Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "İktisada Giriş II" ders kitabının sekizinci ünitesindeki makro iktisat politikası bölümünü anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, makro iktisat politikasının temel amacı olan ekonomik dalgalanmaların etkilerini en aza indirme konusunu ele alıyor. İçerikte para politikası, maliye politikası ve makro ihtiyati politikalar detaylı olarak inceleniyor. Ayrıca toplam talep kaynaklı şoklar ve toplam arz kaynaklı şoklar durumlarında politika yapıcılarının karşılaştığı zorluklar ve bu şoklara karşı uygulanabilecek politikalar grafiklerle açıklanıyor. Video, iktisat politikasının iki temel amacı olan istihdam artışı ve fiyat istikrarı sağlama konularını da ele alıyor.
- 00:09Makro İktisat Politikasının Temel Amacı
- Makro iktisat politikasının temel önceliği iktisadi dalgalanmaların etkilerini en aza indirebilmektir.
- Ekonomiyi potansiyel gelir düzeyinde tutmak ve potansiyel düzeyden sapmaları istikrarsızlık olarak kabul etmek makro iktisat politikasının temel hedefidir.
- İşsizlik ve enflasyonda üretimle birlikte ortaya çıkan değişimler ekonominin genelinde pek çok başka soruna yol açar.
- 01:03Makro İktisat Politikasının Alt Politikaları
- Ekonominin uzun dönem dengesinden sapmasına neden olan toplam talep ya da toplam arz kaynaklı şoklar olabilir.
- Makro iktisat politikası çerçevesinde para politikası, maliye politikası ve makro ihtiyati politikalar ile bu şokların ortaya çıkması engellenmeye ya da çıktıktan sonra etkileri ortadan kaldırılmaya çalışılır.
- İktisat politikasını tasarlayan politika yapıcılarının iki temel amacı var: istihdamı artırmak ve fiyat istikrarını sağlamak.
- 01:42İktisatçıların Farklı Yaklaşımları
- İktisatçılar, bu amaçlara ulaşmak için ne yapılması gerektiği konusunda tam bir görüş birliğine sahip değil.
- Aktivist olmayan iktisatçılar, ücret veya fiyat esneklikleri sonucu piyasa mekanizmasının etkinliğinin artacağını ve ekonominin kendini düzeltme mekanizmasının hızlı çalışacağını savunuyor.
- Aktivist iktisatçılara göre ücret ve fiyatların esnekliği çok da gerçekçi değil, piyasa mekanizmasının etkin olmaması nedeniyle ekonominin kendini düzeltmesi uzun sürebilir ve daha yüksek maliyetlere neden olabilir.
- 02:57Toplam Talep Şokları ve Politika Uygulamaları
- Ekonominin büyük bir talep şokunun etkisiyle uzun dönem dengesinden uzaklaştığını ve durgunluğa girdiği durumda, fiyat düzeyinin düşeceğini ve üretiminde daralacağını biliyoruz.
- Maliye politikası ile doğrudan kamu harcamalarını artırabilir veya vergileri düşürüp harcamaların artmasını sağlayabiliriz.
- Para politikasının genişlemeci etkisi faiz oranları üzerinden gerçekleşir, merkez bankası politika faizi yoluyla ekonomideki faiz oranlarını düşürerek toplam harcamalar ve toplam talebi artırır.
- 04:00Pozitif Talep Şokları ve Daraltıcı Politika
- Ekonomide pozitif talep şoku durumunda temel sorun ortaya çıkan enflasyondur, artan harcamalarla birlikte üretim artmış, işsizlik azalmıştır.
- Toplam talep eğrisinin eski yerine gelecek şekilde sola kayması gereklidir, bunun için daraltıcı iktisat politikası uygulanmalıdır.
- Toplam talep şoklarında politika yapıcılarının işi kolay diyebiliriz çünkü enflasyon ve çıktı arasında bir tercih yapmalarına gerek yok, ikisi birlikte çözülüyor.
- 05:18Arz Şokları ve Politika Uygulamaları
- Arz şoklarında işler biraz farklı, fiyat düzeyini sabit tutmaya kalktığınızda ekonomiyi potansiyelinden uzaklaştırıyorsunuz, ekonomiyi potansiyel düzeyinde tutmak istediğinizde ise fiyatlar yükseliyor.
- Petrol fiyatlarının artması şeklinde ortaya çıkan olumsuz bir arz şoku sonucunda toplam arz eğrisinin sola doğru kaymasını bekleriz, bu durumda fiyat düzeyi yükselecek ve ekonomide daraltıcı açık ortaya çıkacak.
- Politika yapıcılarının önünde iki seçenek söz konusu: ekonomiyi eski fiyat düzeyine çekecek bir politika uygulamak (enflasyonla mücadele) ya da çıktıyı potansiyel düzeyine geri döndürmek (ekonomik büyüme).
- 06:23Ekonomik Büyüme ve Enflasyon İlişkisi
- Önceliği çıktıyı artırmak olan politikanın etkisi, toplam arz eğrisinin sola kayması ile gösterilir, merkez bankası enflasyon hedefini yükseltecek şekilde genişlemeci bir politika uygulayarak toplam harcamaları artırır.
- Bu politikanın etkisi, toplam talep eğrisinin sola kayması ile gösterilir, ancak enflasyon daha da yükselir çünkü enflasyon hedefinin yükseltilmesi ile birlikte işçilerin ve firmaların enflasyon beklentileri artar.
- Ekonomi potansiyel düzeyine dönüyor, yani ekonomi büyüyor fakat fiyat düzeyi artarak enflasyon ortaya çıkıyor.
- 07:28Enflasyon Yaratmama Tercihi
- Enflasyon yaratmama tercihinin etkisi, merkez bankası faizleri ve enflasyon hedefini değiştirmeyerek ekonomik birimlere fiyat istikrarı önceliğini belirten bir sinyal vermesidir.
- Bu kararlı duruş etkili olursa enflasyon beklentilerinin düşmesi sağlanabilir, enflasyon beklentilerindeki gerileme ile toplam arz eğrisi eski konumuna geri döner.
- Enflasyon beklentilerinin düşmesiyle faiz oranları da düşecek ve toplam talep eğrisi üzerinde eş zamanlı olarak harcamaların ve üretiminde artmasına etki edecek, böylece ekonomi toparlanmaya başlayacak ve eski düzeyine dönecek.
- 08:35İktisat Politikalarının Detayları
- Üretimdeki dalgalanmaların temel kaynağı harcamalar olduğu için merkez bankaları ellerindeki politika aracıyla toplam harcamaları kontrol eder, üretimi mevcut kapasitenin üzerine çıkarmamak için.
- İktisat politikası para politikası öncülüğünde yürütülür, maliye politikası daha çok yardımcı bir politikadır.
- Maliye politikasında bütçe dengesinin sağlanması önemlidir, kamu harcamaları daha çok uzun dönem büyümeyi etkileyecek yatırımlarla yapılır ve bütçe açığı yaratmayacak bir gelir-gider dengesi sağlanmalı.
- 09:37Makro İhtiyati Politikalar
- Finansal sistemde yaşanan problemlerin finansal aracılık faaliyetlerini büyük oranda kesintiye uğratması ve reel ekonomi üzerindeki olumsuz sonuçları sistemik risk olarak adlandırılır.
- Makro ihtiyati politikaların amacı, sistemik risklerin finansal sistem ve ekonomi üzerindeki etkilerini sınırlamaktır.
- Bu programda iktisada giriş II ders kitabının ünitesinde yer alan makro iktisat politikası bölümü ele alındı, para politikası, maliye politikası, makro ihtiyati politika, toplam talep kaynaklı şok ve toplam arz kaynaklı şok konularına değinildi.