Buradasın
Makine Montajında Konum Toleransı ve Malzeme Durumu Belirteçleri Eğitimi
youtube.com/watch?v=tpFElQOpRi4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının makine montajında kullanılan parçalarda delikler için konum toleransı konusunu anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, 2022 yılının son gününde çekilmiş olup, makine montajında kullanılan parçalarda delikler için M, L ve S malzeme durumu belirteçlerinin kullanımını detaylı olarak açıklamaktadır. Konuşmacı, farklı bağlantı elemanları (civata, pim, yarıklı pin, havşa başlı civatalar, şapkalı pimler) kullanarak iki parça arasındaki montaj için hangi malzeme durumu belirteçlerinin kullanılması gerektiğini örneklerle göstermektedir.
- Ayrıca videoda, delik çapının büyüdükçe pimin geçmesi, civatanın dişle etkileşimi, kenar toleransı gibi faktörler ve parçaların simetrisini korumak için L sembolünün kullanımı, malzeme durumunu korumak için N sembolünün tercih edilmesi gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:02Yeni Yıl ve Konu Toleransı Tanıtımı
- Konuşmacı 2022'nin son gününde yeni bir yıla başlayacak ve Cumhuriyet'in 100. yılını kutlayacak 2023 yılının huzur ve sağlık getirmesini diliyor.
- Bu yılın son videosunda makine montajında kullanılan parçalarda delikler için konum toleransı konusunu ele alacak.
- Konum toleransı kullanırken, elemanın standardına, çapına, geometrisine veya çeşidine göre M (en fazla malzeme durumu), L (en az malzeme durumu) veya S (malzeme durumundan bağımsız sabit tolerans) kullanılır.
- 01:46M ve S Toleranslarının Avantajları
- M ve L toleranslarının en önemli avantajı bonus tolerans (ilave tolerans) vermesidir.
- M toleransı kullanıldığında mastar (fonksiyon kontrol mastarı) tasarlanabilir, bu da M'nin ayırt edici bir avantajıdır.
- Makine parçalardan oluşan bir bütün olduğundan, parçaları birbiriyle bütünlemek için montaj elemanları kullanılır.
- 03:44Montaj Elemanları ve Tolerans Seçimi
- İki parçayı birbirine bağlamak için civata, yarıklı pin, konik başlı civata, havşa başlı civata, pim veya şapkalı pim gibi farklı bağlantı elemanları kullanılabilir.
- Montaj elemanlarının özelliğine göre deliklere verilecek konum toleransı ve malzeme durumu belirteçleri (M veya S) nasıl seçileceği önemlidir.
- Montajlarda en kolay tolerans verilebilecek durum, civatanın her iki parçadan da boşluklu geçtiği durumdur.
- 06:19Tolerans Hesaplama Örnekleri
- Metrik 8 civata için her iki parçaya da 8,50 mm civarında delik açıldığında, delik ve civata arasındaki boşluk 0,40 mm olabilir.
- Hesaplanan 0,40 mm toleransının yaklaşık %70'i (0,28 mm) her iki deliğe de konum toleransı olarak verilebilir.
- Cıvata yukarıdaki parçadan boşluklu geçerken, alttaki parça saplanırsa, hesaplanan 0,28 mm konum toleransının yaklaşık 3/2'si diş için, 3/1'i delik için kullanılır.
- 10:08Yarıklı Pim Bağlantıları ve Toleranslar
- İki parçanın nominal çapı sekiz olan bir yarıklı pimle bağlanması durumunda, delik çapı büyüdükçe pimin geçmesi kolaylaşır.
- Delik en fazla malzeme durumunda (8 mm) konum hatası sıfır olmalı, M verildiğinde bu anlamlı olur.
- İmalatçıya delik 8 mm'den biraz büyük yapmaya çalışması önerilir, maksimum %7 bonus alınabilir, ancak delik 8,7 mm'den büyük olduğunda bonus yoktur.
- 12:29Havşa Başlı Civata Bağlantıları
- Havşa başlı civata kullanıldığında, civatanın kafası üstteki parçaya, gövdesi alttaki parçaya oturduğu için iki deliğin birbirini görmesi ve eksenlerin kaçık olmaması gerekir.
- Bu tür bağlantılarda oldukça düşük toleranslar (yüzde bir civarında, mikron seviyesinde) verilmelidir.
- Delikleri delmek zor olduğu için dikkatli olmak ve mümkünse iki parçayı birlikte delmek faydalıdır.
- 13:40Boşluklu Civata Bağlantıları
- Havşa başlı civata kullanıldığında karşıda diş yoksa, boşluk olduğu için konut toleransı daha geniş verilebilir.
- Alt parçaya 0,28 konum toleransı verilebilir, üst parçaya ise tolerans verilmeyebilir veya toleransın bir kısmı yukarıya aktarılabilir.
- Toplam konum toleransı iki parça arasında paylaştırılabilir.
- 14:50Sıkı Geçme Bağlantıları
- Pim her iki delikte de sıkı geçtiğinde (H7 geçmesi) parçaları yapmak daha zor ve maliyetli olur.
- İki deliğin birbirini kesinlikle görmesi gerekir, aksi takdirde pimin geçmesi mümkün olmaz veya büyük pres kuvvetlerine ihtiyaç duyulabilir.
- Bu tür bağlantılarda oldukça düşük toleranslar (5 mikron civarında) verilmelidir ve M kullanılamaz, malzeme durumu ne olursa olsun S (hiç sapmaya izin verilmez) kullanılır.
- 16:34L Toleransı Kullanımı
- Şapkalı pimin bir deliğe boşluksuz geçmesi, diğer deliğe ise boşluklu geçmesi durumunda, boşlukların mümkün olduğu kadar aynı olması istenirse L sembolü kullanılır.
- L durumu, simetriyi korumaya yöneliktir ve boşlukların birinin diğerinden çok farklı olmasını istemediğimiz durumlarda kullanılır.
- M yerine L kullanıldığında, delik küçüldükçe gezebilir ve konum toleransı bonus olarak kullanılabilir, böylece et kalınlığının kritik duruma gelmesi önlenir.
- 19:50L Toleransının Kullanım Alanları
- L toleransı, malzemenin azalabileceği ve azalmasının risk oluşturduğu durumlarda kullanılır.
- Simetrinin önemli olduğu, iki taraftaki boşlukların belli bir değerin altına düşmemesi gerektiği durumlarda L toleransı akla gelecek çözüm olmalıdır.