edilir.
- Kurumsal olmayan sivil nüfus, okul, hastane, kışla ve huzurevi gibi yerlerde olmayan, 15-65 yaş aralığında olan nüfustur.
- İşgücü, kurumsal olmayan sivil nüfustan okul, kışla ve hastane gibi yerlerde olanlar ve kendi rızasıyla çalışmayanlar çıkarıldığında elde edilir.
- 28:05İşsizlik Türleri
- Potansiyel gayri safi yurtiçi hasıladan daha küçük bir fiili hasıla durumunda ortaya çıkan işsizliğe konjonktürel işsizlik denir.
- Konjonktürel işsizlik, ekonominin daralma döneminde ortaya çıkan işsizliktir.
- Yapısal işsizlik, iş gücünün toplam talepteki ve teknolojideki değişkenlere ayak uyduramamasından kaynaklanan işsizlik türüdür.
- 30:57İşsizlik Türleri Örnekleri
- Friksiyonel işsizlik, işgücü piyasasına yeni dahil olanlar veya işinden ayrılanların bir iş bulmasına kadar geçen zamanda kaynaklanan işsizliktir.
- Mevsimsel işsizlik, turizmde çalışan kişilerin yaşadığı veya tarımsal faaliyette çalışan kişilerin yaz aylarında yaşadığı geçici işsizlik türüdür.
- Teknolojik işsizlik, işgücünün teknolojiye ayak uyduramamasından kaynaklanan işsizlik türüdür.
- 34:33İşsizlik Türleri ve Örnekler
- Bir firmada uzman olarak çalışan A'nın işe gelmediği günlerde firmanın üretimi, A'nın işe geldiği günlerdeki üretime eşitse, A'nın marjinal verimliliği sıfırdır ve bu durum gizli işsizlik durumudur.
- Doğal işsizlik, yapısal ve friksiyonel işsizliğin toplamından meydana gelir.
- İşgücüne katılma oranı artarsa veya nüfus artarsa, işsizlik kesinlikle artmayabilir; ancak nüfus artarken istihdam oranı azalırsa işsizlik kesinlikle azalır.
- 38:39Video Kapanışı
- Çözülmesi istenen veya çözülemeyen sorular mail adresine gönderilebilir, video şeklinde çözülecek ve kanala eklenecektir.
- İzleyicilerden kanala abone olmaları ve destekleri için teşekkür edilmektedir.